Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1432 E. 2019/829 K. 22.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1432
KARAR NO : 2019/829

DAVA : İTİRAZIN İPTALİ
DAVA TARİHİ : 10/10/2014
KARAR TARİHİ : 22/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından, davalı tarafın talimatı üzerine, davalının …’daki deposundan …’daki termik santrale, demiryolu ile partiler halinde petrokok kömür taşıma işinin organize edilmesi işi üstlenildiğini, müvekkili şirket ile davalı arasında sadece taşınması planlanan yaklaşık yük miktarı ve genel şartlar üzerinde anlaşıldığını, müvekkili şirketin iş bu şart ve koşullarda tam ve eksiksiz olarak yükümlülüğünü yerine getirdiğini, davalı şirket tarafından yapılan taşımalar karşığı tutarın tam olarak ödenmediğini, bakiye borçların ödenmesi hususunda defalarca uyarıldığını, davalının toplam 382.746,22 TL tutarındaki borcunun bir kısmını ödediğini, borcun 153.279,91 TL’lik kısmını ödemediğini, davalının daha sonra ödenmeyen bu kısım için, kendilerine müvekkili şirketin neden olduğu gecikmeden dolayı 3. Bir firma tarafından gecikme faturası kesildiğini ileri sürerer, müvekkili şirket aleyhine afaki bir şekilde teslim gecikme cezası adı altında 31/12/2013 tarih ve 153.279,91 TL tutarında fatura tanzim edip gönderdiğini, müvekkili şirket ile davalı arasında tarafların birbirlerinden cezai şart talep edebileceklerine dair herhangi bir sözleşme bulunmadığını, davalı şirket tarafından bakiye borcun ödenmemesi üzerine icra takibi başlatıldığını ancak davalı tarafın iş bu takibe itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, tüm bu nedenlerle itirazın iptali ile takibin devamını, davalının alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin taraflar arasında yapılan taşıma sözleşmesi kapsamında 10.000 ton kömürü bir ay içerisinde taşımayı taahhüt ettiğini, taraflar arasında gerçekleştirilen e-mailde talepleri doğrultusunda belirlenen 10.000 ton kömürün bir ay içerisinde … Termik Santraline teslim edileceğinin davacı şirket tarafından açık bir şekilde taahhüt edildiğini, müvekkili şirketin, davacı şirketin belirtilen taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle dava dışı … A.Ş.’ye 153.279,91 TL cezai şart ödemek zorunda kalındığını, davacı şirketin geç teslimi nedeniyle müvekkili şirketin uğramış olduğu zararlardan sorumlu olduğunu, alacağın kabulü anlamına gelmemekle birlikte mahkemeden takas talebinde bulunma zorunluluğu doğduğunu, açıklanan sebeplerle müvekkili şirketin davacı şirkete borcu bulunmadığından davanın reddini, müvekkili şirketin davalı şirketten alacağı olduğundan takas nedeniyle davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Deliller toplanmış; … 13.İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası getirtilmiş, … 44.Noterliği … tarih … yevmiye nolu ihtarname sureti, … 44.Noterliği … tarih … yevmiye nolu ihtarname sureti, faturalar suretleri, taraflar arası e-mail yazışma çıktı suretleri, dava dışı … Termik Santral yazı cevapları, dava dışı … Termik Santral ile davalı yan arasında yapıldığı anlaşılan 10.000 ton yüksek kalorili linyit kömürü satın alma ticari sözleşme sureti ile şartname suretleri incelenmiş, davacı ve davalı ticari defterleri de incelenmek sureti ile takip tarihi itibari ile gerçek alacak miktarının belirlenebilmesi bakımından uzman bilirkişilerden raporlar alınmıştır.
… 13.İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası incelendiğinde davacı tarafından ödenmeyen cari hesap bakiyesi açıklamalı 153.281,30 TL alacak için takibe geçildiği, davalının borca itirazı üzerine takibin durdurulduğu, davacı tarafça davalı tarafından takibe yapılan itirazın iptalinin istendiği, davalı tarafça yapılan itirazında borca ve faize yönelik itirazda bulunduğu ve de takibe yapılan itirazın süresinde yapıldığı ve açılan itirazın iptali davasının da İİK 67.maddede düzenlenen 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mali Müşavir … ve Borçlar Hukuku ve Medeni Hukuk Öğretim Üyesi … tarafından düzenlenen 11/09/2015 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının davalıdan talebi gibi bakiye 153.281,30 TL cari hesap alacağının olduğu, bu alacağının talebi gibi takip tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte tahsili gerektiği kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Davalı yanın itirazı üzerine aynı bilirkişilerden alınan 11/07/2018 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; davacı şirket ile dava dışı … Üretim A.Ş. arasında 12/09/2013 tarihinde Linyit Kömürü Satın Alma Sözleşmesi imzalandığını, bunun yanında yine itiraz dilekçesinin ekindeki fatura incelendiğinde dava dışı … Üretim A.Ş. 26/11/2013 tarih Seri … sıra numaralı Teslim Gecikme Cezası açıklamalı 153.279,91 TL bedelli faturayı davacı şirket adına düzenlediği, buna göre 11/09/2015 tarihli bilirkişi raporunun sonuç bölümünde yer tespitlerinde herhangi bir değişiklik olmadığı ve aynen korunduğu kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Özellikle taraflar arasında gerçekleşen taşıma sözleşmesine ilişkin gecikme olup olmadığı, gecikme var ise gecikmenin makul olup olmadığı TTK.875 kapsamında mahsup talebinin yerinde olup olmadığı hususlarının belirlenebilmesi için dosya kendisine tevdi edilen taşımacılık Uzmanı … tarafından düzenlenen 25/04/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dosya üzerinde davacının iddiaları davalının savunmaları ve dosyaya sunulan tüm belge ve deliller değerlendirilmek suretiyle yapılan inceleme ve değerlendirme sonunda; yapılan inceleme ve araştırmalar neticesinde davacı ile davalı taraf arasında fiyat teklifine istinaden taşıma anlaşması olduğu, yapılan anlaşmada oluşabilecek gecikmelere karşı herhangi bir cezai madde bulunmadığı, dolayısıyla davalı firmanın oluşan gecikmelerden dolayı davacı firmadan bir alacağının olmadığı, dava dışı … Üretim A.Ş. firmasının davacı ile davalı arasındaki taşıma anlaşmasında herhangi bir taraf olmadığı, bu firma tarafından kesilmiş olan teslim gecikme cezasının davacı firmaya yüklenemeyeceği, davalı firma tarafından taşıma bedeline istinaden, gecikme kaynaklı ödenmeyen tutarı davacı firmaya ödemekle yükümlü olduğu, dolayısıyla davacı firmanın davalı firmadan 153.279,91 TL alacaklı olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Dava, ticari ilişkiden kaynaklı cari hesap alacağının tahsili istemiyle başlatılan icra takibinde vaki itirazın iptali ile takibin devamına ilişkindir.
Öncelikle taraflar arasında yazılı bir taşıma sözleşmesi olmamakla birlikte, davacının fiyat teklifinin davalı tarafından kabulü ile taşıma sözleşmesi akdedilmiş olduğu ve davacı tarafından 4.609,65 ton kömürün taşındığı ancak 5.390,35 ton kömürün ise taşınmadığı anlaşılmıştır.Dava ve icra takibi konusu alacak da taşınmış olan 4.609,65 ton kömürün taşıma bedeline ilişkindir.
Taraflara ilişkin ticari defterlerin incelendiği, her iki taraf defterlerinin de usulüne uygun tutuldukları ve lehlerine delil olabileceğinin 11.09.2015 havale tarihli bilirkişi raporunda belirtildiği, taraf defterleri arasında çıkan farkın, davalı tarafından davacı tarafa düzenlenen 31.12.2013 tar,ih, Seri H… sıra numaralı, 153.279,91TL bedelli, teslim gecikme cezası açıklamalı faturadan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Davamız tarafları tacirdir.Ticari davalarda yani iki tarafın tacir olduğu ve dava konusunun ticari işletmeleri ile ilgili olduğu davalarda; ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatı mümkündür.Ticari defterler kesin delillerdendir. Yasada delil vasfı taşıdığı takdirde aksinin yazılı veya kesin delillerle ispatı gerektiği düzenlenmiş olduğundan, yasanın ticari defterleri kesin delil olarak düzenlediği açıkça anlaşılmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de; ancak, HMK. 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir.Tarafın ticari defterleri, yasada belirtildiği üzere karşı tarafın ticari defterleri ile uyumlu olduğu takdirde, lehine delil olabilecektir.
Tarafların ticari defterlerinin usulüne uygun tutulup aradaki fark dışında birbirini teyit ettiği, defterler HMK.’nun 222. maddesinde belirtilen usule uygun olarak tutulduğundan tarafların lehine delil oldukları, buna göre; davacı şirketin, davalı şirketten taşınmış olan 4.609,65 ton kömür taşıma bedeline ilişkin bakiye 153.281,30TL tutarında alacaklı olduğu anlaşılmaktadır.
Zaten taşınan kömür miktarına ve taraflar arasında kabul gören bedele ilişkin uyuşmazlık da olmayıp, bakiye borcun da 153.281,30TL olduğu dosya kapsamı ve bilirkişi raporu ile sabit görülmüştür.
Burada asıl uyuşmazlık, davalı savunmalarının yerinde olup olmadığı hususudur.Bunu da takas ve mahsuba konu cezai şart ve TTK 873- 875 madde kapsamında gecikme bedeli olarak ayrı ayrı değerlendirmek ve öncesinde bir takım açıklamalar yapmakta yarar bulunmaktadır.
Davalı yanın dava tarihinde yürürlükte olan 6098 sayılı TBK’nın 139. Maddesi kapsamında takas talebinin mutlaka karşı dava şeklinde ileri sürülmesi zorunlu olmayıp, savunma olarak da ileri sürülmesi olanaklıdır.
Davamız tarafları arasında taşıma sözleşmesi akdedildiği kabul edilmekle birlikte taraflar arasında her hangi bir cezai şartın bulunmadığı anlaşılmaktadır.Öte yandan davalı her ne kadar, dava dışı … A.Ş.’ye 153.279,91 TL cezai şart ödemek zorunda kalındığını belirtmiş ve dava dışı … üretim A.Ş. yazı cevabından ve faturadan davalıya cezai şart uygulandığı ve davalı şirketin alacağından mahsup edilmek üzere cezai şart bedelinin tahsil edildiği anlaşılmış ise de; dava dışı … A.Ş. İle davalı arasındaki sözleşme tarihinin 12.09.2013 olduğu, teslim müddeti başlıklı şartname 9.maddede ilk teslimin 13.09.2013 tarihinde olmak üzere 10 gün içerisinde teslim edileceğinin belirtildiği ancak davacı 12.09.2013 tarihli e-mailde TCDD kapasitesi doğrultusunda aylık 10.000- 12.000 ton yükleme ön görüldüğü belirtilmesi, yani dosyamız tarafları arasında cezai şart düzenlenmediği gibi davalının davacı öngörüsünde dahi 1 ay olarak belirtmesi karşısında davalının cezai şartı davacıya yansıtamayacağı değerlendirilmiştir.
Davacının gecikmeden kaynaklı zararının mahsubu talebi değerlendirildiğinde; 6102 sayılı TTK MADDE 873 – “(1) Taşıyıcı, eşyayı, kararlaştırılan sürede, bir süre kararlaştırılmamışsa şartlar dikkate alındığında özenli bir taşıyıcıya tanınabilecek makul bir süre içinde, teslim etmekle yükümlüdür.”
MADDE 875 – “(1) Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.
(2) Zararın oluşmasına, gönderenin veya gönderilenin bir davranışı ya da eşyanın özel bir ayıbı sebep olmuşsa, tazminat borcunun doğmasında ve kapsamının belirlenmesinde, bu olguların ne ölçüde etkili olduğu dikkate alınır.
(3) Gecikme halinde herhangi bir zarar oluşmasa da taşıma ücreti gecikme süresi ile orantılı olarak indirilir; meğerki, taşıyıcı her türlü özeni gösterdiğini ispat etmiş olsun.” hükümlerini içermektedir.
Bu bakımdan aldırılan 25/04/2019 tarihli bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davacı tarafından davalıya iletilen 12.09.2013 tarihli e-mail yazısında TCDD kapasitesi doğrultusunda aylık 10.000-12.000 ton yüklenme yapılabileceğinin öngörüldüğü, aylık taşınacak miktar konusunda net bir süre taahhüt edilmediği anlaşılmaktadır.Kaldı ki bahsi geçen e-mailde yoğun kış koşullarının etkili olduğu aralık-ocak aylarında taşımaların aksadığı hatta kimi zaman durma noktasına geldiği hususu davacı tarafça davalıya bildirilmiştir.Yine davacı yanca Kangal istasyonunda yaşanan ve öngörülmeyen sıkıntılardan kaynaklı gecikme olduğunun bildirilmiş olduğu anlaşılmıştır.Davacı tarafça gönderilen 25.09.29013 tarihli e-maile karşı bir itirazda bulunulduğu da anlaşılamamıştır.Mevcut hali ile taşımanın gerçekleştirileceği net tarihlerin belirlenmemiş olması, mevcut bilirkişi raporları ve taşımanın demir yolu taşımacılığı olduğu hususları nazara alınarak TTK 873 maddesi kapsamında makul sürenin aşıldığı belirlenemediğinden davalının bu yöndeki mahsup ve takas talebi de yerinde görülmemiştir.
Yukarıda izahına çalışılan nedenlerle, davalının …’daki deposundan Sivas/Kangal’daki termik santrale, demiryolu ile partiler halinde petrokok kömür taşıma işinin organize edilmesi işinin davacı yanca üstlenildiği, taşınan kömür bedeline ilişkin taşıma ücreti olan toplam 382.746,22 TL tutarındaki borcun bir kısmının ödendiği, bakiye kısmın 153.279,91 TL olduğu ve davalı yanca ödenmediği, davalının ödemediği tutara ilişkin ödememe savunmalarının ise yerinde görülmediğinden davanın kabulü ile … 13. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra dosyasına davalı tarafından yapılan itirazın 153.281,30 TL alacak bakımından iptaline, hüküm altına alınan asıl alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına ve fakat dava her ne kadar faturaya dayalı cari hesaba dayalı ise de davalı savunmaları ve dosya kapsamı nazara alınarak alacağın likit olmadığı ve yargılamayı gerektirdiği anlaşılmakla borçlu aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmemiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
… 13. İcra Dairesinin… Esas sayılı icra dosyasına davalı tarafından yapılan itirazın 153.281,30 TL alacak bakımından İPTALİNE,
Takibin bu miktar üzerinden devamına,
Hüküm altına alınan alacağın takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına,
Davacı tarafın icra inkar tazminat talebinin reddine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 10.470,65 TL nispi karar harcının peşin yatırılan 1.851,30 TL harçtan mahsubu ile noksan kalan 8.619,35 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 15.012,50 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.488,90 TL yargılama gideri ile 1.851,30 TL peşin harç, 25,20 TL başvuru harcı, 3,80 TL vekalet harcı toplamı 3.369,20 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 22/10/2019

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 1.851,30TL
Karar Harcı : 10.470,65 TL
Noksan Harç : 8.619,35 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.545,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 750,00 TL

Yargılama gideri detayları
Bilirkişi Ücreti(Davacı) : 1.400,00 TL
Bilirkişi Ücreti(Davalı) : 600,00 TL
Posta Giderleri (Davacı) : 88,90 TL
Posta Giderleri (Davalı) : 21,00 TL