Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2021/1520 E. 2021/1878 K. 08.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1520
KARAR NO : 2021/1878

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 31/05/2021
NUMARASI : 2021/69 E., 2021/326 K.

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
DAVANIN KONUSU : Zayi Belgesi Verilmesi
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 08/12/2021
YAZIM TARİHİ : 08/12/2021

Taraflar arasında görülen davada Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce 2021/69 Esas, 2021/326 Karar sayılı dosyasında verilen 31/05/2021 tarihli kararın istinaf incelemesi davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

– K A R A R –

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin faaliyetlerini yürüttüğü ve Ticaret Sicil Müdürlüğü’nde adres olarak görülen …Mah. …. Bul. No:…. …. adresinde 25/01/2021 tarihinde elektrik kaçağı nedeni ile yangın çıktığını, ticari işletmede bulunan tüm ticari defterlerin, alış satış işlemlerinin, ödeme evrakları yevmiye envanter karar defterinin, faturaların, vergiye esas belgelerin ve sair her türlü belge ve evrakların, iş yerinde ilgili kayıtların bulunduğu bilgisayarların çıkan yangın nedeniyle zayi olduğunu, TKK 68. maddesinin son fıkrası uyarınca mahkemece 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 yıllarına ve geçmiş yıllara ait tüm defter, fatura ve sair belgelerinin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesi gerektiğini ileri sürerek müvekkili şirkete ait tüm ticari defterler, alış satış işlemleri, ödeme evrakları yevmiye envanter karar defteri, faturalar, vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evrakların zayi olduğuna dair belgenin verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Mahkemece, “…yangının oluş şekline ilişkin iddiaların ticari teammülere ve hayatın olağan akışına göre, ticari defterlerin hangilerinin yanarak zayii olduğu hususunda mahkememizde bir kanaat oluşturacak durumda bulunmadığı, zira …Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından tutulan yangın raporu ve tutanakta zarar gören malzemelerin içinde ticari defterlere ilişkin bir veri yer almadığı, bu kapsamda bu defterlerin yangın sebebiyle zayii olduklarını dair davacı beyanı dışında herhangi bir delil bulunmadığı, iddianın her türlü şüpheden uzak olarak ispatlanamadığı, salt beyana dayalı zayii belgesi verilmesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır. Dosya içerisinde toplanan deliller, dava dilekçesi, itfaiye yangın raporu içeriği, vergi dairesinden gelen yazı cevapları, şirket hakkında yapılan ve halen devam eden vergi incelemesi ve tüm dosya içeriğine göre; hakkında vergi incelemesi bulunan şirkete ait ticari defterlerin bulunduğu yazıhane bölgesinde ve sınırlı bir alanda yangın meydana gelmesi, yangın raporunun içeriği ve dosyadaki mevcut delil durumuna göre dava konusu ticari defter ve kayıtların yangın nedeniyle zayii olduğuna ilişkin mahkememizde tam ve kesin bir kanaat hasıl olmadığından; davanın reddine” karar verilmiştir.

Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin ve …. Orman Ürünleri İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. isimli şirketin merkezi bulunan iş yerinde 25/01/2021 tarihinde yangın çıktığını, yangında şirketin yazıhane olarak kullanıldığı ve işlerini yürüttüğü alanda ….Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından tutulan yangın raporunda belirtildiği üzere elektrik tesisatının kısa devre yapması sonucu yangının çıktığı tahmin edildiğini, yangın sonucunda müvekkili şirketin iş yerinin çok büyük zarar gördüğünü, yazıhane bölümünün tamamen yandığını, müvekkilinin yangın sonucu yaklaşık 150 – 200 bin lira gibi bir zararı oluştuğunu, yerel mahkemece verilen kararın gerekçesinde taraflarınca sunulan fotoğraflarda ilgili evrakların, ticari defterlerin saklanabileceği şekilde korunaklı dolap benzeri sağlam bir yapının bulunmadığının belirtildiğini, ticari evrakların bulunduğu dolabında yangında tamamen yandığını, mahkemenin farazi bir yaklaşımla değerledirme yapmasının hukuka açıkça aykırılık oluşturduğunu, mahkemenin yangının sınırlı bir alanda gerçekleştiği değerlendirmesinin de hatalı olduğunu, müvekkili şirketin faaliyet alanı sebebiyle, yangın tehlikesi bulunan kısımlarda her zaman gerekli ekipmanlarını bulundurduğunu, gerekli önlemleri her zaman aldığını, yerel mahkemece yangının oluş şekline ilişkin iddiaların ticari teammülere ve hayatın olağan akışına göre, ticari defterlerin hangilerinin yanarak zayii olduğu hususunda mahkemede bir kanaat oluşturacak durumda bulunmadığı, zira … Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından tutulan yangın raporu ve tutanakta zarar gören malzemelerin içinde ticari defterlere ilişkin bir veri yer almadığı, bu kapsamda bu defterlerin yangın sebebiyle zayii olduklarına dair davacı beyanı dışında herhangi bir delilin bulunmadığı değerlendirilmesi yapılarak iddianın her türlü şüpheden uzak olarak ispatlanamadığı gerekçeleriyle salt beyana dayalı zayi belgesi verilmesinin mümkün olmadığı değerlendirmesinin yapıldığını, yangın anında nelerin zarar gördüğünün derhal tespitinin yapılmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirket yetkilisi tarafından zarar tespiti ile ilgili çalışma yapıldığı ve mahkemeye sunulan belgelerin zayi olduğunun tespit edildiğini, müvekkili şirket ile aynı adreste bulunan …Orman Ürünleri İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. isimli şirketinde yazıhane olarak aynı bölümü kullanmaktayken ilgili yangının meydana geldiğini, diğer şirketin de ticari defterlerini zayi olduğunu, …Orman Ürünleri İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. adına Gaziantep 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/63 Esas sayılı dosyası ile ticari defterler hakkında zayi belgesi talep edildiğini, mahkemece kabul edilerek … Orman Ürünleri İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından zayi olduğu belirtilen ticari defterler hakkında zayi belgesi verilmesine karar verildiğini belirterek ilk derece mahkemesince verilen usul ve yasaya aykırı kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
HMK’nın 353.maddesine göre inceleme yapıldığından duruşma açılmamıştır.
İstinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf edenin sıfatı, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dava, zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7 maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” düzenlemesi bulunmaktadır. Zayi belgesi verilebilmesi için bu maddede belirtilenler gibi olağanüstü hallerden birinin olması gerekmektedir. Tacirin saklamakla mükellef olduğu ticari defter ve kayıtlarını özenle muhafaza etmesi zorunludur.
Dava konusu somut olayda davacı vekili, davacı şirket adresinde 25/01/2021 tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle müvekkili şirket ticari defter ve kayıtlarının, bilgisayarların zayi olduğunu, bu nedenle 2015,2016,2017, 2018, 2019 yıllarına ve geçmiş yıllara ait tüm defter fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etmiş olmasına karşın; …İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen 25/01/2021 tarihli Yangın Raporunda ticari defterlerin saklanabileceği korunaklı bir dolaptan bahsedilmemesi, ….Denetim Vergi Daire Başkanlığı tarafından davacı hakkında vergi denetiminin başlamış olması ve davacı şirkete 2017,2018,2019,2020 yıllarına ait ticari defterlerini sunması için 10/01/2021 tarihinde tebligat yapıldığı, davacının bu istem karşısında da özellikle ticari defter ve kayıtlarını özenle ve basiretli bir tacir sıfatıyla korumakla yükümlü olduğu, ancak belirtildiği şekilde özensiz ve dikkatsiz davrandığı ve defterlerin yangın sebebiyle zayi olduğuna ilişkin davacı beyanı dışında bir delil bulunmadığı anlaşılmıştır. Buna göre mahkemece davacının gerekli dikkat ve özeni göstermeyerek, kendi kusuru ile ticari defter defterin kaybına neden olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır. Bu nedenle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 333. maddesi uyarınca artan gider avansının ilgili tarafa geri verilmesine,
5-HMK’nın 359/4. maddesi gereğince kararın davacı vekiline tebliğine,
HMK. 361/1. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi ya da buraya gönderilmek üzere temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi veya İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere 08/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.08/12/2021


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. “5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”