Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1249
KARAR NO : 2019/923

DAVA : İSTİRDAT
DAVA TARİHİ : 30/12/2015
KARAR TARİHİ : 26/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin doğalgaz boruları aracılığıyla doğalgaz dağıtımı yaptığını, müvekkili şirketin faaliyetlerini yürütürken üçüncü kişiler tarafından mülkiyeti kendisine ait doğalgaz boru hatlarına verilebilecek zararların sigorta ile teminat altına alınmasını teminen davalı şirket ile 17/04/2007 tarihli Endüstriyel Paket Döviz Sigorta Poliçesini tanzim ettiğini, söz konusu poliçe ile üçüncü kişiler tarafından yapılan kazı çalışmaları sırasında müvekkili şirkete ait doğalgaz boru hatlarına ve/veya tesislere verilebilecek olan zararlar olay başına 25.000,00 USD bedel ile sigortalandığını, poliçe devam ederken mülkiyeti müvekkili şirkete ait doğal gaz boru hattının dava dışı … San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan kazı çalışması sırasında hasar gördüğünü, müvekkili şirketin sigorta kapsamındaki doğal gaz hatlarının uğradığı zararın (98.725,90 TL) tazmini için davalı şirkete başvurduğunu, talep sonucunda davalı şirket tarafından 25.000,00 USD karşılığı olan 32.152,90 TL’nin ödendiğini, ancak bu meblağın müvekkilinin 98.725,90 TL’lik zararını karşılamaya yetmemesi nedeniyle eş zamanlı olarak haksız fiil faili sıfatını haiz … A.Ş.’ye karşı … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde … Esas numaralı davayı açtıklarını, yapılan yargılama sonucunda mahkeme müvekkili şirketin uğradığı zararın miktarını 54.294,62 TL olarak tespit ettiğini, aynı dava neticesinde … A.Ş. tarafından müvekkili şirkete 32.576,77 TL ödenmesine hükmedildiğini, davalı şirketin zarara ilişkin ödeme yapmasından sonra müvekkili şirketten yaptığı ödeme tutarının iadesini talep ettiğini, müvekkili şirketin davalı … şirketince talep edilen ödemenin hukuka aykırı olması sebebiyle talebi reddettiğini, bunun üzerine davalı şirket müvekkili şirket aleyhine … 13. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip başlattığını ve poliçe tahtında ödemiş olduğu tutarın icra takibi yoluyla ödenmesini talep ettiğini, müvekkili şirketin yapılan takibe itirazda bulunmasına karşılık usulsüz tebligat neticesinde takibin kesinleştiğini, müvekkili şirketin takip neticesinde ticari itibarını zedeleyen başta banka hesapları üzerindeki hacizleri kaldırmak ve ticari faaliyetlerine devam edebilmek amacıyla icra dosyasına itirazı kayıt ile 184.420,26 TL tutarında ödeme yapmak zorunda kaldığını, tüm bu nedenlerden dolayı davalı şirketin poliçe kapsamındaki yükümlülüklerine aykırılık teşkil eden ve haksız yere tahsil edilen anapara ve fahiş faiz sebebiyle müvekkili şirketin ödemek zorunda kaldığı 184.420,26 TL’nin ödeme tarihinden itibaren T.C. Merkez Bankası’nın avans işlemleri için belirlediği faizi ile birlikte davalı şirketten tahsilini, her türlü yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/ Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça işbu dava açılmadan önce … 21. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını ve davanın henüz sonuçlanmadığını, işbu davada derdestlik itirazlarının kabulüyle davanın usul yönünden reddini talep ettiklerini, dava dışı … tarafından belirtilen mahalde yapılan çalışma esnasında doğalgaz boru hattına zarar verilmesi neticesinde davacı tarafça müvekkili şirkete başvuru yapılması üzerine müvekkili şirketçe davacıya poliçe teminatı kapsamında üçüncü şahıslar ve kamu idareleri tarafından yapılan kazı çalışması nedeniyle verilebilecek zararlara ilişkin olay başı 25.000 USD teminata binaen 25.000 USD ödendiğini, müvekkili şirketçe işbu ödemenin davacı tarafa yapılmasına binaen zarara sebebiyet veren dava dışı … ve … Sigorta A.Ş.’ye karşı … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile halefiyet/temlik hükümleri gereğince dava açıldığını, bu dosyada yapılan yargılama sonucunda sigortalının zararının dava dışı … tarafından karşılandığından bahisle mükerrer tahsilat yapılamayacağından davanın reddine karar verildiğini, davacı tarafın aynı hasara ilişkin gerek müvekkili şirketten ve gerekse dava dışı …’tan dava konusu zararını tahsil ederek mükerrer ödeme aldığını, davacı tarafın mükerrer tahsilat yaptığının mahkeme kararı ile kesinleşmesi üzerine davacı tarafa müvekkili şirketçe ödenen 25.000 USD ödemenin iadesi için … 13. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasıyla icra takibi yapıldığını ve davacı tarafça yapılan ödeme ile dosyanın kapandığını, takipten sonra talep edilen faizin yasal olduğunu, tüm bu nedenlerden dolayı öncelikle davanın derdestlik itirazı sebebiyle usulden reddini, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davacının davasının reddi ile yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı uhdesinde tahmiline dair karar ittihazını talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dosyaya sunulu Endüstriyel Paket Döviz Sigorta Poliçesi sureti ve diğer belgeler incelenmiş, … 13. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin .. Esas sayılı dosyası, … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyaları celp edilerek incelenmiş yine … 21. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası Uyap sistemi üzerinden gönderilmiş olmakla incelenmiş, konusunda uzman bilirkişilerden raporlar alınmış ve deliller toplanmıştır.
Mali Müşavir … ve Sigorta Uzmanı … tarafından düzenlenen 11/09/2015 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı şirketin sunduğu ticari defterlerin TTK hükümlerine göre gerekli açılış onayına sahip olmakla birlikte kapanış (ibraz) tasdikleri yönünden de gerekli onaya sahip olduğu, davacı ticari defterlerinin HMK 222’ye göre delil niteliğinde olup olmadığı hususunun mahkemenin takdirinde bulunduğunu, davacı yanın ticari defterlerinde yapılan inceleme sonucunda davalı … şirketinden aldığı 32.156,90 TL tutarındaki tazminatın defterlerinde kayıtlı olduğu, ancak davacının hasarının davalı şirket ekspertiz raporunda da belirtildiği üzere poliçe teminatının üzerinde olduğu, bu tutarın ekspertiz raporunda 55.883,72 USD olarak tespit edildiği, davacının dava dışı şirketten tahsil ettiği tutarın güncel döviz cinsi karşılığının 20.183,00 USD olduğu, davalı … şirketinin davacı yana ödediği 25.000 USD tazminatla birlikte davacı yanın toplam 45.183,00 USD tahsil ettiği, tespit edilen 55.883,72 USD zararın bu bedelden mahsubu sonrasında davacının tahsil edemediği zararının 10.700,72 USD olarak tespit edildiği, bu nedenle davacının mükerrer veya zararının üzerinde bir tahsilat yapmadığı, dolayısıyla davacı yanın davalı yana borçlu olmadığı, davacının istirdat talebinin kaydi anlamda yerinde olduğu kanatine varıldığı belirtilmiştir.
Davalı yanın itirazı üzerine aynı bilirkişi heyetinden alınan 18/02/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; davacı yanın sigorta şirketinden tahsil edilen 25.000,00 USD haricindeki bakiye zararının (55.883,72 USD – 25.000,00 USD) = 30.883,72 USD olduğu, işbu bakiye tutarın ise dava dışı üçüncü şirketten tahsil edildiği, dolayısıyla somut olayda ekspertiz raporuna göre toplam hasarın 55.883,72 USD olduğu hususu göz önüne alındığında mükerrer tahsilat olmadığı belirtilmiştir.
Davalı yanca borçlar hukuku konusunda uzman bilirkişiden rapor alınması yönündeki talebi, hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konuda bilirkişiye başvurulamayacağından yerinde görülmemiştir.
Dava, davacı şirketin borçlu olmadığı halde davalının davacı aleyhine … 13. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip başlattığı ve poliçe tahtında ödemiş olduğu tutarın icra takibi yoluyla ödenmesini talep ettiği, davacı şirketin itiraz süresini kaçırması neticesinde takibin kesinleştiği ve icra dosyasına ihtirazı kayıt ile ödenen 184.420,26 TL’ nin ödeme tarihi olan 02/11/2015 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ilişkin açılan istirdat davasıdır.
Davanın İİK 72/7 maddesinde düzenlenen 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.İİK’ nun 72/ son fıkrasının son cümlesi gereğince ” davacının istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mevcuttur” denilmiştir. Bu madde metninden anlaşılacağı üzere ispat yükü (borçlu) davacıdadır.
İstirdat davasının maddi hukuka ve takip hukukuna ilişkin olan şartları irdelendiğinde takip hukukuna ilişkin ilk şartın geri verilmesi istenen paranın icra takibi sırasında ödenmiş olması, ikincisi borcun cebri icra tehdidi altında ödenmiş olmasıdır. Maddi hukuka ilişkin şartı ise borçlunun borçlu olmadığı parayı ödemiş olmasıdır.
… 13. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davalı … şirketi tarafından (eski ünvanı … Sigorta A.Ş) davacı şirket aleyhine “… nolu 28.07.2008 tarihli 25.000,00 USD tutarında … 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası ile mükerrer ödeme aldığı sabit olan borçluya ödenen takip konusu meblağın ödenmesi talebidir.” açıklamasıyla 25.000USD asıl alacak ve 27.510,42USD geçmiş gün faizi olmak üzere toplam 52.510,42 USD alacak için icra takibi başlatıldığı ve takibin kesinleştiği, dosyanın davalı şirketce 02.11.2015 tarihinde ve “….,DAVA HAKKIMIZ SAKLI TUTULARAK , İHTİRAZİ KAYITLA ÖDENEN….” açıklaması ile yapılan 184.420,26 TL ödeme neticesinde infazen sona erdiği anlaşılmıştır.
… 21. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; dosyamız davacısı … Tic. A.Ş. tarafından … 13. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasındaki ödeme emri tebliğinin usulsüzlüğüne ilişkin şikayet başvurusu olduğu ve mahkemece süre aşımı nedeniyle şikayetinin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacısının davamız davacısı … Tic. A.Ş. olduğu, davalıların dava dışı … A.Ş ve … Su ve Kanalizasyon olduğu, … esas, … karar sayılı 08.04.2011 tarihli karar ile davalı … Su ve Kanalizasyon bakımından kusursuz olması olması nedeniyle davanın reddine karar verildiği, davalı …Tic.A.Ş yönünden ise davanın kısmen kabulü ile kusur oranına göre 32.576,77TL’ nin 9/4/2008 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verildiği ve kararın 09.08.2011 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.Karar gerekçesinde davacı …Tic. A.Ş.’ nin %40 kusurlu, …A.Ş’ nin %60 kusurlu olduğu yönündeki raporun benimsendiği anlaşılmıştır.
… 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacısının davamız davalısı … Sigorta A.Ş ( yeni ünvanı … Sigorta A.Ş), davalılarının ise davamız dışı …Tic.A.Ş ve … Sigorta A.Ş olduğu, … Esas – … Karar sayılı ve 12/02/2015 tarihli karar ile ”Yargıtay Bozmasına uyularak yapılan yargılama sonucunda: … 3. Asliye hukuk Mahkemesinin … sayılı kararının kesinleşip kesinleşmediği araştırılmış ve mahkeme kararının 09/08/2011 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.Yargıtay bozmasında belirtildiği şekilde … 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Karar sayılı kararının kesinleştiği ve ilgili karardan kusur oranına göre bilirkişilerce hesaplanan 32.576,77 TL nin 09/04/2008 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalı …’tan tahsili ile davacı … AŞ ‘ye ödenmesine karar verildiği ve bu durumda mahkememizce verilen 12/07/2012 tarihli davanın reddi kararının Yargıtay bozma ilamındaki eksikliğinin giderildiği ve bu sebeple de davanın reddine karar verilmesi gerektiği,” gerekçeleriyle davalılar aleyhine açılan davanın reddine karar verildiği ve kararın 26/04/2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde aldırılan bilirkişi heyeti raporunda özetle ” Dava konusu meydana gelen 6” çapında çelik doğalgaz delik doğalgaz borusundaki hasar, hasarın giderilmesi ve gazın kesilmesindeki yapılan çalışmalar çerçevesindeki sorumluluğuna göre, kaçak gaz miktarı bedellerinin toplamının 54.294,62 TL olduğu kanaatine varıldığı, … AŞ firmasının meydana gelen olayla ilgili olarak %40 oranında kusurlu olduğu, … Tic. AŞ firmasının ise meydana gelen olayla ilgili %60 oranında kusurlu olduğu kanaatine varıldığı değerlendirilmiş olup toplam 54.294,62 TL olan hasarın 11.378,37 TL sinin tamirat giderleri toplamı 42.916,25 TL sinin de kaçak doğalgaz bedeli olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı nazara alınarak;
… 4. Asliye Ticaret Mahkemesi ve … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi kararları davamız tarafları arasında görülmemiş olmakla iş bu dava bakımından kesin hüküm teşkil etmediği gibi kesin delil de teşkil etmemektedir.Kuvvetli bir takdiri delil olarak değerlendirilebilecektir.
Dava dışı … AŞ tarafından yapılan kazı çalışması sırasında davacıya ait doğalgaz boru hattının hasar gördüğü, davacı ve davalı yan arasında 17/04/2007 tarihli Endüstriyel Paket Döviz Sigorta Poliçesi bulunduğu ve hasar tarihi olan 09/04/2008 tarihinde sözleşmenin geçerli olduğu ve davalı … şirketince davacıya poliçe limiti dahilinde 25.000 USD ödeme yapıldığı anlaşılmıştır. Yine davalı … şirketi tarafından yaptırılan 09/05/2008 tarihli ekspertiz raporu da sigortasız kıymet hasarının 55.883,72 USD olduğu tespit edilmiş zaten davalı … şirketince de bu rapora istinaden ve limit dahilinde 25.000 USD ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
Davadaki asıl uyuşmazlık davalı … şirketinin, davacıya yapmış olduğu ödemenin, dosyamız davacısı tarafından hasara neden olan dava dışı … AŞ ye karşı … 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı dava neticesinde dava dışı … AŞ nin kusuru oranında davanın 32.576,77 TL bakımından kabulüne karar verilip kesinleşmiş olmasının davalı bakımından mükerrer ödeme sayılıp sayılmayacağı hususunun çözümüne ilişkindir.Öncelikle şunu da belirtmek gerekir ki davalı yanın … 21. İcra hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosya bakımından derdestlik itirazının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi ve … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin kararlarına konu bilirkişi raporunda hasar bedeli 54.294,62 TL olarak belirlenmiş ise de bu rakamın da ödenmiş olan 25.000 USD üstünde olduğu ve bu miktarların ödenmesinin davalı bakımından mükerrer ödeme sayılmayacağı çünkü toplam zararın altında kaldığı değerlendirilmiştir. Kaldı ki; iş bu dosya kapsamında aldırılan dosya kapsamı ile uyumlu gerekçeli ve denetime açık olduğu değerlendirilmekle mahkememizce itibar edilen bilirkişi heyet raporlarında da belirtildiği üzere; davacı hasarının davalı şirket ekspertiz raporunda da belirtildiği üzere 55.883,72 USD olarak tespit edildiği, ancak davalı yanın poliçe limiti dahilinde 25.000,00USD ödeme yaptığı, davalının hasar miktarına bir itirazı da olmadığı gibi kendilerince yaptırılan ekspertiz raporuna delil olarak da dayandıkları zira ödemenin de zaten kendilerince benimsenen ekspertiz raporu doğrultusunda gerçekleştirdikleri anlaşılmaktadır.
Ayrıca 25/07/2008 tarihli ibraname belgesi incelendiğinde davacı tarafından sadece ödenmiş olan 25.000 USD bakımından davalı şirketin ibra edildiği ve yine bu miktar bakımından alacağın temlik edildiği anlaşılmaktadır.
Davacının 02.06.2008 tarihinde … 3.Asliye Hukuk Mahkemesinde açmış olduğu dava neticesinde dava dışı zarar veren … AŞ kusuru oranında 32.576,77 TL ödemeye mahkum edildiği ancak sigortalı davacı firmanın sigortasız kıymet hasarının 55.883,72 USD olarak belirlendiği, zaten davalı … şirketince de bu miktar benimsenerek fakat poliçe limiti dahilinde 25.000 USD ödeme yapıldığı dolayısıyla davacı bakımından mükerrer tahsilat durumu olmadığı ve davalı tarafından haksız olarak başlatılan … 13. İcra müdürlüğü … Esas sayılı dosyasında ödeme emri itiraz süresinin kaçırılması sebebiyle takibin kesinleştiği ve davacının ödeme emrine konu 52.510,42 USD miktarı, dosya kapak hesabı yaptırmak suretiyle ve de ihtirazi kayıt ile 02/11/2015 tarihinde 184.420,26 TL olarak ödemek zorunda kaldığı ve bu haliyle davalı tarafça haksız şekilde tahsil olunan bedelin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesi gerektiği kanaati ile davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
184.420,26 TL nin ödeme tarihi olan 02/11/2015 tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 12.597,75 TL nispi karar harcının peşin yatırılan 3.149,44 TL harçtan mahsubu ile noksan kalan 9.448,31 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 17.015,22 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.294,50 TL yargılama gideri ile 3.149,44 TL peşin harç, 27,70 TL başvuru harcı toplamı 4.471,64 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider ve delil avanslarının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 26/11/2019

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 3.149,44 TL
Karar Harcı : 12.597,75 TL
Noksan Harç : 9.448,31 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.685,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 450,00 TL

Yargılama gideri detayları
Bilirkişi Ücreti : 1.600,00 TL
Posta Giderleri : 127,50 TL