Emsal Mahkeme Kararı Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2020/539 E. 2022/1035 K. 09.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/539
KARAR NO : 2022/1035
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/01/2020 (Karar)
NUMARASI : 2019/163 Esas, 2020/12 Karar
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
Taraflar arasında görülen itirazın iptali davasına ilişkin olarak yapılan açık yargılama sonucunda verilen karara karşı yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 353. madde uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı borçluya Erzurum …. İcra Dairesinin 2019/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, düzenlenen ödeme emrine davalının itiraz ettiğini, itiraz nedeni ile takibin durduğunu, borçlu şirketin itirazının haksız olduğunu, müvekkili …Palandöken Ltd. Şti. İle … İnşaat. Tic. A.Ş arasında 11/01/2018 … AVM şehir içi personel taşıma hizmetleri alımına ait sözleşme akdedildiğini ve bu sözleşme uyarınca müvekkilinin davalı taraf lehine personel taşıma yükümlülüğü altına girerken davalı tarafında bu hizmetin bedeli olarak araç başı aylık 6.000,00 TL +KDV tutarını müvekkiline ödeme yükümlüğü altına girdiğini, söz konusu sözleşme gereğince müvekkilinin üzerine düşen edim yükümlülüğünü yerine getirdiğini, taşıma için gerekli olan 2 aracı hazır bir şeklide sözleşmenin ifa edileceği AVM de hazır bulundurduğunu, ancak daha sonra davalı tarafın taşıma için belediye izninin olmadığını ve çeşitli sıkıntıların olduğunu ve araçların bir süre bekletilmesi gerektiğini beyan ettiğini, bunun üzerine davalı tarafından kaynaklanan bu sorundan müvekkilinin araçları söylendiği gibi otoparka çektiğini ve sözleşmedeki edim yükümlülüğünü yerine getiremediğini, araçların otoparkta bulunmasından ötürü müvekkilinin araçlarını işletemediğini ve davalıdan kaynaklanan nedenlerden ötürü araçları işleterek elde edeceği menfaatleri de kazanamadığını, tüm bunların üzerine müvekkilinin davalıya göndermiş olduğu, … yevmiye numaralı ihtarı ile davalıya TBK amir hükümleri gereği devam eden ve davalıdan kaynaklanan nedenlerden ötürü ifası yerine getirilemeyen sözleşmeden ötürü ücreti ödenmeyen 9 aylık 108.000,00 TL+KDV değerinde borcu ödemesi gerektiğini aksi halde yasal yollara başvurulacağının ihtar edildiğini, bu nedenlerle davalı aleyhine başlatılan Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptalini, takibin devamı ile davalının takip konusu alacağın %20 ‘sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iddialarının haksız kazanç sağlamaya yönelik olduğunu, müvekkili tarafından davacıya sözleşmede taşımacılık yapılamasının ana şartını oluşturan güzergah izin belgesinin temin edilmesi için süre verildiğini ve izin belgesinin Erzurum ……. Belediyesinden talep edildiğini, Belediye tarafından izin belgesi verilmesinin uygun görülmediğini, verilmeyen izin neticesinde hizmetin ifa edilemediğini, bu husus nedeniyle sözleşmenin ana unsurunu oluşturan şartın oluşmadığını ve hizmet alınamadığının açıkça belgelendiğini, hizmet alınmadığı sözleşme maddelerinde belirtilen evrakların davacı tarafından temin edilemediği, araçlarını işletmediği süre zarfında hak kaybına neden olmamak açısından ödemenin yapıldığını ve diğer sebeplerle davanın haksız ve kötü niyetli açıldığının açıkça anlaşıldığını bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; “Tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davanın konusunun taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden alacağın tahsili istemeyle başlatılan ilamsız takibe itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, tarafların tacir olması nedeniyle sözleşme hükümlerinin tarafları bağladığı, basiretli tacir olan davacının sözleşmeye uygun olan araçları temin etmek ve çalıştırmakla yükümlü olduğu, sözleşmenin 3. ve 5. Maddesinde çalıştırılacak araçların teknik ve yasal niteliklerinin belirlendiği ancak belediyenin cevabi yazılarından da anlaşılacağı üzere davacının sözleşmeye uygun nitelikte yasal nitelikleri haiz araçları temin etmediği ve bu nedenle de sözleşmeye aykırı davrandığından kusurlu olduğu ve vermediği hizmetin bedelini talep etmesinin mümkün olmadığı, buna rağmen davalı tarafça 16.520 TL ödeme yapıldığı, davalının AVM’nin otoparkında beklettiği iddiasının kabulü halinde de bu durumun davacıya ücret talep etme hakkı vermeyeceği, tacir olan davacının sözleşmeye uygun araç temin edip sözleşmeye uygun hizmet vermedikçe ücret talep edemeyeceği “gerekçesiyle “davanın reddine” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; sözleşme hazırlanırken müvekkil …’dan taşıtma işini yapması için gerekli belgeleri kendisinden istemesi gerektiğini, ancak … inşaatın basiretli bir iş adamı gibi davranmadığını ve sözleşmeye göre cezai şart ödemesi gerektiği zaman evrak eskilikliğini bahane ettiğini, bu durumun kötü niyetli olduğunun göstergesi olduğunu, müvekkilin yetersiz olduğu ya da gerekli izinlere sahip olmadığını sözleşme yapma aşamasında iddia etmesi gerektiğini ve ilgili belge eksiklikleri tamamlanmadan bu sözleşmeyi akdetmemesi gerektiği nedenleri gerekçeli kararda belirtilen ilam vekalet ücretinin tahsilinin istinaf talebinin sonucuna kadar tehir edilmesi, istinaf talebinin kabulüne, kararın kaldırılması ve talepler doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmesi istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan sözleşme neticesinde; davacının Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyası üzerinden sözleşmeden kaynaklanan alacağının tahsili amacıyla ilamsız icra takibi yaptığı, bu takibe itiraz üzerine, itirazın iptali davasını açtığı, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde; sözleşmeye uygun araçların temin edilmemesi sebebiyle sözleşmeye aykırı davranıldığından bahisle, davanın reddi yönünde karar verildiği, karara karşı davacı vekili tarafından kararın kaldırılması amacıyla istinaf yasa yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında … AVM Şehir İçi Personel Taşıtma Hizmet Alımına Ait Sözleşmenin İmzalandığı, söz konusu sözleşmenin incelenmesinde; çalışma şartlarını düzenleyen 7. maddenin 8 numaralı paragrafında “servis aracı içerisinde tek müşteri olsa dahi… ” şeklinde ifadesinin yer aldığı, yine yüklenicinin yükümlülüğünü düzenleyen 6. maddesinin 5 numaralı paragrafında ” İdareden alınacak müşteri servisi olarak çalışabilir yazısı ” şeklinde ifade edildiği, her ne kadar sözleşmenin başlığı personel taşıtma olsa da sözleşme içeriğinden konusunun, söz konusu AVM de çalışan personelin ve AVM müşterilerini taşıtılmasına yönelik bir sözleşme olarak düzenlendiği ve taraflarca imza altına alındığı anlaşılmıştır.
Yine, ilk derece mahkemesince yapılan yargılamada; davaya konu araçlarla ilgili Belediye’nin yaptığı incelemede, araçların toplu taşımacılığa uygun olduğuna ilişkin iç yazışmasının bulunduğu, diğer taraftan ilk derece mahkemesince yazılan müzekkereye Erzurum … Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 01/11/2019 tarih ve …sayılı cevabi yazıda, “öğrenci ve personel taşımacılığı yapılan … plakalı araçlarla düzenli toplu taşıma hatlarında yolcu taşıma işlemi yapılamayacağı, Öğrenci Ve Personel Taşımacılığı Yönetmelik hükümleri gereğince … alışveriş merkezi müşterisini hiç bir şekilde taşıyamaz veya başkasına taşıttıramaz. Öğrenci ve personel taşımacılık hükümleri gereğince … alışveriş merkezi kendi personelini iki farklı şekilde taşıyabilir.- Ruhsatı kendisine ait araç ile … Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı’ndan araç uygunluk belgesi ve güzergah izin belgesi almak koşulu ile taşıyabilir. -Öğrenci ve personel taşıma yönetmeliği hükümlerini sağlayan … plakaya sahip araçlarla taşıttırabilir. ” şeklinde değerlendirmelerin yapıldığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve yukarıda ifade edilen belgeler birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında yapılan sözleşmede müşteri taşıtmaya yönelik hükümlerde hukuki imkansızlığı bulunup bulunmadığı, bu hukuki imkansızlığın sözleşmenin tamamını batıl hale getirip getirmediği, sözleşmenin kısmen batıl hale gelip gelmeyeceği, bu anlamda, sözleşmenin geçerlilik durumunun ve sıhhatinin yukarıda anılan Belediyenin cevabi yazısı karşısında değerlendirilmesi ve oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, dosya kapsamında sözleşmeye konu araçların uygunluk belgesi bulunmasına rağmen uygun olmadığı yönündeki yanılgılı değerlendirme ile karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı görülmüş, bu anlamda davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-a-6. maddeleri uyarınca, kaldırılmasına dair aşağıda belirtilen şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile, Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 15/01/2020 tarih ve 2019/163 Esas, 2020/12 Karar sayılı kararının, HMK’nın 355, 353/(1)-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Dava dosyasının HMK’nın 355, 353/(1)-a maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin harcının davacıya iadesine,
4-İstinaf başvurusu aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin mahkemesince verilecek nihai kararla hüküm altına alınmasına,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Gerekçeli kararın yerel mahkemece taraflara tebliğine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 353/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere 09/06/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.