Emsal Mahkeme Kararı Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/935 E. 2023/1456 K. 06.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/935
KARAR NO : 2023/1456
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/01/2021 (Karar)
NUMARASI : 2015/80 Esas, 2021/14 Karar
DAVA : Tazminat (Maddi-Manevi Tazminat)
Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı gerekçeyle maddi ve manevi tazminat davasının kısmen kabulüne karar verilmiş olup, söz konusu karara karşı davalı …Belediyesi vekili, davalı …..vekili, davalı …Sigorta A.Ş. vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 353. madde uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; 27/10/2014 tarihinde Aşkale – Erzurum karayolunda meydana gelen davalı …….’in sevk ve idaresindeki …….plakalı otobüs yoldan çıkarak dranaj kanalına düşüp 115 metre sürüklenmesiyle sonuçlanan trafik kazasında, araç içerisinde bulunan yolculardan müvekkili …….’ün ağır bir şekilde yaralandığını, bu kazada yönetimindeki aracı hava, yol ve trafik şartlarına göre sevk ve idare etmeyen, aracın hızını yük ve yolcu durumuna göre ayarlamayarak direksiyon hakimiyetini kaybeden davalı …….’in tam kusurlu olduğunu, kazada sağ kolu kırılan, çehresinde oluşan kesikler nedeniyle yüzüne dikiş atılan ve vücudunun diğer bölgelerinde ağır derecede yaralanan müvekkilinin hastanede tedavi görmesine rağmen sağlığına kavuşamadığını, çalışma gücünü önemli ölçüde azalmasına neden olduğunu, SGK tarafından karşılananlar dışındaki diğer tedavi giderlerinin kendisi tarafından yapıldığını, müvekkilinin öğretmen olduğunu, ayrıca hukuk fakültesi öğrencisi olduğunu bu süreçte mağdur olduğunu, davalı …kaza yapan …….plaka sayılı otobüsün maliki ve sürücüsü olarak, davalı …Sigorta A.Ş. Aracı …… numaralı poliçe ile sigorta eden sigorta şirketi olarak, davalı …Belediyesi ise otobüsün belediye halk otobüsü olması, belediye adına ve belediyeye bağlı olarak hizmet vermesi, denetimlerinin belediye tarafından yapılması, belediye halk otobüsü adı altına işletilmesi, otobüsün çalışmasından ekonomik yarar sağlanması ve otobüs üzerine …Belediyesi Halk Otobüsü yazısı bulunması gibi durumlardan dolayı bir otobüsün yaptığı trafik kazası nedeniyle zarar gören müvekkiline karşı müştereken sorumlu olduğunu tüm bu nedenlerden dolayı müvekkili …….’ün maruz kaldığı maddi zararlara karşılık olarak şimdilik 10.000,00-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesini, davacının uğradığı manevi zarara karşılık 50.000,00-TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar …..ve …Belediye Başkanlığından müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen Erzurum . Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/… Esas 2015/… Karar sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili …….’ün maruz kaldığı maddi zararlara karşılık 100,00 TL maddi tazminatın, olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, ayrıca Erzurum .. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/… esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı …Sigorta Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil sigorta şirketinin dava konusu kaza dolayısıyla sorumluluklarının bulunmadığından bahisle açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …..vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın haksız ve dayanaksız olduğunu, kusurun sabit olmadığını, tazminat tutarlarının fahiş olduğunu, davacının görevini yapmasına veya öğreniminin devamına engel bir halin mevcut olmadığını, bu nedenlerle haksız ve dayanaksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …Belediye Başkanlığı cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça diğer bir kısım davalı ile birlikte başkanlıklarına da dava açılması usule uygun olmadığını, başkanlıklarının iş bu dosyada pasif husumet ehliyeti bulunmadığını, başkanlıkları aleyhine açılan dava haksız ve mesnetsiz olduğundan usule ve kanuna aykırı davanın reddine karar verilmesini yargılama masraflarının ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmili talep etmiştir.
Birleşen dosyada davalı ……. Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde sürücünün tam kusurlu olduğunun belirtildiği, kazanın meydana geldiği yol Erzurum – …D 100 Devlet Karayolu olduğunu, bu yolun bakım ve işletmesinden Karayolları Genel Müdürlüğünün sorumlu olduğunu, karayolu ile ilgili bir kusurdan söz edilmemekle birlikte eğer bir kusur söz konusu ise bu kusurun Karayolları Genel Müdürlüğüne ait olduğunu bu nedenlerden dolayı usul ve yasaya aykırı olarak açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmilini talep etmiştir.
Birleşen davada davalı … Sigorta Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinin taraflarına tebliğ edilmediğini, müvekkil şirketin sorumluğuna dayanak olarak iddia edilen poliçe tespit edilemediğini, aksi halde müvekkil şirket nezdinde düzenlenmiş bir poliçe bulunmaması nedeniyle davanın sıfat yokluğu sebebiyle davanın reddine, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacı yana yüklenilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; ” Mahkememizce tarafların iddia ve beyanlarında geçen delilleri toplanmış, …….’ün tedavisine ilişkin hastane belgeleri, …sigorta şirketinin hasar evrakları ve poliçe örneği, tarafların sosyal ve ekonomik durumunu gösterir tutanak, maluliyet raporu, aktüerya ve hesap bilirkişisinden alınan bilirkişi raporu, …….’e ait Milli Eğitim Müdürlüğünden gelen bordrolar davacı …….’ün geçirmiş olduğu kazada tarafına herhangi bir ödeme yapılmadığına ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumundan gelen yazı dosyamız arasına alınmıştır.
Adli Tıp Kurumu İkinci Üst Kurulunun 12/04/2018 tarihli, … karar sayılı raporunda özetle; …….’ün 27/10/2014 tarihinde geçirdiği trafik kazasına bağlı 15-20 derece omuz hareket kısıtlılığının 11/10/2008 tarih ve 27021 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri muvacehesinde maluliyetine neden olacak düzeyde olmadığından sürekli maluliyet tayinine mahal olmadığı, iyileşme süresinin olay tarihinden itibaren 4 aya kadar uzayabileceği rapor edildiği görüldü.
Aktüerya ve Hesap bilirkişisinin 10/03/2020 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının geçirdiği trafik kazası sonrası 4 aylık iyileşme süresi içinde mahrum kaldığı ek ders tutarının 2.000,30 TL olarak hesaplandığı, dava dilekçesi ekinde yer alan fatura toplamının 423,00 TL olduğu, ayrıca davacının Adli Tıp Kurumunun 12/04/2018 tarihli raporunda sürekli maluliyetinin bulunmadığının belirtilmesi karşısında maluliyet nedeniyle tazminat hesaplaması yapılamayacağını rapor ettiği görüldü.
Tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde, Erzurum . Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/… Esas – 2015/…. sayılı kararı ile, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 23/07/2015 tarih ve 1157 sayılı kararı ile 03/08/2015 tarihinde Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi kurulduğundan, davanın mahiyet itibariyle Türk Ticaret Kanunu kapsamında kalan davalardan olması nedeniyle davaya bakmakta yetkili ve görevli Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi olduğundan mahkememize devredildiği ve mahkememizin 2015/80 Esas sırasına kaydının yapıldığı görülmüştür.
27/10/2014 tarihinde Aşkale – Erzurum karayolunda meydana gelen davalı …….’in sevk ve idaresindeki …….plakalı otobüsün gerçekleştirdiği tek taraflı trafik kazasında, araç içerisinde yolcu olarak bulunan …….’ün yaralanması üzerine mahkememizde maddi ve manevi tazminat davası açıldığı, …Bölge Trafik Denetleme İstasyon Amirliğinin düzenlediği 27/10/2014 tarihli kaza tespit tutanağına göre; kazanın oluşumunda …….’in 2918 sayılı KYTK’nın 84.maddesinde yer alan sürücülere ait diğer kusurlardan 52/1b “Araçların hızlarını aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmamak” maddesini ihlal ettiği, dolayısıyla sürücü dışında birinin kusurlu olduğunun tespitinin yapılmadığı, Adli Tıp Kurumu İkinci Üst Kurulunun düzenlediği rapora göre; Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri muvacehesinde maluliyetine neden olacak düzeyde olmadığından sürekli maluliyet tayinine mahal olmadığı, iyileşme süresinin olay tarihinden itibaren 4 aya kadar uzayabileceği yönünde tespitte bulunulduğu, aktüer bilirkişi tarafından düzenlenen rapora göre; davacının zararının toplam 2.430,30-TL olduğu tespitinde bulunulduğu, davalı …..ile birlikte …Belediye Başkanlığının ve ……. Başkanlığının davaya konu aracın işletilmesinde sorumluluklarının bulunduğu, … sigorta tarafından Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi düzenlendiği anlaşılmakla ve davacının sürekli maluliyetinin bulunmaması nedeniyle poliçe kapsamında değerlendirilebilecek bir alacağın doğmadığı, davalılar ile davacıların ekonomik ve sosyal durumu ve kazaya karışan tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı ve paranın satın alma gücü dikkate alınarak” gerekçesiyle maddi ve manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar vermiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davalı …Belediyesi vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafça bir kısım davalılar ile birlikte taraflarına da dava açılmasının usule uygun olmadığını müvekkili yönünden davanın pasif husumet ehliyeti bulunmadığını, 6360 SAyılı Yasa gereğince ilçe belediyelerinin taşımacılıkla ilgili yetki ve sorumluluğunun büyükşehir belediyesine verildiğini, bu kapsamda müvekkilinin sorumluluğuna gidilmesinin yanlış olduğunu, davacı lehine verilen manevi tazminat miktarının olayın ağırılığı ve diğer hususlar dikkate alındığında yüksek olduğunu, mahkemenin davalı …Belediyesi ve ……. Belediye Başkanlığının aracın işletilmesinde sorumluluklarının bulunduğu değerlendirmesinde bulunmasına rağmen, ……. Belediye Başkanlığının manevi tazminattan sorumlu tutmadığını, belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Davalı …..vekili istinaf dilekçesinde özetle; dosya içerisindeki delillerden de anlaşılacağı üzere …….’in şoförlüğü ile alakalı bir kusuru bulunmamakta olup, seyir halinde lastiğin patlaması sonucu kazanın meydana geldiğini, davalının araç şoförü olarak üzerine düşen tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini, araç lastiğinin patlaması üzerine aracın kontrolünü kaybettiğini ve ustaca manevralarla en az şekilde araca ve yolculara zarar verecek şekilde aracı kontrol altında tutmayı başardığını, davalının herhangi bir sorumluluğu bulunmamasına rağmen maddi ve manevi tazminat yönünden sorumlu kılındığını, bu kararın hukuka ve vicdana uyarlı olmadığını, kazanın meydana gelişinin tamamen mücbir sebepten kaynaklandığını, davacının her hangi bir maddi zararının bulunmadığını, hükmedilen manevi tazminat miktarının sebepsiz zenginleşmeye yol açacağını ve orantısız olduğunu, belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Davalı …Sigorta A.Ş vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu olay Karayolu Taşıma Kanunu kapsamında olduğundan dava konusu taleplerden aracın Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortacısı … Sigorta Şirketinin sorumlu olduğunu, dolayısıyla müvekkilinin bir sorumluluğunun bulunmadığını, yerel mahkemenin iş bu dosya tahtında verdiği kararın daha önce aynı kazaya ilişkin verdiği kararlarla çelişkili olduğunu, belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Dosyadaki belgelere, kararın dayandığı delillerle, usul ve yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle davacının araç içerisinde yolcu olarak bulunup kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunmaması, her ne kadar davacının sürekli maluliyeti yok ise de kaza dolayısıyla humerus şaft kırığı oluşması, …Belediyesi Özel Halk Otobüsü olarak toplu taşıma işinde kullanılan aracın sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi ve aracın devrilmesi şeklinde meydana gelen kazada davalı …Belediyesi’nin işleten olarak sorumlu olması, tarafların ekonomik ve sosyal durumu, hak ve nesafet ilkelerine göre takdir edilen manevi tazminat miktarının fazla olmamasına göre; manevi tazminat yönünden; kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, davalı …Belediyesi ve davalı …..vekilinin manevi tazminata yönelik istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalıların maddi tazminat talebi yönünden istinaf başvurularının incelenmesinde; yerel mahkemece aleyhine istinaf kanun yoluna başvurulan maddi tazminata ilişkin hükmün (2.430,00 TL) verildiği tarih itibariyle kesinlik sınırının altında kaldığı, kesin nitelikte olduğu anlaşılmıştır. Hükmün verildiği tarih itibarı ile miktar olarak kesin nitelikteki karar ile ilgili olarak yerel mahkemece karara karşı kanun yolunun açık olduğunun belirtilmesinin de sonuca bir etkisi bulunmamaktadır.
Bu durumda, maddi tazminat talebi yönünden 6100 sayılı HMK’nun 341/4. ve 346. maddeleri gereğince, hüküm tarihi itibarı ile kesin olan karara ilişkin istinaf başvurusunda bulunan davalıların istinaf dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı …Belediyesi Başkanlığı vekilinin, davalı …..vekilinin manevi tazminata yönelik istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı …Belediyesi Başkanlığı vekilinin, davalı …..vekilinin, davalı …Sigorta A.Ş. vekilinin maddi tazminata yönelik istinaf kanun yolu başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi ile İİK’nun 363/1. maddesi uyarınca miktar itibariyle USULDEN REDDİNE,
3-İstinaf aşamasında alınması gereken 1.366,20-TL istinaf karar harcından başlangıçta alınan 383,10-TL harcın mahsubu ile bakiye 983,10‬-TL harcın davalı …….’den alınarak hazineye irat kaydına,
4-İstinaf aşamasında alınması gereken 1.366,20-TL istinaf karar harcından başlangıçta alınan 383,05-TL harcın mahsubu ile bakiye 983,15-TL harcın davalı …Belediye Başkanlığı’ndan alınarak hazineye irat kaydına,
5-Başvuru sırasında peşin alınan karar harcının davalı …Sigorta A.Ş’ye iadesine,
6-İstinaf kanun yolu başvurusunda bulunan davalılar tarafından bu aşamada yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
8-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı ikmali/iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere ………… tarihinde oy birliğiyle karar verildi.