Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2021/1743 E. 2022/74 K. 20.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. GAZİANTEP BAM 11. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1743
KARAR NO : 2022/74

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/10/2021
NUMARASI : 2021/296 Esas, 2021/648 Karar
DAVACI : … – …
VEKİLLERİ : Av. …
… Şehitkamil/GAZİANTEP
Av. …
…. Şehitkamil/GAZİANTEP
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
…. Şehitkamil/ GAZİANTEP
Av. …

Av. …
DAVANIN KONUSU : Alacak (Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 20/01/2022
YAZIM TARİHİ : 20/01/2022

Taraflar arasında görülen davada Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 13/10/2021 tarih ve 2021/296 Esas, 2021/648 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. Maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ….nolu parsellerde kayıtlı taşınmazların maliki olduğunu, bu taşınmazlarda 2017/2018 yıllar arasında buğday ürünü ektiğini ve buğday ürünü için ….Poliçesi tanzim edildiğini, taşınmazlar üzerine ekmiş olduğu buğdayların kuraklık sebebiyle uğramış olduğu verim kaybından dolayı oluşan zararın tazmini için dava açtığını, davasının kabul edilmesini ve yargılama giderlerinin, gerektiğinde ücreti vekaletin ve diğer masrafların davalılardan alınmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle; … tarafından her yıl verim tespiti yapıldığını, tespitin altında kalan üreticilerin tazminata hak kazandığını, davaya konu … ilçesi için gerçekleşen verim tespitinin verim değeri üzerinde olduğunu bu nedenle ödemesi gereken bir tutarın olmadığını, davanın reddi ile dava masrafları ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Eldeki dava 25/06/2018 tarihinde açılmakla Gaziantep 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/839 Esasına kaydedilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama neticesinde; 14/12/2018 tarih 2018/839 Esas 2018/1275 Karar sayılı karar ile görevsizlik şeklinde karar verilmiş, Gaziantep 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/223 Esas sayılı dosyasına tevzi edilmiş, Mahkeme tarafından 09/08/2018 tarihli karar ile “Davanın kabulü ile; 10.636,89-TL toplam tazminatın 07/08/2018 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,” karar verilmiştir. Hükme karşı davalı vekilinin istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, dosyanın Dairemize gönderildiği, Dairemizin 2020/1264 E. 2021/26 K. Sayılı kararı ile “…Somut olayda, taraflar arasındaki uyuşmazlık sigorta sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, 6102 sayılı TTK’nın 4. maddesi uyarınca, sigorta sözleşmelerinden doğan hukuk davaları, ticari dava niteliğinde olduğundan, davaya bakmak görevi asliye ticaret mahkemelerine aittir. Mahkemelerin görevi, yargılamanın her aşamasında re’sen göz önünde bulundurulması gereken bir dava şartı olduğundan, mahkemece, işbu davanın mutlak ticari dava olması nedeniyle davaya bakma görevinin ticaret mahkemesine ait olduğu nazara alınmaksızın karar verilmesi doğru olmamıştır…
Kabule göre de, Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A. Sigortanın Kapsamı üst başlığı altındaki A.1. Sigortanın Konusu başlıklı maddesinde;” Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde ilçe genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen ilçenin eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.” hükmü, B.4. Tazminat Hesabı başlıklı maddesinde ise “(1) Tazminat hesabında, ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki fark baz alınır.(2) İlgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanır. İlçede gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.” hükmü düzenlenmiş olup, davalı referans parsellerdeki ölçüm ve izlenimler sonrasında ilçede gerçekleşen ortalama verimin eşik değerin üzerinde olduğunun tespit edilmesi nedeniyle genel şartlar doğrultusunda ödeme yapılamayacağını savunmuş ise de aldırılan bilirkişi raporunda davalının savunması üzerinde durulmadığı gibi düzenlenen rapor denetime elverişli, usul ve yasaya uygun değildir. Mahkemece, alanında uzman ziraat mühendisi ve sigortacı bilirkişilerden oluşan yeni bir heyetten rapor alınarak tüm deliller toplandıktan sonra oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekir. Bu itibarla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkemenin kararının HMK’nın 353. maddesine göre kaldırılmasına” karar verilerek dosyanın Gaziantep 9. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderildiği, Mahkemece görevsizlik kararı verilerek dosyanın yeniden Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderildiği ve 2021/296 esasına kaydedildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde 13/10/2021 tarihli karar ile; “…Tüm dosya kapsamı ve kaldırma kararından sonra alınan usul, yasa ve denetime elverişli raporu doğrultusunda; Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları’nın “Tazminatın Hesabı” başlıklı 4. maddesinin “Tazminat tutarı, ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunur.” şeklindeki hükmü uyarınca, tazminat tutarı ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki fark esas alınarak hesaplanmaktadır. İlgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanmaktadır. İlçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmamaktadır. Somut olayda, dava konusu edilen sigortalı taşınmazların bulunduğu … ilçesinde buğday ürünü için yapılan verim tespit çalışmasında ilçe genelini temsil eden 93 ayrı parselden alınan örneklerin tartımında ilçe geneli gerçekleşen ortalama verim değerinin 271 kg/dekar olarak tespit edildiği, eşik verim değerinin 245 kg/da olarak belirlendiği; 2018 yılı içinde Oğuzeli ilçesinde ilan edilen eşik verim değerinin gerçekleşen ortalama verim değerinden düşük olması sebebiyle ilçe genelinde hiçbir sigortalıya ödeme yapılmadığı anlaşıldığından 2018 yılı için Oğuzeli ilçesinde ilan edilen eşik verim değerinin gerçekleşen ortalama verim değerinden düşük olması sebebiyle tazminat ödenmesi koşulları oluşmadığından davanın reddine” karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin kararının usul ve yasaya aykırı olup kaldırılması gerektiğini, müvekkilinin dava konusu edilen taşınmazlar üzerine 2017/-2018 yılları arasında buğday ektiğini, taşınmazların bulunduğu bölgenin bu tarihlerde kurak geçmiş olup müvekkilinin ekmiş olduğu buğdayların bu sebepten zarar gördüğünü, bunun üzerine müvekkilince 03/05/2018 tarihinde davalı …’e başvuru yapıldığını ancak …. tarafından oluşan zararın tespitine yönelik bir eylem girişiminde bulunulmadığını, bu sebepten taraflarınca Gaziantep 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/85 Değişik İş dosyasından zararın tespiti istendiğini ve bu talepleri neticesinde yapılan tespit sonrası alınan bilirkişi raporunda müvekkilinin taşınmazları üzerine ekilen buğdayların bölgede yaşanan yoğun kuraklık, yağış rejim dengesizliği nedeniyle verim kaybı yaşadığının tespit edildiğini, işbu dosyada yapılan yargılama sırasında ise yeniden bilirkişi raporu alındığını, bu bilirkişi raporuna itiraz ettiklerini ancak yerel mahkeme tarafından itirazlarının dikkate alınmayarak davalarının reddedildiğini, işbu kararın hakkaniyetten uzak, gerçeğe aykırı, eksik inceleme neticesinde verilmiş yanlış bir karar olduğunu, dosya içerinde bulunan önceki bilirkişi raporları, değişik iş tespit dosyası ve…. alınan % 40 verim düşüklüğü tutanağı da göz önüne alındığında yerel mahkemenin hükme esas aldığı son bilirkişi raporunun kendi içerisinde ve önceki raporlarla çelişkili olduğunu, hazırlanan işbu genel geçer raporun teknik bilirkişilikten uzak, denetime elverişli olamayıp, usul ve yasaya aykırı, yoruma dayalı bir rapor olduğunu, yerel mahkemenin iş bu bilirkişi raporunu dikkate alarak davalarının reddine yönelik kurduğu kararın da usul ve yasaya aykırı aykırı olduğunu belirterek, yerel mahkemenin kararının itirazları doğrultusunda kaldırılmasına ve davalarının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dava, … Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçesi’nden kaynaklanın tazminat istemine ilişkindir.
Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A. Sigortanın Kapsamı üst başlığı altındaki A.1. Sigortanın Konusu başlıklı maddesinde;” Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde ilçe genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen ilçenin eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.” hükmü, B.4. Tazminat Hesabı başlıklı maddesinde ise “(1) Tazminat hesabında, ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki fark baz alınır.(2) İlgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanır. İlçede gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.” hükmü düzenlenmiştir.
Dairemizin kaldırma kararından sonra aldırılan bilirkişi raporu ile, ilgili yılda Oğuzeli ilçesinde gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin üzerinde olması nedeniyle davacıya tazminat ödemesi yapılamayacağı bildirilmiştir.
Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, ilk derece mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, mahkemece Dairemizin kaldırma kararı doğrultusunda işlem yapılmış olmasına, usul ve yasaya uygun bulunan bilirkişi raporu ile Oğuzeli ilçesinde gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin üzerinde olması nedeniyle davacıya tazminat ödemesi yapılamayacağının bildirilmiş olmasına göre, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1/b-1. maddesi uyarınca esastan REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harç mahsup edilerek bakiye 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-İstinaf kanun yolu aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine,
5-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 20/01/2022


Başkan

e-imzalıdır.

Üye

e-imzalıdır.

Üye

e-imzalıdır.

Katip

e-imzalıdır.

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. “5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”