Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/892 Esas
KARAR NO : 2020/126 Karar

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/05/2013
KARAR TARİHİ : 26/02/2020

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı dava dilekçesinde özetle; 24.03.2011 tarihli mal satış sözleşmesinden dolayı verilen 182.400,00 TL mal siparişinden kaynaklanan borç nedeni ile davalıya 25.07.2011 tarih 71.250,00 TL miktarlı ve 26.06.2011 tarih 111.150,00 TL miktarlı iki adet bono verildiğini, ikinci sipariş üzerine senetlerin iade alınıp yerine altı adet çek verildiğini, ayrıca 100.000,00 TL miktarlı bir adet teminat bonosu verildiğini, çekler ödenmesine rağmen davalının … 33. İcra müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden teminat senedine dayalı olarak takip başlattığını bu nedenle borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptalini talep etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından hamiline olarak keşide edilen 20/06/2011 – 35.000,00 TL, 30/06/2011 – 35.000,00 TL, 15/07/2011 – 41.150,00 TL, 25/07/2011 – 20.000,00 TL, 05/08/2011 – 20.000,00 TL ve 15/08/2011 – 30.000,00 TL bedelli toplam 181.150,00 TL bedelli 6 adet çek verildiğini, ancak çeklerin karşılığı keşideci tarafından bankaya yatırılmadığı için tahsil edilmediğini ve arkalarının yazıldığını, daha sonra davacının müvekkilinin elinde bulunan çekleri senet ile değiştirmek istediğini, müvekkilinin de bu talebi mal satış tarihinden itibaren faiz işletebilmek için eski tarihli olması koşulu ile kabul ettiğini, dava konusu 100.000,00 TL bedelli bononun bu şekilde müvekkiline verildiğini, davacının bakiye 81.150,00 TL için vermeyi taahhüt ettiği bonoyu da vermediğini, bu senedin teminat senedi olamayacağını, kaldı ki teminat senedi olsa bile davacının borcunu ödemediği için alacaklının teminat kullanma hakkı doğduğunu, bu nedenle davanın reddi ile davacının %40 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
KARŞI DAVA
DAVA/
Davalı – karşı davacı vekili karşı dava dilekçesinde özetle; davacı – karşı davalının müvekkiline olan borçlarına karşılık 181.150,00 TL bedelli çek verdiğini ve bu çeklerin ödenmediğini, bu çeklerin kısmi karşılığı için verilen 100.000,00 TL bedelli bononun … 33. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası üzerinden icra takibine konulduğunu, ancak bu alacaktan geriye kalan 81.150,00 TL’lik kısmın ilk çekin keşide edildiği tarih olan 20/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsilini, davacı – karşı davalının taşınır, taşınmaz malları ile 3. kişilerdeki alacakları için ihtiyati haciz kararı verilmesini talep ve dava etmiştir,
SAVUNMA
Davacı – karşı davalı karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; teminat senedi olarak düzenlenen 100.000,00 TL’lik senedin düzenlenirken tediye ve düzenleme tarihi boş bırakıldığı için eski tarihler yazılarak işleme konulduğunu, çekli banka kanalı ile değil elden çeşitli resmi belgeler ile ödendiğini, kötü niyetli şirketin bu ödemelere karşılık iyi niyetten faydalanarak tahsilat makbuzu düzenlemediğini, davalı – karşı davacının ödemelerine istinaden çeklerini iade etmeyerek … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, aynı alacağı çek ve senet ile fazladan tahsil etmeye çalışan davalı – karşı davacının haksız işlemlerinden dolayı %40’dan aşağı olmamak üzere inkar tazminatına mahkum edilmesine, karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava İİK. m.72 kapsamında icra takibinden sonra açılmış menfi tespit davasıdır.
Davacı, 24.03.2011 tarihli mal satış sözleşmesinden dolayı verilen 182.400,00 TL mal siparişinden kaynaklanan borç nedeni ile davalıya 25.07.2011 tarih 71.250,00 TL miktarlı ve 26.06.2011 tarih 111.150,00 TL miktarlı iki adet bono verildiğini, ikinci sipariş üzerine senetlerin iade alınıp yerine altı adet çek verildiğini ayrıca 100.000,00 TL. miktarlı bir adet teminat bonosu verildiğini, çekler ödenmesine rağmen davalının … 33. İcra müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden teminat senedine dayalı olarak takip başlattığını bu nedenle borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptalini talep etmiştir.
Davalı-karşı davacı, 24.04.2011 tarihli mal satış ve bağlantı sözleşmesi nedeniyle 182.400.00 TL. mal satıldığını, malların davacı …’e teslim edildiğini, 25.07.2011 tarih 71.250.00 TL. miktarlı ve 26.06.2011 tarih 111.150.00 TL. miktarlı iki adet bono alındığını, bu senetlerin daha sonra toplamı 181.150.00 TL. olan 6 adet çek ile değiştirildiğini, ancak çeklerin karşılığı olmadığı için arkalarının banka tarafından yazıldığını ancak davacının çekleri senet ile değiştirmeyi teklif etmesi üzerine, mal satış tarihinden bu yana faiz alabilmek için eski tarihli olması koşulu ile kabul ettiğini ve takibe konu bonoyu bu şekilde aldığını, bakiye 81.150 TL: için söz verildiği halde bono verilmediğini, bu nedenle bu senedin teminat sendi olmasının mümkün olmadığını, teminat senedi olsa bile borçlar ödenmediği için alacaklarının teminatı olarak bu senetten dolayı alacaklı olduklarını, ayrıca davacının borcu nedeni ile verdiği 181.150 TL: miktarlı çekleri ödemediğini, bu çeklerin kısmi karşılığı için … 33. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyası üzerinden icraya konan 100.000.00 TL. miktarlı bonoyu verdiğini, ancak çeklere bağlanmış alacak dışında 81.150.00 TL. alacağı olduğunu, bu nedenle 81.150.00 TL.nin 20.06.2011 tarihinden faiszi ile birlikte tahsili talep etmiştir.
Dava dosyasına celp edilen … 33. İcra müdürlüğünün …E. Sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı alacaklının, davacı borçlu aleyhine, kambiyo senetlerine mahsus yolla, 27.04.2011 tarihli ve 100.000.00 TL: bedeli senede dayalı olarak, 100.000.00 TL. asıl alacak, 15.000.00 TL. işlemiş faiz olmak üzere toplam 115.000,00 TL.nin takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek yıllık %17,75 faizi ile birlikte tahsilini talep ettiği ödeme emrinin tebliği üzerine takibin kesinleştiği görülmektedir.
Takip dayanağı belgenin incelenmesinde; belgenin bono olduğu, keşide tarihninin 27.03.2011, keşide yerinin İstanbul, keşidecinin …, lehtarın …LTD. Şti., ödeme tarihinin 27.4.2011, miktarının 100.000.00 TL. ve bedel kaydının “…” şeklinde oyduğu görülmektedir.
İhtilaf, takip dayanağı senedin teminat senedi olup olmadığı ve incelen senet malen kaydını içerdiği halde davalının bu senedi ödenmeyen çekler ile değiştirilmesi sonucu elde edildiğini beyan etmesinin talil olup olmadığı ve de karşılık dava bakımından davalı-karşı davacının davacı-karşı davalıdan alacaklı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. Teminat iddiasını davacı, talil iddiasıın ise davalı ispat etmekle yükümlüdür. Ancak taraf defter ve belgelerinin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren hal olduğundan 6100 sayılı HMK. m. 266 gereği mahkeme tarafların talebi veya re’sen vereceği karar ile bu huşuları bilirkişiye tespit ettirmesi mümkündür.
Yeminli mali Müşavir Bilirkişi …’dan alınan 4.6.2014 tarihli bilirkişi raporu ile; davacı-karşı davalının 2011 yılı ticari defterlerine göre davalı-karşı davacının düzenlemiş olduğu fatura toplamının 184.662,09 TL. olduğu, davalı-karşı davacının ihtara rağmen incele günü defter ve belgelerini incelemeye sunmadığı, davacının davalıya 181.150.00 TL. tutarında 6 adet çek verdiği, bu çeklerden (35.000.00 TL. + 41.150.00 TL.) 76.150.00 TL. miktarlı ika adet çekin ödendiği, toplam bedeli 107.000.00 TL. olan diğer çeklerin … 3. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyası üzerinden icraya konduğu, dava konusu senedin teminat senedi olması konusundaki takdirin mahkeme ait olduğu, taraflar arasındaki mal alışverişin toplam bedelinin 184.662,69 TL. olması karşısında ayrıca 83.150.00 TL.nin talep edilmesinin dayanaksız olduğu tespit edilmiştir.
Aynı bilirkişiden alınan 10.07.2015 tarihli bilirkişi ek raporu ile; taraflara arasındaki mal alış verişi nedeni ile daha önce davalıya verilen toplam 182.400.00 TL. miktarlı iki adet bononun toplam bedelleri 181.150.00 TL. olan 6 adet çek ile değiştirildiği yapılan ödemeler neticesinde, davacının dava tarihindeki çek borcunun 3.585. TL. olduğu, dava tarihinden sonra icra doyasına 51.387.00 TL. ödeme yapıldığı tespit edilmiştir.
Bu rapora yönelik itirazlar üzerine, hukukçu bilirkişi Av. …, Mali Müşavir bilirkişi … ve mali müşvair bilirkişi …’dan alınan 25.05.2016 tarihli bilirkişi heyet rapor ile dava tarihi itibariyle davacının davalıya 5.097.09 TL. borçlu olduğu, dava tarihinden sonra icra dosyasına 51.387.00 TL. ödeme yapılmış olması karşısında davacının davalıya herhangi bir borcu kalmadığı ve karşı dava kapsamında ise davalı-karşı davacının, davacı-karşı davalıdan herhangi bir alacağının olmadığı tespit edilmiştir.
Aynı bilirkişi heyetinden alınan 19.04.2016 tarihli bilirkişi raporu ile davacı yanın ticari defterle itibariyle davacının davalıya 39.437.09 TL. borçlu olduğu, dava konusu senedin davacı defterlerinde teminat senedi olarak kaydedildiği, kök rapordan sonra dosyaya herhangi bir belge sunulmadığı için alacak ve borç durumunda herhangi bir değişiklik olmadığı tespit edilmiştir.
Aynı bilirkişi heyetinden alınan 16.04.2018 tarihli bilirkişi raporu ile dava konusu senedin icra takibine konduğu tarihte davacının davalıya 39.437,00 TL. borçlu bulunduğu, dava konusu senedin icra takibine konduğu tarihten karşı dava tarihine kadar yapılan ödemelerin öncelikle işlemiş faizlere mahsubu suretiyle karşı tarihi itibariyle davacının davalıya 6.164,68 TL. borçlu olduğu tespit edilmiştir.
Aynı bilirkişi heyetinden alınan 27.03.2019 tarihli bilirkişi raporu ile; davalının davacıdan, icra takip tarihi itibariyle 39.437,00 TL., dava tarihi itibariyle 9.679,33 TL. ve karşı dava tarihi itibariyle 6.164,68 TL. alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Davacı dava konusu senedin teminat senedi olduğunu iddia etmesine rağmen senet incelendiğinden senedin malen kaydını içerdiği görülmektedir. Her ne kadar davacı senedin teminat senedi olduğunu yazılı delil ile ispat yükü altında ise de davalı cevap dilekçesinde sendin çeklerin yerine verildiğini beyan ettiğinden bu beyanı senet metnideki malen kaydını talil niteliğinde olduğundan, bonoyu çekler karşılığı aldığını ispat yükü davalıya geçmiş olmaktadır. Ancak dosya kapsamı itibariyle davalı bu iddiasını ispat edebilmiş değildir. Bu nedenle senedin karşılıksız olduğunun tespiti ile bu senetten dolayı yapılmış olan takibin iptaline karar vermek gerekmiştir.
Davalı-karşı davacı her ne kadar bakiye alacağı olduğunu beyan etmiş ise de bakiye bir alacağı olduğunu ispat edemediği gibi çeklerden kaynaklanan bakiye alacağı nedeni ile de … 3. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyası üzerinden başlattığı takip kesinleşmiş olduğundan ve davalı alacağına kavuşmak için bu takip üzerinden iş ve işlemlere devam etme hakkına sahip olduğundan ayrıca karşılık dava açmasında hukuki yararı olmadığından karşılık davanın hukuku yarar yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Menfi tespit davasının KABULÜ İLE;
2-Karşı davanın hukuki yarar yokluğundan REDDİNE,
… 33. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına konu borç bakımından davacının borçlu olmadığının tespiti ile takibin davacı bakımından İPTALİNE,
Esas dava yönünden;
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 7.855,65 TL nispi karar harcının, 1.963,95 TL peşin harç ve 25,20 TL ıslah harcı toplamı 1.989,15 TL harçtan mahsubu ile noksan kalan 5.866,50 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan toplam 2.566,50 TL yargılama gideri ile 1.963,95 TL peşin harç, 24,30 TL başvuru harcı ve 25,20 TL ıslah harcı toplamı 4.579,95 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Karşı dava yönünden;
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 54,40 TL nispi karar harcının, 1.385,85 TL peşin yatırılan harçtan mahsubu ile bakiye 1.331,45 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davalı – karşı davacıya iadesine,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Davacı asilin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 26/02/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

ESAS DAVA
Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 1.965,95 TL
Karar Harcı : 7.855,65 TL
Islah Harcı : 25,20 TL
Noksan Harç : 5.866,50 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 3.025,80 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 0,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 2.400,00 TL
Posta Giderleri : 166,50 TL

KARŞI DAVA
Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 1.385,85 TL
Karar Harcı : 54,40 TL
Bakiye Harç : 1.331,45TL