Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2021/754 E. 2022/1712 K. 09.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. GAZİANTEP BAM 11. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/754
KARAR NO : 2022/1712

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/02/2020
NUMARASI : 2017/1502 Esas, 2020/171 Karar

DAVACI : ….
VEKİLLERİ : Av. … – ……
Av. … ……. UETS
Av. … …….
Av. …
DAVALI : ……..
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali (Gayrinakdi Depo Talebine Dayalı)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 09/11/2022
YAZIM TARİHİ : 09/11/2022

Taraflar arasında görülen davada Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 18/02/2020 tarih ve 2017/1502 esas, 2020/171 karar sayılı kararının istinaf incelemesi davacı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı HMK’nın 353. maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

– K A R A R –

Davacı vekili, taraflar arasındaki bankacılık sözleşmesi kapsamında borçlu şirkete çek karnesi verilmiş olup, çeklerin karşılıksız çıktığını, davalıda bulunan çek yapraklarından doğan sorumluluk tutarının …. TL olduğunu, borçlu şirketle çekin kanuni karşılıklarının depo edilmesi için görüşmede bulunulmuşsa da sonuçsuz kaldığını, bu nedenle borçlu şirket hakkında … İcra Müdürlüğünün …. esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, ödeme emrinin borçlu şirkete tebliğ edilmesi üzerine şirket tarafından haksız borca itiraz edildiğini beyanla vaki itirazın iptali ile takibin devamını, asgari % 20 inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı borçlu yan davaya yanıt vermemiş olup, takibe yasal süresi içerisinde yönelttiği itirazında, ….İcra Müdürlüğü’nün…. E. Sayılı dosyası ile işbu icra dosyasının derdest olduğunu, henüz günü gelmemiş çekler yönünden henüz ödeme yapılmadığı halde keyfi olarak bedellerinin istendiğini belirterek borcun tamamına itiraz etmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile; davalının ….İcra Müdürlüğünün ….esas sayılı takibe yaptığı itirazın kısmen iptaline, takibe …. TL gayrinakdi kredi alacağı, …. TL işlemiş faiz ve …. TL BSMV olmak üzere toplam ….TL üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, %20 inkar tazminatına karar verilmiştir.
Davacı vekili, gerekçeli kararda; …. tarihine kadar bankaya ibraz edilmeyen çeklerden dolayı bankanın sorumluluğu olmayacağı belirtilerek sadece takip talebinde talep edilen … adet tazmin edilmiş çek bedeli yönünden davalarının kabulüne, … adet çekten dolayı sorumluluk sona erdiğinden bu yönlü taleplerinin reddine karar verilmişse de takip tarihi ve dava tarihi itibariyle müvekkili bankanın çek depo risklerinin mevcut olduğunu, bu nedenle icra takibi yapılması ve borca itiraz üzerine itirazın iptali davası açılması hususunda hukuki yararlarının olduğunu, takip ve dava tarihi sonrasında yasal mevzuata dayalı olarak … tarihine kadar ibraz edilmeyen çeklerden sorumluluğun sona ermesinde müvekkili bankanın kusurunun olmadığını, buna rağmen sorumluluğun sona erdiği çekler dolayısıyla karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmesi gerekirken davanın kısmen reddedildiğini, davanın konusuz kaldığı durumlarda yargılama giderlerinin hangi taraf üzerinde bırakılacağının belirlenebilmesi için mahkemece davanın açıldığı tarihteki haksızlık durumunun tespiti gerektiğini, davanın açıldığı tarihte haksız olan tarafın, yargılama aşamasında yapılan giderleri ve vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekalet ücretini ödemekle yükümlü olacağını, Yargıtay kararlarının da bu yönde olduğunu, davanın haksız olarak reddedilen kısmı yönünden incelemek ve yeniden yargılama yapılmak üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine aksi takdirde ilk derece mahkemesi kararının düzeltilmesi gerektiğini belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
Dava hukuksal niteliği itibariyle, gayrinakdi çek depo bedellerinin tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın İİK’nın 67/1 maddesi gereğince iptali istemine ilişkindir.

İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Takibe konu asgari sorumluluk tutarının depo edilmesi istenen çekler banka tarafından sunulan dökümlere göre “Eski”, “karekodsuz” olduğu, sunulan iade çek yaprakları üzerinde basım tarihlerinin yer almadığı görülmüştür. 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun Geçici 3. maddesi uyarınca eski tip işbu çeklerin …. tarihine kadar muhatap bankaya ibraz edilmemesi halinde bankanın asgari sorumluluk bedellerinden sorumluluklarının sona ereceği düzenlenmiştir. Mahkemece ek rapor tanzim tarihi …. itibariyle bankanın depo sorumluluğunun kalktığından bahisle davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmişse de, icra takip tarihi … olup eldeki itirazın iptal davası ise …tarihinde ikame edilmiştir. Anılan geçici maddede belirtilen … tarihi itibariyle henüz ibraz olmayan çekler açısından riskin gerçekleşmediği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Hal böyleyken yargılama esnasında davanın depo talepleri bakımından konusuz kaldığı görülmektedir.
HMK’nın 331/1 maddesi bağlamında mahkemece dava açılış tarihi itibariyle tarafların haklılık durumları tespit edilerek yargılama giderlerine, tarafların haklılık durumuna göre hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde fazlaya dair kısım açısından davanın kısmen reddine karar verilmesi, bu meyanda yargılama gideri ve vekalet ücreti tayini doğru görülmemiştir. Takip ve dava tarihi itibariyle nakde henüz dönüşmemiş ve riski devam eden çek yaprakları açısından davacı banka eldeki davayı açmakta haklı olduğuna göre davacı lehine tam vekalet ücretine hükmedilerek, yargılama giderlerinin tamamının davalı yana yükletilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan her ne kadar ilamsız icra takibinde tahsil istenmişse de çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince bu talebin henüz riski tecelli etmemiş çek yaprakları açısından depo talebi olarak değerlendirilmesi gerekir. Bu bağlamda gayri nakdi alacağın deposu istemi de bir tahsil hükmü içermediğinden (henüz nakde dönüşmemiş çek yaprakları) gayrinakit alacak yönünden icra inkar tazminatına hükmedilemeyeceği gibi gayrinakdi talep yönünden maktu harç ve maktu vekalet ücretine hükmedilmelidir. Hal böyleyken, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile; vekalet ücretinin tam maktu vekalet ücreti olarak düzeltilmesi, nakde dönüşen kısım açısından hükmolunan nispi karar harcının aynen korunmasına, fazlaya dair icra inkar tazminatı talebinin ise reddi gerekmiş, aşağıdaki şekilde esas hakkında yeniden hüküm tesisi cihetine gidilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
A-)1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen 18/02/2020 tarihli, 2017/1502 esas, 2020/171 karar sayılı kararın KALDIRILMASINA,
2-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL istinaf karar harcının istek halinde iadesine,
3-İstinaf aşamasında davacı tarafından sarfedilen 162,10 TL istinaf başvuru harcı, 43,50 TL posta gideri olmak üzere cem’an 205,60 TL’den ibaret istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
B-)HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince YENİDEN ESAS HAKKINDA HÜKÜM KURULMASINA,
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-… İcra Müdürlüğü’nün …. E. sayılı icra takip dosyasına davalı borçlu tarafından vaki olmuş itirazın İİK’nın 67/1 maddesi gereğince kısmen iptali ile; nakde dönüşmüş … TL asıl alacak, …TL işlemiş faiz ve …TL BSMV olmak üzere cem’an … TL alacağın, asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak aylık % 2.25 faizi (değişen oranlarda işleyecek sabit oranla) ve faizin BSMV’si ile birlikte tahsili için takibin devamına, fazlaya dair depo talebi ile ilgili kısım yönünden işbu dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına,
2-Nakde dönüşen ve hükmolunan kısım yönünden alacak likit ve belirlenebilir olmakla % 20 inkar tazminatı 390,20 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Nakde dönüşen kısım üzerinden alınması gereken 133,27 TL nisbi harçtan peşin alınan 273,92 TL harcın mahsubu ile artan 140,65 TL harcın istek halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından ilk derece yargılamasında sarf edilen 802,32 TL mahkeme masraflarının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-HMK’nın 333. maddesi uyarınca karar kesinleşince artan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
7-HMK’nın 359/4. maddesi uyarınca işbu kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ve müzakere neticesinde HMK’nın 353 ve 362/1-a bendi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verilmiştir. 09/11/2022


Başkan


Üye


Üye


Katip

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. “5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”