Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1144 E. 2020/150 K. 04.03.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1144 Esas
KARAR NO : 2020/150 Karar

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 26/11/2015
KARAR TARİHİ : 04/03/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 01.04.2012 tarihli sözleşme imzalandığını, bu sözleşme ile davalının 01.04.2012 – 01.10.2013 tarihleri arası 12.000 şişe … ürünü şarap ve 2.500 şişe ithal ürün alma taahhüdünde bulunduğunu, bu alım taahhüdünün sağlanması şartı ile davacı tarafından Kavaklıdere ürünleri için 130.000,00 TL + KDV ve ithal ürünler için de 20.000,00 TL + KDV olmak üzere toplam 177.000,00 TL ödeme yapıldığını, ancak davalı şirketin alım taahhüdünü yerine getirmediğini, bu nedenle … 1. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile eksik alınan 10.298 şişe şarabın satın alınması gerektiği ve sözleşmenin 8. maddesine aykırı olarak “…” adresindeki işletmenin kapatıldığını, ihtara rağmen eksik alımların yapılmaması halinde sözleşmenin 8. maddesi kapsamında sözleşmeye aykırılıktan dolayı davalıya verilen mali desteklerin, tüm iskonto bedellerinin, promosyon bedeli ile menü giderlerinin iadesi gerektiğinin bildirildiğini, ancak eksik alımların yapılmadığını bu nedenle davalıya ödenen 153.400,00 TL nakdi yardımın iadesini sağlamak için … 4. İcra müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden takip başlattıklarını, ancak davalının yetki itirazı nedeni ile dosyanın … 33. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası üzerinden kayıt gördüğünü ve davalının ödeme emrine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulmasına karar verildiğini, ancak davalı itirazında haksız bu nedenle davanın kabulüne, itirazın iptali ile takibin devamına, davalının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ile davacı arasında 01.04.2012 başlangıç ve 01.10.2013 bitiş tarihli iki adet sözleşme imzalandığını, sözleşe ile taraflara karşılıklı yükümlülükler yüklendiğini, davalının sözleşme ile üstlendiği edimleri ifa etmemesi halinde davacının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshederek sözleşme gereği verilenlerin iadesine talep edebileceğini ancak sözleşmenin 07.01.2011 tarih ve 27808 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esasalar Hakkındaki Yönetmelik’in 20. 22. 23. ve TBK. m.27’ye aykırı olduğunu, kaldı ki taraflar arasındaki sözleşmenin feshedilmemiş olması nedeni ile hala ayakta olduğunu, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, İİK 67. maddesinde düzenlenen itirazın iptali davasıdır.
Davacı vekili, davacı ile davalı arasında 01.04.2012 tarihli sözleşme imzalandığını, bu sözleşme ile davalının 01.04.2012 – 01.10.2013 tarihleri arası 12.000 şişe … ürünü şarap ve 2.500 şişe ithal ürün alma taahhüdünde bulunduğunu, bu alım taahhüdünün sağlanması şartı ile davacı tarafından Kavaklıdere ürünleri için 130.000,00 TL + KDV ve ithal ürünler için de 20.000,00 TL + KDV olmak üzere toplam 177.000,00 TL ödeme yapıldığını, ancak davalı şirketin alım taahhüdünü yerine getirmediğini, bu nedenle … 1. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile eksik alınan 10.298 şişe şarabın satın alınması gerektiği ve sözleşmenin 8. maddesine aykırı olarak “…” adresindeki işletmenin kapatıldığını, ihtara rağmen eksik alımların yapılmaması halinde sözleşmenin 8. maddesi kapsamında sözleşmeye aykırılıktan dolayı davalıya verilen mali desteklerin, tüm iskonto bedellerinin, promosyon bedeli ile menü giderlerinin iadesi gerektiğinin bildirildiğini, ancak eksik alımların yapılmadığını bu nedenle davalıya ödenen 153.400,00 TL nakdi yardımın iadesini sağlamak için … 4. İcra müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden takip başlattıklarını, ancak davalının yetki itirazı nedeni ile dosyanın … 33. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası üzerinden kayıt gördüğünü ve davalının ödeme emrine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulmasına karar verildiğini, ancak davalı itirazında haksız olduğu için itirazın iptali ile %20 oranındaki tazminatın davalıya yüklenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davalı ile davacı arasında 01.04.2012 başlangıç ve 01.10.2013 bitiş tarihli iki adet sözleşme imzalandığını, sözleşem ile taraflara karşılıklı yükümlülükler yüklendiğini, davalının sözleşme ile üstlendiği edimleri ifa etmemesi halinde davacının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshederek sözleşme gereği verilenlerin iadesine talep edebileceği ancak sözleşmenin 7.1.2011 tarih ve 27808 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esasalar hakkındaki Yönetmelik’in 20. 22. 23. Ve TBK. m. 27’ye aykırı olduğunu, kaldı ki taraflar arasındaki sözleşmenin feshedilmemiş olması nedeni ile hala ayakta olduğunu bu nedenlerden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava dosyasına celp edilen … 33. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklının, davalı/borçlu aleyhine 2/10/2013 tarihinde, ilamsız yolla, 1.4.2012 tarihli sözleşmeye dayalı olarak, 153.400.00 TL. asıl alacağın takip tarihinden işleyecek yıllık %9 faizi ile birlikte tahsilini talep ettiği, ödeme emrinin borçluya tebliği üzerine davalı/borçlunun borca itirazı neticesinde icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verildiği ve süresinde olarak işbu itirazın iptali davasının açılmış olduğu görülmüştür. Davacı borca itiraz etmekle birlikte takip dayanağı sözleşmedeki imzasını açıkça inkar etmeyerek sözleşmedeki imzayı ikrar etmiş olmaktadır.
İhtilaf, davacı alacaklının davalıdan takip sebebi itibariyle alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarının tespiti konularından kaynaklanmakta olup ispat yükü davacıda bulunmaktadır. Ancak alacak miktarının tespiti için takip dayanağı fatura ve taraf defterlerinin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür.
Taraflar arasındaki 1.4.2012 tarihli iki adet sözleşme incelendiğinde, sözleşmeni 13. maddesi ile davalının 1.4.2012-1.10.2013 tarihleri arası 12.000 şişe ürün alım taahhüdünde bulunduğu ve buna mukabil davacının da m. 13/c ile davalıya 130.000.00 TL. + KDV maddi destekte bulunma taahhüdünde bulunduğu, aynı tarihli başka bir sözleşmenin 13. maddesi ile davalının 1.4.2012-1.10.2013 tarihleri arası 2.500 şişe ürün alım taahhüdünde bulunduğu ve buna mukabil davacının da m. 13/c ile davalıya 20.000.00 TL. + KDV maddi destekte bulunma taahhüdünde bulunduğu ve örneği bulunan dekonttan davacının 7.5.2012 tarihinde 177.000.00 TL.yi kendisine ait … Bankası … Şubedeki … nolu hesaptan davalıya ait … nolu hesaba havale ettiği görülmektedir.
Davacının … 1. Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı evrakı üzerinden davalı aleyhine keşide ettiği ihtarname ile davalının sözleşmeden 1.4.2012 tarihli sözleşmelerden kaynaklanan alım taahhütlerini ihtarnamenin tebliğinden itibaren bir hafta içinde ifası aksi halde sözleşmeni feshedileceği ve kendilerince ifa edilen sözleşmesel edimler kapsamında 400.000.00 TL. nin tahsili için alacak davası açılacağının bildirildiği görülmektedir.
Davalı tarafından … 22. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu cevabi ihtarnamesi ile sözleşmelere konu taahhütlerinin Tütün Mamülleri ve Alkollü içkilerin Satışana ilişkin yönetmeliğe aykırı olduğunu bildirmiştir.
Yazılan talimat neticesinde … 4. Asliye Ticaret mahkemesinin … T. Sayılı dosya üzerinden Mali Müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen 30.10.2018 tarihli bilirkişi raporu ile davacının incelene defterlerini usulüne uygun olması nedeni ile davacı lehine deli olma özelliğine sahip olduğu davalının 14.500 şişe şarap alma taahhüdünde bulunduğu halde 4.007 şişe aldığı ve böylece sözleşmeyi ihlal ettiği, bu nedenle 153.400,00 TL.yi iade etmesi gerektiği tespit edilmiştir.
SMMM Hesap Uzmanı Bilirkişi Prof. Dr. … ve Sözleşme Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi …’dan alınan 18.11.2019 tarihli bilirkişi raporu ile davalının iki sözleşmeden kaynaklanan taahhüdün 7.1.2011 tarih ve 27808 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esasalar hakkındaki Yönetmelik hükümlerine aykırı olmadığı, davalının sözleşmenin 13. Maddesinde yer alan tahüdüne aykırı davranışı nedeni ile davacının fesih hakkına sahip olmak dışında vermiş olduğu nakit destek bedeleni iadesine talep edebileceği tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde, taraflara arasında akd edilen iki adet sözleşme satış sözleşmesi niteliğinde ise de m. 13 kapsamında öngörülen alım taahhüdü karşılığı davalıya sağlanan nakit desteği 6098 sayılı TBK. m. 291 kapsamında yüklemeli bir bağış sözkonusudur. Yükleme, kazandırma ile birlikte kazananı kazandırmanın karşılığı olmayan bir edim yüklenmesidir. Bağışlayan, yükleme yerine getirilmediğinde m. 295/3 bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir. (bkz. Prof. Dr. Haluk N. Nomer (2018) Borçlar Hukuku Genel hükümler, İstanbul: Beta Yayınları, s. 469) Bu kapsamda somut olaya bakıldığında ödenen para bağış niteliğinde kazandırma, alım taahhüdü ise yükleme niteliğindedir. Dosya kapsamı ile davalının yükleme niteliğindeki alım taahhüdünü ifa etmediği anlaşıldığından davanın kabulü ile davalını haksız nitelikteki itirazının iptaline ve haksız yere itiraz etmiş olduğu için de %20 oranındaki tazminatın da davalıya yüklenmesine kara vermek gerekmiştir. Davacı sözleşmeyi tümden fesh etmemiş olsa bile … 1. Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı evrakı üzerinden davalı aleyhine keşide ettiği ihtarname ile sözleşmenin bağış niteliğindeki kısmının feshedilerek yüklemeli desteğin iadesinin istendiği sabittir. Davalının cevabi ihtarname keşide etmiş olmasından bu ihtarnamenin davalıya tebliğ edilmiş olduğu da sabittir. Bu nedenle davalının sözleşmenin fesh edilmediği yönündeki savunmasına itibar edilmemiştir. Ayrıca davalı tarafın sözleşmeni 7.1.2011 tarih ve 27808 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esasalar Hakkındaki Yönetmelik’e aykırı olduğu yönündeki savunmasına itibar edilmediği gibi bir an için sözleşmeni geçersiz olduğu kabul edilse bile davalı o takdirde sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade ile yükümlü olacağından davalının bu yöndeki savunmalarına da itibar edilmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ İLE,
Davalının … 33. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına konu asıl alacağa yönelik itirazının 153.400,00 TL asıl alacak bakımından iptali ile takibin takip talepnamesindeki şartlarla DEVAMINA,
İİK m.67/2 kapsamında 30.680,00 TL tazminatın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 10.478,75 TL nispi karar harcının, peşin yatırılan 1.852,69 TL harçtan mahsubu ile noksan kalan 8.626,06 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 18.523,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 766,00 TL yargılama gideri ile 1.852,69 TL peşin harç ve 27,70 TL başvuru harcı toplamı 2.646,39 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 04/03/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 1.852,69 TL
Karar Harcı : 10.478,75 TL
Noksan Harç : 8.626,06 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.100,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.655,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 2.200,00 TL
Posta Giderleri : 166,00 TL