Emsal Mahkeme Kararı Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2019/2860 E. 2022/516 K. 28.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/2860
KARAR NO : 2022/516
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/05/2019 (Karar)
NUMARASI : 2018/450 Esas, 2019/314 Karar
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 28/03/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 28/03/2022
Taraflar arasında görülen istirdat davasına ilişkin olarak yapılan açık yargılama sonucunda verilen karara karşı yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 353. madde uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 26/07/2018 tarihinden 10 gün önce babası …’nin silahlı saldırıya uğradığını, aynı gün çeklerin araçlarına koydularını ve araçlarında olmadığını, bu konuda emniyete şikayetçi olduklarını, müvekkilinin rızası dışında çeklerin kaybolması ve zarara uğramaması adına işbu davayı açtıklarını belirterek Türkiye Halk Bankası A.Ş. Erzurum …… Şubesine ait, keşidecisi … olan, 21/07/2018 tarih, … seri numaralı, 75.000,- TL bedelli, 22/09/2018 tarih, … seri numaralı, 75.000,- TL bedelli, 20/10/2018 tarih, … seri numaralı, 90.000,- TL bedelli olmak üzere toplam da 240.000,- TL bedelli çeklerin iadesine, aksi halde çek bedellerinin en yüksek faizi ile iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın işyeri devri karşılığı müvekkiline verdiği çekler hakkında tamamen uydurma beyanlarıyla kayıp iddiasında bulunduklarını, çekler hakkında ihtiyati haciz kararı aldıklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; “…davaya konu Türkiye Halk Bankası A.Ş. Erzurum … Şubesine ait, keşidecisi … olan, 21/07/2018 tarih, … seri numaralı, 75.000,- TL bedelli, 22/09/2018 tarih, … seri numaralı, 75.000,- TL bedelli, 20/10/2018 tarih, … seri numaralı, 90.000,- TL bedelli çeklerin asılları mahkememiz değişik dosyalarına sunulmuş, ihtiyati haciz kararı verildikten sonra ilgilisine iade edilerek icra dosyasına sunulmuş, örnekleri dosyalarda bulunmakla, çeklerin incelenmesinden, çeklerin … tarafından hamiline düzenlendiği, hamilin … olduğu görülmüş olmakla, davacı …’nin çeklerde cirosunun bulunmaması nedeniyle, davacının davasının hukuki yarar bulunmaması nedeniyle” gerekçesi ile davanın reddine karar vermiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin babasının silahlı saldırıya uğramasından dolayı çeklerin borçlu olunan yerlere teslim etmek için alındığını ve çek koçanlarının kaybolduğunu, ilk derece mahkemesince sadece cirosu olmadığı dayanağı ile davayı reddetmesinin hukuka ve usule aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:
Dava, davacının meşru hamili olduğunu ileri sürdüğü çekin çalınması neticesi elinden çıktığı iddiasına dayalı olarak açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, davacı vekilinin dava dilekçesinde, müvekkilinin babası …’nin silahlı saldırıya uğradığını, aynı gün davacının dava konusu olan Türkiye Halk Bankası A.Ş. Erzurum … Şubesine ait olan … seri nolu 75.000 TL bedelli, … nolu 75.000 TL bedelli, … nolu 90.000 TL bedelli çekleri aracına koyduğunu, ertesi gün kontrol amaçlı baktığında çeklerin olmadığını fark ederek şikayetçi olduğunu iddia ederek, çeklerin iadesini talep ettiği, davalı vekilinin cevap dilekçesinde, müvekkili ile … arasında Erzurum ……. AVM’de bulunan …… Cafe isimli iş yerinin devri konusunda anlaşma yapıldığını, araç, taşınmaz, nakit para ve 4 adet sıralı çek karşılığında anlaştıklarını, dava konusu çeklerin bu amaçla müvekkiline verildiğini, sıralı çeklerden ……. nolu çekin cafenin birikmiş kira borcuna karşılık ……. Alışveriş Merkezine verildiğini ve tahsil edildiğini ileri sürerek davanın reddini talep ettiği, mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, dava konusu çeklerin … tarafından hamiline düzenlendiği, hamilin davalı olduğu, davacının çeklerde cirosu bulunmayıp dava açmakta hukuki yarınının bulunmaması nedeniyle davanın karar verildiği anlaşılmıştır.
TTK’nin 792. maddesi, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmünü haiz olup, davacı, anılan madde gereği üzerine düşen ispat külfetini yerine getirmesi halinde çek bedelinin istirdadını çeki kötüniyetle veya ağır kusurlarıyla iktisap etmiş olan hamilden talep edebilecektir.
Somut olayda dosyadaki bilgi ve belgelerden, dava konusu çeklerin dava dışı … tarafından hamiline düzenlendiği, davalının çekleri işyeri devri dolayısıyla keşideciden aldığını beyan ettiği, davalı ve keşideci arasında işyeri devri yapıldığı konusunda bir uyuşmazlık bulunmadığı, dava konusu çeklerde davacının cirosu bulunmayıp, yetkili hamil olduğunun dosya kapsamı itibariyle ispatlanamamış olması göz önüne alınarak, bahsi geçen sebeplerden ötürü ilk derece mahkemesince dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin yerinde bulunmayan istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İlk derece mahkemesinin hükmü usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf başvurusu sırasında alınması gereken 80,70-TL harçtan başlangıçta alınan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 36,30-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-İstinaf kanun yolu başvurusunda bulunan davacı tarafça bu aşamada yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-Gerekçeli kararın taraflara tebliği ile harç tahsil müzekkeresi işlemlerinin Dairemizce yerine getirilmesine,
6-Kararın kesinleştirme ve gider avansı ikmali/iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 361. ve 362. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi zarfında Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere 28/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.