Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/1656
KARAR NO : 2021/1549
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/03/2019 (Karar)
NUMARASI : 2018/112 Esas, 2019/110 Karar
DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
KARAR TARİHİ : 28/12/2021
Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı gerekçeyle davanın… Otomotiv San. A.Ş. yönelik açılan davanın reddine, diğer davalı şirkete yönelik açılan maddi tazminat talebinin kabulüne, manevi tazminat talebinin reddine dair verilen karara karşı davacı vekili ve davalı … Otomotiv San. Ltd. Şti. vekili tarafından yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nın 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili, müvekkilinin 04/12/2015 tarihinde… Transit marka araç satın aldığını, aracın bir hafta sonra tavan döşemesinden gelen sesler nedeni ile yetkili satıcıya götürüldüğünü, servisin müdahale etmeyerek havaların ısınmasının beklenmesi gerektiğini belirterek aracı tekrar 01/05/2016 tarihinde tekrar servise götürdüklerini, tavan döşemesine sünger konulması dışında başka bir işlem yapılmadığını belirterek … plakalı… Transit marka aracın misli ile değiştirilmesini, olmadığı takdirde muadil araç bedelinin ödenmesini, ayrıca aracın müşteri kaybı, zarar tespiti ve muadil araç kira bedelinin karşı taraftan tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalılar vekili tarafından, ayıbın ihbar ve zaman aşımı süresinin dolduğunu, üretimden kaynaklı bir ayıp bulunmadığını, değer kaybı oluşturacak bir durumun olmadığını, bilirkişilerce yapılan inceleme ile araçta sorun olup olmadığının varsa üretimden kaynaklanıp kaynaklanmadığının, kullanımdan kaynaklı olup olmadığının onarımla giderilecek şekilde olup olmadığının tespit edilmesi gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince, ” Toplanan deliller,usul ve yasaya uygun bilirkişi raporları karşısında dava konusu aracın satılırken gizli ayıplı olduğu,tamirat işlemi yapılmasına rağmen ayıbın giderilemediği davacı tarafın satılanın ayıpsız misli ile değiştirilmesi veya bu mümkün olmaz ise sözleşmeden dönerek muadil araç bedelinin kendisine ödenmesini istediği bu haliyle davacının henüz 10-15 gün kullandığı sıfır km aracındaki ayıbın müdahalelere rağmen giderilememesi nedeni ile satış bedelinden indirim isteme seçeneğini de kullanmamasının araçtaki ayıba oranla hakkaniyetli olduğu, aracın muadil mislinin de davalıların stoklarında bulunmadığı ,bu haliyle alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanması suretiyle ayıplı maldan kaynaklanan zararının giderilmesi gerektiği kanaatine varılmış, sözleşmeden dönme talebinin yalnızca satıcıya karşı yöneltilebileceği, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilemeyeceği nedeniyle aracın ithalatçısı… Otomotiv Sanayi AŞ yönünden davanın husumet yokluğundan reddine, satıcı olan … Otomotiv Ltd Şti ye karşı açılan maddi tazminat davasının kabulü ile dava konusu … plakalı … model… Transit … Motor No:… olan minibüsün, davalı … Otomotiv San. Ltd. Şti’ne iadesine; araç fatura bedeli olan 83.200,00 TL’nin ise birlikte ifa kuralı gereği aracın davalıya iade edildiği tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte … Otomotiv San. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya ödenmesine; Davacının aracı kullanamadığı dönemler için kedilerine kar mahrumiyeti ve kira parası ödenmesi talebinin değerlendirilmesinde ise aracın davacı tarafından halen kullanılmakta olduğu ve dosya kapsamında araç arızası nedeniyle başkaa raç kiraladıklarını belgeler delil sunulmadığından işbu talebi reddedilmiştir.
Türk Borçlar Kanunun 58.maddesi aynı kanunun 114.maddesinin yollaması ile, sözleşmeye aykırı davranışlarda da uygulanır. Sözleşme hükümlerine aykırılık hallerinde bu aykırı davranış eğer kişilik haklarını ihlal etmiş ise, Türk Borçlar Kanunu 58.maddesinde öngörülen koşullar sabit olduğu taktirde manevi tazminata hükmedilebilir. Manevi tazminat için tüketicinin kişilik hakları ve vücut bütünlüğünün zarar görmesi gerekir.Dava konusu olayda da aracın ayıplı olmasından dolayı davacının kişilik haklarının ve vücut bütünlüğünün zarar gördüğü ispat edilmemiş olup, duyulan üzüntü bu mahiyette olmadığından bu itibarla manevi tazminat verilmesi şartları oluşmadığından davacının manevi tazminat davası reddedilmiştir. ” gerekçesiyle ” Davalı… Otomotiv San. A.Ş.’ye karşı açılan davanın husumet yokluğundan REDDİNE; Davalı … Otomotiv San. Ltd. Şti’ne karşı açılan maddi tazminat davasının KABULÜ İLE; dava konusu … plakalı … model… Transit … Motor No:… olan minibüsün, davalı … Otomotiv San. Ltd. Şti’ne iadesine; araç fatura bedeli olan 83.200,00 TL’nin ise aracın davalıya iade edildiği tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte … Otomotiv San. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya ödenmesine; Davacının 100,00.-TL kira alacağı davasının sübut bulmadığından reddine; Davacı tarafın manevi tazminat davasının reddine; ” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; dava konusu olayda distribütörün sorumluluğunun olduğunu, üretici firma ile satıcı firmanın müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarını, aracın üreticisi… Otomotivin garanti belgesi düzenleyen olduğunu, mahkeme D.İş dosyasında yaptırılan tespitte ayıbın üretici hastasından kaynakladığına ilişkin bilirkişi tarafından rapor düzenlendiğini, muadil araç bedelinin çok düşük olarak belirlendiğini, davalı tarafa ayıbın bildirildiği tarihten itibaren ticari faizin işletilmesi gerektiğini, aracın tamir nedeniyle serviste kaldığı sürede muadil araç verilmediğini, muadil kira belirlenmesi gerektiğini, araçtaki ses ayıbının ticari araç olmasından dolayı müşterilerini rahatsız ettiğinden aracının tercih edilmemesi nedeniyle manevi tazminata hükmedilmesi gerektiğini, mahkemece verilen kararın kaldırılması talebi ile istinafa başvurmuştur.
Davalı … Otomotiv San. Ltd. Şti. vekili istinaf başvuru dilekçesinde; dava konusu araçta ayıp bulunduğunun kabulü anlamına gelmemek üzere, aracın teslim tarihinden itibaren başlayan süreler içinde bildirimde bulunulmadığını, ayıp ihbar süreleri de hak düşürücü süreler olduğundan davanın reddedilmesi gerektiğini, davada zamanaşımı süresinin dolduğunu, araçta üretimden kaynaklanan herhangi bir ayıp bulunmadığını, iddia edilen ses şikayetine ilişkin serviste yapılan teknik inceleme ve analizde böyle bir sorunun tespit edilemediğini, var olmayan bir probleme ilişkin müşteri memnuniyeti için gerekli “besleme” işlemi yapılmış ise de davacı tarafından araçta arıza tespit edilmiş ve yapılan onarımın sonuç vermediği izlemini dava dilekçesine ileri sürdüğünü, ticari olarak kullanılan aracın 100 bin km geldikten sonra ayıp bulunduğu iddiasıyla dava açılmasının zorlama bir durum olduğunu, kullanım hatasından kaynaklı sorunlardan müvekkili şirketin hiçbir şekilde sorumlu tutulmasının mümkün olmayacağını, faydanılmasına engel teşkil etmeyen bir ses şikayeti nedeniyle sözleşmeden dönme ile araç fatura bedelinin iadesi seçimlik haklar arsında gözetilmesi gereken hakkaniyet ilkesine aykırılık teşkil ettiğini, üretim hatası olmadığı gibi onarım neticesinde değer kaybı oluşturacak bir aksaklık da söz konusu olmadığını, onarımla giderilebilecek arızlar için araç değişimi yada bedel iadesi istenmeyeceğini, mahkemece her ne kadar araç iade edilmesizin faize hükmedilemeyeceği yönünde hüküm kurulmuş ise de, kararın ifası için icra müdürlüklerine başvurulduğunda araçların üzerine takyidatlarla teslim ediliyor olması nedeniyle sorunlar yaşamakta olduğundan gerekçeli kararın hüküm kısımında takyidatsız teslimin belirtilmemiş olması telafisi mümkün olmayan mağduriyetlere sebebiyet verdiğini, itirazlarının dikkate alınmadığı ihtimalde dava konusu iddiaları kabul anlamına gelmemekle birlikte hükmün birlikte ifa kuralı gereği aracın her türlü takyidatan ari olarak iadesi ve … Otomotiv adına tescili şeklinde düzeltilmesi talebi ile istinafa başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava, malın ayıplı olması nedeniyle iadesi ve maddi manevi tazminat isteğine yönelik alacak davasıdır.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, davacı vekilinin dava dilekçesinde davacının sıfır km olarak aldığı… transit aracın ayıplı olması nedeniyle misli ile değiştirilmesine, bunun mümkün olmaması halinde muadil araç bedelinin ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesine, maddi ve manevi tazminata karar verilmesini talep ettiği, davalılar vekilinin cevap dilekçesinde, süresi içinde ayıp ihbarında bulunulmadığını, zamanaşımı süresinin dolduğunu ve aracın ayıplı olmadığını savunarak davanın reddini istediği, mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, davanın… Otomotiv San. A.Ş. Yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı … Otomotiv San. Ltd. Şti. Yönünden kısmen kabulüne kısmen reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin istinaf itirazları incelendiğinde; davacı vekili davanın… Otomotiv San. A.Ş. Yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürmektedir. Davacı tarafça davalı… AŞ’nin garanti veren olduğu ileri sürülmekte ve dosyaya “İlgili Makama” başlıklı bir belge sunularak aracın garanti başlangıç tarihinin 03/12/2015 tarihi bitiş tarihinin 28/12/2018 tarihi olduğunun 3 yıl dolmadan aracın 100 bin kilometreyi aşması halinde aracın garanti süresinin dolacağı yazılı olan … Oto. Ltd. Şti. kaşe ve imzası bulunan bir belgenin sunulduğu görülmektedir. Bunun dışında araca ilişkin bir garanti belgesine dosya kapsamında rastlanılamamıştır. Bu bağlamda araca ilişkin davalı… Oto. AŞ tarafından verilmiş garanti belgesinin sunulması halinde davalı… AŞ’nin de davacıya karşı garanti veren sıfatı ile sorumluluğu söz konusu olacağından aracın garanti belgesinin dosyaya sunulması sağlandıktan sonra davalı… AŞ yönünden davanın husumet yokluğunun değerlendirilmesi gerekmektedir.
Davalı vekilini aracın muadil bedelinin düşük olarak belirlendiği yönünde itiraz edilmektedir. Mahkemece davaya konu aracın misli bulunmadığı gerekçesiyle iadesi ile iade tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile fatura bedelinin ödemesine karar verildiği görülmektedir. Davacı vekilinin dava dilekçesinde terditli talepte bulunduğu öncelikle aracın misli ile değiştirilmesine bunun mümkün olmaması halinde muadil araç bedelinin tahsiline karar verilmesini talep ettiği görülmektedir. Mahkemece aracın misli ile değişiminin mümkün olmaması nedeniyle fatura bedelinin aracın iade edildiği tarihten itibaren yasal faiziyle ödenmesine karar verildiği görülmektedir. Bir taraf aracı kullandığı ve bundan yarar sağladığı gibi, diğer tarafta parayı kullandığından mal bedelsiz para faizsiz ilkesi gözetildiğinde mahkemece fatura bedelinin ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. (Y. (Kapatılan) 19. HD 01/03/2017 tarihli ve 2016/7292 E.- 2017/1640 K. Sayılı ilamı) Mahkemece faiz başlangıç tarihinin aracın iade edildiği tarih olarak belirlenmesi de yerinde olmakla birlikte davacının dava dilekçesine ticari faiz talep etmiş olmasına göre taraflar arasındaki ilişkinin ticari ilişki olduğu gözetilerek ticari faize hükmedilmesi gerekirken yasal faize hükmedilmesi doğru olmamıştır.
Davacı vekilinin diğer maddi tazminat ve manevi tazminat taleplerinin reddine yönelik mahkeme gerekçesinin yerinde olmasına göre bu hususlara yönelik istinaf itirazları yerinde değildir.
Davalı vekilinin istinaf itirazlarının incelenmesine gelince; davalı vekili ayıp ihbar süresi ile zamanaşımı süresinin dolduğunu ileri sürmekte ise de davacının araçtaki sesi duyduktan sonra servise başvurduğu dosya kapması ile sabit olmasına ve davalı tarafça verilen ilgili makama aşlıklı belgede aracın 3 yıllık garantisinin bulunduğunun belirtilmesine davanın 3 yıllık garanti süresi içinde açılmış olmasına göre davalı vekilinin bu hususlara yönelik itirazları yerinde değildir.
İlk derece mahkemesince benimsenen bilirkişi raporlarına ve davalı … Oto. Ltd. Şti. İmzalı 18/11/2017 tarihli belgeye göre aracın ayıplı olduğu anlaşıldığından davalılar vekilinin aksi yöndeki istinaf nedeni de yerinde değildir.
Mahkemece aracın iadesine karar verilmiş olmasına göre birlikte ifa kuralı gereği aracın her türlü takyidattan ari olarak davalıya iadesine karar verilmesi gerekirken bu hususun kurulan hükümde belirtilmemiş olması nedeniyle davalı vekilinin bu hususa yönelik istinaf isteği yerindedir.
Açıklanan bu nedenlerle davacı vekili ile davalılardan … Oto. Ltd. Şti. vekilinin istinaf isteğinin kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın yeniden görülmesine için mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekili ve davalı … Otomotiv San. Ltd. Şti. vekilinin istinaf isteminin ayrı ayrı kısmen KABULÜ ile, yerel mahkeme kararının, HMK’nın 353/(1)-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Dava dosyasının HMK’nın 353/(1)-a maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-Taraflarca yatırılan istinaf peşin karar harcının yatıran taraflara iadesine,
4-İstinaf başvurusu aşamasında taraflarca yapılan yargılama giderlerinin mahkemesince verilecek nihai kararla hüküm altına alınmasına,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Gerekçeli kararın tebliği, harç ve gider avansı iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 353/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere 28/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.