Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/22
KARAR NO : 2023/464
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/11/2022
NUMARASI : 2022/599 Esas – 2022/701 Karar
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin kişisel ihtiyacına binaen, davalı …’dan 300.000,00 TL ödünç parayı tüketim ödüncü olarak istediğini, bu parayı 12.01.2018 tarihinde %51 oranında ortaklık payına sahip olduğu ve müdürü bulunduğu diğer davalı ……… Mühendislik Ltd. Şti.’nin banka hesabından EFT yolu ile gönderdiğini, müvekkilinin 200.000,00 TL’sini geri ödemek istediğini, davalı … ise paranın kendi hesabına gönderilmesini istediğini, bunun üzerine 30.01.2018 tarihinde davalı …’in banka hesabına gönderdiğini, kalan 100.000,00 TL’yi 20.03.2018 tarihinde davalı şirket hesabına gönderdiğini, davacının 20.07.2022 tarihinde banka hesaplarına haciz konulduğunu, Erzurum ……. İcra Müdürlüğü’nün 2022/………. Esas sayılı icra takip dosyası üzerinden 265.000,00 TL alacak iddiasıyla icra takibi başlattığını, takibin kesinleştirilmiş olduğunu, 4 adet araçlarına, 7 adet gayrimenkullerine, bankadaki hesaplarına haciz konulduğunu, tüketim ödüncü olarak alınan 300.000,00 TL’nin geri ödenmesi ile son bulduğunu, davalı … haksız şekilde 4,5 yıl öncesine dayanan bir belgeye dayanarak nakit para ihtiyacını gidermeye çalıştığını, 4,5 yıl gibi bir süre beklenmesi iş hayatının olağan koşullarına aykırı olduğunu, icra dosyası üzerinden mevduatlar üzerine konulan hacizleri nedeniyle ticaret ile iştigal eden müvekkilinin zor durumda kaldığını, müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitini, icra takibinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davaya bakmakla görevli mahkemelerin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, dava konusu alacağın müvekkili şirketin nam ve hesabından gönderilen borç ile 65.000,00-TL bedelli çekten kaynaklandığını, ticari işletmeyle ilgili hususlardan doğan hukuk davalarında görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu belirterek görevsizlik kararı verilmesini, davanın esastan reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMELERİNİN KARARLARININ ÖZETİ:
Erzurum …Asliye Hukuk Mahkemesi 12/09/2022 tarih ve 2022/… Esas – 2022/…. Karar sayılı kararı ile, davanın ticari dava olduğu, mahkemelerinin görevli mahkeme olmadığı, görevli mahkemenin Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik karar verildiği, kararın 15/11/2022 kesinleştiği anlaşılmıştır.
Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesinin 24/11/2022 tarih ve 2022/599 Esas – 2022/701 Karar sayılı kararı ile, temel ilişkinin her iki tarafın kabulünde olduğu üzere ödünç ilişkisinden kaynaklandığı, ticari dava olmadığından mahkemelerinin görevsizliğine, görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu gerekçesiyle karşı görevsizlik kararı verilerek dosya Erzurum 1. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş, karar 20/12/2022 tarihinde kesinleşmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Her iki mahkeme tarafından verilen görevsizlik kararları ile çıkan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya HMK’nın 21/1-c maddesi uyarınca re’sen merci tayini için dairemize gönderilmiştir.
Bilindiği üzere yargı yeri belirlenmesine ilişkin hükümler 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 21 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
HMK’nun “Yargı yeri belirlenmesini gerektiren haller” başlıklı 21/1-c bendi uyarınca “İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse” yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulması gerekmekte olup, aynı Kanunun “İnceleme yeri” başlıklı 22/2. maddesine göre “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.
Dava İİK 72. Maddesi kapsamında icra takibinden sonra açılan menfi tespit talebine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 4/1. maddesinde ticari davalar tanımlanmış ve sayılmıştır. Bu maddeye göre “her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları”, “ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri” ve “tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın aynı maddenin (a), (b), (c), (d), (e) ve (f) bentlerinde sayılan davalar” ticari dava sayılır. Bu maddeye göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için ya tarafların her ikisinin tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğması; ya ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi olması ya da açılan davanın maddede 6 bent halinde sayılan davalardan olması gerekir.
Diğer taraftan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 19/II. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira, Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
Davalı şirket tarafından davacı hakkında açılan Erzurum …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/…. sayılı icra takibinde borcun sebebi olarak ‘Borç Verilen Paranın İadesi 300.000,00 TL’ olarak belirtilmiştir. Davalı alacaklı icra takibinde çeke dayanmamıştır.
Davacının tacir olduğuna ve verilen paranın davacının ve davalının ticari işletmesi ile ilgili olduğuna ilişkin herhangi bir bilgi ve belge dosya kapsamında bulunmamaktadır. Dava dilekçesinde davacının iddiası EFT yoluyla hususi borç verildiği şeklindedir. Borcun her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili verildiği hususunda tarafların iddiası ve savunması bulunmamaktadır. İcra takibinde borcun sebebinin çek olmaması, iddia ve savunma kapsamında taraflar arasındaki uyuşmazlığın Türk Ticaret Kanununda düzenlenen mutlak ve nisbi ticari iş tanımına girmediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekmektedir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
6100 sayılı HMK’nun 21 ve 22. maddeleri gereğince Erzurum 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362/c maddesi uyarınca kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.