Emsal Mahkeme Kararı Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/1066 E. 2023/1027 K. 06.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/1066
KARAR NO : 2023/1027
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/04/2021 (Karar)
NUMARASI : 2019/514 Esas, 2021/165 Karar
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
Taraflar arasında görülen menfi tespit davasına ilişkin olarak yapılan açık yargılama sonucunda verilen karara karşı yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 353. madde uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı dava dilekçesinde özetle; davalının arkadaşı olduğunu ara sıra birbirlerinin işini görmek adına borç para alıp verdiklerini, davalının da kendisine 8.400,00-TL borç verdiğini, kendisinin bu borca karşılık şahsa takipte olan senedi verdiğini, şahsın daha sonra yanına gelerek bir araba almak istediğini söylediğini, kendisinin de elinde araba olduğunu, komşusu adına kayıtlı bulunan …… plakalı aracı noter satışı ile davalıya verdiğini, senedin yanında olmadığını daha sonra kendisine bırakacağını söylediğini, arkadaş olmaları nedeniyle bunu kabul ettiğini, ancak davalının daha sonra elindeki senedi icraya verdiğini, davalıya tek kuruş borcunun olmadığını, alacağı olması itibariyle borcunun olmadığının tespiti ile Erzurum …… İcra Müdürlüğünün 2018/……. Esas sayılı icra dosyasının iptalini ve dava giderlerinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı cevap dilekçesinde özetle; Erzurum ……. İcra Müdürlüğünün 2018/…. Esas sayılı icra dosyasına konu 8.400,00-TL’lik senede istinaden elden borç verdiğini, bugüne kadar davacının bunu ödemediğini, …… plakalı aracı 5.000,00-TL ye ……….’tan satın aldığını, 1.150,00-TL elden kapora verdiğini, ………. plakalı aracı satması için ……..’ya çalışır vaziyette bıraktığını, başkalarının aracı sürdüğünü gördüğünden ve kendisine teslim etmediğinden aracı trafikten men etmek zorunda kaldığını, aracının halen davacıda olduğunu ve teslim etmediğini, bu nedenlerden dolayı davanın reddini talep ettiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; “Mahkememizce tarafların iddia ve beyanlarında geçen delilleri toplanmış, taraf beyanları, araç satış sözleşmesi, …… plakalı aracın önceki maliklerini gösterir Erzurum ….. Emniyet Müdürlüğünden gelen cevabi yazı ve Erzurum … İcra Müdürlüğünün 2018/…. Esas sayılı icra dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alındığı anlaşılmıştır.
Tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Erzurum … İcra Müdürlüğünün 2018/…. Esas sayılı takip dosyasına konu edilen; düzenleyeni … Motor Tamir Atölyesi …….. olan, 30/10/2017 ödeme tarihli 8.400,00 TL’lik bono nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti amacıyla mahkememizde menfi tespit davası açıldığı, ………… plakalı araca ait Erzurum …….Noterliğince düzenlenen araç satış sözleşmesi incelendiğinde araç satış bedelinin alındığına ilişkin kaydın bulunduğu, davacı tarafça davalıya senet bedelinin ödendiğine ilişkin başkaca bir delilin dosyaya sunulmadığı, davacı tarafa tanınan süre içerisinde usulüne uygun ve hüküm kurmaya elverişli bir yemin metninin sunulmadığı da dikkate alınarak davanın reddine” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı istinaf dilekçesinde özetle; icra takibine ve dava konusu olan borca ilişikn aracın davalının kimden aldığını, ne karşılığı aldığını, noter satışı yapan…………. ifadesinin alınmadığını, bu aracı ……….’ın sattığını, bu aracın kime ait olduğu ve ne karşılığı verilmediğin araştırılmadığı nedenleri ile kararın kaldırılması, dava konusu senedin iptaline karar verilmesi istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:
Dava, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan icra takibinde menfi tespit istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Davacı 2018/…. Esas sayılı icra takip dosyasında, davacı hakkında başlatılan kambiyo senedine dayalı icra takibinde, davalıya vermiş olduğu senet karşılığında, kendisine ait ancak trafik sicilinde ………. adına kayıtlı …… plaka sayılı aracı davalıya sattığını, bu itibarla takip konusu senet nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, yemin deliline dayanmıştır.
Mahkemece, davalının sunmuş olduğu yemin delilinin usulüne uygun olmadığı gerekçesi ile davacının reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı isinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Yemin, taraflardan birinin davanın çözümünü ilgilendiren bir olayın doğru olup olmadığı konusunu, kanunda belirtilen usule uyarak, mahkeme önünde, kutsal sayılan değerlerle teyit eden ve kesin delil vasfı yüklenmiş sözlü açıklamalardır (03.03.2017 tarihli ve 2015/2 E., 2017/1 K. sayılı YİBK).
HMK’nın 3. Bölümünde yemin delili düzenlenmiş, aynı Kanun’un 225 vd. maddelerinde ise yeminin konusu, yemin teklifi, yemine davet ve yeminin şekli detaylı olarak açıklanmıştır. HMK’nın 225/1. maddesinde yeminin konusunun davanın çözümü konusunda önem taşıyan, çekişmeli olan ve kişinin kendisinden kaynaklı olan vakıalar olduğu belirtilmiş, devamında ise bir kimsenin bir hususu bilmesi onun kendisinden kaynaklanan vaka sayılır ifadesine yer verilmiştir. Bu durumda davacı ve davalı taraf farklı tez ve savunmalar ileri sürdüklerine göre, kesin delil mahiyetinde olan yemin deliline de açıkça başvurulduğu anlaşıldığından davanın aydınlatılması için taraflara yemin delili hatırlatılmalı, yemin deliline başvuracaklarını belirtmeleri halinde yemin metnini hazırlamaları için süre verilmeli, yemin metni sunulduğunda ise HMK’nın 228. maddesi gereğince yemin edecek tarafa meşruhatlı davetiye çıkartılmalı ve sonucuna göre dosya değerlendirilerek hüküm kurulmalıdır.
Somut olaya gelince; davacı tarafından yemin metni sunulmuş ise de mahkemece yemin eda edecek tarafa davetiye çıkartılmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece yemin metni usulüne uygun bulunmadığı halde, davacıya usulüne uygun bir yemin metni hazırlaması için yeniden süre verilerek, HMK’nın 225 vd. maddelerinde düzenlenen yemin deliline ilişkin hükümlere göre usulüne uygun davalıya yemin davetiyesi tebliğ edilmesi gerekirken eksik araştırma sonucu yazılı şeklide davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle davacının istinaf isteminin kabulü ile mahkemece verilen kararın HMK’nın 355, 353/(1)-a-6. maddeleri uyarınca, kaldırılmasına dair aşağıda belirtilen şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun KABULÜ ile, mahkemece verilen hükmün HMK’nın 353/(1)-a-6. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Dava dosyasının HMK’nın 353/(1)-a maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf kanun yolu başvurusu sırasında alınan peşin harçların yatıran tarafa iadesine,
4-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderinin İlk Derece Mahkemesinde verilecek yeni kararda dikkate alınmasına,
5-Kararın taraflara tebliği, harç ve gider avansı iadesine ilişkin işlemlerin yerel mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oybirliğiyle HMK’nun 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere ………… tarihinde oy birliğiyle karar verildi.