Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2023/188 E. 2023/252 K. 31.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. GAZİANTEP BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/188 – 2023/252
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. Hukuk Dairesi

DOSYA NO : 2023/188
KARAR NO : 2023/252

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İSTİNAF KARARI

BAŞKAN : ……….
ÜYE : ……….
ÜYE : ………..
KATİP : ………..

İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/03/2021
NUMARASI : 2019/74 E., 2021/199 K.
DAVACI : ……………
VEKİLİ : Av. …………..
DAVALI :………….
VEKİLLERİ : Av. ………..
Av. ……..
Av……..
DAVANIN KONUSU : Tazminat
İSTİNAF KARARININ
TARİHİ : 31/10/2023
YAZIM TARİHİ : 08/11/2023

1. Davalı vekili tarafından süresinde verilen dilekçe ile yukarıda tarih ve sayısı gösterilen mahkeme kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılması talep edildiğinden, istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda, gereği düşünüldü;

I. YARGILAMA SÜRECİ :
Davacının Talebi:
2. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı sigorta şirketinde kasko sigorta poliçesi ile sigortalı olan davacıya ait ……….. plakalı aracın ……….. tarihinde geçirdiği kaza sonucunda pert olduğunu, davalı sigorta şirketine müracaat edildiğini ancak sonuç alınmadığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik ………… TL maddi tazminatın temerrüd tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini dava etmiş, yargılama aşamasında talebini HMK’nın 107/2. maddesi gereğince ………. TL olarak arttırmıştır.
Davalının Cevabı:
3. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacın talep ettiği tazminat bedelinin poliçe kapsamına girmediğini, aracın sürücü kursu aracı olarak kullanıldığını, poliçenin tazminatlardaki muafiyetleri düzenleyen özel şartları incelendiğinde davanın haksız olduğunun anlaşılacağını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararı:
4. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulü ile …………. TL alacağın temerrüt tarihi olan ……….. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine karar verilmiştir.

II. İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı tarafın istinafı:
5. İstinaf başvurusunda bulunan davalı vekili dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunda zararın …………. TL olarak tespit edildiğini, sigorta bedeli üzerinden muafiyet uygulanması gerektiğini, aracın rayiç değerinin …………. TL olduğunu, % 50 muafiyet tutarı düşüldüğünde davacının talep edebileceği zarar kalmadığını, bu nedenle mahkemece verilen kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

III. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
6. Dava, kasko sigorta sözleşmesine dayanılarak, sigorta şirketinden alacak talebine ilişkindir.
7.Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası, Bakanlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir. Ancak, sigorta sözleşmelerinde işin özelliğine uygun olarak özel şartlar kararlaştırılabilir. Kararlaştırılan bu hususlar, sigorta sözleşmesi üzerinde ve özel şartlar başlığı altında herhangi bir yanılgıya neden olmayacak şekilde açık olarak belirtilir (SK, m. 11).
8. Benzer hükme TTK’nın 1425. maddesinde de yer verilmiş ve sigorta poliçesinin tarafların haklarını, temerrüde ilişkin hükümleri ile genel ve varsa özel şartları içereceği, rahat ve kolay okunacak biçimde düzenleneceği, poliçenin ve zeyilnamenin eklerinin içeriği teklifnameden veya kararlaştırılan hükümlerden farklıysa, anılan belgelerde yer alıp teklifnameden değişik olan ve sigorta ettirenin, sigortalının ve lehtarın aleyhine öngörülmüş bulunan hükümlerin geçersiz olacağı vurgulanmıştır.
9. Yine poliçenin geçerli olduğu sürede yürürlükte bulunan Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın “Özel şartlar” başlıklı C.11. maddesi uyarınca Kasko Genel Şartlarına, sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şart konulabilir. Sigortalıya özel şartlar ile sağlanan hasarsızlık indirimi ve diğer menfaatlerin tâbi olduğu şartlara poliçede yer verilir.
10. Sigorta sözleşmeleri her iki tarafa hak ve yükümlülükler yükleyen, karşılıklılık güven ve iyi niyet esasına dayalı olarak kurulan sözleşmelerdir. Bu kapsamda bakıldığında TTK’nın 1423. maddesinin 1. fıkrasında; sigortacı ve acentesinin, sözleşme kurulmadan önce inceleme için gerekli süre tanınmak şartıyla sözleşmeye ilişkin bütün bilgileri, sigortalının sözleşme kapsamında haklarını, sigortalının özel olarak dikkat etmesi gereken hükümleri, gelişmelere  bağlı  bildirim  yükümlülüklerini sigorta  ettirene  yazılı olarak bildirmesi ve poliçeden bağımsız olarak sözleşme süresince sigorta ilişkisi bakımından önemli sayılabilecek olayları ve gelişmeleri sigortalıya yazılı olarak açıklaması gerekmektedir. Maddenin 2. fıkrasında ise anılan yükümlülüğe aykırı davranmanın sonuçları düzenlenmiştir. Bu yükümlülüğe aykırı davranılarak aydınlatma açıklamasının verilmemesi hâlinde, sigorta ettirenin sözleşmenin yapılmasına on dört gün içinde itiraz etme hakkı vardır. Sigorta ettiren sözleşmenin yapılmasına bu on dört günlük süre içinde itiraz etmemiş ise sözleşme poliçede yazılı şartlarla yapılmış olur. Aydınlatma açıklamasının verildiğini ispat yükü sigortacıdadır.
11. Görüldüğü üzere hukuk sistemimizde emredici hükümlere aykırı olmamak koşuluyla irade hürriyeti ve akit serbestisi ilkesi sınırları içinde tarafların diledikleri gibi sözleşme yapabilmeleri mümkündür. Elbette taraflarca kabul edilen özel şartla, poliçe genel şartlarının ve kanunun emredici hükümlerinin bertaraf edilmesi mümkün değildir.
12. Davaya konu edilen sigorta poliçesi incelendiğinde; muafiyetler başlıklı bölümde, aracın sürücü kursu aracı olarak kullanılması durumunda, aksi poliçe üzerinde açıkça belirtilmediği ve gereken ek prim ödenmediği durumda her bir hasarda sigorta bedeli üzerinden % 50 oranında tenzili muafiyet uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Taraflar arasında düzenlenen Kasko poliçesindeki özel şart TTK’nın 1452. maddesinde sayılan emredici Kanun hükümlerine aykırı olmadığı gibi 1486. maddede yer alan koruyucu hükümlere de uygun bulunmaktadır. Ayrıca TTK’nın 1423/2. maddesi gereğince poliçede yer alan kloza on dört gün içinde itiraz etme hakkı olan davacının bu kayda herhangi bir itirazı da olmamıştır. Bu durumda taraflar arasında poliçede kararlaştırılan muafiyet kaydının geçerli olduğu yönünde bir kuşku bulunmadığından mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporundaki, genel şartlara aykırı özel şart hükümleri düzenlenemeyeceğinden muafiyete ilişkin özel şart hükmünün dava konusu olayda uygulanamayacağına ilişkin tespitler hatalıdır.
13.Sigorta sözleşmelerinde muafiyet; hasarın, sigortalı tarafından karşılanacak olan, sigorta şirketinin sorumlu olmadığı ilk bölümüdür. Sigortacının sorumluluğu, muafiyet miktarı aşıldıktan sonra başlamaktadır. Muafiyet sigortalının herhangi bir hasarda yüklenmesi gereken meblağdır ve amacı zarara sigortalının da katılımını temin ederek, azami derecede dikkat ve özenini sağlamaktır. Öncelikle sigortalının zararı tespit edilerek, muafiyet miktarından sigortalı, muafiyet miktarının üzerinde kalan kısımdan ise, davalı sigorta şirketinin sorumlu tutulması gerekir
14.Somut olayda, poliçede aracın sürücü kursu aracı olarak kullanılması durumunda sigorta bedeli üzerinden %50 muafiyet uygulanacağı belirtilmiştir. Sigorta poliçesi beyana göre tazmin edilmekte olup, poliçede yer alan muafiyet klozuda taraflarca kabul edilmiştir. Dolayısıyla poliçede aracın sigorta bedeli rayiç değeri olarak belirtilmekle, alınan bilirkişi raporlarında aracın tam hasara uğradığı ve araç değerinin ………. TL, sovtaj bedelinin ……….. TL olduğu ve sovtaj bedeli düşüldükten sonra ……….. TL zarar olduğu tespit edildiğinden, sigorta bedeli olan ……….. TL üzerinden % 50 muafiyet uygulanarak belirlenen ……….. TL’nin üzerinde kalan ……….. TL’den davalı sigorta şirketinin sorumluluğuna karar verilmesi gerekirken, hüküm kurmaya elverişli olmayan bilirkişi raporu hükme esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuş, ancak bu yanılgı yargılamanın yenilenmesini gerektirmediğinden, düzelterek esas hakkında yeniden bir karar vermek üzere mahkeme kararının HMK’nın 353/1-b,2.maddesi gereğince kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.

IV. KARAR:
Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1.Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne. Ancak yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç görülmediğinden HMK’nın 353/1-b,2. bendi gereğince; düzelterek esas hakkında yeniden karar verilmek üzere Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26/03/2021 tarih ve 2019/74 E.,2021/199 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2. Davanın KISMEN KABULÜ ile; ………… TL ‘nin temerrüt tarihi olan ……….. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3. Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken ………… TL karar ve ilam harcından peşin alınan …………. TL harcın mahsubu ile ………….. TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4. Davacı taraftan alınan ve mahsup edilen ……………… TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5. Davacının karşıladığı ……….. TL posta tebligat ve müzekkere masrafı, ……….. TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam ……….. TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre hesaplanan …………. TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6 .Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan …………….. TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7. Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/3 maddesi gereğince reddedilen miktar üzerinden hesaplanan ………… TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8. Davalının yaptığı herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
9. Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırtana iadesine,
İstinaf Harç ve Giderleri
10. Davalıdan alınan peşin istinaf karar ve ilam harcının talep halinde yatırana iadesine,
11 .İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan …………… TL başvurma harcı yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
12. İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücreti vekalet takdirine yer olmadığına dair,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle KESİN olarak oybirliği ile karar verildi.31/10/2023

Başkan

Üye

Üye

Katip

İ.P.