Emsal Mahkeme Kararı Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/514 E. 2023/285 K. 10.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
GAZİANTEP
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/06/2022
KARAR TARİHİ : 10/07/2023
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 14/07/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVACININ İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili… Şirketi tarafından 26.04.2022 tarihinde davalı taraftan 580.000,00-TL bedelli BMW marka …. şasi, … motor numaralı ve…. eski, … yeni plakalı 2012 model ikinci el otomobili satın alındığını, söz konusu aracın satın alındığı gün yani 26.04.2022 tarihinde müvekkilinin Gaziantep ilinden Ankara iline dönüşü sırasında Pozantı ilçesine 15-20 km kalmışken motorunun arızalanması üzerine aracın 26.04.2022 tarihinde 3.500,00-TL + KDV ücreti karşılığında çekici yardımı ile müvekkili tarafından yetkili servise götürüldüğünü, yetkili servis tarafından aracın motorunun açıldığını, gerekli kontrollerin yapıldığını ve aracın, müvekkilinin satın almasından önce, motor arızasının mevcut olduğunun müvekkiline bildirildiğini, ancak müvekkilinin aracı aldığı sırada ve/veya sonrasında davalı tarafca iş bu yönde bir bilgilendirme yapılmadığını, yukarıda açıklanan nedenlerle, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik taraflar arasında yapılan satış sözleşmesine konu aracın ayıplı olduğunun tespitine ve bütün masrafları satıcı davalı tarafça karşılanmak üzere aracın onarımına karar verilmesini, şimdilik 100,00-TL olmak üzere davacı müvekkil şirket tarafından yapılan masraflara ilişkin temerrüt tarihten itibaren işleyecek yasal faizden az olmayan en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte kısmi alacak olarak yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava Değerinin Belirlenmesi: Davacı vekili sunmuş olduğu 16/05/2023 tarihli dilekçesinde, dava ve ıslah dilekçemiz doğrultusunda davanın kabulü ile; Net 100,00-TL olarak talep edilen masraf (onarım ve çekici gideri) alacağını, 84.272,97-TL ıslah edilerek neticeten Net 84.372,97-TL’nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizden az olmayan en yüksek mevduat faizi ile birlikte, davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALININ SAVUNMASININ ÖZETİ:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; TTK uyarınca ticari alım satımlarda alıcı açık ayıplar için iki, gizli ayıplar için ise sekiz günlük olan yasal süreler içerisinde muayene külfetini yerine getirip ayıp ihbarında bulunması gerektiğini, aksi takdirde, muayene külfetini yerine getirmeyen alıcının ayıba bağlı haklarının ortadan kalkacağını, davacı şirketin hasarın meydana geldiği tarihten itibaren TTK hükümleri uyarınca 8 gün içerisinde müvekkiline bildirmesi gerekirken bu sürenin aşıldığını ve 11 gün sonrasında bildirim yapıldığını, bu durumda alıcı tarafından malın kabul edilmiş sayılması gerektiğini, ihbarlarının Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre yapılması gerektiğini, alacak talebini içerir ihtarnamenin geçerli bir ayıp bildirimi niteliği taşımadığını, ortada süresinde ve geçerli bir ayıp ihbarı bulunmadığı takdirde ayıp iddiasının dinlenemeyeceğinin Yargıtay kararlarında da ifade edildiğini, ihbar süresi içerisinde yapılmadığı için ayıp iddiasının da dinlenmemesi gerektiğini, davacı tarafın aracın arızalandığını ve tamircinin aracın teslim alınmadan önce hasarlı olduğunu bildirdiğini iddia ettiğini, fakat aracın satıştan önce arızalı olduğuna ilişkin mahkemeye herhangi bir delil sunmadığını, herkesin iddiasını ispat ile yükümlü olduğunu, bu nedenle davacı tarafın, söz konusu aracın teslimden önce arızalı olduğunu ve kusurun müvekkilde olduğunu ispata yönelik şüpheden uzak somut ve kesin deliller sunması gerektiğini, ikinci el araç satışlarının İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik ile düzenlendiğini, söz konusu yönetmelik maddesinin ikinci el motorlu taşıt ticareti ile iştigal etmeyen satıcılar için kıyasen uygulaması gerektiğini, haksız olarak açılan işbu davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1- Ankara 14. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2022/…. D.İş sayılı dosyası
2- Ankara 57. Noterliğinin 05/05/2022 tarihli …. yevmiye numaralı ihtarnamesi
3-Türkiye Noterler Birliği kayıtları
… şasi numaralı aracın ilk tescil tarihinden itibaren kayıtlarının ve araç tescil özet raporunun celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
4-Bilirkişi raporu
Bilirkişi tarafından düzenlenen 02/01/2023 havale tarihli raporda; Araçta oluşan hasarın yağ pompasının bakımsızlığı, davalının kullanım sürelerinde olduğu değerlendirilen olumsuzlukların bakım eksikliği ve önceki kullanımlar sonucu oluştuğu (pompanın yağ tabakası turmuş olması) ve bunun bir sonucu olarak motora yeterli yağ beslemesi yapılamadığından motor parçaları üzerinde hasarların oluşmuş olduğu, hasara sebep olan sorunun ayıp olarak değerlendirildiği; satış esnasında basit ve olağan bir gözden geçirmeyle anlaşılabilecek nitelikte olmadığı, basit bir araç ekspertizi ile ortaya konabilecek nitelikte olmadığı, aracın uzun süreli kullanımı sonucu algılanabilecek belirtilerin çözümlenmesi yolu ile teşhis edilebilecek özelliklerde olduğu, hasara sebep olan sorunun davacının kullanımında gerçekleşen yaklaşık 350 km’lik bir kullanımda meydana gelmesinin mümkün olmadığı, söz konusu ayıbın satış esnasında da mevcut olduğu, davacının kullanımından kaynaklanan bir kullanıcı hatası olmadığı, hasara sebep olan sorunun davacı tarafından kolayca algılanamayacağı ve hatta basit bir araç ekspertizi ile ortaya çıkarılabilecek niteliklerde olmadığı düşünüldüğünde ayıbın teknik açıdan gizli ayıp niteliğinde olduğu, hasarın giderilmesine yönelik bedellerin: Pozantı girişi – Pozantı merkez arası çekici kurtarıcı bedelinin 3.500,00 TL + KDV olmasının kabul edilemez düzeyde bir bedel olduğu; ilgili tarihteki piyasa verileri ile ortalama 350,00 TL + KDV olarak 413,00 TL olacağı ve Pozantı – Ankara güzergahlarında çekici/kurtarıcı bedelinin mesafe dikkate alınarak 17/05/2022 tarihli fatura tutarı olan KDV dahil 4.259,97 TL olarak makul olduğu; toplam çekici/kurtarıcı bedelinin bu doğrultuda KDV dahil 413,00 + 4.259,97 = 4.672,97 TL olduğu, hasarın fiili giderilme bedeli olarak sunulan faturalarda yer alan iş ve işlemlerin araçta oluşan hasarın giderilmesi için gerekli iş ve işlemlere uygun olduğu (bağlantılı ve orantılı olduğu) ve delil tespiti davasında tanzim edilmiş olan bilirkişi raporunda belirtilen iş ve işlemlerle de uyumlu olduğu, fatura bedellerinin onarım tarihlerindeki fiyatlara piyasa değişkenliği dahilinde uygun ve makul olduğu, hasarın toplam giderilme bedelinin 28/05/2022 tarih ve … seri nolu fatura (KDV dahil 42.700,00 TL) ve 02/06/2022 tarih ve … seri nolu fatura (KDV dahil 37.000,00) bedelleri toplamı olan 79.700,00 TL olduğu, hasarın giderilmesine yönelik yaklaşık toplam onarım bedelinin 53.000,00 TL olacağı yönünde görüş sunulan delil tespiti davasında tanzim ettirilmiş bilirkişi raporunda bedel tespitine ilişkin parça listesi ve hesap tablosu sunulmadığından değerlendirilemediği ve kıyaslanamadığı; ancak orijinal parça fiyatları dikkate alındığında tespit edilen bedelin çok düşük kaldığı ve raporda muhtemelen hasarın ana kalemleri ile değerlendirilerek bağlantılı olarak değiştirilmesi gereken parçalar ve sarf malzemelerin dikkate alınmamış olduğu, kaba bir hesaplama olduğu için de fiili onarım sürecinde mezkur raporda belirtilen tutarın üstünde bir bedel çıkmasının olağan ve beklenen olduğu, hasarın giderilmesine yönelik toplam bedelin çekici/kurtarıcı bedeli için (4.672,97 TL) ve onarım bedeli için (79.700,00 TL) olmak üzere 84.372,97 TL olduğu rapor edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava satım akdine konu ikinci el aracın ayıplı çıkması nedeniyle TBK’nun 219 ve devamı maddelerinde düzenlenen ayıba karşı tekeffül hükümleri uyarınca ve TBK’nun 227/3 maddesi gereğince onarım bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
TBK’nun 219 maddesi “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.” şeklindeki düzenlemesi ile ayıptan satıcının sorumlu olduğunu düzenlemiştir. Somut olayda davacı tüketici konumunda olmadığından hakkında 6502 sayılı TKHK hükümlerinin uygulanması imkanı bulunmamaktadır.
Davalının 2. el aracı olan davaya konu aracı Gaziantep 15. Noterliği’nin 26/04/2022 tarihli .. yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile davacıya satışını yaptığı, taraflar arasındaki satımın her iki tarafın da tacir olması sebebiyle ticari ilişki olduğu, bu bağlamda TTK hükümlerinin de taraflar arasında uygulanması gerektiği açıktır. TTK’nun 23 maddesi gereğince “Bu maddedeki özel hükümler saklı kalmak şartıyla, tacirler arasındaki satış ve mal değişimlerinde de Türk Borçlar Kanununun satış sözleşmesi ile mal değişim sözleşmesine ilişkin hükümleri uygulanır.” düzenlemesine yer verilmekle birlikte maldaki ayıbın ileri sürülmesi ile ilgili olarak ise 23/c maddesinde “Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu durumda ayıp ihbar sürelerine öncelikle uygulanacak hüküm TTK’nun 23/c maddesi olup TBK’nun 223. maddesi hükümleri istisnai olarak uygulanacaktır.
Davacı tarafından aracın 26/04/2022 tarihinde davalıdan satın alındığı, dosya kapsamında bu yönde herhangi bir delil bulunmamakta ise de davacının beyanına göre aracın satın alındığı gün arızalandığının belirtildiği, arızalanması sonrasında aracın Ankara’ya götürüldüğü, aracın çekici ile 26/04/2022 tarihinde Pozantı’dan Ankara’ya nakliyesine ilişkin 14/05/2022 tarihli faturanın ibraz edildiği, davacı tarafından davalıya ayıbın 05/05/2023 tarihinde Ankara 57. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ihbar edildiği, aracın Ankara’da serviste tamiri esnasında Ankara 14. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2022/…D.iş sayılı dosyasında araçtaki zararın giderim bedelinin tespitinin talep edildiği, dosya kapsamında alınan tespit raporunun dosyamız arasına alındığı, davacı tarafça aracın hasarının kendisi tarafından giderildiğine ilişkin yetkili servis tarafından düzenlenen 28/05/2022 tarihli 42.700-TL miktarlı ve 02/06/2022 tarihli 37.000-TL miktarlı faturaların ibraz edildiği anlaşılmaktadır.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, araçta arızaya sebep olan teknik sorunun aracın yağ pompasında gözlemlenen akışkan olmayan yağ tabakaları sebebiyle yağ pompasının yağlamayı muhtemel tıkanıklık ve akış zorluğu sebebiyle yapamaması ve motora yeterli yağlama sağlanamadığından motor hasarlarının meydana gelmiş olduğu; arızanın asıl sebebi olan yağ pompasındaki sorunun ise davacının kullanımında gerçekleşen ve yaklaşık 350 km olduğu anlaşılan mesafede gerçekleşmiş olmasının muhtemel olmadığı; bu sebeple, motor hasarına sebep olan yağ pompasındaki sorunların davalının kullanımında da mevcut olduğunun kabulünün gerektiği; yağ pompasının ayıplı olduğu ve bu sebeple motor hasarına sebebiyet verdiğinden, ayıplı olduğu değerlendirilen yağ pompasına ilişkin arızanın bakım eksikliği ve önceki kullanımlar sonucu oluştuğu anlaşılmış olmakla; ayıbın olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılabilecek nitelikte olmadığı, araç ekspertiz raporu ile veya tamirci maharetiyle dahi ortaya çıkarılabilecek nitelikte olmadığı, sorunun uzun kullanım sonucu ortaya çıkabilecek belirtilerin değerlendirilmesi durumunda ortaya çıkabileceği, ancak davacının bu belirtileri görecek kadar bir kullanımının olmadığı, belirtilen bu sebeplerle davacının bu durumu satış esnasında öngörebilmesinin mümkün olmadığı; bu bağlamda davacının TTK md. 23/c gereği aracı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle malın ayıplı olduğunu tespitinin olanaklı olmadığı değerlendirildiğinden davalının ayıp ihbarının süresi içerisinde yapılmadığı itirazlarına itibar edilememiştir.
Bu açıklamalar doğrultusunda ayıbın bilirkişi raporu doğrultusunda gizli ayıp olduğunun ve ayıbın varlığının ancak tamir anında motorun sökülüp açılması ile öğrenildiğinin kabulünün gerektiği, bu tamir ve motor söküm işleminin araç 26/04/2022 tarihinde Ankara’ya çekici ile nakliye edildikten sonra aracın götürüldüğü Ankara’daki servsite yapıldığının dosya kapsamında açık olduğu, davacı tarafından davalıya 05/05/2022 tarihinde ihbarda bulunulduğu ve bu bağlamda davacı tarafından ayıbın hemen davalıya bildirim yükümlülüğünün usulünce yerine getirildiği kabul edilmiştir. Davacı tarafından araç tamirinin kendisi tarafından serviste yaptırıldığı, bu kapsamda yapılan ve faturalandırılan 79.700-TL ayıp (hasar) giderim bedelinin araçta tespit edilen hasar ile uyumlu olduğu, davacı tarafından aracın yolda kalması üzerine aracın çekici ile götürülmesi için yapılması gereken makul masrafın toplam 4.672,97-TL olduğu tespit edildiğinden belirtilen bu miktarlar üzerinden davanın kabulüne karar verilmiş, ihtarnamede belirtilen 15 günlük süre sonunda davalının temerrüte düştüğü kabul edilerek bu tarihten itibaren temerrüt faizine hükmedilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE, 79.700,00-TL hasar (ayıp) giderim bedeli ile 4.672,97-TL aracın arızası nedeniyle çekici bedelinin temerrüt tarihi olan 01/06/2022 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 5.763,52-TL karar ve ilam harcından, peşin yatırılan 80,70-TL harç ile 1.440,00-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 4.242,82-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Zorunlu Arabuluculuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00-TL arabulucu gideri 6325 sayılı Kanun’un 18/A maddesinin 13.fıkrasının son cümlesi gereğince yargılama gideri olarak kabul edilmiş olup, bu miktarın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacının peşin yatırdığı 80,70-TL harç ile 1.440,00-TL ıslah harcı toplamı olan 1.520,70-TL harç ile 1.003,50-TL yargılama gideri toplamı olan 2.524,20-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap edilen 13.499,68-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK’nın 345. maddesi uyarınca gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesince incelenmek üzere istinaf yolu açık olarak verilen karar açıkça okundu, ana çizgileriyle anlatıldı.10/07/2023