Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/217
KARAR NO : 2021/1143
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/11/2015 (Dava), 12/10/2018 (Karar)
NUMARASI : 2015/475 Esas, 2018/371 Karar
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
KARAR TARİHİ : 03/11/2021
Taraflar arasında görülen Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasına ilişkin olarak yapılan açık yargılama sonucunda verilen karara karşı yasal süresi içerisinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 352. madde uyarınca dosya üzerinden ön inceleme yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı …’ın, davalı kooperatifin Erzurum …Noterliği’nin 08/11/2007 Tarih, ……. numaralı evrakı ile onaylanan karar defterinin 14/08/2008 tarih ve ……. sayılı yönetim kurulu kararı ile ……. ………Konut Yapı Kooperatifi’nden … ada, … parseldeki …. ve … bloklarının altında bulunan dükkanları iş karşılığında satın aldığını, ardından dava dışı …’ın davalı kooperatifin yönetim kurulu kararı ile iş karşılığı satın aldığını, Erzurum …Noterliği’nin 20/03/2014 tarih ve ……. … numaralı evrakı ile de Kooperatif Hisse Devri Sözleşmesi düzenlenerek noter satışının gerçekleştiğini; Müvekkilinin davalı kooperatife Erzurum …Noterliği’nin 27/01/2015 Tarih ve ……. … numaralı ihtarnamesi ile söz konusu devir işleminin yönetim kurulu karar defterine işlenmesini talep ettiğini; Ancak davalı kooperatifin Erzurum …….Noterliği’nin 11 Şubat 2015 tarih, ……… yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesinde, hukuki dayanaktan yoksun ve müvekkilini bağlamayan bir takım gerekçelerle, ”bu satışın karar defterine işlenmesinin mümkün olmadığını” bildirdiğini; 1163 Sayılı Kooperatif Kanunu’nun 14/2’nci maddesinde ”Ortaklık devredilebilir. Yönetim kurulu, ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde, bu kişiyi ortaklığa kabul eder.” hükmünün düzenlendiğini; Bu nedenlerle davanın kabulü ile, müvekkilinin davalı kooperatifin ortağı olduğunun tespiti ile Erzurum …Noterliği’nin 20/03/2014 Tarih, …… … numaralı evrakı ile yapmış olduğu Kooperatif Hisse Devri Sözleşmesi nedeniyle ……… ……. Konut Yapı Kooperatifi’nin Erzurum ili, ……. ilçesi, … ada, … parseldeki … ve … Bloklarının altında bulunan depo ve dükkanların müvekkiline yapılan satış kaydının davalı kooperatif karar defterine işlenmesine; Yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı yan üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın taleplerinin karşılanmasının mümkün olmadığını, dava dışı …’ın maliki ve herhangi bir hakka sahip olmadığı taşınmazların satışının mümkün olamayacağını, taşınmazların kooperatifin malı olduğunu, taşınmazların satışına yönelik genel kurulda alınmış bir karar olmadığını, davacı tarafın iddia ettiği dükkan satış protokolünün kooperatif kayıtlarında mevcut olmadığını, tescil edilmediğini, satıcı dava dışı … ve davacının akraba olduğunu, dönemin yönetim kurulu üyelerinin de akrabalarını olduğunu, satış işleminin 2009 yılında gerçekleşmiş olsaydı tescil için herhangi bir engel olmadığını, dosyaya sunulan 20/03/2014 tarihli hisse devir sözleşmesinin satış protokolünden 5 yıl sonra yapılmış olduğunu, yapıldığı iddia edilen işlemlerin kooperatif kayıtlarında yer almadığını, kooperatifin eski yöneticileri ve … hakkında Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığının 2015/……….. sayılı dosyasında kooperatif yönetimini terk etme, zimmet, mükerrer daire satımı ve sair suçlardan soruşturmanın devam ettiğini, Erzurum …….. Sulh Ceza Mahkemesinin 2013/…… sayılı dosvasında eski yöneticiler hakkında kooperatif evraklarını eksiksiz teslim etmedikleri gerekçesiyle mahkumiyet kararı verildiğini, 20/03/2014 tarihli noter hisse devir sözleşmesinin davacı tarafa herhangi bir hak kazandırmadığını, dava dışı …’ın kooperatif nezdinde devredebileceği bir hakkının olmadığını, dava konusu taşınmazlardan … blok … numaralı bağımsız bölümün 18/01/2008 tarihli beyan ve 27/06/2011 tarihli işlem ile kooperatif adına tapu tescilinin gerçekleştirildiğini, dava dışı …’ın üyelerden 14/08/2008 tarihli yazı ile para topladığı, 05/01/2014 tarihli genel kurul gündeminin 9. maddesinde alınan kararla dava konusu taşınmazlarından … blok 414 m2 dükkanın dava dışı …’ın üyelerden kat mülkiyeti verilmesi için alınmış olan 459,000-TL karşılığı kooperatife bırakılmasına karar verildiğini, genel kurul kararının kesinleştiğini, dava konusu taşınmazların kooperatif mülkiyetinde olduğunu, satıcı olduğunun iddia eden şahsın taşınmazlar üzerinde herhangi bir hakkının olmaması nedeniyle davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; ” Tüm dosya kapsamından; Davacı vekilince müvekkili davacının dava dışı …’dan ……… ……. Konut Yapı Kooperatifi ile … ada, … parseldeki … ve … blokların altında yer alan dükkanları 08/04/2009 tarihinde dükkan satış protokolü düzenleyerek satın aldığını, davalı kooperatiften Erzurum …. Noterliğince 27/01/2015 tarih … … numaralı ihtarnamesi ile devir işleminin yönetim kurulu karar defterine işlenmesini talep edildiğini ancak kooperatifçe bu taleplerinin ihtarnameye verilen cevapla reddedildiğini, bu nedenle müvekkili davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunu tespiti ile dükkanların satış işleminin, davalı kooperatif defterine işlenmesi talebi ile mahkememizde dava açtığı, talimatla alınan bilirkişi raporunda; 28/02/2008 tarihli genel kurulda, yapılan inşaatlardaki dükkan, depo, normal daire, teras katı daire ve çatı katı dairelerden yer satılması ve satış bedellerinin belediye rayiç bedeli üzerinden yapılmasına karar verildiği, 14/09/2008 tarihli kararla; … ada, … parseldeki … ve … bloktaki dükkanların iş karşılığı … ‘a satıldığına dair karar alındığı, ardından 08/04/2009 tarihli protokol başlıklı belge ile … tarafından davacı … ‘a satıldığının görülmekte olduğu, 08/04/2008 tarihli protokolde üyeliğin devrinden bahsedilmeyip, 09/03/2009 tarihli genel kurul hazirun cetvelinde …’ın isminin değil … ‘ın adının bulunmakta olduğu, 08/04/2009 tarihli protokolden önce 09/03/2009 tarihinde üye olarak kaydının yapıldığı, daha sonra hiçbir hazirun cetvelinde ne … ne de … ‘ın adına rastlanılmadığı daha sonra yapılan 05/01/2014 tarihli genel kurulda ise; ” İş karşılığı olarak … ‘a verilmiş olan pafta ……., … ada, … parseldeki … blok 414m2’lik dükkanın 2008 yılında üyelerden kat mülkiyeti verilmesi için alınmış olan 450.000,00 TL’ye karşılık kooperatife bırakılmasına” karar verildiği, kararın iptal davasına konu edilmeyerek kesinleştiği anlaşılmıştır. Dolayısı ile dava dışı … ‘ın 20/03/2014 tarihinde imzalamış olduğu kooperatif hisse devri sözleşmesinin devir işlemine konu edebileceği bir üyeliğinin bulunmaması nedeniyle, davacı tarafın üyelik tespiti talebi ile kooperatif karar defterine söz konusu dükkanın davacıya yapılan satış kaydının davalı kooperatif karar defterine işlenmesi yönündeki talebinin reddine” gerekçesiyle karar vermiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Ortaklık devir işleminin kooperatife bildirilmesi durumunda kooperatifin söz konusu devir işlemini kabul etmeme gibi bir seçeneğinin bulunmadığını, usulüne uygun olarak düzenlenen devir sözleşmesinin davalı kooperatife, Erzurum …… Noterliğinin 27.01.2015 Tarih … Yevmiye numaralı İhtarnamesi ile bildirildiğini, müvekkilin dava dışı … ile arasındaki protokol ve Erzurum …. Noterliğinin 20.03.2014 Tarih … Yevmiye numaralı evrakı ile yapmış olduğu Kooperatif Hisse Devri Sözleşmesine dayanarak, Erzurum …. Noterliğinin 27.01.2015 Tarih … Yevmiye numaralı İhtarnamesi ile yapmış olduğu bildirim gereğince söz konusu devir işleminin kooperatif karar defterine işlenmesi gerektiğini, davalı kooperatif yönetim kurulunun 14.09.2008 tarihli kararıyla dava dışı …’ı muhatap alarak iş karşılığı taşınmaz satışını gerçekleştirdiğini ve böylece kooperatif üyeliğine zımni olarak kabul ettiğini, bunun yanında dosya kapsamından düzenlenen 06.10.2017 tarihli bilirkişi raporunda “09.03.2009 tarihli 2008 Hesap Yılı Olağan Genel Kurul Toplantısında Ortaklar listesinin ……. Sırasında …’IN adının yer aldığı” tespitinin yapıldığını belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:
Davacı vekili, davacının dava dışı …’tan …….. … … ada … parseldeki … ve … blokların altında yer alan dükkanları 08/04/2009 tarihinde dükkan satış protokolü düzenleyerek satın aldığını, Erzurum …. Noterliğinin 20/03/2014 tarih … yevmiye numaralı evrakı ile kooperatif hisse devri sözleşmesinin düzenlendiğini, davalı kooperatiften Erzurum …… Noterliğinin 27/01/2015 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile devir işleminin yönetim kurulu karar defterine işlenmesinin talep edildiğini, davalı kooperatifin Erzurum …… Noterliğinin 11/02/2015 tarih ……. yevmiye numaralı cevabıyla satışın karar defterine işlenmesinin mümkün olmadığının bildirildiğini, davacının, davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespiti ile … Erzurum ili ………. ilçesi … ada … parsel … ve … bloklardaki dükkanların satış işleminin davalı kooperatif karar defterine işlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacı tarafın taleplerinin karşılanmasının mümkün olmadığını, dava dışı …’ın maliki ve herhangi bir hakka sahip olmadığı taşınmazların satışının mümkün olamayacağını, taşınmazların kooperatifin malı olduğunu, taşınmazların satışına yönelik genel kurulda alınmış bir karar olmadığını, davacı tarafın iddia ettiği dükkan satış protokolünün kooperatif kayıtlarında mevcut olmadığını, tescil edilmediğini, satıcı dava dışı … ve davacının akraba olduğunu, dönemin yönetim kurulu üyelerinin de akrabalarını olduğunu, satış işleminin 2009 yılında gerçekleşmiş olsaydı tescil için herhangi bir engel olmadığını, dosyaya sunulan 20/03/2014 tarihli hisse devir sözleşmesinin satış protokolünden 5 yıl sonra yapılmış olduğunu, yapıldığı iddia edilen işlemlerin kooperatif kayıtlarında yer almadığını, kooperatifin eski yöneticileri ve … hakkında Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığının 2015/… sayılı dosyasında kooperatif yönetimini terk etme, zimmet, mükerrer daire satımı ve sair suçlardan soruşturmanın devam ettiğini, Erzurum ……. Sulh Ceza Mahkemesinin 2013/………. sayılı dosvasında eski yöneticiler hakkında kooperatif evraklarını eksiksiz teslim etmedikleri gerekçesiyle mahkumiyet kararı verildiğini, 20/03/2014 tarihli noter hisse devir sözleşmesinin davacı tarafa herhangi bir hak kazandırmadığını, dava dışı …’ın kooperatif nezdinde devredebileceği bir hakkının olmadığını, dava konusu taşınmazlardan … blok ……. numaralı bağımsız bölümün 18/01/2008 tarihli beyan ve 27/06/2011 tarihli işlem ile kooperatif adına tapu tescilinin gerçekleştirildiğini, dava dışı …’ın üyelerden 14/08/2008 tarihli yazı ile para topladığı, 05/01/2014 tarihli genel kurul gündeminin 9. maddesinde alınan kararla dava konusu taşınmazlarından … blok 414 m2 dükkanın dava dışı …’ın üyelerden kat mülkiyeti verilmesi için alınmış olan 459,000-TL karşılığı kooperatife bırakılmasına karar verildiğini, genel kurul kararının kesinleştiğini, dava konusu taşınmazların kooperatif mülkiyetinde olduğunu, satıcı olduğunun iddia eden şahsın taşınmazlar üzerinde herhangi bir hakkının olmaması nedeniyle davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili istinaf etmiştir.
Dava, davacı …’ın 20.03.2014 tarihinde …’dan devraldığı kooperatif üyeliği nedeniyle davacının kooperatif üyeliğinin tespiti ve iki adet depo dükkan vasfındaki taşınmazın satışının kooperatif karar defterine işlenmesi istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Davalı kooperatifin ana sözleşmesinin 43. maddesine göre, kooperatif yönetim kurulu üyelerinin kooperatif ortağı olması gerektiğinin düzenlendiği, kooperatif kayıtlarının incelenmesinde; Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin 31.07.2003 tarihli ve ………… sayılı …… sayfasındaki ilanda, 17.03.2003 tarihli olağan genel kurul toplantısında dava dışı …’ın yönetim kurulu üyeliğine seçildiği, 17.03.2003 tarihinden 29.12.2006 tarihine kadar dava dışı …’ın kooperatif yönetim kurulu başkanı olduğu, Erzurum …. Noterliğinin 23.07.2003 tarihli ve …… yevmiye numaralı imza sirkülerinde yine dava dışı …’ın kooperatifi temsile yetkili yönetim kurulu başkanı olduğu, kooperatifin 2003,2004, 2005 yılları olağan genel kurul toplantılarında hazirun listesinin birinci sırasında yer aldığı anlaşılmıştır. Davacı tarafından dava konusu yapılan hususlardan birincisi davacı …’ın Erzurum …. Noterliğinin 20.03.2014 tarihli ve … yevmiye numaralı kooperatif hisse devir sözleşmesi ile …’tan kooperatif üyeliğini devraldığını ve bu nedenle kooperatif üyeliğinin tespiti isteğidir. Bu itibarla uyuşmazlık dava dışı …’ın kooperatif üyesi olup olmadığı ve kooperatif üyesi olduğunun kabulü halinde, davacı … ile … arasındaki kooperatif devir sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, bu nedenle davacı …’ın dava dışı …’dan devraldığı kooperatif üyeliğinin bulunup bulunmadığının tespiti noktasında toplanmaktadır. Dava konusu yapılan ikinci uyuşmazlık ise davalı kooperatifin … ada … parsel sayılı taşınmazdaki … ve … blokta bulanan depo dükkanların iş karşılığı 14.09.2008 tarihli adi yazılı protokol ile …’a kooperatif yönetim kurulunca satıldığı, …’ın da 08.04.2009 tarihli adi yazılı protokol ile davacı …’a … ada … parsel sayılı taşınmazdaki … ve … blokta bulanan depo dükkanları 215.000,00 TL karşılığında devrettiği, bu devir işleminin kooperatif karar defterine işlenmesi istemidir.
İlk derece mahkemesince 05/01/2014 tarihli genel kurulda ” İş karşılığı olarak …’a verilmiş olan … ada, … parseldeki … blok 414m2’lik dükkanın 2008 yılında üyelerden kat mülkiyeti verilmesi için alınmış olan 450.000,00 TL’ye karşılık kooperatife bırakılmasına” karar verildiği, kararın iptal davasına konu edilmeyerek kesinleştiği, dolayısı ile dava dışı …’ın 20/03/2014 tarihinde imzalamış olduğu kooperatif hisse devri sözleşmesinin devir işlemine konu edebileceği bir üyeliğinin bulunmaması gerekçesiyle davacı …’ın üyelik tespiti talebi ile kooperatif karar defterine dava konusu dükkanların davacıya satıldığına dair kayıt talebinin reddine karar verilmiş ise de mahkemece yapılan değerlendirme, gerekçe ve verilen nihai karar doğru görülmemiştir.
Dava dışı …’a satışına karar verilen depo dükkanların kooperatif üyeliği nedeniyle değil yapacağı iş karşılığı satışına karar verildiği, nitekim kooperatif tarafından bahsi geçen depo dükkanların 14.09.2008 tarihli protokol ile satıldığı, ancak dava dışı …’ın 17.03.2003 tarihinden itibaren kooperatifin yönetim kurulu başkanlığını yaptığı ve bu itibarla kooperatif üyeliğinin satış işleminin öncesinde bulunduğu kanaatinin oluştuğu, bu nedenle genel kurul kararı ile dükkanların kooperatife bırakılmasına karar verilmesinin dava dışı …’ın kooperatif üyeliğinden çıkarılması sonucu doğurmayacağı, diğer bir anlatımla …’ın kooperatif üyeliği ile iş karşılığı kendisine satılan depo dükkanların birbiriyle bağlantısı olmadığı, diğer taraftan dava dışı …’ın kooperatif üyeliğini davacı …’a devrettiğinin kabulü halinde …’a satışına karar verilen depo dükkanların mülkiyetinin davacı …’a kooperatif üyeliği ile birlikte geçtiği sonucunu da doğurmayacağı anlaşılmaktadır. Bu itibarla mahkemece dava dışı …’ın, davacı …’a devredilmeye elverişli kooperatif üyeliği olup olmadığı kooperatif üye kayıt defteri de getirtilerek bilirkişi incelemesi yaptırılarak tespit edilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi, ayrıca dava dışı … tarafından … ada … parsel sayılı taşınmazdaki …. ve … blokta bulanan depo dükkanların davacıya devir edilmesinin geçerlilik koşullarının oluşup oluşmadığının yukarıda açıklanan hususlar gözetilerek değerlendirilmesi gerekirken eksik araştırma ve hatalı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkemece verilen kararın HMK’nın 355, 353/(1)-a-6. maddeleri uyarınca, kaldırılmasına dair aşağıda belirtilen şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile, Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 12/11/2018 tarihli ve 2015/475 Esas, 2018/371 Karar sayılı kararının HMK’nın 355, 353/(1)-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Dava dosyasının HMK’nın 355, 353/(1)-a maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-Davacı vekilince yatırılan istinaf peşin harcının davacı tarafa iadesine,
4-İstinaf kanun yolu başvurusu nedeniyle davacı tarafça yapılan yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından istinaf kanun yoluna başvuran davacı yararına vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Gerekçeli kararın yerel mahkemece taraflara tebliğine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 353/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere 03/11/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.