Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/1665
KARAR NO : 2023/1939
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/08/2023(Karar)
NUMARASI : 2023/… D.İş Esas, 2023/108 Karar
DAVA : İhtiyati Haciz
Taraflar arasında görülen ihtiyati haciz davasına ilişkin olarak yapılan açık yargılama sonucunda verilen ara karara karşı, yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 353. madde uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP:
İhtiyati haciz talep eden vekili 31/07/2023 tarihli dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın Erzurum … Şubesi ile … borçlu arasında imzalanan kredi çerçeve sözleşmelerine müsteniden borçlu firmaya kredi kullandırıldığını, diğer borçlular … Tekstil Zücaciye İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, …, …, …, … ve … kredi çerçeve Sözleşmelerini müteselsil kefil sıfatıyla kredi çerçeve sözleşmesini imzaladığını, borçluların kredi koşullarına uymaması, borcun zamanında ödenmemesi sebebiyle borçlulara ihtarname çıkarıldığı ancak söz konusu 3.033.527,22-TLnakit alacağın ödenmediğini, borçluların mal kaçırma hazırlığı içinde olduğunu, fazlaya dair haklarının saklı kalmak kaydıyla alacaklarının tahsilini teminen mahkememize müracaat ederek borçluların menkul, gayrimenkul malları ve üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczini bankaları lehine teminatsız verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN 01/08/2023 TARİH 2023/… D.İŞ SAYILI KARARI:
Mahkemece yapılan yargılama sırasında; “3.033.527,22-TL’nin tahsilinin ifasının temini bakımından vaki isteği, alacak rehinle temin edilmemiş olduğundan İİK 257. maddesinin 1. fıkrası gereğince uygun bulunmuş, karşı tarafla üçüncü şahısların muhtemel zarar ve ziyanlarına kafi nakit teminat veya teminat mektubu yatırıldığında, adı geçen borçlulardan … ve müteselsil kefiller …, …, … ve …’in yukarıda gösterilen alacağa yeter miktarda yine yukarıda belirtilen malları ile alacaklarının; … ve … yönünden ise 2.533.527,22 TL alacağa yeter miktardaki menkul ve geyrimenkullerinin alacağın %15 teminat karşılığında ihtiyati haczine” şeklinde karar verilmiştir.
İHTİYATİ HACZE İTİRAZ
İhtiyati hacze itiraz edenler vekili 15/08/2023 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; “müvekkilleri hakkında, mahkememizin iş bu dosyası ile ihtiyati haciz kararı verildiğini, müvekkilleri söz konusu karardan 09/08/2023 tarihinde, Erzurum … İcra Müdürlüğünün 2021/…Esas sayılı takip dosyası aracılığı ile haberdar olduğunu, yasal süresi içerisinde ihtiyati haciz kararına itiraz ettiklerini, ihtiyati hacze konu alacak rehinle temin edildiğini, ihtiyati haciz kararı verilmesinin yasal şartları oluşmadığını, mahkememizce yasal düzenleme dikkate alınmaksızın ihtiyati haciz kararı verildiğini, müvekkilleri ile … Bankası arasında imzalanan kredi sözleşmelerine teminat olarak, … Tapu Sicil Müdürlüğü’nün 30/03/2019 Tarih, … Yevmiye, 30/03/2019 Tarih ve …. Yevmiye, 27/01/2010 Tarih ve …. Yevmiye ile 25/04/2017 tarih ve …. yevmiye numaralı İpotek Akit Senetleri ile; Erzurum İli, … İlçesi, …, …. Ada,… Parselde Kayıtlı, 440,42 m2 yüzölçümlü, …. dahil üç taşınmazda, ….Blok, Zemin ve …. Kat, ….Bağımsız Bölüm Numaralı Dubleks Mesken Vasıflı taşınmaz üzerinde 1. Derecede 500.000,00 TL bedelli ipotek, Erzurum İli, … İlçesi, …, … Ada, …Parselde Kayıtlı, ….,74 m2 yüzölçümlü, Bodrum dahil üç katlı betonarme apartman ve arsası vasıflı Ana taşınmazda, …. Blok, Zemin ve … Kat, . Bağımsız Bölüm Numaralı Dubleks Mesken Vasıflı taşınmaz üzerinde 1. Derecede 500.000,00 TL bedelli ipotek ve Erzurum İli, … İlçesi, …. Mah., …. Ada, … Parselde Kayıtlı, 34,19 m2 Yüzölçümlü Kargir Dükkan Vasıflı Taşınmaz Üzerinde 1. Derecede 1.000.000,00 TL ve 2. Derecede 1.500.000,00 TL bedelli ipotek konulmak suretiyle, kullandırılan ve kullandırılacak krediler teminat altına alındığını, borcun ödenmediği iddiası ile Erzurum …. İcra Müdürlüğünün 2020/…. Esas sayılı dosyası ile İpoteğin Paraya Çevrilmesine ilişkin takip başlatıldığını, söz konusu ipotek ile teminat altına alınan krediler ve 2020/….Esas Sayılı takibe konu kredi ile ihtiyati hacze konu alacak konusu ve miktarı aynı olduğunu, bu itibarla rehinle teminat altına alınan bir alacak için ihtiyati haciz kararı verilmesi yerinde olmadığını, ihtitati hacze konu alacak ile ipoteğin paraya çevrilmesine dair başlatılan takip konusu alacak konusu aynı olduğunu, ipoteğin paraya çevrilmesine dair başlatılan takip dosyası infazen kapatıldığını, ancak alacaklı banka tarafından her hangi bir rehin açığı belgesi alınmadığını, bankanın ihtiyati hacze konu ettiği alacakları ipotek ile teminat altına alındığını, bu ipoteklerin paraya çevrilmesi için, Erzurum … İcra Müdürlüğünün 2020/…Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, bu dosyada toplam 2.500.000,00-TL ödeme yapıldığını ve dosya infazen kapatıldığını, alacaklı olduğunu iddia eden bankanın öncelikle bu dosyadan “Rehin Açığı Belgesi” alarak işlem tesis etmesi yasal zorunlu olduğunu, buna rağmen yeni bir ihtiyati haciz talebinde bulunması yerinde olmadığını, yine ihtiyati hacze konu edilen alacak ile ilgili olarak başlatılan takip ve itirazın iptali davası mevcut olduğunu, borcu kabul anlamına gelmemekle birlikte vadesi gelmiş bir para borcundan da bahsedilemeyeceğini, öncelikle ihtiyati hacze ve takibe konu borca itiraz ettiklerini, bir an için borcun varlığı kabul edilse dahi, alacak muacceliyet kazanmadığını, alacaklı vekilinin dosyaya ibraz ettiği, Beşiktaş … Noterliğinin 29/01/2019 tarih ve …yevmiye numaralı ihtarnamesine, Bursa … Noterliğinin 18/02/2019 tarih ve ….yevmiye nolu cevabi ihtarı ile cevap verilerek, ihtar içeriğinin kabul edilmediği bildirildiğini, muaccel hâle gelmiş likit bir borcun bulunmadığı açıkça ortada olduğunu, banka tarafından Erzurum …. İcra Müdürlüğünün 2021/…Esas sayılı dosyası ile, müvekkilleri hakkında aynı kredilere ilişkin olarak ilamsız takip başlatıldığını ve bu takibe taraflarınca itiraz edildiğini, bu itiraz üzerine takibin durduğunu, banka vekilince mahkememizin 2022/…. Esas sayılı dava dosyası ile itirazın iptali için dava açıldığını, ihtiyati hacze konu alacak ihtilaflı olduğunu, muaccel ve likid bir alacaktan söz edilemeyeceğini, bu itibarla da verilen ihtiyati haciz kararı yerinde olmadığını, müvekkillerinin muayyen yerleşim yerleri mevcut olduğu, taahhütlerinden kurtulmak maksadıyla mallarını gizlemeye, kaçırmaya veya kendisi kaçmaya hazırlanma veya kaçma ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemleri de bulunmadıklarını, mahkememizin 2023/… Değişik İş – 2023/…Değişik İş Karar sayılı İhtiyati haciz kararının kaldırılmasını, mahkememiz aksi kanaatte ise teminat miktarının artırılmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini” talep ettikleri anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN İTİRAZA YÖNELİK KARARINDA ÖZETLE;
İlk derece mahkemesince itiraza yönelik olarak murafaalı 25/08/2023 tarih ve 2023/… D.iş sayılı kararında özetle; “Tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; ihtiyati hacze konu edilen alacak yönünden asıl borçlu olan … Mefruşat Ltd. Şti.’nin borcunun ipotek verilmek suretiyle teminat altına alındığı, Erzurum … İcra Dairesi 2020/…Esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığı, icra dosyasına konu ipotekli bulunan üç adet taşınmazda dört adet üst sınır ipoteğinin bulunduğu, taşınmazlardan birinin üzerindeki ipoteğin alacaklı vekilinin talebi doğrultusunda kaldırıldığı, diğer ipotekli taşınmazların limitlerinin toplamının 1.000.000,00-TL olduğu ve bu tutarın icra dosyasına yatırılması akabinde dosyanın infazen kapatıldığı anlaşılmış, alacaklı vekilinin 3.033.527,22-TL alacak üzerinden ihtiyati haciz talep ettiği, mahkememizin 2023/… Değişik İş sayılı kararı bu tutar üzerinden teminatı mukabilinde ihtiyati haciz kararı verildiği, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takipte borca esas olmak üzere 1.000.000,00-TL tahsilat yapıldığı” gerekçesiyle “Mahkememiz 2023/… değişik iş sayılı dosyasına verilen ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın kısmen kabulü ile, ihtiyati haczin 2.033.527,22-TL alacak üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
İhtiyati hacze itiraz edenler vekili istinaf dilekçesinde özetle; İhtiyati hacze konu alacağın rehinle temin edilmiş olduğunu, ihtiyati haciz kararı verilmesinin yasal şartlarının oluşmadığını, ihtiyati hacze konu alacağın ile; ipoteğin paraya çevrilmesine dair başlatılan Erzurum…. İcra Müdürlüğü’nün 2020/…Esas sayılı takip konusu alacaıon ve Erzurum … İcra Müdürlüğü’nün 2021/…Esas sayılı takip dosyasına konu alacağın aynı olduğunu, ipoteğin paraya çevrilmesine dair başlatılan takip dosyasının infazen kapatıldığını, diğer dosyanın ise itiraz ile durduğunu ve itirazın iptali davasına konu olduğunu, mahkemece bu hususlar ile ipoteğin paraya çevrilmesine ilişkin dosyada yapılan ödemelerin dikkate alınmaksızın ihtiyati haciz kararı verildiğini, yine ihtiyati hacze konu edilen alacak ile ilgili olarak başlatılan takip ve itirazın iptali davasının mevcut olduğunu, borcu kabul anlamına gelmemekle birlikte vadesi gelmiş bir para borcundan da bahsedilemeyeceğini belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanunu yoluna başvurulmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:
Talep; ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın reddi kararının istinafından ibarettir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Alacaklı Türkiye … Bankası A.Ş tarafından ihtiyati haciz talebinde bulunulması üzerine Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 01/08/2023 tarih ve 2023/… D.İş Esas 2023/…Karar sayılı kararı ile ihtiyati haciz kararı verildiği, karara karşı itiraz edilmesi üzerine ilk derece mahkemesince 25/08/2023 tarihli celsede itirazın kısmen kabulü yönünde karar verilerek ihtiyati haciz rakamının değiştirildiği ve diğer itirazların reddi yönünde karar verildiği, karara karşı aleyhine ihtiyati haciz kararı verilenler vekili tarafından kararın kaldırılması istemi ile istinaf yasa yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Geçici hukuki koruma tedbirlerinin amacı, yargı organları önünde hak arayan kişilerin nihai olarak elde etmeyi umdukları haklarına erişimi kolaylaştırmaktır. Bu amacın gerçekleşmesi için, elde edilmesi umulan hakların yada onların konularının ortadan kalkması, yok olması, değiştirilmesi gibi olasılıkların bertaraf edilmesi gerekir. Elde edilmesi umulan hakka kavuşulmasını kolaylaştırıcı tedbirler hak arama özgürlüğünü, adil yargılama hakkını ve hukuk devleti ilkesini de yakından ilgilendirir.(TC Anayasası m.36, HMK m.33) ihtiyati haciz istekleri değerlendirilirken geçici hukuki koruma tedbirlerinin açıklanan bu amacının gözden uzak tutulmaması gerekir.
İhtiyati haciz müessesesi 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 257 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. “İhtiyati haciz şartları” başlıklı İİK’nun 257. Maddesi:
“Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir.
Vadesi gelmemiş borçtan dolayı yalnız aşağıdaki hallerde ihtiyati haciz istenebilir:
1 – Borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa;
2 -Borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlâl eden hileli işlemlerde bulunursa;
Bu suretle ihtiyati haciz konulursa borç yalnız borçlu hakkında muacceliyet kesbeder” şeklindedir. Anılan Yasa’nın 258. maddenin 1. fıkrası uyarınca; “…Alacaklı alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeye mecburdur…” Bu hükme göre, alacaklı alacağının varlığı ile birlikte alacağın vadesinin geldiğini veya alacağının vadesi gelmemişse, İİK.’nın 257-(2) hükmündeki sebeplerin varlığı hakkında mahkemeye kanaat verecek delilleri göstermek zorundadır.
Geçiçi hukuki koruma yargılamasını asıl hukuki koruma yargılamasından ayıran özelliklerden biri ispat ölçüsü noktasındadır. Kanunda açıkça öngörülmemişse ya da işin niteliği gerekli kılmıyorsa, bir davada normal bir yargılamada yaklaşık ispat değil, tam ispat aranır. Çünkü; hakim, mevcut ispat ve delil kuralları çerçevesinde, tarafların iddia ettiği bir vakıa konusunda tam bir kanaate varmadan o vakıayı doğru kabul edemez.
Ancak, kanun koyucu bazen ya doğrudan kendisi düzenleme yaparak ya da işin niteliği ve olayın özelliği gereği hakime, bu durumu belirterek, ispat olgusunu düşürme imkanı vermiştir. Bu düşürülmüş ispat ölçüsü çerçevesinde, tam kanaat değil, kuvvetle muhtemel, yaklaşık bir kanaat yeterli görülmektedir. Doktrinde bu yön karar verilmesi için tam ispat ölçüsü yerine yaklaşık ispat ölçüsü olarak ifade edilmektedir. Ancak, yaklaşık ispatla yetinilmiş olması, ispatın aranmayacağı ya da ispat kurallarının tamamen dışına çıkılacağı anlamına gelmez.
Bir taraf iddiasını mahkeme önüne ne kadar inandırıcı şekilde getirirse getirsin, bu sadece bir iddiadan ibarettir. İddia edilen vakıanın sabit yani doğru kabul edilebilmesi için, ispat yükü üzerine düşen tarafın bunu kanundaki delil sistemi içinde yine kanunun aradığı ispat ölçüsü çerçevesinde ispat etmesi gerekir.
Tam ispatın arandığı durumlarda bu ölçü tereddütsüz ortaya konmalıdır. Yaklaşık ispat durumunda ise hakim o iddianın ağırlıklı ihtimal olarak doğru olduğunu kabul etmekle birlikte, zayıf bir ihtimal de olsa, aksinin mümkün olduğunu gözardı etmez. Bu sebepledir ki, genelde geçici hukuki korumalara, özel de ihtiyati tedbire ve ihtiyati hacze karar verilirken haksız olma ihtimalide dikkate alınarak talepte bulunandan teminat alınması öngörülmüştür.
Geçici hukuki korumalarda, bazen karşı tarafın dinlenmemesi, tüm delillerin ayrıntılı bir biçimde incelenmesine yeterli zamanın olmaması gibi sebeplerle yaklaşık ispat yeterli görülmüştür; bu çerçevede, aslında ispat ölçüsü bakımından HMK.’unda bir yenilik getirilmemekle birlikte, “yaklaşık ispat” kavramı kullanılarak doktrinde kabul gören ifade tasarıya alınmış; ayrıca, burada hem tam ispatın aranmadığı belirtilmiş hem de basit bir iddianın yeterli olmadığı, vurgulanmak istenmiştir.
İlk derece mahkemesince verilen ihtiyati haciz kararına itiraz edilmesi üzerine toplam alacaktan ipotekle temin edilmiş olan rakamın düşürülerek kalan bakiye yönünden itirazın incelendiği duruşmada karar verildiği, bir alacağın tamamının rehinle temin edilmemiş olması durumunda rehinle temin edilmemiş kısım bakımından ihtiyati haciz kararı verilebileceği anlaşıldığından, aleyhine ihtiyati haciz kararı verilenler vekilinin yapmış olduğu istinaf başvurusunun bu sebeplerle yerinde olmadığı anlaşılmakla, istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353-1-b-1. maddesi gereğince esastan reddi gerekmiş ve aşağıda yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İhtiyati hacze itiraz edenler vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf başvurusu sırasında yeteri kadar harç alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf kanun yolu başvurusunda bulunan tarafça bu aşamada yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-Kararın taraflara tebliği ve gider avansı iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 362/(1)-f maddesi uyarınca kesin olmak üzere … tarihinde oy birliği ile karar verildi.