Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/1179 E. 2023/1308 K. 07.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. GAZİANTEP BAM 11. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1179
KARAR NO : 2023/1308

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN V. : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/03/2022
NUMARASI : 2021/337 Esas, 2022/277 Karar
DAVACI : … -…
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : Alacak (Taşınmaz Alım-Satımı Kaynaklı)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 07/12/2023
YAZIM TARİHİ : 07/12/2023

Taraflar arasında görülen davada Gaziantep 3. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 21/03/2022 tarih ve 2021/337 Esas, 2022/277 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi davalı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. Maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı tarafça satışa çıkarılan ……. Mahallesi …… Nolu Sok. …… …. Nolu taşınmazı satın aldığını, bu taşınmaz için davalı ile dava dışı üçüncü kişi … arasında 25/10/2017 tarihinde sözleşme imzalandığını, …. yevmiye nolu devir sözleşmesi ile taşınmazın tüm haklarının müvekkiline geçtiğini, dava dışı … ile davalı arasında 25/10/2017 tarihli satış sözleşmesinde satış bedeli …. TL satış fiyatı ve %18 … olmak üzere toplam satış bedelinin …… TL olduğunu, 31/12/2019 tarihinde müvekkiline kesilen faturada … oranı %18 olarak gösterildiğini, … indiriminin alıcıya yansıtılmadığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ……. TL’nin davalıdan tahsilini dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının devir tarihi itibariyle devre konu dükkanlarla ile her türlü hak borç ve yükümlülüğünün kendisine ait olduğunu, davacının sözleşme ile belirlenen ve faturaya bağlanan dükkan bedelini ödemediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece; “….Uyuşmazlık sözleşme esnasında belirtilen %18 …’nin % 8’e düşmesi sebebiyle oluşan fark bedeli iadesi istemine ilişkindir. Katma Değer Vergisi, yapılan mal ve hizmet teslimlerinde mal ve hizmeti teslim edenin ödediği ancak teslim alana yüklenen bir harcama vergisidir. Katma Değer Vergisi bir malın satış veya imalat maliyetine etki eden bir unsur değildir. Mükellefler hiçbir zaman muhasebe kayıtlarını … dahil bedel üzerinden belirlemezler. Maliyetler, alış bedelleri ve satış bedelleri … hariç bedel olarak muhasebe kayıtlarında yer alır. … hesapları ise ayrı bir hesapta takip edilir. Satım sırasında hesaplanan … ise beyana konu edilir. Böylece mükellefler arasında sadece alım satım arasındaki fark olan kar vergilendirilmiş olur. … kar veya zararı etkileyen bir unsur değildir. … oranlarında artış olması halinde bu artışın davacıya yansıtılacağı gibi … oranındaki indirimlerin de davacıya iade edilmesi gerekir. Tüm bu açıklamalar ve dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde % 10’luk … indiriminden dolayı oluşan fark bedel olan ….. TL yönünden davanın kabulüne….” karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin kararında taraf iradeleri, sözleşmeyi imzalama amaçları ve somut olayın özelliği ve niteliği hiçbir şekilde dikkate alınmadan genel vergi teknik ve kaidelerine göre değerlendirme yapıldığını, somut olayda sadece vergi tekniği ve kaidelerinin değil, somut olayın kendine özgü nitelik ve niceliğinin de dikkate alındığında davanın reddinin gerektiğini, kararda …’nin harcama vergisi olduğu, …’nin bir malın satış veya imalat maliyetine etki eden bir unsur olmadığı, esasen taşınmaz bedelinin yükleniciye ödenecek … dahil toplam bedel üzerinden belirlendiği yönündeki hakikat karşısında yerel mahkemenin gerekçesinin somut olaya uymadığını, taşınmazın satış bedelinin işin yapımı aşamasında belirlenen proje, inşaat gibi … dahil giderler göz önüne alınarak belirlendiğini yani taşınmazın bedelinin proje için yapılacak toplam harcama kalemlerine göre herhangi bir kar eklenmeksizin belirlendiğini, tahsil edilen tutarların da yüklenici tarafından düzenlenen % 18 …’li fatura ile yükleniciye ödendiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla bir an için davacının iddiası kapsamında … indiriminin davacıya yansıtılması gerektiği düşünüldüğünde bu durumun G.T.B.’nın “…….” projesi için ödediği tutarın altında tahsilat yapması anlamına geleceği kadar esasen davacının maliyetin altında bir bedel ile taşınmaz satın alarak kazanç elde etmesine ve aradaki fark kadar da kamu zararına sebebiyet vereceğini, ayrıca yerel mahkemenin kararının hüküm kısmında müvekkil aleyhine ….. TL icra inkar tazminatına hükmedildiğinin belirtildiğini, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davanın itirazın iptali davası olması gerektiğini, oysa bu davanın itirazın iptali davası olduğunu, hükmedilen alacağın …… TL olmasına rağmen ….. TL gibi bir tutarın icra inkar tazminatı olarak belirlenmesinin de kabul edilemeyeceğini, yerel mahkeme tarafından iddia, beyan ve taleplerinin hiçbir şekilde değerlendirilmediği gibi, dosya kapsamına aykırı olarak icra inkar tazminatına hükmedilmesinin de dosyanın yeteri kadar incelenmediğini, hükmün haksız ve hukuka aykırı olduğunu ortaya koyduğunu belirterek, açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve değerlendirmeye dayalı, somut olayla bağdaşmayan yerel mahkemenin kararının itirazları kapsamında ortadan kaldırılarak neticede davacı tarafın haksız ve hukuka aykırı davasının reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerine tahmiline dair karar verilmesini talep etmiştir.
İnceleme, HMK’nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dava, taşınmaz satımı nedeniyle fazla ödenen …’nin iadesi talebine ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinde, davalı ile dava dışı üçüncü kişi … arasında taşınmaz satışına ilişkin 25/10/2017 tarihinde imzalanan sözleşmeden sonra ……. yevmiye numaralı devir sözleşmesiyle az yukarıda belirtilen taşınmazın tüm hakları … tarafından davacıya temlik edildiği sözleşmede …’nin % 18 olarak belirlendiği ancak daha sonra yapılan düzenlemeyle bunun % 8’e indirildiği kabul edilerek davanın kabulüne karar verildiği karara karşı davalının istinaf kanun yoluna başvurduğu anlaşılmıştır.
TBK 207 ve devamı maddelerine göre sözleşmenin tarafları, sözleşme ile belirlenen edimleri tam ve eksiksiz yerine getirmek zorundadır. Dosya kapsamındaki belgelerden sözleşmeye göre taşınmazın davacıya devredildiği ancak davacının ödemesi gereken bedeli tam ve eksiksiz ödediği anlaşılamamaktadır. Bilirkişi raporunun sonuç bölümünün 3. Fıkrasında da”mevcut fatura tutarının tamamen ödenmiş olması halinde davacının davalıdan talep edebileceği alacağının 26.995,00 TL” olduğu belirtilmiş olmasına rağmen davacının sözleşme ile belirlenen bedeli ödeyip ödemediği hususunda araştırma yapılmamıştır. Davalı tarafın beyan dilekçelerinde sözleşme bedelinin eksik ödenmesi nedeniyle davacının borcu olduğunu da beyan ettiği görülmüştür. Bu kapsamda taşınmaz bedelinin tamamen ödenip ödenmediğinin eksik ödenmiş ise ne kadar eksik ödendiğinin tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, ilk derece mahkemesince davanın esasına yönelik uyuşmazlığın giderilmesi için gerekli olan deliller toplanmamış ve bu konuda herhangi bir değerlendirme yapılmamış olması nedeniyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-a-6. maddesi uyarınca kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına, yukarıda belirtildiği şekilde delillerin toplanarak oluşacak sonuca göre karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca KABULÜNE,
2-Gaziantep 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 21/03/2022 tarihli 2021/337 Esas, 2022/277 Karar sayılı istinafa konu kararının KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın yeniden görülmesi için mahal mahkemesine gönderilmesine,
4-Davalı vekili tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, ilk derece mahkemesi tarafından, talep halinde iadesine,
5-İstinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda nazara alınmasına,
6-İşbu gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353. maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verilmiştir. 07/12/2023


Başkan V.

e-imzalıdır.

Üye

e-imzalıdır.

Üye

e-imzalıdır.

Katip

e-imzalıdır.

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. “5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”