Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2020/540 E. 2022/503 K. 21.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. GAZİANTEP BAM 17. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2020/540
KARAR NO : 2022/503

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/11/2019
NUMARASI : 2018/1155 Esas- 2019/1226 Karar
DAVACILAR : 1-… -TC: …
2-… – TC:… velayeten ….
VEKİLİ : Av. … ………
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … ………
DAVANIN KONUSU : Tazminat
KARAR TARİHİ : 21/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH :08/04/2022

Gaziantep 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/11/2019 tarih ve 2018/1155 esas ve 2019/1226 karar sayılı kararı aleyhine davalı vekili istinaf başvurusunda bulunduğundan dosyanın yapılan incelemesi sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; …. doğumlu maktul …’nın …. plakalı sayılı motorsikletin sahibi olduğunu, … tarihinde …’nin sahibi olduğu motorsiklette yolcu poziyonunda iken trafik kazası meydana gelmiş olduğunu ve hayatını kaybettiğini, kazalı motorsikletin davalı şirket nezdinde sigortalı olduğunu belirterek trafik kazasında eş ve babalarını kaybeden davacıların 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 107. Maddesi uyarınca toplanacak delillere göre destekten yoksun kalma tazminat tutarları belirlenerek, şimdilik .. TL’nin (fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere) olay tarihinden işletilecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kazaya karışan … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde sigortalı olduğunu, açılan davayı kabul etmediklerini, davacı iddialarının ispatlanması gerektiğini, müvekkili şirket aleyhindeki kesin ve somut delillere dayanmayan haksız ve hukuka aykırı davanın reddini ve gerekli yerlerden raporların alınması hususunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulü ile, .. TL destekten yoksun kalma tazminatının … tarihinden itibaren başlayacak yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı …’ye verilmesine, …TL destekten yoksun kalma tazminatının … tarihinden itibaren başlayacak yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı …’ye verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı … şirketi vekili dilekçesinde özetle; dava konusu talebin teminat dışı olup, davanın reddinin gerektiğini, müteveffa …’ nin kendisinin işleteni olduğu … plakalı araçta yolcu konumundayken vefat ettiğini, Trafik Poliçesi Genel Şartları A.6.d. maddesinde işletenin sorumluluk riski kapsamında olmayan talepleri ve A.6.ç. Maddesinde sigortalının, eşinin, sigortalının usul ve fürunun, sigortalıya evlat edinme ilişkisiyle bağlı olanların, sigortalının birlikte yaşadığı kardeşlerinin, mallarına gelen zararlar sebebiyle ileri sürebilecekleri talepleri teminat kapsamı dışında bırakıldığını, işletenin kendisine ait olan araçta yolcu konumunda iken vefat etmesi neticesinde kendisinin desteğinden yoksun kalanlarına karşı sorumluluğu söz konusu olmayacağını, genel şartların açık düzenlemesi karşısında, itirazları dikkate alınmaksızın davanın kabulüne karar verildiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
Dava, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 53/3. maddesi gereği destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355. maddesi gereğince, istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda;
Davacılar tarafından, murisleri …’nin sahibi olduğu …. plakalı motorsiklette yolcu pozisyonundayken meydana gelen kazada vefat ettiğini belirterek destekten yoksun kalma tazminatı talep edilmiştir.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 91. Maddesi uyarınca aynı kanunun 85. maddesinde belirtilen, bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olması durumunda, poliçe limiti dahilinde işletenin sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere, mali sorumluluk sigortası yaptırılması zorunlu olduğu belirtilmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1425. maddesine göre sigorta poliçesi genel ve varsa özel şartları içerir. Yeni Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Genel şartlar C.10. maddesi ile 12/8/2003 tarihli ve 25197 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yürürlükten kaldırılmıştır. Yeni genel şartlar C.11 maddesine göre genel şartlar yürürlük tarihi olan 01.06.2015 tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır.
2918 Sayılı Kara Yolları Trafik Kanunun 92. Maddesinde Zorunlu mali sorumluluk sigortası dışında kalan hususlar düzenlenmiş olup, söz konusu madde uyarınca “a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler, b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler, c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler, d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler, e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar, f) Manevi tazminata ilişkin talepler. g) (Ek: 14/4/2016-6704/4 md.) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri, h) (Ek: 14/4/2016-6704/4 md.) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,” zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışında bırakılmıştır.
01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın amacı A.1 maddesinde “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise Genel Şartların A.3. maddesinde “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” şeklinde düzenlenmiştir. Kapsama giren teminat türlerinin tanımlandığı A.5. maddesinin (ç) bendinde ise Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı “Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminattır.” Şeklinde ifade edilmiştir. Genel Şartlar A.6. maddesinin (c ) bendinde “İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri” ve (d) bendinde, “Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri” Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası teminatının dışında kalan hallerden sayılmıştır.
Somut olayda davacılar, destekleri işleten …’nin dava dışı …’ın sevk ve idaresindeki motorsiklet üzerinde yolcu olarak bulunken, motorsikletin dava dışı yaya …’a çarpması üzerine meydana gelen trafik kazasında vefat etmiş olmasından dolayı destekten yoksun kaldıkları iddiası ile aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısından destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunmuşlardır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda kazaya sebebiyet veren dava dışı yayanın 5/8 oranında davacıların desteğinin işleteni olduğu aracın sürücüsünün ise 3/8 oranında kusurlu olduğu belirtilmiştir. Sigortalı aracın poliçe tanzim tarihi … olup Yeni poliçe genel şartlarının yürürlük tarihinden sonradır. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları A.3. maddesine ve A.5. maddesinin (ç) bendine göre ancak, üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla destek zararları, destekten yoksun kalma (ölüm) teminatı kapsamındadır. Bunun sonucu olarak, sigortacının destek zararlarından sorumlu olması için motorlu aracın işletilmesi sırasında mutlaka ölen kişinin üçüncü bir kişi olması gerekir. Aracın işleteni olan ve yolcu konumundayken vefat eden sigortalı …’yi üçüncü kişi olarak kabul etmek mümkün değildir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2018/3547 Esas 2020/697 Karar sayılı ilamı, 2018/2622 Esas 2020/5201 Karar, 2019/3490 Esas 2020/4957 Karar sayılı, yargıtay 4. H.D.nin 2021/14782 E. 2021/3887 K., Yargıtay 4, H.D.nin 2021/9670 E. 2021/2710 K., H.G.K.’nın 20.04.2021 tarih 2021/17-86 E, 2021/516 K.)
Genel Şartların “Teminat Dışında Kalan Haller” başlıklı A.6. maddesi (d) bendinde; “destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri” teminat kapsamı dışında bırakılmış olup bu nedenle kendi ölümüne neden olan sürücünün/işletenin (desteğin) kusuruna isabet eden destek tazminatı talebi ZMSS poliçe teminatı kapsamında değildir.
Kaza tarihinde yürürlükte bulunan Karayolları Trafik Kanunu’nunda sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber desteğin kusuruna denk gelen destekten yoksun kalma tazminatı taleplerinin sigorta teminat kapsamında olduğuna ilişkin bir düzenleme olmadığına göre, davacıların davalı zorunlu mali sorumluluk sigortacısından destekten yoksun kalma tazminatı talep etme hakkı bulunmadığından davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiş, bu sebeple davalı vekilinin istinaf taleplerinin kabulü ile HMK 353/1-b/2 maddesine göre ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
Gaziantep 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/11/2019 tarih ve 2018/1155 esas ve 2019/1226 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince YENİDEN ESAS HAKKINDA HÜKÜM KURULMASINA,
Buna göre:
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafça yargılama aşamasında peşin ve ıslah harcı olarak yatırılan 471.17-TL den alınması gereken 80,70-TL nin mahsubu ile bakiye fazla alınan 390,47-TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı …’nin reddine karar verilen maddi tazminat talebi bakımında davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/4 maddesi uyarınca hesaplanan 5.100,00-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
5-Davacı …’nin reddine karar verilen maddi tazminat talebi bakımında davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/4 maddesi uyarınca hesaplanan 5.100,00-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansı mevcut ise yatıran tarafa kararın kesinleşmesinden sonra iadesine,
İstinaf Yargılaması Yönünden ;
7-Davalı tarafından istinaf başvurusunda yatırılan, başvurma harcı dışında istinaf karar harçlarının talep halinde davalıya iadesine,
8-İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan 148,60- TL başvurma harcı ve 11,00 TL e- tebligat ücreti ile 47,90 TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam 207,50 TL yargılama giderinin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine,
8-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücreti vekalet takdirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 361 ve devamı maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.

Başkan Üye Üye Katip
… … … …

……..