Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2006/609 E. 2018/1300 K. 20.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2006/609
KARAR NO : 2018/1300

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 28/09/2006
KARAR TARİHİ : 20/12/2018

Davacı tarafından davalı şirket ve dava dışı 15 kişiye karşı 28/09/2006 tarihinde açılan davada, davalılar … , …, …, …, .., …, …, …, …, …, …, …., …, … A.Ş. hakkında açılan davanın iş bu dosyadan tefrik edilerek mahkememizin 2009/212 Esasına kaydedildiği ve 20/03/2009 tarihli, 2009/114 K sayılı kararla adı geçen davalılar hakkındaki davanın yetki yönünden reddine ve dosyanın … Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesine karar verildiği ve dosyanın … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E sayısına kaydedilerek yargılamaya devam edildiği, davalı … A.Ş. hakkındaki davanın da 06/12/2017 tarihli kararla tefrik edilerek mahkememizin 2017/1096 E sayısına kaydedildiği anlaşılmakla iş bu dosyada davalı …. A.Ş. hakkında görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ve buna ilişkin yönetmelik ve tebliğlere aykırı olarak gerçeğe aykırı rapor düzenlendiği, … Bankası A.Ş. ile ilgili belli hesap döneminde davalı şirketin rapor düzenlediği, 01/01/2002-31/12/2002 hesap dönemine ilişkin bağımsız dış denetiminin davalı şirket tarafından yapıldığı ve … Bankası A.Ş.’nin yeminli murakıplar tarafından düzenlenen 23/03/2005 tarihli raporun sonuç bölümünde, şirketin mevduat kalemi hakkında uygun gördüğü denetim tekniğini uygulaması ve yeterli kanıt toplaması banka tarafından engellendiği halde anılan hesap dönemine ilişkin bağımsız denetim raporunda olumlu görüş bildirilmesinin bağımsız denetim ilkelerine ilişkin yönetmeliğin 17 maddesine, bankanın iç kontrol sistemi ile ilgili tespit ve değerlendirmelerin tamamına bağımsız denetim raporunda yer verilmemesinin yönetmeliğin 20. ve 25.maddelerine, mevduat hesapları üzerinde yapılan çalışmalarla ilgili belgelerin çalışma kağıtları arasında muhafaza edilmemesinin ise yönetmeliğin 22. ve 23. maddelerine aykırılık teşkil ettiğinin ifade edildiğini belirterek davalı şirketi bu eylemi nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla şimdilik 100.000,00 TL tazminatın rapor tarihi itibariyle faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı şirket cevap dilekçesinde özetle; … Bankası A.Ş.’nin faaliyet izninin kaldırılarak yönetim ve denetimin fona intikal ettiğini, 4389 sayılı Bankalar Kanunun 13/2 maddesi uyarınca bankaların genel kurullara sunacağı bilançoları ile kar ve zarar cetvellerinin bağımsız denetim kuruluşlarınca onaylanmasının şart olduğunu, bağımsız denetim kuruluşlarının kurulmasına, çalışmalarına, faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasına ilişkin esasların Merkez Bankası ve TÜRMOB’dan görüş alınarak kurulca düzenleneceğinin ifade edildiğini, 4389 sayılı Yasanın görüş almak dışında 3568 sayılı Kanuna hiçbir atıfta bulunmadığını, davalı şirketin 3568 sayılı Yasa kapsamında faaliyet göstermeyip sadece 4389 sayılı Yasaya göre bağımsız denetim alanında hizmet verdiğini, bankanın sır olduğu gerekçesiyle birçok evrakı göndermediğini ve 4 ayrı denetim şirketi tarafından denetiminin yapıldığını, aynı dönemlerin 3’lü denetime tabi tutulduğunu, davalı şirket tarafından yapılan denetimden sonra aynı dönemin 2 kez daha denetlendirildiğini, tüm bankalara 3’lü denetim sisteminin uygulandığını ve bu raporların BDDK tarafından da kabul gördüğünü, … Bankasının o gün içine düştüğü durumun raporlara açıkça yazıldığını ve BDDK’ya bildirildiğini, davacı tarafından gerekli değerlendirme yapılmaksızın huzurdaki bu davanın açıldığını, denetim ve denetim sonrası hazırlanan raporlarda hiçbir kusurunun olmadığını hatta BDDK’ya uyarı yazılarının gönderildiğini, bu hususun raporlar incelendiğinde görüleceğini belirterek haksız davanın reddini savunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE /
Tarafların dayandıkları tüm deliller celp edilip incelenmiş, konusunda uzman bilirkişilerden rapor alınmış, deliller toplanmıştır.
İş bu dosyadan tefrik edilen 14 davalı hakkındaki yargılamanın yürütüldüğü … 1.ATM’nin … E sayılı dosyasının neticesi bekletici mesele yapılmış ise de, davanın açıldığı tarihten bugüne kadar geçen süre dikkate alındığında bekletici meseleye ilişkin karardan vazgeçilerek yargılamaya devam edilmiştir.
… 1. ATM’nin 2011/164 E sayılı dosyasında 27/03/2015 tarihi 2015/211 K sayılı kararla davalı … hakkındaki davanın tefrikine, davalılar …, … ve … hakkındaki davanın HMK 150/5 maddesi gereğince açılmamış sayılmasına, diğer davalılar hakkındaki davanın da reddine karar verildiği, kararın temyiz incelemesi için Yargıtay’da bulunduğu anlaşılmıştır.
Dosyada mevcut bulunan 30/10/2018 tarihli raporda özetle; davalı şirketin o dönem bankacılık mevzuatı ve bağımsız denetime ilişkin mevzuat gereğince denetim işlemlerine banka yönetimince hazırlanan resmi belge ve kayıtlar üzerinden yerine getirdiği, banka muhasebesi ve standartlarına uyumlu bir görünümü yansıttığı, davalı şirketin, inceleme elemanlarının BDDK ve Merkez Bankası gibi banka yönetimi tarafından hileli yazılım suretiyle yanıltıldığı, banka yönetimi gibi değilde bir suç örgütü gibi hareket eden banka yöneticilerinin bilgi işlem yolsuzluğu olan GM 04 yazılı programını IT uzmanı olmayan davalıların anlamalarının mümkün görülmediği ve denetim yapıldığı dönemde davalının IT denetim yükümlülüğünün olmadığını, … Bankasındaki bankacılık tarihindeki en büyük yolsuzluğunun IT uzmanlarınca ortaya çıkarılması üzerine yasa koyucunun sonradan yürürlüğe koyduğu 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ile bankalardan iç sistemler yönetmeliğinin hazırlanması ve denetim komiteler kurulmasının zorunlu hale getirildiği, banka yöneticilerinin gerçek mevduat rakamlarını kamu otoritesinden gizlemek, yanıltıcı bilgi vermek, kayıt dışı işlem yapmak ve bu fiillerinin ortaya çıkarılmasını engellemek amacıyla GM 04 programını oluşturdukları ve bu yöntemle kamu denetçileri ve bağımsız denetçileri yanıltmış oldukları dikkate alındığında İmar Bankası yönetiminin bilgi işlem yolsuzluğu ile mevduat hesaplarının gizlenmesi ve kayıt dışına aktarılmasını tespit edemediği iddia edilen davalının kusurundan dolayı zarara uğradığını belirten davacının bu zararından davalı şirketin sorumluluğunun bulunmadığı açıklanmıştır.
Mahkememizce gerekçeli ve denetime olanaklı bulunan uzman bilirkişilerce düzenlenen rapora itibar edilmiştir.
… Bankası A.Ş. ile davalı şirket arasında 11/04/2002 tarihli “Bağımsız Denetim Sözleşmesi” imzalanmıştır. Bu sözleşmeye göre davalı şirketin, bankanın 31/12/2001 tarihinde sona eren faaliyet döneminin 4389 sayılı Bankalar Kanunun geçici 4. maddesi uyarınca çıkarılan bağımsız denetime ilişkin yönetmelik , özel bağımsız denetime ilişkin yönetmelik, bankalarca uygulanacak muhasebe standartları, tek düzen hesap planı ve izannamesi ve bu düzenlemelerin ek ve değişiklikleri ile bu konuda kurumca yapılan düzenlemeler, uluslararası muhasebe standartları ilkelerine göre denetleneceği konusunda anlaştıkları görülmektedir. Sözleşmede bankanın, yapılacak denetimle ilgili her türlü bilgi ve belgeyi incelemeye hazır tutarak bunların doğru ve güvenilir olduğunu teyit edeceği ifade edilmiştir. Ayrıca aynı taraflar arasında 31/12/2003 tarihli “Bağımsız Denetim Sözleşmesi” akdedilmiş ve bu sözleşmede de, bankanın 31/12/2003 tarihli bilançosu ile 3’er aylık ara dönemlerin aynı usulle denetleneceği kararlaştırılmıştır.
… Bankası A.Ş’nin yönetim ve denetiminin …’ye intikal etmesinden sonra 23/03/2005 tarihinde bankalar yeminli murakıplarınca davalı şirketin bağımsız faaliyetiyle ilgili rapor düzenlenmiştir ve bu raporda davalı şirketin yaptığı denetimle ilgili açıklamalar yapıldıktan sonra şirketin, bankanın 31/12/2001 tarihli mali tablolarını 3. kuruluş olarak denetlediği, 01/01/2002-31/12/2002 dönemini tam kapsamlı olarak denetlediği, 01/01/2003-31/12/2003 dönemine ilişkin olarak ise sınırlı denetim yaptığı, 01/01/2002-31/12/2002 hesap dönemine ilişkin denetim raporunda mevduat dökümleri ile defter kayıtları arasında uyum sağlanmış olduğunun ifade edildiği, ancak çalışma kağıtları arasında müşteri bazında mevduat dökümü şeklinde bir belgenin yer almadığı belirtilmiş, iş bu davaya konu edilmeyen dönemlerle ilgili olarak da ayrıntılı açıklamalar yapılmış ve neticede bu davaya konu edilen 01/01/2002-31/12/2002 hesap dönemine ilişkin olumlu görüş belirtilmesinin bağımsız denetim yönetmeliğinin 17. maddesine, bankanın iç kontrol sistemiyle ilgili tespit ve değerlendirmelerinin tamamına yer verilmemesinin yönetmeliğin 20. ve 25. maddelerine, mevduat hesapları üzerinde yapılan çalışmalarla ilgili belgelerin muhafaza edilmemesinin de yönetmeliğin 22. ve 23. maddelerine aykırılık teşkil ettiği kanaatine varıldığı açıklanmıştır.
Davalı şirketin 07/05/2002 tarihli yazısıyla anılan hesap dönemine ilişkin raporunu BDDK’ya bildirdiği ve tüm izahate bu yazıda yer verildiği tespit edilmiştir.
Davacı …’nin bankalar yeminli murakıplarının 23/03/2005 tarihli raporundaki tespitlere dayalı olarak davalı şirketin bankayı denetlenmesine ilişkin raporda, mevduat kalemi hakkında uygun gördüğü denetim tekniğini uygulaması ve yeterli kanıt toplamasının bankaca engellenmesine rağmen 01/01/2002-31/12/2002 hesap dönemine ilişkin olumlu görüş belirtilmesi, bankanın iç kontrol sistemiyle ilgili tespit ve değerlendirmenin tamamında raporda yer verilmemesi ve mevduat hesapları üzerinde yapılan çalışmalarla ilgili belgelerin çalışma kağıtları arasında muhafaza edilmemesi nedeniyle kusurlu olduğu ileri sürülmüştür.
Davalı tarafından anılan hesap dönemine ilişkin yapılan bağımsız denetim aşamasında, büyük mevduat sahipleriyle mutabakat yapılmak üzere gerekli girişimlerde bulunulduğu, ancak banka yönetiminin mevduat sahipleri arasında panik yaşanabileceği ve bankanın zor durumda kalabileceğini belirterek bu işleme karşı çıktığı ve o dönemde sektörün kriz içinde olduğu dikkate alınarak bankanın zor durumda kalmasına neden olmamak bakımından mutabakat yazılarının yazılmasından vazgeçildiği, bankanın sektörde uzun bir geçmişi olmasına rağmen 27/03/2003 tarihinde yeterlilik sınavını verenlerle birlikte müfettiş sayısının ancak 9 kişiden ibaret olduğu, kadronun nitelik ve nicelik yönünden yeterli olduğunun belirtildiği, mevduat dökümleriyle defter kayıtları arasında uyum sağlandığı, vadeli mevduatlarla ilgili reeskont hesaplamaları, döviz türü mevduat değerlemelerinin örnekleme yoluyla seçilen bankanın 3 ayrı şubesinde kontrol edildiği, mevduat döküm listelerinin çalışma kağıtları arasında muhafaza edilmesinin yarar sağlamayacağı gerekçesiyle fotokopi talep edilmediği, ancak kontrol edildiği anlaşılmıştır.
Yönetim ve denetimi …”ye devredilen ve daha sonra Bankacılık Yasasınca iflasına karar verilen … Bankası A.Ş.’nin muhasebe ve bilgi işlem sistemi ile ilgili olarak özel bir muhasebe programı geliştirdiği ve bu programın çözümlenerek gerçek kayıtların ortaya çıkarılmasının zaman ve fazla mesai ile yapılabildiği, bankanın genel işleyişine ilişkin denetimlerde şubelerde tek bir kayıt sisteminin bulunduğu, bununla birlikte şubelerden genel müdürlüğe doğru aktarılan gerçek kayıtların, genel müdürlük ve bankaya bilgi işlem hizmeti veren Merkez Yatırım tarafından bilgi işlem sistemi kullanılarak gerçeğe aykırı bir şekilde mizanlara aktarıldığı, öyle ki banka tarafından muhasebe dosyalarını silmek, değiştirmek, bazı hesapların bakiyelerinin mali tablolarda yer almasını engellemek ve yeni muavin defter üretmek amacıyla program geliştirildiği ve mizan programına bazı kısıtlamalar konulduğu, bu şekilde gerçeğe aykırı, yanıltıcı mali tabloların üretildiği, bu konudaki ayrıntılı bilgi ve açıklamaların …’nin … Bankası ile ilgili gerçekleştirdiği inceleme ve tespitlerde yer aldığı, … Bankası A.Ş.’nin muhasebe ve kayıt sistemiyle gerçek durumunu tamamen gizlediği, bankanın gerçek varlık ve yükümlülüklerinin az gösterilerek ve buna benzer bir çok gerçeğe aykırı kayıtlar oluşturulup zarara neden olunduğu, … Bankası A.Ş. yöneticileri hakkında … 8. Ağır Ceza Mahkemesinin 2004/1 E, 2016/17 K sayılı kararında bankanın mevduatları kayıt dışı bırakmasına ve buna ilişkin sistem oluşturmasına yönelik olarak ayrıntılı izahatlerin yapıldığı, özetle bankanın gerçek mevduatının bilançolarında yer almadığı, BDDK’ya sunulan bilançoların tamamen kayıtlarda yapılan değişiklikler sonucu oluşturulduğu ve … Bankası A.Ş. nezdinde ciddi bir bilgi işlem yolsuzluğu yapılarak mali verilerinin %90’nın gizlendiği, gizlenen muhasebe kayıtlarının denetim dışında bırakıldığı, anılan yıl itibariyle bu bilgi işlem yolsuzluğunun davalı tarafından tespit edilmesinin de mümkün görülmediği, zira davalının yaptığı bağımsız denetimin banka tarafından ibraz edilen muhasebe kayıtlarının muhasebe standartlarına uygunluğu ile ilgili olduğu, bankanın bu yolsuz işlemlerinin ve kayıt dışı olan verilerinin ortaya çıkarılması yönünde davalı şirketin bir sorumluluğunun bulunduğundan söz edilemeyeceği, esas olanın banka kayıtlarına güven olduğu, bankanın özel bir muhasebe programı ve bilgi işlem sistemi ile tüm kayıtlarını gerçeğe aykırı olarak düzenleyip zararlandırıcı işlemlerde bulunduğu, davalı şirketin bağımsız denetim raporlarını sunulan kayıtlara göre gerçekleştirdiği anlaşılmakla, davalı şirketin bağımsız denetim raporunu düzenlemesinde herhangi bir kusurlu eyleminin olduğunun kabul edilemeyeceği anlaşılmakla, yerinde olmayan davanın reddi gerektiği kabul edilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
Davacı harçtan muaf olmakla harç alınmasına yer olmadığına,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekili Av. …’nın yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 20/12/2018

BAŞKAN
¸e-imzalıdır
ÜYE
¸e-imzalıdır
ÜYE
¸e-imzalıdır
KATİP
¸e-imzalıdır

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 0,00 TL
Karar Harcı : 0,00 TL
Noksan Harç : 0,00 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 3.700,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 0,00 TL

Yargılama gideri detayları
Bilirkişi Ücreti : 3.000,00 TL
Posta Giderleri : 149,50 TL