Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/268 E. 2022/89 K. 02.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
GAZİANTEP
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ….
KARAR NO : ….

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACI :….
VEKİLİ : ….
DAVALI : 1….
VEKİLİ : ….
DAVALI :….
VEKİLİ : ….

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 08/04/2021
KARAR TARİHİ : 02/02/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili Şirkete …. sayılı Nakliyat Emtea Sigortası Abonman Sözleşmesi ve ona tekaddüm eden ICC (A) Klozu hükümleri …. sayılı kati Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi kapsamında, …. Gıda Sağlık Ürünleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. adına sigortalı 5.847 kutu çocuk bezi emtiası, 1 nolu davalı akdi taşıyıcının …. nolu taşıma faturası, 2 nolu davalı fiili taşıyıcı tarafından 10.04.2020 tanzim tarihli CMR Hamule Belgesi tahtında Gaziantep Türkiye ‘den Taşkent/Özbekistan’a …. – …. plakalı araçla taşınmak üzere tam ve sağlam teslim edildiğini, 24 Nisan 2020 tarihinde Buhoro Romitan İlçesi sınırlarında karayolunda seyir halindeki emtia yüklü aracın (dorsesinde) meydana gelen yangın neticesinde emtialar tamamen yanarak zayi olduğunu, hasar ihbarı sonrasında yapılan ekspertiz çalışması neticesinde 5.847 kutu 11.542kg çocuk bezi emtiasının yanarak zayi olduğu, 359.005,80TL hasar tespit edilmiştir. Poliçe şartları kapsamında 359.005,80 TL sigorta tazminatı 08.06.2020 tarihinde sigortalıya tediye edildiğini, davalı …. Trans Uluslararası Nakliyat Petrol Ürünleri ve Tic. Ltd. Şti. nin akdi taşıyıcı, davalı …. uluslararası taşımacılık ve nakliyat akaryakıt pet. ürn. ith. ihr. san. ve tic. ltd. Ştİ. nin fiili taşıyıcı olup CMR Konvansiyon Hükümleri çerçevesinde sınırlı sorumluluk limitini aşmamak üzere (talep sınır altındadır) meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu, tüm bu nedenlerle 359.005,80 TL sigorta tazminatının ( Taşıyıcı CMR Konvansiyonu hükümlerine göre, sınırlı sorumlu olmak üzere ) 08.06.2020 ödeme tarihinden itibaren işleyecek TCMB avans faizi oranında ticari faiziyle birlikte, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA: Davalı …. Lojistik Uluslararası Taşımacılık Ve Nakliyat Akaryakıt Petrol Ürünleri İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti.vekili cevap dilekçesinde özetle .davaya konu olan alacağın oluşmasında tamamıyla müvekkil firmaya atfedilecek herhangi bir kusur bulunmadığını, müvekkil firma yıllardır taşımacılık işiyle uğraşmakta ve mevzuat gereği araçların her türlü bakımlarını yaptırarak kendisinden beklenen özeni fazlasıyla gösterdiğini, dava konusu olaya ilişkin alınan bilgi ve görgü tutaklarında, her ne kadar yangının römorkun demir sütunlarını birleştiren demir malzemelerinin hasar görerek, birbirine sürtülmesi neticesinde mekanik kıvılcım oluşarak, yarı römorkun iç kısmında bulunan polietilenden hammaddeli, hızlı alevlenen bebek bez kaplamasının üstüne düşmesi sonucunda meydana gelmiş olabileceği ifade edilse de bu çıkarım somut delillerden uzak sadece tahmine dayalıdır, nitekim tahmin olduğu da bilirkişi tarafından açıkça ifade edildiğini, yangının çıkış nedeninin kesin olarak belirlenmeden, müvekkil firmanın zayi olan emtiadan doğan zarardan sorumlu tutulması tarafımızca kabul edilebilir bir olgu olmadığını, taşıma konusu emtianın yanıcı olduğu ve yüklemeden kaynaklı hatalar sebebiyle sürtünme sonucu alev alabileceği ihtimali bilirkişi tarafından herhangi bir şekilde değerlendirilmediğini, taraflarınca aynı şekilde aynı tarihlerde bebek bezi emtiası taşıyan başka taşıma şirketleriyle görüşüldüğünde yüklenen bebek bezi emtialarının muhteviyatı gereği sürtünmeden kaynaklı olarak kendiliğinden alev alıp ufak çaplı yangınlara sebep olduğu bilgisine ulaşıldığını, buna ilişkin fotoğrafları dosyaya sunduklarını, söz konusu olaya ilişkin sadece varsayımsal tespitlerle müvekkil firmanın zayi olan emtiada nedeniyle oluşan zarardan sorumlu tutulması hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, ayrıca ilgili olayda müvekkile ait …. plakalı yarı römork da tamamen yanmış olup müvekkilinin de zarara uğradığını, TTK 1179, 1182 maddelerinin gözönünde bulundurulması gerektiğini, tüm bu nedenlerle davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Diğer davalı davaya süresinde cevap vermemiştir.
DAVA: Tüm dosya kapsamı nazara alındığında sigorta sözleşmesinden kaynaklı rizikonun gerçekleştiği iddiası ile yapılan ödemeden kaynaklı rücuen tazminat davasıdır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dosya kapsamı değerlendirildiğinde dava konusunun uluslararası taşıma sözleşmesinden kaynaklı, taşınılanın zayi olması nedeniyle, taşıyana ve alt taşıyana karşı açılan sigorta şirketinin sigortalısına ödediği tazminatın rücuen tahsiline ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Davalı …. Trans.. Davanın kendilerine yöneltilmeyeceğini savunmuş ise de davalı …. Trans.. In dosya kapsamında düzenlemiş olduğu faturanın bulunması sözleşmenin taraflar arasında akdedildiği, davalı …. Trans.. In taşıyıcı sıfatının bulunduğu, diğer davalı …. Lojistik.. İn alt taşıyıcı sıfatının bulunduğu, her iki davalının da taşımadan sorumlu sayılacağı anlaşılmıştır. Davalı …. Trans.. Vekili her ne kadar ihtarnamenin yanlışlıkla gönderildiği, taraflar arasında rücu alacağının bulunmadığına ilişkin senedi mahkemeye sunmuş ise de şartları sağlanmadığından bunun ibra sözleşmesi olarak kabulü mümkün değildir. Bu halde husumet yönünden taraflar arasında iş bu davanın görülmesi mümkündür.
Taşıma konusu emtianın taşınması sırasında zayi olduğu olduğu konusunda çekişme bulunmamaktadır. Dosyada bulunan kaza tespit tutanağı ve Türkçe tercümesinde;”yangının meydana gelmesine römorkun demir sütunlarını birleştiren demir malzemelerin hasar görerek bir birine sürtülmesi neticesinde mekanik kıvılcım oluşarak yarı römorkun iç kısmında bulunan hızlı alevlenen bebek bezi kaplamasının üstüne düşmesi sonucunda yangın meydana gelmiştir diye tahmin etmekteyim” şeklinde kaydedilmiştir.
Uyuşmazlık konusunun Uluslararası taşıma olması nedeni ile 1995 yılından itibaren uygulanmakta olan Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı için Mukavele Sözleşmesi ( CMR Konvansiyonu ) hükümlerine göre değerlendirilme yapılması gerekmektedir.
Dava, yurt dışı taşıma esnasında malın hasara uğraması nedeniyle hasar bedelinin davacı sigortacı tarafından tazminat ödenmesi talebinin akabinde rücu amacıyla yapılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, taşıyıcının mesuliyeti, CMR’nin 17 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.
CMR Konvasiyonu’nun 17. maddesi uyarınca, taşıyıcı yükü teslim aldığı andan, teslim edilinceye kadar malların kısmen veya tamamen kaybından veya hasarından veyahut da gecikmesinden dolayı sorumlu olup, taşıyıcı, taşımasını üstlendiği malları alıcısına tam ve sağlam olarak teslim etmek zorundadır. Aksi halde, sorumluluğu esastır. Ancak, CMR 17/2. maddesine göre, “Eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut da taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise, taşımacı sorumlu tutulamaz”. Bu maddeye göre Taşıyıcının, genel olarak gerekli dikkat ve özeni gösterdiğini kanıtlaması yeterli değildir. Ziya ve hasara neden olan olayın doğumunda kusurlu olmadığını da kanıtlaması gerekecektir.
Alınan kök bilirkişi raporda ambalajlama ve kötü ambalajlamaya ilişkin hükümlerin değerlendirilmesi somut olaya uygun değildir. Anılan hükümlerdeki kötü ambalajlamanın hasarın oluşumuna doğrudan etkisine ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Oysa ki somut olayda taşıma sırasında bir yangın meydana gelmiş ve taşınan emtianın tamamı zayi olmuştur. Ambalajlamanın veya kötü ambalajlamanın yangını çıkardığına ilişkin somut bir delil dosya kapsamında delil yoktur. Alınan ikinci raporda metalurji mühendisinin değerlendirmesinde bebek bezlerinin muhteviyatının yangını çıkarmaya elverişli olmadığı, yangının çıkması için sürtünmeden çok aynı noktaya defalarca vurulması ile meydana gelebileceği değerlendirilmiştir. Ancak alınan her iki raporda da dosyadaki deliller ile ortaya somut olarak konulmuş bir somut değerlendirmeden çok farazi ifadelerin kullanılması ve en önemlisi taşıtanın sorumluluğunu ortaya çıkmasına sebep olabilecek bir değerlendirme ortaya konulmamıştır. Kaldı ki taşıtanın sorumluluğunun doğabilmesi için ne taşınan emtianın tehlikeliliği ne de istifleme biçimi yada ambalajlamanın çıkan yangına etkisine yönelik bir delil yoktur. Bu halde taşıyanın sorumluluğundaki malın tam ve eksiksiz olarak teslim edilmesi dosya kapsamında belirlenemeyen ve taşıtana kusur olarak izafe edilemeyen bir nedenle yangının çıkması ile emtianın zayi olmasından taşıyan sorumludur.
Yangın nedeni ile tamamen zayi olan emtianın değerinin tespiti açısından dikkate alınması gereken CMR Sözleşmesi 23. Maddesidir. Buna göre sözleşmenin hükümleri gereğince bir taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğundan, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır. Malın kıymeti, ticaret borsası fiyatına göre saptanır. Eğer böyle bir fiyat yoksa, geçerli piyasa fiyatlarına göre bir tespit yapılır. Eğer ne ticaret borsası fiyatı ne de geçerli piyasa fiyatı mevcutsa tespit, aynı cins ve kalitedeki malların normal kıymetine göre yapılır. Bununla beraber, tazminat, eksik brüt ağırlığın kilogramı başına 8.33 hesap birimini aşmayacaktır. Yükün taşınması dolayısıyla ödenen taşıma ücreti, gümrük resimleri ve diğer ödemelerde, malın tamamen kaybedilmesi halinde tamamen ödenir. Kısmen kaybolma halinde ise karşılaşılan zarar oranında ödeme yapılır. Bunlar dışında başka tazminat ödenmez.
Bu açıklamaya göre tamamen zayi olan bedelinin hesabında; tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır, aynı zamanda’ Malın kıymeti, ticaret borsası fiyatına göre saptanır. Eğer böyle bir fiyat yoksa geçerli piyasa fiyatlarına göre bir tespit yapılır. Eğer ne ticaret borsası fiyatı ne de geçerli piyasa fiyatı mevcutsa tespit, aynı cins ve kalitedeki malların normal kıymetine göre yapılır, hükmü esas alınacaktır. Buna göre dava konusu emtianın bedelinin belirlenmesinde fatura esas alınacaktır.
CMR Konvansiyonu madde 23 hükmüne göre de, taşıyıcının azami sınırlı sorumluluğunun brüt kg başına 8,33 SDR hesabıyla 11.542 Kg x 8,33 SDR = SDR 95.994,92 olacaktır. Yangının ve hasarın meydana geldiği 24.04.2020 tarihindeki TCMB SDR kuru olan 8.1675 TL üzerinden yapılacak hesaplamada azami tazminat tutarı olarak SDR 95.994,92 x 8.1675 TL = 784.038,51 TL rücuen davalıdan talep edebilecektir.
Ancak, yukarıda CMR madde 23 e göre, zayi olan çocuk bezlerinin taşımacının teslim aldığı yer ve zamandaki değeri konusunda, bilirkişi heyetince yapılan araştırmada sonucunda dosya kapsamındaki fatura ve ekspertiz raporuna göre her iki çeşit ürün için CIF fiyatının 61,40 TL olduğu ve çocuk bezi miktarının 11694 adet olduğu, buna göre emtia değerinin 359.005,80 TL olduğu, Erdoğan Trans.. Tarafından taşıtana 3bin USD navlun bedeli kesildiği, navlun bedelinin düşülmesi ile 338.283,90 TL tazminat alacağının bulunduğu, ancak CMR md 23/4 e göre navlun bedelinin tazminat alacağına eklenmesi gerektiği bu hali davalının rücuen tazminat alacağı talebinin tam talep olduğu bu hali davanın tam kabulünün gerektiği, sigorta şirketi bakımından ödemenin 08/06/2020 tarihinde gerçekleştiği, davalıların tazminattan müteselsil olarak sorumlu oldukları ve tarafların tacir olması nedeniyle ticari faize hükmetmek gerektiği anlaşılmış ve de aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM(yukarıda açıklanan gerekçelerle):
1-Davanın Kabulüne, 359.005,80 TL tazminatın 08/06/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen ve müştereken alınarak davacıya verilmesine
2-Alınması gerekli 24.523,68 TL harçtan peşin 6.130,93 TL nin mahsubu ile bakiye kalan 18.392,75 TL nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına
3-Davacı tarafından yapılan ve karşıladığı harç dahil 2.255,50 TL nin davalılardan müteselsilen ve müştereken alınarak davacıya verilmesine
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T ye göre 33.510,41 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen ve müştereken alınarak davacıya verilmesine
5-Arabulucuya ödenen 1.320,00 TL nin davalılardan müteselsilen ve müştereken alınarak hazineye irat kaydına
6-Bakiye avansın karar kesinleştiğinde iadesine
Dair, taraf vekilleri ve davalı …. …. yetkilisi …. …. yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize ya da başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine; mahkememize gönderilmek üzere sunulacak dilekçe ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.02/02/2022