Emsal Mahkeme Kararı Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/1359 E. 2023/1480 K. 12.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/1359
KARAR NO : 2023/1480
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/04/2021 (Karar)
NUMARASI : 200/222 Esas, 2021/174 Karar
DAVA : İtirazın İptali
Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı gerekçeyle davada itirazın kısmen iptaline dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nın 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili, müvekkil banka … Orman Ürünleri İnşaat Taahhüt Petrol Nakliyat Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketine kredi kullandırdığını, kredi kullanan şirketin de kredi borcuna karşılık dava konusu çeki müvekkiline verdiğini, kredi borçlusu … Orman Ürünleri İnşaat Taahhüt Petrol Nakliyat Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketinin kredi borcunu ödemediği için Erzurum … İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı dosyası ile haklarında icra takibi açtıklarını, davalı borçlu borcunun olmadığından dolayı icra takibine itiraz ettiğini, davalı borçlunun itirazının haksız ve gerçeğe aykırı olduğunu bu nedenle davalının itirazlarını kabul etmediklerini, borca itirazın iptalini, takibin ana para ve yıllık %19,50 reeskont faizi üzerinden devamına, borçlunun asgari %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücreti ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı taraf cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince, ” … Tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı taraf ile dava dışı … Orman Ürünleri İnşaat Taahhüt Petrol Nakliyat Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketi arasında kredi sözleşmesi düzenlendiği, davalı tarafça dava dışı … Orman Ürünleri İnşaat Taahhüt Petrol Nakliyat Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketine keşide edilen… nolu 30.000,00 TL bedelli çekin verildiği, dava dışı şirket tarafından da söz konusu çekin şirketin borcuna karşı davacı bankaya verildiği, söz konusu çekin dava dışı şirkete teminat olarak verildiğine ilişkin bir kaydın olmadığı, davalı tarafça her ne kadar çekin keşide tarihi yanında üzeri çizili yazının kendisine ait olmadığı yönünde beyanda bulunulmuş ise de, çekin kambiyo vasfını engelleyici bir durumun söz konusu olmadığı, davalının belirttiği keşide tarihinin tahrifata uğramadığı, çekin yapısı gereği illetten mücerret olması hususu dikkate alındığında; davacı bankanın, davaya konu çekte üçün iyi niyetli kişi konumunda olduğu yönünde mahkememizde kanaat oluştuğu, davalı ile dava dışı şirket arasındaki borç ilişkisinin iç ilişkiden kaynaklı bir husus olduğu ve davacıya sirayet etmeyeceği dikkate alındığında, davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. ” gerekçesiyle ” Davanın Erzurum …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı dosyasında yapmış olduğu itirazın KISMEN İPTALİ ile, takibin 30.000,00-TL asıl alacak üzerinden DEVAMINA, Alacağın likit olduğu anlaşılmakla asıl alacağın %20 ‘si oranındaki 6.000,00-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, ” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ :
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; her ne kadar müvekkiline dava dilekçesi tebliğ edilmişse de, hem dava dilekçesine cevap vermemenin hukuki sonuçları, hem de müvekkilinin delil bildirmemesi halinde müvekkili aleyhine ortaya çıkacak hukuki sonuçlar hakkında gerekli ihtarat yapılmadığını, adil yargılanma hakkı ve hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğini, itiraza konu takibin ilamsız takip olduğunu, takibe dayanak çekin, yasal sürede bankaya ibraz edilmediğinden kambiyo vasfını kaybettiğinin gözardı edilerek karar verildiğini, kambiyo vasfını kaybetmiş olan çekin, borç ilişkisinin varlığının tespitinde sebepten soyut olduğunun kabulünün mümkün olmayacağını, yine kambiyo vasfını yitiren çekin, hamil bakımından, kambiyo vasfına haiz çekin sağlayacağı hukuki korumayı sağladığının kabulünün de hukuken mümkün olmadığını, bu hususta gerekli ve yeterli hukuki değerlendirme yapılmadığını, sunulan çek suretinde, çekin ibraz edildiğine dair herhangi bir şerh bulunmadığını, davacı bankanın sunduğu yazı cevabında ise, çekin 07.03.2016 tarihinde dava dışı şirket tarafından ve de dava dışı şirketin borçlarına karşılık ve de tahsil amaçlı bankaya sunulduğu fakat, tutanak bilgisine ulaşılmadığının ifade edildiğini, bu nedenle çekin süresinde ibraz edildiğinin kabulünün mümkün olmadığını, müvekkilin duruşmada çeki … Orman Ürünleri… Ltd. Şti.’ye iş karşılığı verdiğini, ancak çekin karşılığının teslim edilmediği beyanıyla temel borç ilişkisinden ötürü borçlu olmadığının belirtilmesine rağmen mahkemece, icra takibine konulan çekin yasal anlamda geçerli olduğundan bahisle, davalı itirazlarının karşılanmaksızın ve de yeterli araştırma yapılmaksızın davanın kabulüne karar verildiğini, davacı tarafından sunulan tüm delillerin davacı bankanın dava dışı şirketle olan borç ilişkisini gösterdiğini, müvekkili ile bir borç ilişkisinin olmadığını, davacının alacak iddiasının sadece ama sadece çekin kambiyo vasfına dayandırıldığını, çekin kambiyo vasfına haiz olmadığı gerçekliği karşısında, davacının çekin kambiyo vasfına özgü hukuki korumadan yararlanması da mümkün olmayacağını, ayrıca, T.T.K. gereği hamilin müracaat hakkı, ibraz müddetinin bitiminden itibaren 6 ay geçmekle zamanaşımına uğrayacağını, dava dışı … Orman Ürünleri İnşaat Taahhüt Petrol Nakliyat Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin davacı tarafa kredi sözleşmesinden ötürü borçlu olduğunda tereddüt bulunmadığını, davacı bankanın, dava dışı şirketin söz konusu çeki, borçlarına karşılık ve de 07.03.2016 tarihinde ibraz ettiği iddiasına karşılık, iddia edilen ibraz tarihinden yaklaşık 3 yıl sonra ve çek zaman aşımına uğradıktan sonra müvekkili aleyhine takip yapıldığını, davacının basiretli bir tacir olarak çekin kambiyo vasıflarını ve kendisine bir çek ibraz edildiğinde hangi sürelere riayet ederek işlem yapılması gerektiğini bildiğini, çekin, ibraz edildiği iddia olunan tarihten 3 yıl sonra takibe konulması da ticari hayat bakımından olağan akışa aykırı olduğunu, buna ek olarak, davacının müvekkili aleyhine icra takibi yapmadan önce, kredi borcundan ötürü dava dışı şirkete Erzurum …. İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi yaptığı ve tahsilat yapamadığını, çekin, teminat için verilip verilmediği hususunda da yeterli ve gerekli hukuki değerlendirmeler yapılmadığını, davacı bankanın iyiniyetli üçüncü kişi olarak nitelendirilmesine de olanak tanımadığını savunarak mahkemece verilen kararın kaldırılması talebi ile istinafa başvurmuştur.

DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava, ibraz edilmemiş çeke dayalı başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, davacı vekilinin dava dilekçesinde, davalı … tarafından keşide edilip dava dışı … Orman Ür. Ltd. Şti.’ye verilen 30.000,00-TL bedelli çekin dava dışı … Ltd. Şti. tarafından müvekkili bankaya ciro ile teslim edildiğini, çek bedeli ödenmediğinden davalı hakkında başlattığı icra takibinin davalının itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilemesini talep ettiği, davalının davaya cevap vermediği, mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
Erzurum ….. İcra Dairesi’nin 2019/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde, alacaklı …. tarafından borçlular … ve … Orman Ür. Ltd. Şti. hakkında 05/03/2016 tarihli 30.000,00-TL bedelli keşidecisi …, lehtarı … Orman Ür. Ltd. Şti. olan çeke dayalı olarak işlemiş faizle birlikte toplam 40.747,61-TL alacağın tahsili için 21/02/2019 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçlu …’a 08/03/2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu … tarafından 11/03/2019 tarihinde borca itiraz edildiği, takibin durduğu anlaşılmaktadır.
Takibe dayanak çekin arka sayfası incelendiğinde, lehtar … Orman Ür. Ltd. Şti.’nin kaşesi ve imza bunun altında … Katılım Bankası’nın kaşesi ve imzası bulunduğu, çekin ibraz edilmediği anlaşılmaktadır. Davalı vekili çek ibraz edilmediği için adi senet vasfını dahi taşımadığından ve davacı ile davalı arasında temel ilişki bulunmadığından davacı bankanın takibe dayanak kılınan çeke dayalı herhangi bir hak ileri sürmesinin mümkün olmadığını savunmakta ise de, süresinde bankaya ibraz edilmemiş çeke ilişkin olarak davacı kendisinden önceki cirantaya karşı zamanaşımı süresi içerisinde temel ilişkiye dayanarak, keşideciye karşı ise sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak alacak talebinde bulunabilir. Keşideci sebepsiz zenginleşmediğini ya da ödeme yaptığını kanıtlamak zorundadır. Aksi halde sorumludur. (Yargıtay 19. HD’nin 2015/647 – 2015/12305 E. – K. Sayılı ilamı) Davalı vekili tarafından davalının sebepsiz zenginleşmediğine dair bir iddia ve delil ileri sürülmediğinden mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
İstinaf talebinde bulunan davalı vekilinin ileri sürdüğü sebepler kapsamında yapılan inceleme sonucunda, mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olduğu, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmadığı, dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, ilk derece mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf itirazlarının 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Başvuru sırasında alınması gerekli 2.049,30-TL harçtan peşin alınan 512,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.536,80-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı ikmali/iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere ……. tarihinde oy birliğiyle karar verildi.