Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/992 E. 2023/1221 K. 23.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. GAZİANTEP BAM 11. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/992
KARAR NO : 2023/1221

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/03/2022
NUMARASI : 2021/783 E., 2022/243 K.

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … – (…) …
DAVANIN KONUSU : Tanıma Ve Tenfiz
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 23/11/2023
YAZIM TARİHİ : 23/11/2023

Taraflar arasında görülen davada Gaziantep 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce 2021/783 Esas, 2022/243 Karar sayılı dosyasında verilen 17/03/2022 tarihli kararın istinaf incelemesi davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

– K A R A R –

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Krallığı’nın Overijsel Adliyesi Almelo Mahkemesi Sulh ve Ticaret Hukuku Ekibi’nin …….. tarihli ve ……… Esas sayılı kararının hüküm kısmında ” Mahkeme I- Tilki’nin kayyuma borç konusunda 6 Mayıs 2015 tarihinden borcun tamamen ödendiği güne kadar bu meblağ üzerindeki yasal faizi ile birlikte, ………. EURO tutarındaki meblağı ödenmesine; II- Tilki’nin kayyuma M.K.2:248.maddesi 1.fıkrasında amaçlandığı gibi iflasın doğrulanmasından sonra toplam eksiklikleri kapsayacak şekilde …’ün bunlara eşit bir meblağı ödenmesine; III- Tilki’nin kayyuma mahkeme dışı tahsil masrafları olarak ……… EURO tutarında meblağı ödenmesine; IV- Tilki’nin dava masraflarını ödemesine karar vermektedir. Kayyum tarafından yapılan masraflar şöyle tahmin edilmektedir.
-Celpname ……
-Haciz masrafları ……..
-Sabit Harç ……
-Avukat Ücreti ……
Toplam …….. EURO
V-Davalının, bu karar kendisine bildirildikten sonra 14 günlük bir müddet içinde bunu yerine getirmediğinden sırayla tebliğ olmadan …….. EURO ve tebliğ durumunda ……… EURO tutarındaki bu davanın sonraki masraflarını ödemesine;
VI-Bu kararın hemen uygulanmasına karar vermektedir. ” şeklinde ibarenin olduğunu, müvekkilinin … vatandaşı ……. …’da hakkında iflas kararı verilen … …….. B.V adlı şirkete kayyum olarak atandığını, kayyum sıfatıyla …’da bilgileri verilen dosyada davalının Türk vatandaşı … aleyhine alacak davasını açtığını, davanın karara çıkarak kesinleştiğini, verilen kararın ………. tarihinde ……. İstinaf Mahkemesinin ……… sayılı kararıyla kesinleştiğini, … 54. maddesi şartlarının mevcut olduğunu, verilen hükmün Türkiye’de icra edilebilmesi için kararın tanıması ile ilamın hüküm kısmının tenfizinin şart olduğunu ileri sürerek … Krallığı’nın Overijsel Adliyesi Almelo Mahkemesi Sulh ve Ticaret Hukuku Ekibi’nin …… tarih ve ………. Esas sayılı kararının tanıması ile ilamın hüküm kısmında yer alan kısmının tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, “…Mahkememizin ……… tarihli muhtıra ihtarnamesi ile davacı vekiline dava açılırken eksik yatırılan ………. TL peşin harcı yatırmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş yatırılmadığı takdirde 492 sayılı harçlar kanunu md. 30 hükmü yollamasıyla ve 6100 sayılı HMK md. 150 hükmü uyarınca dosyanın işlemden kaldırılacağı hususu ihtar edilmiş ve muhtıra …….. tarihinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen 2 haftalık kesin süre içerisinde davacı tarafça eksik harcın tamamlanmadığı anlaşılmış olup; mahkememizce dosya işlemden kaldırılmıştır. Akabinde davacı tarafça üç aylık yasal süre içinde taraflarca yenileme talebinde de bulunulmadığı anlaşılmıştır. Bu durumlar karşısında HMK. nun 150/4. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına dair aşağıdaki hükmün kurulması gerekmiştir. 1-HMK. nun 150/4. maddesi gereğince taraflarca takip edilmeyen ve yasal süresinde yenilenmeyen DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,” karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece … mahkemesi ilamındaki değer üzerinden nispi harcın yatırılması için taraflarına ihtaratlı tebligatın çıkartıldığını, taraflarınca harç yatırılmayınca davanın açılmamış sayılmasına karar verildiğini, mahkemenin vermiş olduğu kararın hukuka aykırı olduğunu, yabancı mahkeme ve hakem kararlarının …’nde hüküm doğurması için … Mahkemelerinde tanıma ve tenfiz davası açılarak yabancı kararlara icra kabiliyetini kazandırılması gerektiğini, aksi halde yabancı mahkeme ve hakem kararlarının …’nde uygulanma imkanının bulunmadığını, Türk Hukuk Sisteminde yabancı mahkeme ve hakem kararlarının tanıma ve tenfizine ilişkin şartların 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanununun 1. Maddesinde düzenlendiğini, bununla birlikte aynı Kanunun 1’inci maddesi 2.’inci fıkrası gereğince de “…’nin taraf olduğu milletlerarası sözleşme hükümleri saklıdır.” düzenlemesinin yer aldığını, Türkiye’de açılan tanıma ve tenfiz davalarında hakimin sadece milletlerarası sözleşmelerde veya kanunda yer alan tanıma ve tenfiz şatlarının mevcut olup olmadığını incelemeye yetkili olduğunu, bu kapsamda ……… 50’inci maddesinde tanıma ve tenfiz kararı verilebilmesi için aranan ön şartlar, aynı kanunun 54’üncü maddesinde ise tanıma ve tenfiz kararı verilebilmesi için aranan esasa ilişkin şartların belirlendiğini, öncelikle belirtmek gerekirse, …… 54. hükmü uyarınca aranan şartlardan birisi … ile tenfize konu ilamı veren devlet arasında karşılıklılık esasına dayanan anlaşma, kanun hükmü veya fiili uygulama bulunmasının zorunluluğu olduğunu, hakimin salt olarak, öngörülen ön şartların ve esasa ilişkin tanıma ve tenfiz şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini inceleyeceği ve fakat maddi ve hukuki tespitlerin yerinde olup olmadığını inceleme yetkisinin bulunmadığını, New York Sözleşme’sine taraf olan ülkelerde verilmiş olan hakem kararlarının tanınmasında New York Sözleşme’si hükümleri, taraf olmayan ülkelerde verilmiş kararların tanıma ve tenfizinde ise … hükümlerinin uygulandığını, …’un tanıma ve tenfiz davalarına ilişkin hükümleri ile New York Sözleşmesi’nde yer alan hükümlerin aynı doğrultuda olduğunu, yasal mevzuat gereğince yabancı mahkeme ve hakem kararlarının tenfizi davalarında usule ilişkin hususlar bakımından tenfiz davasının görüldüğü ülke hukuku uygulanacağından dolayı usul hukukuna ilişkin hususlardan olan dava harcının da Türk yasal mevzuatına göre belirlendiğini, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun “Hakem kararları” başlığını taşıyan 3’üncü maddesi gereğince hakem kararlarının mahiyetine göre karar ve ilam harcının alınacağının belirtildiğini, karar ve ilam harçlarının maktu ve nispi harçlar olarak HK’nın 1 Sayılı Tarifesi’nde düzenlenmiş olup nispi harcın “Konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden” hesaplandığını, nispi harçların alınmasını gerektirmeyen hallerin dışında ise maktu harcın uygulandığını, tanıma ve tenfiz davalarının mahiyetinin tespit davası olduğu ve mahkemece davanın esasına yönelik bir karar verilmediği dikkate alındığında halihazırda verilmiş bir yabancı mahkeme veya hakem kararının sadece tanıma ve tenfiz şartlarını ihtiva edip etmediği yönünden incelenen davaların nispi değil maktu harca tabi olmasının, gerek hak arama hürriyetine erişimin kolaylaştırılması gerekse de usul ekonomisine uygunluğu bakımından yerinde olacağını belirterek ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
HMK’nın 353.maddesine göre inceleme yapıldığından duruşma açılmamıştır.
İstinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf edenin sıfatı, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dava; yabancı mahkeme kararının tanınması ve tenfizi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından davanın nispi harca tabi olduğu gerekçesiyle davacıya …… harcı yatırmak üzere kesin süre verilmiş, verilen süre içinde harç yatırılmamış ve dosya işlemden kaldırılarak yenileme talebinde de bulunulmadığından HMK 150/4 maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Davada talep yabancı hakem kararının tanıması ve tenfizi istemine ilişkin olduğu ve bu davalarda maktu harç yatırılması gerektiği halde, ilk derece mahkemesince nispi harç yatırılmadığı gerekçesiyle dosyanın işlemden kaldırılması ve akabinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi yerinde değildir. Yerleşik uygulama ve Yargıtay kararlarına göre de; tanıma ve tenfiz davalarında nispi değil maktu harç alınmalıdır. Konuya ilişkin……… Karar sayılı kararı şöyledir;
“Dava, yabancı mahkeme kararının tenfizi istemine ilişkin olup, tenfiz davalarının eda davası değil tespit davası niteliğinde olması nedeniyle, Mahkemece yargılama harcının nispi değil maktu olarak belirlenmesi gereklidir. Bu durum karşısında Mahkemece, maktu harca hükmedilerek fazla alınan nispi harcın iadesine karar verilmesi gerekirken nispi harca hükmedilmesi doğru olmamıştır. Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.”
Yukarıda alıntılanan Yargıtay kararında da görüleceği üzere; ilk derece mahkemesinin kararı yerinde değildir. Açıklanan nedenle ilk derece mahkemesinin davanın açılmamış sayılması kararının kaldırılarak, davanın esası ile ilgili yargılama yapılarak karar verilmek üzere dosyanın mahal mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2- Gaziantep 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 17/03/2022 tarih, 2021/783 Esas, 2022/243 Karar sayılı kararın KALDIRILMASINA, esas hakkında yargılama yapılmak üzere dosyanın mahal mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-Davacı tarafça yatırılan istinaf karar ve ilam harcının istek halinde anılan tarafa iadesine,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından taraflar yararına istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-İstinaf kanun yolu aşamasında yapılan yargılama giderlerinin, görevli mahkemece verilecek esas hükümle birlikte değerlendirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-4 bendi gereğince kesin olmak üzere 23/11/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. 23/11/2023


Başkan

e-imzalıdır

Üye

e-imzalıdır

Üye

e-imzalıdır

Katip

e-imzalıdır

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. “5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”