Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/966
KARAR NO : 2022/13
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 31/10/2018 (Karar)
NUMARASI : 2017/463 Esas, 2018/400 Karar
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
KARAR TARİHİ : 05/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/01/2022
Taraflar arasında görülen maddi-manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı gerekçeyle davanın reddine dair verilen karara karşı davacılar vekili tarafından yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nın 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; 04/09/2015 tarihinde sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile … karayolu üzerinden …istikametine doğru ilerlerken sürücü … sevk ve idaresindeki …plakalı davalı Erzurum … Belediyesine ait iş makinesi ile çarpışması neticesinde sürücü …’nun vefat ettiğini ve iki taraflı ölümlü ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, meydana gelen kazada Erzurum … Belediyesine ait …plakalı araç sürücüsü …’ün kusurlu olduğunu, müteveffa …’nun evli ve üç çocuk babası olup, müvekkillerinin geçimini sağladığını, ancak şimdi müvekkillerinin desteğinden yoksun kaldığını, bu nedenlerle davacı … için ayrı ayrı 100,00.-TL olmak üzere toplam 400,00 TL maddi tazminatın, davalı Erzurum … Belediye Başkanlığı için kaza tarihi olan 04/09/2015 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı sigorta şirketi … Sigorta A.Ş. İle diğer davalı … Sigorta A.Ş. İçin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, müvekkillerinden müteveffanın eşi …için 40.000 TL, çocuklar …için ayrı ayrı 20.000’şer TL olmak üzere toplam 100.000 TL manevi tazminatın davalı Erzurum … Belediyesinden tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Sigorta A.Ş. sunmuş olduğu 15/01/2018 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacılar tarafından müvekkili şirket aleyhine sigorta tahkim komisyonuna başvurulduğunu, Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyeti 08/03/2017 tarihinde davayı reddetiğini, kararın kesin olduğunu, müvekkilinin … ilinde olması nedeniyle yetki itirazında bulunduklarını, kabul anlamında olmamakla müvekkil şirketin sorumluluğunun poliçe limitleri, poliçe vadesi, sigortalısının – sürücünün kusuru, kusur oranı ve maddi zararla sınırlı olduğunu, bu nedenlerde davanın reddine karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
… Sigorta vekili sunmuş olduğu 03/04/2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle; söz konusu davada kusur oranının belirlenmesi gerektiğini, haksız ve mesnetsiz davanın davalı müvekkil açısından reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretini karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı Erzurum … Belediye Başkanlığına usulüne uygun duruşma günü ve dava dilekçesi tebliğ edilmesine rağmen davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince, ” ….Tüm dosya kapsamından davacı taraflarca 04.09.2015 tarihinde meydana gelen çift taraflı trafik kazasında … sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile … sevk ve idaresindeki …plakalı davalı Erzurum … Belediyesine ait iş makinesi ile çarpışması neticesinde vefat davacılar murisi …’nun vefat etmesi sonucunda destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat talepli dava açtıkları anlaşılmıştır.
Davacıların murisinin kullandığı … plakalı aracın … Sigortacısı … Sigorta olup poliçe tarihi 16.07.2015-16.07.2016 arasıdır.
Davalı Belediyeye ait …plakalı aracın … Sigortacısı … Sigorta AŞ olup poliçe tarihi 18.11.2014-18.11.2015 arasıdır.
Davacılar tarafından eldeki davadan önce …Sigorta AŞ ile ilgili olarak destek tazminatı talepli Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulmuş 08.03.2017 tarihli karar ile başvuruları kesin olmak üzere reddedilmiştir. Sigorta Tahkim Komisyonu kararları icra edilebilir nitelikte ilam hükmünde belgelerdir.Bu nedenle davacıların … Sigorta A.Ş.’ye karşı açtığı davanın kesin hüküm nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davacıların … Sigorta aleyhine açtıkları davada, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesinin tanzim tarihi 16.07.2015 olup 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının yürürlük tarihinden sonradır. 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren yeni düzenlemeye göre destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminat kapsamı dışında kalan haller arasında sayılmıştır. (Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A.6.(d) ) Buna göre işleten veya sürücü tam kusurlu olsalar bile ölüm nedeniyle desteğini yitiren kimselere destekten yoksunluk zararının oluşumundaki kusurun yansıtılamayacağın ilişkin HGK.’nın 15.6.2011,2011/17-142 E.-411 K., 22.2.2012,2011/17-787 E. 2012/92 K.,16.1.2013, 2012/17-1491 E.2013/74 K.Sayılı kararının bu tarihten sonraki olaylara emsal olarak uygulanması olanağı kalmamıştır (17 HD.31.10.2017,2017/1541E.2017/9897 K). Somut olayda davacıların desteği mütevveffa kazanın oluşumunda tek ve asli kusurlu olduğundan davacıların … Sigorta AŞ aleyhine açtıkları destekten yoksun kalma tazminatı davalarının reddine karar verilmiştir.
Kazanın oluşumunda Davalılardan Erzurum … Belediyesine ait araç sürücüsünün kusuru bulunmadığından BK haksız fiil hükümlerine göre kusursuz olan bu davalı aleyhine açılan destek tazminatı ve manevi tazminat davasının reddine karar verilmiştir” şeklinde karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ :
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle ; müteveffanın davacıların desteği olduğunu, desteğin ölümü nedeniyle TBK 53/3. Maddesi ile 56/2. Maddesi gereğince davacıların uğradığı maddi ve manevi zararların karşılanması gerektiğini, KTK 85. Maddesinde araç malikinin başkasına verilen zarardan kusursuz olarak sorumlu tutulacağının hüküm altına alındığından karşı araç maliki Erzurum ……………..Belediyesinin davacıların zararından kanun gereği sorumlu olduğunu, KTK 91. Maddesi gereği davalı … Şti ile … Şti’nin zarardan sorumlu olduklarını, davacıların kazada ölen …’nun mirasçısı sıfatıyla değil, destekten yoksun kalan 3. Kişi sıfatıyla davanın açıldığından davanın reddi kararın yerinde olmadığından mahkemece verilen kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi talebi ile istinafa başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE
Dava; trafik kazasında davacıların desteği idaresinde bulunan araç ile neden olduğu kaza sonucu vefat ettiği belirtilerek desteğin idaresinde bulunan aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı ile kazaya karışan karşı araç maliki davalı belediye ile aracın … sigortacısına karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatı istemi ile davalı belediyeye karşı açılan manevi tazminat istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, davalı … Şti’ye karşı açılan davanın daha önce Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulmuş olduğundan davanın reddine, desteğin idaresindeki araç sigortacısı …’a karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatının Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A.6 maddesi gereğince şartları oluşmadığından reddine, davalı belediye karşı açılan davanın ise davalının kusuru bulunmadığından reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davalı … Şti’ye yönelik davaya ilişkin istinaf talebinin incelenmesinde; HMK 114/1-i maddesi gereği “Aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması” dava şartı olduğundan davacıların destekten yoksun kalma talebi ile daha önce Sigorta Tahkim Komisyonuna yapmış oldukları başvuru hakkında verilen red kararı kesinleştiğinden davanın usulden reddine ilişkin kararının yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Davalı belediyeye yönelik maddi ve manevi tazminat davasına ilişkin istinaf talebinin incelenmesinde; dosyadaki bilgi ve belgelerin ve ATK kusur raporunun incelenmesinde kazanın meydana gelmesinde kusurun tamamen davacıların desteğinde olduğu, belediye ait iş makinesi sürücüsünün kusurunun bulunmadığı ve davacıların iddiasının aksine belediyenin kusursuz sorumluluğu bulunmadığından belediyeye yönelik davanın reddine dair kararda hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Desteğin idaresinde bulunan aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olan … Sigortaya yönelik istinaf talebinin incelenmesinde ise; dava konusu kaza 25.09.2015 tarihinde meydana gelmiş, davalı tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi 16.07.2015 tarihinde düzenlemiştir.
01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın amacı A.1 maddesinde; “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise, Genel Şartlar A.3. maddesinde; “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının KTK çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” şeklinde düzenlenmiştir. Kapsama giren teminat türlerinin tanımlandığı A.5. maddesinin (ç) bendinde ise; Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı “Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminattır.” şeklinde ifade edilmiştir. Genel Şartlar A.6. maddesinin (c) bendinde; “İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri” ve (d) bendinde “Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri” Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının teminatı dışında kalan hallerden sayılmıştır.
Somut olayda, sürücü desteğin sevk ve idaresindeki araçla tam kusurlu olarak yapmış olduğu trafik kazasında vefatı nedeni ile davacılar aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısından destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunmuştur.
Kaza yapan araca ilişkin poliçenin teminat başlangıç ve bitiş tarihleri 16.07.2015-16.07.2016 tarihleri olup, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun kapsamı ise 01.06.2015 tarihinde, yani poliçenin teminat başlangıç tarihi olan 16/07/2015 tarihinden önce yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’na göre belirlenecektir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları A.3. maddesine ve A.5. maddesinin (ç) bendine göre ancak üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla oluşan destek zararları, destekten yoksun kalma (ölüm) teminatı kapsamındadır. Bunun sonucu olarak, sigortacının destek zararlarından sorumlu olması için, motorlu aracın işletilmesi sırasında ölen kişinin mutlaka üçüncü bir kişi olması gerekir. Eldeki davada ise, murisin (desteğin) üçüncü kişi olarak kabulü mümkün değildir.
Yine Genel Şartların A.6. maddesi (d) bendine göre, destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber, destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin teminat kapsamı dışında tutulması nedeniyle asli kusuru ile kendi ölümüne neden olan sürücü murisin tam kusuruna isabet eden destek tazminatı sigorta teminatı kapsamında bulunmamaktadır.(Aynı yönde HGK’nun 20.04.2021 tarih, 2020/17-191 Esas ve 2021/514 Karar sayılı ilamı) Davacıların davalı sigorta şirketinden destek tazminatı talep etme hakkı bulunmadığından davanın reddine ilişkin yerel mahkeme kararının hukuka uygun olduğu anlaşılmıştır.
İstinaf talebinde bulunan davacı vekilinin ileri sürdüğü sebepler kapsamında yapılan inceleme sonucunda, mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olduğu, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmadığı, dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, ilk derece mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı anlaşıldığından davacı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacılar vekilinin istinaf itirazlarının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70-TL harçtan, başvuru sırasında peşin alınan harcın mahsubu ile 36,30 TL harcın davacılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-Gerekçeli kararın taraflara tebliği ile harç tahsil müzekkeresi işlemlerinin Dairemizce yerine getirilmesine,
6-Kararın kesinleştirme ve gider avansı ikmali/iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 361 ve 362. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süresi içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere 05.01.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.