Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2023/9 E. 2023/1065 K. 06.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. GAZİANTEP BAM 17. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. Hukuk Dairesi

DOSYA NO : 2023/9
KARAR NO : 2023/1065

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : DR. … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/09/2022
NUMARASI : 2022/281 E., 2022/680 K.
DAVACILAR : 1-… – …-
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. …
DAVALI : 1 -…
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
Av. …
DAVALI : 2 -…
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
İSTİNAF KARARININ
TARİHİ : 06/07/2023
YAZIM TARİHİ : 07/07/2023

1. Davacılar ve davalı … Şirket vekilleri tarafından süresinde verilen dilekçeler ile yukarıda tarih ve sayısı gösterilen mahkeme kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılması talep edildiğinden, istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda, gereği düşünüldü;

I. YARGILAMA SÜRECİ :
Davacının Talebi:
2. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket ve ……. arasında ….. tarihli sistem satış ve montaj sözleşmesi, …… tarihli sistem satış ve montaj sözleşme revizesi, …… tarihli sistem satış ve montaj sözleşme revizesi yapıldığını, müvekkilinin üzerine düşen bütün sorumlulukları yerine getirdiğini ancak davalıların ödeme günlerine riayet etmediğini, müvekkil şirketle mutabık kalarak yaptıkları işlerden dolayı ve kendi sorumluluğunda olan işlerden dolayı daha sonra müvekkili sorumlu tutarak ihtarname göndererek iyi niyetli davranmadıklarını, müvekkili şirketin …… ön kabulünün gerçekleştiğini ve ……. tarihinde geçici kabul dosyasının ……. verildiğini, ……. geçici kabul heyetinin …… tarihi itibariyle oluşturulduğunu, ana sözleşmenin 12. maddesinde belirtildiği üzere işverenin ödeme şartlarına uymaması koşulundan dolayı yüklenici müvekkilinin sözleşmeyi feshetme ve oluşan zararları talep etme ve bu şekildeki fesih halinde cezai şart talep etme haklarının mevcut olduğu ve ödeme yapılmaması halinde sözleşmenin feshedileceğinin davalılara bildirildiğini, davalı şirketin ihtara rağmen ödeme yapmadığını, ……. Noterliği …… yevmiye numaralı ihtarnamesi ile haklı nedenle sözleşmenin feshedildiğini, davalıların da …… tarihinde fesih için ihtarname yolladığını, sözleşme konusu işin tamamlandığını, geçici kabulün alındığını ancak davalıların bu güne kadar iş bedelinin tamamını ödemediklerini beyan ederek şimdilik …… TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen ve müştereken alınarak müvekkiline ödenmesini talep etmiştir.
Davalının Cevabı:
3. Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; ……. tarihli sözleşmenin 4. maddesi uyarınca yer teslimine müteakip yasal süresinin sözleşme tarihinden itibaren …… iş günü olarak belirlendiğini, davacının bu sürede işi teslim edemediğini, geçici kabul de dahi bulunulmayarak hiç teslim edilmediğini, davacı yanın …… marka panel yerine …… marka panel ile yapılmasını teklif ettiğini, ……’nın dağıtım bedelleri ile ilgili …… sayılı kararına göre santralin ……. tarihine kadar kabulünün yapılması zorunluluğu bulunduğundan dolayı santrali kabulünü sözleşme süresi içerisinde yapmamış olduğunuz gerçeğini değiştirmemek kaydıyla daha fazla riske girmemek adına tekliflerin davalılarca kabul edildiğini, anlaşılan panellerin çelik konstrüksiyonlara uymaması nedeniyle taraflarına uyarı da bulunulduğunu, montajın yapılmaması nedeniyle banka geri ödemesinin riske gireceğini, açık havada bulunan malzemenin zarar göreceğini, belirlenen tarihin aşılması durumunda ciddi kar kaybının meydana geleceği nedenleri ile mevcut alüminyum klemplerin eğilerek geçici olarak panellerin konstrüksiyona montaj edilmesi ve kabulün yaptırılması sonrası ise klemplerin uygun ölçüdeki klemplerle değiştirilmesi yönünde bir uygulama zorunluluğunun doğduğunu, bu durumu tespit davası ile tespit edilerek noterlikçe davacıya bildirildiğini, davacı şirket yetkilisinin geçici kabulde yer almaması nedeni ile geçici kabul sürecinin tamamlanması için müvekkilinin dava dışı …… şirketi ile sözleşme akdettiğini, bu sözleşme ile müvekkilince geçici kabulünün sağlandığını, davacı şirket yetkilisinin toplantıya katılmayarak ve elden teslim edilmesi gereken belgelerin teslim edilmemesi ve önceden gönderilen ihtarnamedeki uyarılan yerine getirilmemesi nedeniyle sözleşmeyi feshettiklerini bildirdiklerini, davacının gönderdiği ihtarın gerçeği yansıtmadığını, ihtarnamede belirtildiği üzere yüzlerce hasarlı kusurlu panelin bulunduğunu, testlerin geciktirildiğinin ihtar edildiğini, işin …… kısmı için ayrı bir projenin bulunmadığını, yatırım teşvik belgesinin ……. tarihinde sunulduğunu, …… günlük sözleşme süresinin bittiği tarihten geçici kabul yaptırılarak santralin üretime başlamasına kadar geçecek süredeki yapılamayan üretimden doğan gelir kaybından dolayı faturalandırılarak tahsil edilmek istenilen tutarın gerçeği yansıtmadığını ve feshin haksız olduğunu beyan ederek davanın reddi yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararı:
4. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulü ile ……. TL’nin ……. tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen ve müştereken alınarak davacıya verilmesi yönünde karar verilmiştir.

II. İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalıların istinafı:
5. İstinaf başvurusunda bulunan davalılar vekili dilekçesinde özetle; davanın, heyet halinde görülmesi gerekirken tek hakimli olarak yargılama yapılarak karar verilmesinin usul ve yasalara aykırı olduğunu, dosyada birden çok heyet raporunun bulunduğunu, mahkemece hangi raporun hükme esas alındığının kararın gerekçesinden anlaşılamadığını, taraflar arasındaki sözleşmenin feshinin haklı olup olmadığı, haklı fesih tarihi itibariyle borcun bulunup bulunmadığı konusunda ve müvekkili tarafından keşide edilen ihtarlar hakkında herhangi bir değerlendirmede bulunulmadığını, davacının sözleşme konusu ve Ek-1 de açıkça belirtilen geçici kabul işlemlerini yerine getirmesi gerekirken, geçici kabul işlemlerini yerine getirmediğini, geçici kabulün dava dışı …. Enerji şirketi tarafından yaptırıldığını, davacının yapmış olduğu kabulün …….’a yaptırılan ön kabul işlemi olduğunu, oysa tesisin devreye alınabilmesi için …….’a geçici kabulünün yaptırılması gerektiğini, dosya içerisinde mevcut ……. tarihli geçici kabul tutanağından da ….. Enerji tarafından geçici kabul işlemlerinin yapıldığının açıkça anlaşıldığını, mahkemece geçici kabulün davacı tarafından yaptırıldığı şeklinde dosya kapsamına aykırı bir sonuca ulaşılmasının somut olaya aykırı olduğunu, mahkemece, davacı tarafın …… tarihindeki sözleşmenin feshi ihtarından sonra …… tarihinde müvekkilin geçici kabulünün gerçekleşmesi adına dava dışı üçüncü bir yükleniciyle sözleşme imzalayıp buna göre işin bitirildiği hususunun gözardı edilmesinin de hatalı olduğunu, uyuşmazlığın, eser sözleşmesinin düzenlendiği TBK hükümleri uyarınca değil de TTK hükümleri uyarınca çözülmeye çalışıldığını, davacının dava konusu sözleşmedeki edimlerini süresinde ve tam bir şekilde yerine getirmediğinin sabit olduğunu, dava konusu alacak talebinin haksız ve hukuka aykırı olması nedeniyle davanın reddi yönünde karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
6. Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili istemine yönelik açılan kısmi davadır.
7. Taraflar arasında …… tarihli ……. Sistem Satış ve Montaj Sözleşmesi ve bu sözleşmeyi revize eden …… tarihli sözleşmeler bulunmaktadır. ……… tarihli sözleşmeyle dava konusu işin …… USD götürü bedel karşılığında davacı yüklenici tarafından üstlenildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasında anlaşmanın yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi ilişkisi bulunmakta olup, iş sahibinin borcu iş bedelini ödemek (TBK’nın 479/1.md.), yüklenicinin borcu ise, eseri iş sahibinin amacına uygun, haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmektir (TBK’nın 471/1). Ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumluluğunun düzenleyen TBK’nın 474. maddesi uyarınca açık ayıplar yönünden iş sahibi imkan bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde, gizli ayıplar yönünden ise, 477/son maddesi uyarınca da, ortaya çıkar çıkmaz gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorunluluğu bulunmaktadır. Ayıbın bildirilmemesi halinde eser kabul edilmiş sayılır. Ayıp ihbarı yapılması vakıasından lehine sonuç çıkaracak olan iş sahibi olduğundan ayıp ihbarı yapıldığını HMK’nın 190. ve TMK’nın 6. maddesi gereğince iş sahibi ispatlamalıdır. Eksik işler yönünden ise ihbar yapılmasına gerek olmayıp, zamanaşımı süresi içerisinde eksikler yönünden istemde bulunulması mümkündür.
8. Eser sözleşmesinde ayıba dair hükümler, 6098 sayılı TBK’nın 474-478. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ayıp, imal edilen bir eserde veya malda, sözleşme ve ekleri ile iş sahibinin beklediği amaca ve dürüstlük kurallarına göre bulunması gereken vasıfların bulunmaması, bulunmaması gereken vasıfların ise bulunmasıdır. Şayet, imâl edilen eserde ayıp varsa, iş sahibi tarafından süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunulması şartıyla sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan Türk Borçlar Kanunu’nun 475. maddesinde sayılan seçimlik haklarından birisini kullanabilir. Bu hakkın kullanması için iş sahibi tarafından ayrı bir dava açılabileceği gibi, yüklenici tarafından aleyhine açılmış olan bir davada da bu hususu def’i olarak ileri sürebilir.
9. Eksik iş ise; sözleşme ve eklerine göre yapılması gerektiği halde yapılmayan (noksan bırakılan) işleri ifade eder. Eksik işler bedelinin istenebilmesi için teslim sırasında ihtirazi kayıt konulmasına ya da ihtar çekilmesine gerek bulunmamaktadır. Eksik işler yönünden TBK’nın 474 ve 477. maddesindeki hükümler uygulanmaz. Eksik işlerde iş sahibi teslimde ihtirazi kayıt ile teslimden sonra ihbarda bulunmak zorunda olmaksızın zamanaşımı süresi içinde iş bedelini ödemiş ise, eksik işlerin giderilmesi ya da bedelinin tahsilini talep edebileceği gibi, bedel ödenmemişse eksik miktarınca bedeli ödemekten kaçınabilir.
10. Somut olayda; davacı yüklenici tarafından keşide edilen ……. tarihli ihtarnameyle taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiği hususu tartışmasız olup; davalı iş sahibi, davacının feshinin haksız olduğunu, davacının fesih ihtarından önce yükleniciye …… ve …. tarihli ihtarnamelerin keşide edildiğini, işin eksik ifa edildiğini, davacının ……. tarihli ……. Sistem Satış ve Montaj Sözleşmesinin Eki olan Ekipman Listesinin 10. maddesi uyarınca geçici kabul işlemlerini yapmayı üstlenmesine rağmen bu işi yapmaması nedeniyle bahsi geçen işin dava dışı üçüncü kişiye yaptırıldığını savunmaktadır. Mahkemece, dosyaya birden çok bilirkişi raporu aldırılmış olup gerekçeli kararda hangi bilirkişi raporuna itibar edildiği hususu da açıklanmaksızın dava dışı idarece geçici kabulün yapılması nedeniyle davacı yüklenicinin sözleşmedeki işleri usulüne uygun olarak yerine getirdiği hususu kabul edilmiştir. Ancak, dosyaya aldırılan bilirkişi raporlarının denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmadığı anlaşılmaktadır. O halde mahkemece, dava dışı işin yapıldığı idareden yapılan işe yönelik tüm bilgi ve belgeler temin edildikten sonra konusunda uzman yeni bir bilirkişi heyeti oluşturulmak suretiyle taraflar arasındaki ihtarnameler, sözleşmeler ve ekleri ile dosyadaki bilgi ve belgeler, tarafların iddia ve savunmaları da değerlendirilmek suretiyle; sözleşmenin davacı yüklenicinin fesih ihtarıyla sona erdiği hususu da gözetilerek davacı yüklenicinin fesih tarihine kadar sözleşme ve revize sözleşmelerde yazılı işleri eksiksiz olarak yapıp yapmadığı hususu belirlenmeli taraflar arasındaki …… tarihli revize sözleşmeyle dava konusu işin …… USD götürü bedel karşılığında akdedildiği hususu da dikkate alınarak fesih tarihinde işin tamamlanma oranı tespit edilmeli, bu bedel götürü bedele oranlanmak suretiyle davalı tarafça davacıya yapılan ve kanıtlanan ödemeler de gözetilmek suretiyle davacı yüklenicinin alacağının olup olmadığı hususu belirlenerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olmuştur.
11. Açıklanan nedenlerle, davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a,6 maddesi gereğince kaldırılmasına, Dairemiz kararına uygun şekilde davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
IV. KARAR:
Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1.Davalı … A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE.
a-Davalı … A.Ş.’den alınması gereken ……… TL istinaf karar harcından peşin alınan ………. TL harcın mahsubu ile bakiye ……. TL nin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
b-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
2.Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne. Ancak yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç görülmediğinden HMK’nın 353/1-b,2. bendi gereğince; düzelterek esas hakkında yeniden karar verilmek üzere Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/09/2022 tarih ve 2022/281 E.,2022/680 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3.Davanın KISMEN KABULÜ ile; davacı … için …….. TL, … için ………. TL, … için ………. TL maddi tazminatın davalı … A.Ş. yönünden ……… tarihinden itibaren, poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla, davalı … yönünden ………… tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
4.Davacı … için ……… TL, … için …….. TL, … için ………… TL manevi tazminatın davalı … A.Ş. yönünden …………. tarihinden itibaren , poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla, davalı … yönünden ………….. tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
5.Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan ……………. TL nisbi harçtan peşin yatırılan ve ıslah harcı toplam ……… TL harcın mahsubu ile eksik …………… TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazine’ye gelir kaydına,
6.Davacı tarafından yatırılan, peşin ve ıslah harcı toplam……… TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7.Davacıların yaptığı toplam ………. TL yargılama giderinin kabul red oranına göre hesaplanan ………TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
8.Davalı … A.Ş. Tarafından yapılan ……… TL yargılama giderinin kabul red oranına göre hesaplanan ……….. TL’sinin davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
9.Davacı … kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 10/2 maddesi gereğince reddedilen manevi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan ………… TL vekalet ücretinin davacı …’den alınarak davalılara verilmesine,
21.Yapılan giderin avanstan mahsubu ile bakiye kısmın HMK’nın 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
İstinaf Harç ve Giderleri
22.Davacılardan alınan peşin istinaf karar ve ilam harcının talep halinde yatırana iadesine,
23.İstinaf aşamasında davacılar tarafından yapılan ……… TL başvurma harcı, ………. TL posta masrafı toplam ………. TL yargılama giderinin davalılardan müştereken alınarak davacılara verilmesine,
24.İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücreti vekalet takdirine yer olmadığına dair,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 7035 sayılı ile değişik 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.06/07/2023

Başkan

Üye

Üye

Katip

İ.P.