Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/116 E. 2022/94 K. 08.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/116
KARAR NO : 2022/94

DAVA : İSTİRDAT (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/02/2015
KARAR TARİHİ : 08/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile davacının iş yerinde 13 Nisan 2014 tarihinde hırsızlık meydana geldiğini, diğer çeklerle birlikte dava konusu olan … Bankası … Şubesine ait 25/06/2014 keşide tarihli keşidecisi …Şirketi lehtarı … Şirketi olan 10.027,00 TL bedelli çekin çalındığını, davacının bu çekin son yetkili hamili olduğunu, davacının çekte cirosunun olmadığını, bu çekin davacıya … Şirketi tarafından verildiğini, hırsızlık olayı ile ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturmasının devam ettiğini, çekin iptali için … 12. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esaslı dosyada dava açıldığını, çekin şuan da davalı … Hizmetleri Anonim Şirketi’nin elinde olduğunu, bu nedenle çekin veya bedelinin istirdatı için dava açmıştır.
Davalı cevap dilekçesinde faktoring şirketi olduklarını, çek ciro silsilesini kontrol edip kabul ettiklerini, ağır kusurlu ve kötü niyetli olmadıklarını, Türk Ticaret Kanununun 792. maddesinin şartlarının oluşmadığını, davanın reddini talep etmiştir.
Dava konusunun yetkili çek hamili olduğunu iddia eden davacının bu çekin çalınması ve davalıya ciro edilmesi nedeniyle çek aslının veya bedelinin istirdatı davasıdır. Tarafların delilleri toplanmış, bilirkişiden rapor alınmıştır. Alınan rapora göre dava konusu çekin davacı şirket ile müşterisi olan dava dışı … Şirketi arasındaki ticari faaliyet çerçevesinde dava dışı şirketin cirosu ile davacı şirket tarafından 13/03/2014 tarihinde teslim alınmış olduğu ve portföydeki çekler hesabı altında davacı şirketin ticari defter kayıtlarına işlenmiş olduğunu bilirkişi ticari defter kayıtlarından tespit etmiştir. Bilirkişi ek raporu ve tüm dosya kapsamından davalı … bu çeki faktoring sözleşmesi karşılığı son ciranta … adına …’ın cirosu ile aldığı çek sureti ve dosyadaki diğer deliller ile anlaşılmıştır. Türk Ticaret Kanununun 792. maddesine göre elden çıkan çeki ağır kusuru ve kötü niyeti olmaksızın elde eden bu çeki iade etmekle yükümlü değildir. Ancak faktoring şirketleri için bu sorumluluk daha da genişletilmiştir. Faktoring şirketi faktoring sözleşmesinde karşılık olarak aldığı çekin düzgün bir ciro silsilesine sahip olması dışında aldığı kişi ile bir önceki ciranta arasındaki ilişkiyi de soruşturmak zorundadır. Aksi taktirde sorumluluktan kurtulamaz. 6361 Sayılı Yasa 9/2 maddesi gereği faktoring şirketi aldığı kambiyo senedi olsa bile bu senedin bir mal ve hizmet satışından doğmuş fatura ile teşvik edildiğini sorgulaması gerekir. Yani faktoring şirketi aldığı çekin sıhhatinin araştırılması için istihbarat çalışması yapacak, faturadaki bilgileri kontrol edecektir. Müşterinin mali durumu, çeke konu faturanın borçlusu veya dava konusu çekin keşidecisine başvurup bilgi alma gibi istihbarat çalışması yapması gerekir. Davalı çeki alırken bilirkişi raporunda da izah edildiği üzere çek keşidecisinden problem yoktur alabilirsiniz cevabını almıştır. Ancak davalı taraf sadece keşideci ile yetinmeyerek dava dışı …’dan önceki cirantalardan da sorgulama yapması gerekir idi. Dosyada bulunan … 10. Asliye Ceza Mahkemesi … Esaslı dosyası incelendiğinde aynı hırsızlık olayında çalınan bir başka çekteki Bilal Mutluluk imzasının sahte olduğu rapor edilmiştir. Yine davalının çeki aldığı dava dışı …’ın yargılandığı dosyadaki bilgilerden anlaşılmıştır. Davalı istihbarat çalışmasını eksik yapmıştır. İstihbarat çalışması yapılması gerek kanun gerekse yönetmelik ile faktoring şirketlerine yüklenmiştir. Bu çekin davacının hamili olduğu sırada hırsızlık sonucu elinden çıktığı bilirkişi raporu ve ticari defter kayıtları ile sabittir. Bu çeki araştırma yükümlülüklerini tam olarak yapmayan davalı … şirketinin davacıya iade etmesi gerekir. Bu nedenle davanın kabulü yoluna gidilmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının KABULÜ ile; keşidecisi …Anonim Şirketi olan …bank … Şubesine ait 25/06/2014 keşide tarihli … nolu 10.027,00 TL bedelli çekin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 684,94 TL nispi karar harcının, 171,24 TL peşin harçtan mahsubu ile noksan kalan 513,70 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.305,10 TL yargılama gideri ile 171,24 TL peşin harç, 27,70 TL başvuru harcı toplamı 1.504,04 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansının ve teminatın kararın kesinleşmesi üzerine davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı yanın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 08/02/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

Harç / Masraf Dökümü Davacı Gider Avansı Yargılama gideri detayları
Peşin Harç : 171,24 TL Yatırılan Avans : 1.345,00 TL Bilirkişi Ücreti : 1.200,00TL
Karar Harcı : 684,94 TL Davalı Gider Avansı Posta Giderleri : 105,10 TL
Noksan Harç : 513,70 TL Yatırılan Avans : 00,00 TL