Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/876 E. 2022/1228 K. 24.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. GAZİANTEP BAM 4. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2022/876
KARAR NO : 2022/1228
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/11/2021
NUMARASI : 2021/905 Esas 2021/1115 Karar
DAVACI : … – TC: ….
VEKİLİ : Av. … – .
DAVALI : … – .
VEKİLİ : Av. … – .
DAVANIN KONUSU : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
ESASA ALINMA TARİHİ : 01/04/2020
KARAR TARİHİ : 24/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/07/2022

Mahalli mahkemesince verilen karar re’sen merci tayini yönünden dairemize gelmiş olup, dosyanın inceleme aşamasında duruşma yapılmadan karar verilebilecek hallerden olduğu anlaşılmış olmakla, dosya heyetçe incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talep, merci tayinine yöneliktir.
Şanlıurfa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararı ile; dava….. adet traktör satış sözleşmesinden kaynaklanan bedel iadesi istemine ilişkindir.
Davacı, 2019 yılı kasım ayında, 15 adet ikinci el traktör alım ve satımı konusunda davalı ile 501.100,00TL bedel karşılığında anlaşıldığını, bedelin, davalı banka hesabına ödendiğini, davalı tarafın edimini yerine getirmediğini ileri sürerek, bedelin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Somut olay değerlendirildiğinde; davalının ticari şirket olduğu, ticaret siciline kayıtlı olmanın, tacir sayılmanın koşulu olmadığı, dava konusu hukuki ilişkinin 2019 yılında doğduğu ve 501.100,00 TL bedelle, 15 adet traktör alım satımı konusunda tarafların anlaştıkları, tarafların dosyaya yansıyan sadece bu işi bile dava konusu hukuki ilişkiye girişildiği 2019 yılında geçerli olan esnaf sayılma parasal sınırının çok üstünde olduğu, dava dilekçesine ekli davacıya ait hesap özeti incelendiğinde, araba parası ve pamuk bedeli şeklinde açıklamalı tahsilatların bulunduğu, davacının ticari faaliyet yürüttüğünü kanıtladığı, bu kapsamda davacı tarafın dava konusu sözleşmede düzenlenen faaliyetinin, bedeni çalışmasından çok sermayeye dayandığı, koşulları bulunduğu halde kendisini ticaret siciline kayıt ettirmemiş olsa bile davacının tacir sıfatını taşıdığı, bu nedenle her iki taraf da tacir olup; uyuşmazlığa bakmaya asliye ticaret mahkemesi görevli olduğundan bahisle mahkemenin görevsizliğine, dosyanın Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, kararın kesinleştiği görülmüştür.
Dosyanın tevzi olduğu Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesi’nin Kararı ile; taraflar arasında yapılan sözleşmenin “satış sözleşmesi” olduğu, davacı hakkında yapılan tacir araştırmasına verilen müzekkere cevaplarından davacının ticaret sicil müdürlüğünde kaydına rastlanmadığının anlaşıldığı, Suruç Vergi Dairesinden verilen yazı cevabına göre davacının tahıl ticareti nedeniyle vergi kaydının bulunduğu, işletme hesabına göre defter tuttuğu, VUK 177/1 bendinin 1 ve 3 numaralı bentlerinde yer alan nakdi limiti aşmadığının bildirildiği, bu durumda eldeki davanın davacının tacir olmayıp ticari bir işletmesi bulunmadığından, işletmenin esnaf işletmesi boyutunda kaldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda eldeki davanın mutlak ticari dava olmadığı gibi nispi ticari davalardan olmadığından görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesi ile karşı görevsizlik kararı verdiği, bunun üzerine dosyanın merci tayini için dairemize gönderildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK hükümlerine göre; ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir (TTK 11/1). Ticari işletme ile esnaf işletmesi arasındaki sınır, Bakanlar Kurulunca çıkarılacak kararnamede gösterilir (TTK 11/2). Bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten gerçek kişiye tacir denir (TTK 12/1).
İster gezici olsun ister bir dükkânda veya bir sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedenî çalışmasına dayanan ve geliri 11 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak kararnamede gösterilen sınırı aşmayan ve sanat veya ticaretle uğraşan kişi esnaftır (TTK 15/1).
5362 nolu Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 3. maddesinde Esnaf ve Sanatkâr: İster gezici ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve sanat sahibi kimseler, olarak tanımlanmıştır.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde dosya içinde mübrez…………Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün cevabi yazıları ile, davacının tahıl toptan ticareti faaliyetinin olduğu, gerçek usulde vergilendirildiği ,işletme hesabına göre defter tuttuğu,VUK 177/1-3 deki nakdi limit aşmadığının bildirildiği , dava dilekçesine ekli davacıya ait hesap özeti incelendiğinde, davacı tarafın dava konusu sözleşmede düzenlenen faaliyetinin, bedeni çalışmasından çok sermayeye dayandığı, tarafların dosyaya yansıyan sadece bu işinin bile esnaf sayılma parasal sınırının üstünde olduğu, keza faaliyetin tarafların bedeni çalışmasından çok sermayeye dayandığının da açık olduğu, ticaret siciline kayıtlı olmanın tacir sayılmanın koşulu olmadığı, taraflar, koşulları bulunduğu halde kendisini ticaret siciline kayıt ettirmemiş olsa bile yukarıdaki hükümlerin sonucu olarak tacir sıfatını taşıyacağı, buna göre, her iki tarafın da tacir olduğu ve davanın tarafların ticari işletmeleriyle ilgili olduğu ve bu halde görevli mahkemenin Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesi olması gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
HMK’nın 21, 22 ve 23. Maddeleri gereğince Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayinine başvuran ŞANLIURFA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’ne GÖNDERİLMESİNE,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 23/2 ve 362/1-c maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 24/06/2022

Başkan

¸e-imzalıdır


Üye

¸e-imzalıdır


Üye

¸e-imzalıdır


Katip

¸e-imzalıdır