Emsal Mahkeme Kararı Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/309 E. 2023/406 K. 27.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/309
KARAR NO : 2023/406
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/12/2020 (Karar)
NUMARASI : 2019/298 Esas, 2020/400 Karar
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı gerekçeyle asıl ve birleşen davaların kabulüne dair verilen karara karşı asıl dava dosyasında davalı … vekili tarafından yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nın 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili asıl dava dosyasında dilekçesinde; davalının …… Yapı Kooperatifi’nden bağımsız bölüm aldığını, kaçak olarak yapılmış yapı durumunda olduğunu, kullanma izni olmayan … sayılı İmar Yasası’yla yapı ruhsatıyla yapı kullanma izni belgesi olan iskan ruhsatı alma imkanı getirildiğini, ancak herhangi bir ödemenin yapılmadığını, Müvekkilinin davalı ( boçlu ) dan alacağının tahsili için 24/01/2019 tarihinde Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/…Esas sayılı dosyası ile takibe başlatıldığını, davalı tarafın itirazı üzerine takibin durduğunu, davalının haksız ve yersiz olarak yaptığı itirazın iptaline ve takibin devamına, davalının % 40 ‘tan aşağı olmamak üzere inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili birleşen dava dosyasında dilekçesinde; davalının ….. Yapı Kooperatifi’nden bağımsız bölüm aldığını, kaçak olarak yapılmış yapı durumunda olduğunu, kullanma izni olmayan … sayılı İmar Yasası’yla yapı ruhsatıyla yapı kullanma izni belgesi olan iskan ruhsatı alma imkanı getirildiğini, ancak herhangi bir ödemenin yapılmadığını, Müvekkilinin davalı ( boçlu ) dan alacağının tahsili için 24/01/2019 tarihinde Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyası ile takibe başlatıldığını, davalı tarafın itirazı üzerine takibin durduğunu, davalının haksız ve yersiz olarak yaptığı itirazın iptaline ve takibin devamına, davalının % 40 ‘tan aşağı olmamak üzere inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Asıl dava dosyasında davalı … tarafından süresinde davaya cevap vermediği görülmüştür.
Birleşen dava dosyasında davalı …, takip ile davanın uyuşmadığını, bu sebeple davanın itirazın iptali davası şeklinde açılmasının usule uygun olmadığını, davacı kooperatifin kooperatif üyesi olmayan, kooperatiften arsa karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak bağımsız bölüm alan müvekkil davalının, imar barışı adıyla bilinen geçici uygulama nedeni ile sorumlu tutulmasının mümkün olmayacağını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince, ” …Tüm dosya kapsamından; Davacı tarafça dava dilekçesine ekli sunmuş olduğu 3197 sayılı Kanun geçici 16.maddesi gereğince Yapı Kayıt Belgesi bedeli olarak … Bankası’na 503.460,00 TL alacak olarak 23/10/2018 tarihinde tahakkuk ettirilmiş olduğu, yine 15/07/2018 tarihli …. numaralı kooperatif karar defterinde imar barışından yararlanmak için kooperatife 504.000,00 TL paranın toplanması ve tapuların alınması konusunda karar alındığı, bunun için altmış kişiye böldürülmek suretiyle daire başı 7.000,00 TL para toplanacağı, bu masrafları ödemeyenlerin tapularının kooperatif adına çıkacağını ve bu paranın 15/09/2018 tarihine kadar ödenmesinin karar altına alındığı, ödemeyenler hakkında yasal işlem yapılacağının hüküm altına alınmış olduğu, Mahkememiz esas dosyasında Erzurum …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı dosyasında borçlu … hakkında 7.000,00 TL asıl alacak ve faiziyle birlikte takip başlatıldığı, mahkememiz dosyasına bilahare ….vekili olduğu söyleyen avukatı tarafından beyan dilekçesi sunulmuş ise de …’nin mahkememiz dosyasında herhangi bir sıfatı olmadığından, bu yönde herhangi bir ara karar kurulmamıştır. Ancak son celse davacı vekilinin beyanları doğrultusunda …’nin söz konusu kooperatifte daire sahibi olduğu, kardeşi …’ın da onunla aynı evde oturduklarını beyan ettiği ancak takibin ve yargılamanın … yönünden yapıldığı anlaşılmıştır. Mahkememiz esas dosyasında davacı tarafından sunulan dekont, kooperatif karar defterinde alınan karar ve miktarlar açık ve net olduğundan, davalı borçlunun yaptığı itirazda haksız olduğu, bu nedenle davacı tarafın davasının kabulü ile, itirazın iptali ile takibin devamına, alacak belirli ve likit olduğundan asıl alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının davalı taraftan alınıp davacı tarafa ödenmesine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizin Birleşen 2019/299 Esas sayılı dosyasında; Kooperatifin imar barışından kaynaklı yapı kayıt belgesinden kaynaklı, davacı tarafından sunulan dekont ve kooperatif karar defterinde açıkça ödenmesi gereken harç, üye sayısı ve her daire başına düşen rakamın 7.000,00 TL olarak hüküm altına alındığı anlaşılmıştır. Her ne kadar davalı vekili müvekkilinin ödemelerde bulunduğunu ve buna ilişkin dekont sunmuş ise de; dekontlar tek tek incelenmiş, 3.500,00 TL’lik miktarın yapı kayıt belgesi ile ilgili ödeme olduğu, diğer dekontların dava konusuyla ilgisi olmadığı ve davacı kooperatif vekilinden sorulmuş, davalı …’ın kooperatif üyeliğinden kaynaklı daire başına ödemesi gereken 7.000,00 TL’nin 3.500,00 TL’sini takipten önce ödemiş olduğu, davacı kooperatifçe kalan 3.500,00 TL için takip ve yasal faiz hesaplaması ile takipte bulunulduğu, Mevcut durumda davalının icra takibine itirazında haksız olduğu ve alacak miktarının belirli, net ve likit olduğu bu durumda davacı tarafın davasının kabulü ile, itirazın iptaline, takibin devamına, asıl alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacı tarafa ödenmesine karar vermek gerekmiştir. ” gerekçesiyle ” A-)MAHKEMEMİZ ASIL DOSYASINDA;
Davacı tarafın davasının Kabulüne, Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/…Esas sayılı dosyasında itirazın iptaline, takibin devamına,
Asıl alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının davalı taraftan alınıp davacı tarafa ödenmesine,
B-)MAHKEMEMİZİN BİRLEŞEN 2019/299 ESAS SAYILI DOSYASINDA
Davacı tarafın davasının Kabulüne, Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyasında itirazın iptaline, takibin devamına,
Asıl alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının davalı taraftan alınıp davacı tarafa ödenmesine,

Dair, davacı vekili ile davalı-birleşen dosya davalı vekili yüzlerine karşı, BİRLEŞEN DOSYA YÖNÜNDEN MİKTAR YÖNÜNDEN KESİN OLMAK ÜZERE, asıl dosya yönünden ise gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde, Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/12/2020 ” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ :
Asıl dava dosyasında davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde; cevap dilekçesinin muhabere kanalı ile 17/09/2019 tarihinde gönderildiğini, bilirkişi raporuna itirazlarının 10/11/2020 tarihinde gönderildiğini, İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyasında borçlu olarak … ve ….aleyhine takip yapıldığını, her ikisi adına yaptıkları itiraz üzerine takibin durduğunu, arabuluculuk müracaatında … ve … aleyhine yapılan arabuluculuk görüşmelerine katılındığını, ancak davacının itirazın iptali davasını yalnızca davalı … adına açtığını, cevap dilekçesi ve rapora karşı itirazlarının dosya numarası baz alınarak yapıldığını, bilirkişi raporuna yapılan 10/11/2020 tarihli itirazlarında … ve … isim karışıklığının sehven yapıldığını, itirazı iptali davasının yalnızca … aleyhine açıldığını, Erzurum …. İcra Müdürlüğü dosyasında borçlu olarak aleyhine takip yapılan ….yönünden takip durdurulması sonucunda itirazın iptali ve takibin devamına dair karar verildiğini, kararı kabul etmemekle birlikte mahkemece bir kabul kararı verilmesi halinde ancak davacı tarafın davasının kabulüne, Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/…Esas sayılı dosyasında davalı … yönünden itirazın iptaline, …’nin ½ hissesine düşen miktar yönünden takibin devamına karar verilmesinin gerektiğini, mahkeme davalı gösterilmeyen ….hakkında da karar vermiş olduğunu, bu hususun kanuna ve usule aykırı olduğunu, icra inkar tazminatına hükmedilmesini kabul etmediklerini, zira taraflar arasında alacak miktarı değil alacağın varlığı hakkında bir niza olduğu için davalı tarafın yasal hak arama hürriyetine engel teşkil edecek bir karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, kabul etmedikleri ancak mahkemece dayanak alınan bilirkişi raporuna uyulmadan ½ hisse oranı göz ardı edilerek borcun tamamı üzerinden takibin iptaline karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı gösterilmeyen …’nin ½ hissesi yönünden taleple bağlılık ilkesine aykırı olarak husumet ve taraf sıfatı kazandırılmadığını ve …’nin ½ hissesi için karar verilmesinin kanunen mümkün değilken mahkemenin bu hususu göz ardı ederek karar vermesinin eksik incelemeye dayalı olduğunu, davada davalı vekili olarak tarafıma değil bizzat davalıya tebliğ yapılmış olmasının kanuna ve usule aykırı olduğunu, davacı kooperatif tarafından müvekkilleri aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasının mahkemece reddedildiğini ve kararın kesinleştirildiğini, davaya konu edilen Erzurum …. Noterliği 7 Ağustos 1998 tarih ve ….. yevmiye nolu satış vaadi sözleşmesinin Özel Şartlar Başlıklı 6. Maddesinde: Arsa sahipleri Kooperatif yönetiminin çabaları ile gerçekleştireceği mimari ve imar değişikliklerinden sorumlu olmayacakları hüküm altına alınmış olduğundan (mimari proje değişikliği nedeniyle) imar barışı adı altında kooperatifin kendi yüklenmesi gereken masrafların olayda kusuru olmayan ve satış vaadi sözleşmesinde açıkça yer almayan bir kalemden sorumlu tutulmasının mümkün olmayacağını, davaya konu edilen Erzurum ….. Noterliği 7 Ağustos 1998 tarih ve …… yevmiye nolu satış vaadi sözleşmesi, …… mahallesi …. ada … nolu parsel üzerine inşa edilecek dairelerden ….. cepheli … blok ….. kat daire, ……. ve …….’ a teslim edilmek şartı ile yapıldığını, bu şart diğer akit tarafı olan kooperatif tarafından kabul edildiğini, sözleşmede belirtilen ve tapuda üzerlerine kayıtlı gayrimenkulün bir başka şahsa satılmasını engelleyen hiçbir takyidat tapuda da şerh edilmemiş olduğunu, sözleşmede de buna dair bir engel bulunmadığını, önceki taşınmaz malikleri olan … ve …… arsa karşılığı kat mülkiyetine sahip olduklarını, kooperatifin dayanak alınan satış vaadi sözleşmesine riayet etmediğini, kooperatifin üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirmeyerek hem kusurlu taraf hem de ayrıca müvekkillerinin haklarını ayrıca bir kez daha ihlal manasına gelecek taleplerde bulunduğunu, sözleşmeyle de kayıt altına alınmayan dayanaktan yoksun taleple müvekkillerinin mağdur edildiğini, bilirkişi raporunun bilim ve teknikten uzak ve hukuk mevzuatına aykırı olarak tanzim edildiğini, davaya konu edilen kat karşılığı sözleşme de yapının inşaat ruhsatı ve projesine uygun olarak yapma sorumluluğunun davacı kooperatife ait olduğunu, yapının projesine aykırı yapılmasına ilişkin adı geçen sözleşme de herhangi bir hüküm bulunmadığını, bu nedenle davacı kooperatifin 3194 sayılı imar kanunun ilgili madde hükümlerine uymayarak, kendi çıkarı için projesine aykırı olarak yapmış olduğu, ilave 1 (bir) kat ve bunun sonucu 8 adet daire kazanımına karşı olarak ödemiş olduğu yapı kayıt belgesi bedelinin arsa payı karşılığı sözleşmeye taraf olan maliklerden talep edilmesinin hukuki bir gerekçesi bulunmadığı gibi ayrıca müvekkilinin imar barışına müracaat edilmesine dair kanunun resen öngördüğü muvafakatinin alınmamış olması durumu bilirkişi raporunda göz ardı edildiği yönünde bilirkişi raporuna itiraz edildiğini, mahkemece itirazın dikkate alınmadığını, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun geçici 16. maddesinin resen ön gördüğü muvafakatin alınmadan yapılmaya çalışılan imar barışı işlemi adı altında kooperatifin kendi yüklenmesi gereken masraflardan olayda kusuru olmayan ve satın alma sözleşmesinde açıkça yer almayan bir kalemden müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını savunarak mahkemece verilen kararın kaldırılması talebi ile istinafa başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Asıl ve birleşen dava, kooperatif yönetim giderinin tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, birleşen davanın istinaf konusu olmadığı, asıl davada davacı vekilinin davalı …’nin bağımsız bölüm aldığı, davacı … Koop., mevcut haliyle mevzuata uygun olmayan kaçak olarak yapılmış yapı durumunda bulunduğu, kullanma izni olmayan kaçak yapılara … sayılı İmar Yasası ile yapı kullanma izin belgesi olan iskan ruhsatı alma imkanı getirildiği, inşaat ruhsatı almamış olan davacı kooperatifin buna göre imar affından yararlanarak imar ve ruhsat sorununun çözülmesiyle mevzuata uygun hale getirilmesinin amaçlandığı, kooperatif başkanlığı 10/03/2019 günlü genel kurul toplantısında gündemin 4. maddesinde kooperatifin … sayılı Yasa’dan yararlanması için yapı kayıt belgesi alınmasının amaçlandığı, buna ilişkin ücretin mevzuat çerçevesinde her bir üyeden tahsiline karar verildiği, diğer taraftan kat karşılığı inşaat sözleşmesinde de “tapu devir, kat mülkiyeti ve iskan masrafları mal sahibine aittir.” hükmü gereğince davacının ödemesi gereken miktarı ödemediğinden davalı hakkında icra takibi başlattığını, takibin davalının itirazı üzerine durduğunu, itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ettiği, davalının davanın reddini istediği, mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın kabulüne karar verildiği, karara karşı asıl davada davalı … tarafından istinafa başvurulduğu anlaşılmaktadır.
Asıl davaya konu davalı … hakkında başlatılan Erzurum …. İcra Dairesi’nin 2019/…Esas sayılı dosyası incelendiğinde, alacaklı vekilinin 7.000,00-TL yönetim gideri, 331,40-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 7.331,40-TL’nin davalı borçludan tahsilini talep ettiği, takip talebi ekinde 15/07/2018 tarihli kooperatif kararını eklediği, ödeme emrinin borçluya 25/01/2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu tarafından 28/01/2019 tarihinde itiraz edildiği, takibin durduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere itirazın iptali davaları icra dosyasına ve bu bağlamda icra takip talebine sıkı surette bağlı davalardır. Davacı vekili icra takip talebinde takip konusu alacağını yönetim gideri olarak nitelendirmekte ve kooperatif yönetim kararını takip talebine eklemektedir. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden davalının davacı kooperatif üyesi olmadığı anlaşılmaktadır. Davalının davacı kooperatif üyesi olmadığı gibi dava konusu konutu davacı kooperatiften değil dava dışı ….. ve …..’dan satın aldığı gözetildiğinde davacı kooperatifin mevzuata aykırı olarak kaçak inşaat yapması nedeniyle ortaya çıkan maliyetten davalının sorumlu tutulması mümkün bulunmadığından bu hususa yönelik davalı … vekilinin istinaf yerinde görülmüştür.
Yukarıda açıklanan nedenlerle asıl davada davalı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir durum bulunmadığından asıl davanın reddine yönelik aşağıdaki şekilde hüküm kurulmasına karar verilmesi gerekmiş, birleşen davaya yönelik istinaf itirazı bulunmadığından birleşen davaya yönelik verilen hüküm aynen korunmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
I-Asıl dava dosyasında davalı … vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; mahkemece verilen hükmün HMK’nın 353/(1)-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
II-KALDIRILIP DÜZELTİLEN HÜKMÜN YERİNE GEÇMEK ÜZERE;
“A-)ASIL DAVA DOSYASINDA;
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Alınması gerekli 179,90-TL harçtan başlangıçta peşin alınan 88,55-TL’nin mahsubu ile bakiye 91,35‬-TL’nin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-)Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4-)Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ye göre hesap ve takdir olunan 7.331,41-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’ye verilmesine,
5-)Dava şartı olan arabuluculuk son tutanağı gereğince arabulucuya ödenen 1.320,00.-TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-)Davacı tarafından yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
B-)BİRLEŞEN 2019/299 ESAS SAYILI DOSYADA
Davacı tarafın davasının Kabulüne, Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyasında itirazın iptaline, takibin devamına,
Asıl alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının davalı taraftan alınıp davacı tarafa ödenmesine,
1-)Alınması gereken 250,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 44,40 TL’nin mahsubu ile bakiye noksan kalan 206,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
2-)Davacı tarafından yapılan 88,80 TL ilk yargılama gideri ( PH+BH), 498,60 TL ( posta, bilirkişi ücreti ) olmak üzere toplam 587,40 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-)Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre hesap ve takdir olunan 3.665,70 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Dava şartı olan arabuluculuk son tutanağı gereğince arabulucuya ödenen 1.320,00.-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-)Davacı tarafından yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,” şeklinde YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,
III-Davalıdan peşin alınan istinaf karar harcının davalı …’ye iadesine,
IV-Davalı tarafça istinaf aşamasında yapılan 162,10-TL başvuru harcı, tebliğ ve dosya gidiş dönüş masrafı 59,50-TL istinaf yargılama gideri toplamı 221,60-TL’nin davacıdan alınarak davalı …’ye verilmesine,
V-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
VI-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı iadesi/ikmaline ilişkin işlemlerin yerel mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’ nın 362/(1)-a maddesi gereğince kesin olmak üzere ……. tarihinde oy birliğiyle karar verildi.