Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2020/305 E. 2022/50 K. 11.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. GAZİANTEP BAM 11. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/305
KARAR NO : 2022/50

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/11/2019
NUMARASI : 2017/105 Esas, 2019/1492 Karar

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … …
VEKİLLERİ : Av. … – ….
Av. … -…….
Av. …
Av. … – ….
DAVANIN KONUSU : Sözleşmenin Uyarlanması, Alacak
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 11/01/2022
YAZIM TARİHİ : 11/01/2022

Taraflar arasında görülen davada Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 19/11/2019 tarih ve 2017/105 Esas, 2019/1492 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi davalı vekilince istenmiş, 6100 sayılı HMK’nın 353. maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili, ….Genel Müdürlüğünün ihtiyacı olan su boruları bağlantı parçalarının temini için ihale açtığı ve ihaleyi davacı şirketin kazandığını, taraflar arasında bu hususta sözleşme imzalandığı, malzemelerin temini için harekete geçen yüklenici firmanın yurt genelinde yaptığı araştırmada 75 mm. ve üzeri çaptaki boru kaplinlerinin 16 atü. basınçlı olarak T.C. dahilinde üretiminin ve mevcudunun olmadığını öğrendiğini, durumu davalıya önce şifahi olarak, daha sonra yazı ile bildirdiğini, önce bu malzemeyi piyasada olmadığına göre sözleşmenin mücbir sebep nedeniyle tadil edilebileceğini söyleyen davalının, daha sonra siz anlaşmayı aynen yerine getirmek zorundasınız, biz şartnamede ne yazılı ise onu isteriz, aksi halde şaibe olur dediğini, daha sonra yapılan bir dizi görüşmelerden sonuç alınmadığını, teknik şartnamede idarenin hata yaptığını, çekilen ihtarname ile ….’ye bildirildiğini, davalının listedeki malzemelerin 10 gün içinde aynen teslimini aksi halde ihaleyi feshedip, 80.000 -TL teminatı irat kaydedeceğini ihtaren bildirdiğini, davalının bu malzemenin T.C. dahilinde ve TSE uygunluk belgeli olarak üretiminin olmadığını bildiğini, bu malzemenin yurtiçinden temininin imkansız olduğunu, ortada mevcut bir hata olduğu, davalının iyiniyetle yaptıkları düzelme taleplerini dikkate almadığını, müvekkili firmanın ihale edilen bütün malları temin ettiği, ancak davalının malzemenin teknik şarnamedeki gibi 16 Atü olarak teslim edilmesinde ısrarcı olduğu, bilirkişilerce bunun imkansız olduğu, 10 atü. basınçlı kablinlerin ihtiyaca yeterli olacağı, ülke dahilinde bu evsafta kaplin üretiminin olmadığını, özel olarak üretilmesinin maliyeti aşırı olacağı ve ithalatının mevcut mevzuata göre mümkün olmadığını, davalının teknik şartnamede iyi niyetli olmayarak değişiklik yaptığını, müvekkili firmayı yanılttığını belirterek ihaleyi fesih işlerinin durdurulması, eğer ihalenin feshi söz konusu ise müvekkilinin teminatının iadesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili, açılan davayı kabul etmediklerini, davacı şirket ile muhtelif çap ve miktarlarda sıhhi tesisat malzemesi mal alımı işine dair sözleşme yapıldığını, yüklenici davacı firma tarafından sunulan, firmanın ürettiği PN 10 basınç sınıflı ve 075 ve üstü çaplarladaki imalatı PN 16 basınç sınıfı yerine vermek isteme yönünde sözleşmede değişiklik yapılması talebinin hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığını, sözleşme kapsamında genel müdürlüğe teslim edilmesi beklenilen malın ihale dokümanında belirtilen kriterlere uygun olması gerektiğini, şartnameye aykırı olan, şartnamede belirlenen usule göre tespit edilmeyen malların kabülünün söz konusu olmayacağını, muhtelif çap ve miktarlarda sıhhi tesisat malzemesi mal alımı işi kapsamında yüklenici firmanın şartnamede belirtilen malzemeleri teslim edemediğini, davacı tarafın basiretli bir iş adamı gibi davranmadığını belirterek açılan davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI :
Mahkemece, taraflarca ibraz edilen ihale sözleşmesi ve ekleri incelendiğinde, “kablin teknik şartnamesinde” tüm ürünlerin basıncının ….dahil …. atü olacaktır şeklinde şartın bulunduğu, ancak tekliften sonra düzenlenen sözleşmede “Tüm ürünlerin basıncı … olacaktır” maddesinin bulunduğunun anlaşıldığı, buna göre davacı tarafın Türkiye’de 16 Atü basınçlı kaplin olmadığından bahisle ihalenin gereklerini yerine getiremediğini, sözleşmeye bu maddenin sonradan eklendiğini beyan ettiğini ve ihalenin gereklerini yerine getirilemediği için irat kaydedilen teminat mektubunun iadesini talep ettiğini, bu doğrultuda Türkiye’de davaya konu kaplinlerin üretimini yapan öncü firmalara müzekkere yazıldığı, 16 atü basınçlı kaplinlerin üretilip, üretilmediği ile ne zamandan beri üretildiğinin sorulduğu, diğer yandan, davalı idareden de başka firma ile düzenlenen ihale sözleşmeleri ve kullanılan kaplinlere ilişkin bilgi ve belgeler istenerek dosyaya celp edildiği tüm dosya kapsamı doğrultusunda dosyanın makine mühendisi bilirkişiye tevdi edildiği, 16 atü basınçlı kaplinlerin üretimleri, üretildikleri tarih, gibi birçok hususta rapor talep edildiği, ancak 15/01/2018 tarihli raporda istenilen tüm hususlar irdelenmemiş olduğundan, detaylı olmayan rapora itibar edilmediği, daha sonra başka bir bilirkişiye dosyanın tevdi edilmiş olup, 31/05/2019 tarihli raporda, mahkemece istenen tüm hususlar irdelenmediği, anılan raporda, dava konusu kaplinlerin 16 Atü basınçlı üretiminin Türkiye’de 23/03/2017 tarihinde başladığı, söz konusu kaplinlerin üretiminin ihale tarihinde ve dava tarihinde üretiminin olmadığı, yurt dışında ithal edilmesi durumunda % 45-50 oranında maliyet artışının olacağı ve ihaleden sonra davalı idarenin satın aldığı kaplinlerin 10 Atü basınçta olduğunun belirtildiği, tüm bu hususlar çerçevesinde taraflarca ihale şartlarında anlaşıldıktan sonra sözleşmeye davalı tarafından yeni bir madde eklendiği, bu maddede belirtilen malın, o tarihte Türkiye’de üretiminin olmadığı, bu sebeple davacıdan ihalenin gereklerini yerine getirmesinin beklenemeyeceği, kaldı ki ihaleden sonra davalı tarafından satın alınan malzemenin de yine 16 değil 10 Atü basınçlı olduğu, ihalenin haksız olarak feshedildiği, davacı taraf her ne kadar dava açarken ihale sözleşmesinin uyarlanmasını talep etmiş ise de yargılama sırasında ihale feshedildiğinden artık bu talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği, diğer yandan ihalenin haksız olarak feshedildiğinden davalı tarafça irat kaydedilen teminat mektubu bedelinin de tekrar davacıya iadesinin gerektiği, faiziyle birlikte ödenen teminat mektubu bedelinin davacıya iadesine karar verildiği, ayrıca davacı tarafın her ne kadar zarar ziyan adı altında bir takım başka taleplerde bulunmuş ise de, bu taleplerine yönelik herhangi bir belge ve delil bulunmadığından teminat mektubu dışındaki taleplerinin reddedilerek kısmen kabul kararı verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davalı vekili, yerel mahkeme kararının aleyhlerine olan kısmına itiraz ettiklerini, yerel mahkeme tarafından yaptırılan bilirkişi incelemeleri sonucu alınan bilirkişi raporlarına itirazlarında da belirttikleri üzere; Genel Müdürlükleri tarafından … ihale kayıt numaralı “‘Muhtelif Çap ve Miktarlarda Sıhhi Tesisat Malzemesi Alım İşi” ne ait ihale dosyasının EKAP ihale sistemine yüklenerek açık ihale olarak ihaleye çıkarıldığını, ihaleye katılan 3 istekli arasından ihale, ihale komisyonu tarafından …-TL sözleşme bedeli ile … San. ve Tic. Ltd. Şti. yüklenimine bırakıldığını, kurumları tarafından, davacı firmanın istenilen dayanım olan (PN16) malzemeler yerine daha düşük dayanımda (PN10) malzemeleri vermek istemesinin, teknik şartname şartlarını sağlamadığı için bu nedenle kabul edilmediğini, kurumları ihalelerine giren tüm istekliler için, ihaleye girerken de ihalenin uygulama ve yapım aşamasında da eşitlik ilkesine uyularak hareket edildiğini, ihale dokümanlarının incelenmesinde de anlaşılacağı üzere; ihale şartnamesinde yerli malı kullanma zorunluluğu bulunmamakta olup, davacı firma yetkililerinin fiyat tekliflerini bu kapsamda değerlendirme ve sunma imkanlarının bulunduğunu, zira EKAP’taki … ihale kayıt numaralı “‘Muhtelif Çap ve Miktarlarda Sıhhi Tesisat Malzemesi Alım İşi” incelendiğinde, 3 firmanın teklif verdiği, bir firmanın doküman satış kaydı olmadığından elendiği, diğer iki firmadan ….San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 1.293.589,00.-TL fiyat teklifi sunduğu, diğer firma ….San Tic. Ltd. Şti.nin ise 1.687.188.-TL fiyat teklifi verdiğinin görüldüğünü, iki firma arasındaki fiyat farkı bariz olup, davacı firmanın bu şekilde fiyat teklifi sunulması diğer firmaları zarara uğrattığını ve haksız rekabete neden olduğunu, 31/05/2019 tarihli bilirkişi raporunda bilirkişi beyanında; “Serbest piyasa ve elektronik ortamda yapmış olduğum araştırmalar neticesinde dava konusu kaplinlerin 23/03/2017 tarihinde üretimine başlandığı, ihale tarihinde ve 24/01/2017 tarihinde Türkiyede üretiminin yapılmadığı” belirtildiğini, açılan davaya sunmuş bulundukları 13/03/2017 tarihli davaya cevap dilekçelerinde ve sunmuş bulundukları diğer beyanlarında da değindikleri üzere, davacı firmanın ihale sözleşmesini imzalamadan ve teklif vermeden önce Türkiye genelinde üretilip, üretilmediğini, yurt dışından ithal edilmesi halinde maliyetin ne kadar olduğu, özel olarak üretilmesi halinde maliyetin ne kadar olduğu hususlarını bilebilecek durumda olduğunu, zira davacı tarafın basiretli bir tacir gibi davranmadığını, teslim etmesi gereken malzemeleri teslim edemediğini, davacı tarafın ticari şirket olmasına rağmen basiretli bir iş adamı gibi davranmadığını, genel müdürlüklerince davacı firmanın yükleminde kalan “‘Muhtelif Çap ve Miktarlarda Sıhhi Tesisat Malzemesi Alım İşi” teknik şartların yerine getirilememesi, istenilen çap ve miktarda malın zamanında teslim edilmeyerek kurumlarını zarara uğratmasından dolayı ihaleyi feshetmesi ve 89.219,00.-TLlik teminat mektubunu irat kaydetmesinin hukuka uygun olup, yerel mahkemenin teminatın davacıya iadesine kararına itiraz ettiklerini, iş bu nedenlerle ve bilirkişi raporuna karşı yapmış oldukları itirazlarında karşılanmaması ve özellikle bilirkişilerin arasında ihale konusunda uzman bilirkişinin bulunmaması nedenleriyle kurumları aleyhine olan mahkeme kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurduklarını, kararın kaldırılarak, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava, sözleşmenin uyarlanması, alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamından; dosya içinde mevcut 19/12/2016 tarihli, ….Büyükşehir Belediyesi …. Genel Müdürlüğü Su Tesisleri Daire Başkanlığınca, dosya içinde mevcut, davalı tarafın 13/03/2017 tarihli cevap dilekçesi ekindeki belgeler incelendiğinde; bu belgelerin …. Genel Müdürlüğü 1. Hukuk Müşavirliğince aslı gibidir şeklinde onaylandığı, söz konusu belgeler içinde “KABLİN (EK PARÇA) TEKNİK ŞARTNAMESİ” başlığı altında teknik özellikler kısmının 8. bendinde; Tüm ürünlerin basıncı …dahil …olacaktır şeklinde düzenlendiği, keza bu kez de; aynı sözleşmenin teknik şartnameler kısmının 8. Bendinde; Tüm ürünlerin basıncı PN 16 olacaktır şeklinde düzenlemenin mevcut olduğu görülmektedir. Söz konusu ihale sözleşmesinin davacının da davaya konu ettiği husus açısından ilk teklif ile, sonradan mahkemeye sunulan teknik şartname ekinin birbiriyle çelişkili olduğu, dosya içine katılan bilirkişi raporları da bir bütün olarak değerlendirildiğinde; söz konusu mahkeme gerekçe ve bilirkişi raporunun dosya kapsamı ile uyumlu olduğu, keza davalı taraf ücreti vekalet yönünden söz konusu kararı istinaf etmiş ise de; davanın kabul ve reddedilen miktarı gözönünde bulundurulduğunda davalı vekilinin istinaf taleplerinin tümünün esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 6.094,54 TL harçtan peşin alınan 1.523,64 TL harç mahsup edilerek bakiye 4.570,90 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 359/4. maddesi uyarınca kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, HMK’nin 353 ve 362/1-a bendi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 11/01/2022


Başkan


Üye


Üye


Katip

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. “5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”