Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. GAZİANTEP BAM 11. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/707
KARAR NO : 2022/894
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/11/2021
NUMARASI : 2021/378 Değişik İş, 2021/380 Karar
İHTİYATİ HACİZ
TALEP EDEN : ..
VEKİLLERİ : Av. …
..
Av. …
..
KARŞI TARAF : 1-..
2-..
3-..
4-… – …
VEKİLLERİ : Av. …
..
5-.
: 6-..
DAVANIN KONUSU : İhtiyati Haciz
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 25/05/2022
YAZIM TARİHİ : 25/05/2022
Taraflar arasında görülen davada Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 12/11/2021 tarih ve 2021/378 Değişik İş, 2021/380 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi ihtiyati hacze itiraz edenler… vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. Maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
-K A R A R-
İhtiyati haciz talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; müvekkili banka ile borçlular arasında düzenlenen bonolardan dolayı borçluların …. tanzim ve…. ödeme tarihli …TL’lik …. tanzim ve….ödeme tarihli….TL’lik .. tanzim ve…ödeme tarihli …TL’lik ve …. tanzim ve …. tarihli … TL’lik bonoları verdiğini, fakat bankalarına olan borcuların gününde ödenmediğini, borçlulardan ….’nin eski unavanının … olduğunu, bankalarının …. tarihi itibari Gayri nakdi ….TL nakdi….TL olmak üzere toplam …. TL alacağı mevcut olduğunu, açıklanan bu nedenlerle toplam ….TL nakdi alacaklarının teminat altına alınması için borçlulara ait menkul, gayrimenkul mallar ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, ….tarihli değişik iş kararı ile, “..Davacının ihtiyati haciz talebinin KABULÜ ile aleyhine ihtiyati haciz kararı istenilen borçluların ….TL tutarındaki borcuna karşılık borca yeter miktardaki TAŞINIR ve TAŞINMAZ MALLARI ile ÜÇÜNCÜ KİŞİLERDEKİ HAK ve ALACAKLARININ İİK’nun 257. ve devamı maddeleri gereğince İHTİYATEN HACZİNE..” karar verilmiştir.
İhtiyati hacze itiraz edenler vekili tarafından sunmuş olduğu dilekçede özetle; Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 12/11/2021 tarih ve 2021/378 D. İş Esas, 2021/380 Karar sayılı kararıyla, tanzim tarihleri …., vade tarihleri … olan, sırasıyla meblağları …TL, …. TL, ….TL, ….TL olan…adet …senede dayanılarak İhtiyati haciz kararı gerekçesinde belirtilen ….TL gayri nakdi, …. TL nakdi, toplam ….TL meblağlı ihtiyati haciz kararı verildiğini, yerel mahkemece itiraz eden müvekkilleri dinlenmeden ihtiyati haciz kararının evrak üzerinden verildiğini, yüze karşı bir ihtiyati haciz olmadığı gibi, bir ihtiyati haciz tutanağının da tebliğ edilmediğini, mahkemenin yetkisine itiraz ettiklerini, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkisiz, …Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğunu, karşı tarafın kredi işlemlerinden bahisle, 4 senette keşide yeri açıkça … yazılı olduğu halde borçluların da …. ile hiçbir ilgisi bulunmadığı halde, ….’daki avukat o yerde ihtiyati haciz kararı alabilsin ve/veya icra takibi yapabilsin’ diye senetlere keşide tarihinden 8 yıl sonra başka kalemle tahrifat ile …. yazılmasının doğru olmadığını, asıl borçlu görünen itiraz eden müvekkili … yönünden yerleşim yeri ve senetlerde keşide yeri … olduğundan … Mahkemelerinin yetkili olduğunu, bu nedenle ….Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkisine itiraz ettiklerini, dosyanın yetkili ….Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesini talep ettiklerini, imzaya da itirazlarının olduğunu, senetlerde lehtar borçlu görünen itiraz eden müvekkil…’nin … yetkilisi ve çift imzayla müşterek yetki kuralı olduğunu, …. adet senetteki imzaların yetkililere ait olmadığını, …. adet taşınmazın ipotek edildiğini, bu ipoteğin ihtiyati haciz kararı verilen … TL’yi fazlasıyla karşıladığını, o halde rehinle temin edilmiş borçlar için ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğini, vadelere itirazları olduğunu, karşı tarafın hesap kat ihtarnamesi olmadığını, ihtiyati haciz kararındaki ….TL gayri nakdi, … TL nakdi, toplam … TL borcun söz konusu olmadığını, karşı taraf …bank tarafından henüz kredi borçları hesap kat ihtarının söz konusu olmadığını, açıklanan bu nedenlerle yerel mahkemenin ihtiyati haciz kararına süresi içerisinde itiraz ettiklerini, karar verilinceye kadar ihtiyati tedbir konulmasına, itirazlarının kabulüne, ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; 27/01/2022 tarihli ara karar ile, “… İhtiyati hacze itiraz edenler ile ihtiyati haciz talep eden banka arasında kredi ilişkisi bulunduğu, ihtiyati haciz isteyene uyuşmazlığa konu ihtiyati haciz kararı verilmesine dayanak …. adet bononun verildiği uyuşmazlık konusu değildir. ihtiyati haciz kararına yönelik itirazlar değerlendirildiğinde;
1)ihtiyati haczin yetkisiz mahkemece verildiği iddiası yönünden yapılan değerlendirmede; bonolar üzerinde yetkili mahkemelerin …. olarak yetki şartının bulunduğu, bono üzerinde bir sılama yapılmadan ödeyecekler başlığı altında biri gerçek kişi diğerleri ticaret şirketi olan 5 kişinin adının bulunduğu, borçlular arasında asıl borçlu avalist ayırımının bulunmadığı, tüm borçluların müşterek borçlu olarak senet üzerinde imzalarının bulunduğu anlaşılmakla ticaret şirketleri arasında yetki sözleşmesinin geçerli olduğu, davacının ….sözcüğünün sonradan yazıldığı iddiasının eldeki uyuşmazlığa bir etkisinin bulunmadığı anlaşılmakla ihtiyati haciz kararı vermeye mahkememiz yetkili görülmekle bu itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
2)Senet üzerindeki imzaların borçlulara ait olmadığı yönündeki itirazlar bu aşamada değerlendirilecek hususlar değildir.
3)Alacağın rehinle temin edildiği gerekçesi ile ihtiyati haciz verilemeyeceği iddiası ; 2004 sayılı İİK 45 ve aynı yasanın 167. maddeleri birlikte değerlendirildiğinde ipotekle temin edilmiş dahi olsa aynı alacak için kambiyo senetlerine mahsus takip yapılabileceği açık yasal düzenlemenin alacaklıya tanıdığı bir hak olmakla bu itirazda yerinde görülmemiştir.
İzah edilen gerekçeler ile ihtiyati hacze itirazın reddine ” karar verilmiştir.
Karara karşı ihtiyati hacze itiraz edenler .. vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
İtiraz edenler vekili istinaf dilekçesinde özetle; … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … D. İş Esas,… Karar sayılı kararıyla, tanzim tarihleri … vade tarihleri … olan, sırasıyla meblağları …. TL, …. TL,…. TL, … TL olan ….adet emre muharrer senede dayanılarak İhtiyati haciz kararı gerekçesinde belirtilen….TL gayri nakdi,… TL nakdi, toplam.. TL meblağlı ihtiyati haciz kararı verildiğini, yerel mahkemece itiraz eden müvekkilleri dinlenmeden ihtiyati haciz kararının evrak üzerinden verildiğini, yüze karşı bir ihtiyati haciz olmadığı gibi, bir ihtiyati haciz tutanağının da tebliğ edilmediğini, mahkemenin yetkisine itiraz ettiklerini, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkisiz, … Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğunu, karşı tarafın kredi işlemlerinden bahisle, … senette keşide yeri açıkça… yazılı olduğu halde borçluların da Şanlıurfa ile hiçbir ilgisi bulunmadığı halde, ‘….’daki avukat o yerde ihtiyati haciz kararı alabilsin ve/veya icra takibi yapabilsin’ diye senetlere keşide tarihinden 8 yıl sonra başka kalemle tahrifat ile … yazılmasının doğru olmadığını, asıl borçlu görünen itiraz eden müvekkili … yönünden yerleşim yeri ve senetlerde keşide yeri …olduğundan .. Mahkemelerinin yetkili olduğunu, bu nedenle… Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkisine itiraz ettiklerini, dosyanın yetkili…Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesini talep ettiklerini, imzaya da itirazlarının olduğunu, senetlerde lehtar borçlu görünen itiraz eden müvekkil…’nin …. yetkilisi ve çift imzayla müşterek yetki kuralı olduğunu, …. adet senetteki imzaların yetkililere ait olmadığını, …adet taşınmazın ipotek edildiğini, bu ipoteğin ihtiyati haciz kararı verilen … TL’yi fazlasıyla karşıladığını, o halde rehinle temin edilmiş borçlar için ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğini, vadelere itirazları olduğunu, karşı tarafın hesap kat ihtarnamesi olmadığını, ihtiyati haciz kararındaki …. TL gayri nakdi,… TL nakdi, toplam… TL borcun söz konusu olmadığını, karşı taraf …bank tarafından henüz kredi borçları hesap kat ihtarının söz konusu olmadığını, açıklanan bu nedenlerle haksız ve yasal dayanaktan yoksun kararın bozulmasını talep etmiştir.
Talep, ihtiyati hacze itiraza ilişkindir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nun 265. maddesinin ilk fıkrasında, tahdidi olarak ihtiyati haciz kararına, ihtiyati haczin dayandığı sebepler, mahkemenin yetkisi ile teminat yönünden itiraz edilebileceği düzenlenmektedir.
İhtiyati hacizde yetkiyi düzenleyen İİK’nun 258. maddesinde ihtiyati haciz kararının hangi yerdeki mahkemeden isteneceği konusunda bir açıklık yok ise de İİK’nın 258.maddesinde ihtiyati hacze aynı Kanunun 50. maddesine göre yetkili olan mahkemece karar verileceği hükme bağlanmış olup, İİK’nin 50. maddesinde para veya teminat borcu için takip hususunda HUMK’nin yetkiye dair hükümlerinin kıyas yoluyla uygulanacağı belirtilmiştir. Yine HMK’nin 447/2.maddesinde; “mevzuatta yürürlükten kaldırılan 18.06.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na yapılan yollamalar Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır” hükmü yer almaktadır. Dava açıldıktan sonraki ihtiyati haciz taleplerinde ise yetkili mahkeme asıl davaya bakan mahkemedir.
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yetki sözleşmesini düzenleyen 17. maddesinde; “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır” düzenlemesine yer verilmiştir. Görüldüğü üzere, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile getirilen yeniliklerden bir tanesi de yetki sözleşmelerine ilişkin olup, yetki sözleşmesi düzenleyebilecek şahıslar sadece tacirler veya kamu tüzel kişileri olarak belirlenmiştir.
Yetki sözleşmesine ilişkin olarak yapılan bu düzenlemede, tacirler veya kamu tüzel kişileri ile diğer kişiler, yetki sözleşmesi yapmak açısından birbirinden ayırt edilmiştir. Tacirler veya kamu tüzel kişileri kendi aralarındaki hukuki ilişkilerde hukuken eşit konumda sayılabilirler. Buna karşılık, tacirler veya kamu tüzel kişileri, gerçek kişiye göre, daha güçlü konumda bulunmaktadır. Daha zayıf konumda olan kimselerin daha güçlü olan tacir veya kamu tüzel kişilerine karşı korunma ihtiyacının ortaya çıkması nedeniyle kanun koyucu böyle bir düzenlemeye gitmiştir. Ayrıca belirtmek gerekir ki, yeni düzenlemeye bakıldığında, tacirler veya kamu tüzel kişileri dışındaki diğer kişilerin, kendi aralarında yetki sözleşmesi yapmaları da kabul edilmemiştir. Diğer bir anlatımla, maddedeki tacirden anlatılmak istenen, işin ticari nitelikte olması değil, tarafların kanunlarda tacir olarak tanımlanan kişiler olmasıdır. Sözleşme konusunun ticari iş olması gerçek kişilere yetki sözleşmesi yapma imkanı vermemektedir.
Yine aynı maddenin son cümlesine göre, taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, dava (takip) sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde (icra dairelerinde) açılır.
Yapılan bu açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında; alacaklının bonolara dayalı olarak ihtiyati haciz talep ettiği, talep dayanağı bonolarda ….Mahkemeleri’nin yetkili kılındığı, bonoların düzenleme yerinin …, lehtarının ise .. olduğu, ödeyecekler hanesinde gerçek kişi …’ün de bulunduğu görülmektedir. Bu durumda, talep tarihi itibariyle yürürlükte olan HMK.nun 17. maddesi kapsamında yetki itirazının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Buna göre; talep dayanağı bonoda keşideci borçlu …’ün , tacir olduğuna dair bir ibare bulunmadığı gibi, alacaklı tarafından da keşideci-borçlu …’ün tacir olduğuna ilişkin bir belge sunulmadığından bonoların anılan keşideci bakımından tacirler arasında düzenlenen bono olarak kabulü mümkün değildir. Bu itibarla, HMK.nun 17. maddesi gereğince, takip dayanağı bonolardaki yetki şartı keşideci … yönünden geçerli değildir.
Öte yandan bono ibraz senedidir. İbraz, bonoda tanzim edene yapılır. Bonoda tanzim eden asıl borçludur. Bunun yanında ibraz, bono da borçlunun ödeme yapacağı kimseyi öğrenmesini sağlayıcı bir fonksiyona sahiptir. Bu sayede ibraz üzerine bono borcu götürülecek borç haline dönüşür. Hamilin, bono borçlusunu takip ve senedi ibraz zorunluluğu bulunması nedeniyle, bonolarda alacaklının yerleşim yeri mahkemesi yetkili olmayıp, 6098 Sayılı TBK’nın 89/1 hükmü uygulanmaz.
Bu itibarla mahkemece, ihtiyati hacze gerçek kişi … tarafından yetki yönünden yapılan itirazın kabulü ile ihtiyati haciz kararının yetkisizlik nedeniyle kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, ihtiyati hacze itirazın tümden reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Diğer yandan, ihtiyati haciz talep eden alacaklı banka vekili tarafından .. TL nakdi kredi alacağı ve …TL gayrinakti kredi alacağı için ihtiyati haciz talep ettiği anlaşılmaktadır. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun … tarih, … Esas, ..karar sayılı kararında belirtildiği üzere, ihtiyati haciz icra işlemi değil ve fakat özel geçici hukuki koruma müessesesi olup, ancak İİK’nın 257. maddesindeki şartlar çerçevesinde sadece para alacakları için öngörüldüğünden teminat alacakları için ihtiyati haciz kararı verilemez. Bu nedenle gayrinakti alacak yönünden ihtiyati haciz kararı verilemeyecektir. Mahkemece bu husus gözetilerek ihtiyati hacze itiraz eden borçluların gayrinakti alacağa ilişkin itirazlarının yerinde olduğu gözetilerek gayrinakti alacak talebi yönünden itirazın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile itirazın tümden reddine karar verilmesi de doğru olmamıştır.
Sonuç olarak, ihtiyati hacze itiraz edenler vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1-b-3. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin kararının anılan yönlerden düzeltilerek yeniden aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-1-İhtiyati hacze itiraz edenler …, …., … , …. vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 27/01/2022 tarih ve 2021/378 Değişik iş Esas, 2021/380 Karar (D.İş) sayılı ek kararının KALDIRILMASINA,
3- İhtiyati hacze itiraz edenler vekilince yatırılan istinaf yolu karar harcının istek halinde anılan tarafa İADESİNE,
4-İhtiyati hacze itiraz eden tarafça yapılan 220,70 TL istinaf başvuru harcı ile 68,50 TL istinaf yargılama gideri olmak üzere toplam 289,20 TL’nin ihtiyati haciz talep edenden alınarak ihtiyati hacze itiraz eden tarafa verilmesine,
B-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-3. maddesi uyarınca yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına;
1-İhtiyati hacze itiraz edenler vekilinin ihtiyati hacze itirazlarının kısmen KABULÜ İLE,
Aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen … yönünden 12/11/2021 tarihli ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına,
Aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen…., … , … Yönünden 12/11/2021 tarihli ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın kısmen kabulü ile …. tarihli ihtiyati haciz kararının ….TL gayrinakti alacak yönünden kaldırılmasına, ihtiyati haczin aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen …,… , … bakımından….TL üzerinden devamına,
2-İstinaf başvurusu ile birlikte yatırılan gider avansından, kullanılmayan kısmın HMK 333. maddesi gereğince karar kesinleştiğinde yatıran ilgili tarafa iadesine,
3-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 1405,00 TL vekalet ücretinin ihtiyati haciz talep eden bankadan alınarak, aleyhine ihtiyati haciz talep edilenler …, …’ye verilmesine,
4-İhtiyati haciz isteyen …banka tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-HMK’nın 359/4. maddesi uyarınca kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
HMK’nın 353. ve 362/1-f bendi uyarınca kesin olmak üzere 25/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
…
Başkan
…
e-imzalıdır.
…
Üye
…
e-imzalıdır.
…
Üye
…
e-imzalıdır.
…
Katip
…
e-imzalıdır.
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. “5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”