Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/1095
KARAR NO : 2023/1788
KARAR TARİHİ: 27/09/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/04/2023
NUMARASI : 2023/69 Esas – 2023/440 Karar
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafından yürütülen müteahhitlik işleri kapsamında müvekkiline çeşitli yapım ve onarım işleri yaptırıldığını, 2016-2017 yılları arasında çeşitli tarihlerde malzeme satın aldığını, müvekkiline cari hesaptan kaynaklı olarak davalı tarafın ödemesi gereken borçlarının bir kısmına karşılık olmak üzere 279.583,43 TL bedelli, … seri numaralı, keşidecisinin … olduğu, …a ait çekin ciro edilerek verildiğini, müvekkilinin söz konusu çekin ödenmesi için çeki banka şubesine ibraz edemediğinden dolayı keşideci ve ciro sahibi olan davalı firmaya karşı müracaat hakkını kaybettiğini, bu nedenle müvekkilinin çekin ödenmesi için davalı şirkete karşı Erzurum …. İcra Müdürlüğünün 2018/… E sayılı icra takibini başlattığını ve davalı tarafça haksız bir şekilde takibe itiraz edildiğini, bu nedenle Erzurum …. İcra Müdürlüğünün 2018/… E sayılı icra dosyasına yönelik yapılan itirazın iptali ile takibin devamını, icra takibine yönelik itirazın haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle dava konusu alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin söz konusu çekte ciranta olduğunu, TTK 732. maddesine göre poliçeden doğan borcu düşmüş olan cirantaya karşı böyle bir istemin ileri sürülemeyeceğini, davanın …’na yönetilmesi gerektiğini bu nedenle husumet yönünden davanın reddi gerektiğini, alacak tam ve kesin olarak belli olmasına rağmen davacının belirsiz alacak davası açması nedeniyle davanın usulden reddini, çek hamilinin sebepsiz zenginleşme davasını sadece keşideciye karşı açabileceğini, çekin süresinde ibraz edilmemesi nedeniyle ödeme yükümlülüğünden kurtulan müvekkiline dava açılamayacağını, bu nedenle asıl alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI;
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, “HMK’nin 222.maddesi “Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır.” şeklinde düzenlenmiştir. Ancak davacı tarafın ticari defterlerinin kapanış onayının ve dava dışı … firmasının ticari defterlerinin de açılış ve kapanış onaylarının bulunmadığı sabittir. Kaldı ki tarafların ticari defterlerinde dava konusu çek kayıtlıdır ancak bu çekin ödendiğine dair herhangi bir kayıt mevcut değildir. Bu halde dava konusu çekin ödendiğine dair herhangi bir yazılı delil ileri sürülememiş ve bu çekin ödendiği ispat edilememiştir. Tarafların işin eksik ya da ayıplı yapıldığına dair bir itirazları da bulunmadığından davacının elindeki çek nedeniyle alacaklı olduğu kanaatine varılmıştır. Açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile; davalının Erzurum …. İcra Dairesinin 2018/… Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın iptali ile takibin devamına, asıl alacağın %20’si oranındaki 55.916,68 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davanın kabulü ile;
Davalının Erzurum …. İcra Dairesinin 2018/… Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın iptali ile takibin devamına,
2-Asıl alacağın %20’si oranındaki 55.916,68 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-….” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ:
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Husumetin …’na yöneltilmesi gerektiğini, davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, Erzurum …. İcra Müdürlüğünde 2018/… sayılı ilamsız takibin müvekkili ve … aleyhine yapıldığını, itirazın iptalinin ise sadece müvekkiline karşı yapıldığını, davalının kötü niyetli olarak hareket ettiğini, bilirkişi raporunda çekin tahsiline ilişkin mahkemece araştırma yapılmadığını, eksik inceleme ile usul ve yasaya aykırı olarak karar verildiğini, yerel mahkeme kararının kaldırılması gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılması talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda;
Dava, zamanaşımına uğramış çekten kaynaklanan alacağın tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptaline talebine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulü ile itirazın iptaline karar verilmiş, kararı davalı vekili istinaf etmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 732. maddesi uyarınca, süresinde ibraz edilmeyen çekler yönünden taraflar arasında temel ilişki bulunmaması halinde yetkili hamil sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre keşideciden alacağın tahsilini isteyebilir. Sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince sebepsiz zenginleşmediğini ispat yükümlülüğü keşidecide olup, keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamalıdır.
Süresinde ibraz edilmeyen çekler yönünden taraflar arasında temel ilişki bulunması halinde böyle bir çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanabilir ve alacaklı alacağını her türlü delille kanıtlayabilir.
“HMK.nun 33.maddesinde “Hakim Türk Hukukunu re’sen uygular” hükmüne yer verilmiştir. Bu madde uyarınca olayları açıklamak taraflara hukuki niteleme ise hakime aittir. Hakim davacının dava dilekçesinde bildirdiği hukuki sebeple bağlı olmayıp hukuki sebebi kendiliğinden araştırıp bulmakla yükümlüdür.
Mahkemenin de gerekçeli kararında belirtildiği üzere; dava konusu çek süresinde ibraz edilmediğinden davacı hamil kendisinden önceki ciranta olan lehtara karşı aralarındaki temel ilişkiye, çek keşidecisine karşı da TTK’nun 644. (6762 sayılı TTK 732.) maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre alacak talebinde bulunabilir. (YARGITAY 19. Hukuk Dairesi 2013/19322 E. 2014/3623 K.)”
Dava konusu çekte ciro silsilesine bakıldığında çekin davalı borçlu tarafından ciro edilmek suretiyle davacıya devredildiği bu nedenle davacı ve davalı arasında temel ilişki bulunduğu ve davacının da bu temel ilişkiye dayandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda zamanaşımına uğrayan çek yazılı delil başlangıcı teşkil edeceğinden davacı alacağını tanık dahil her türlü delil ile ispatlayabilir.(YARGITAY 19. Hukuk Dairesi 2016/3722-2016/14262 E.-K.)
Mahkemece, davacı ve ihbar olunanın defter ve kayıtlarında gerekli bilirkişi incelemesi yaptırılmış, davalı taraf çekin haricen ödendiğini belirtmiş ise de buna ilişkin delil sunamadığı anlaşılmakla ilk derece mahkemesince verilen kararda hukuka aykırılık görülmemiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi uyarınca kamu düzeni ve istinaf sebepleri ile sınırlı olmak üzere yapılan inceleme sonunda; dosyadaki belgelere, kararın dayandığı delillere, duruşma sürecini yansıtan tutanaklara göre, ilk derece mahkemesi kararında, tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, kararın usul ve yasaya uygun bulunduğu anlaşılmakla davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nun 353-(1)/b-1.madde ve bendi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/69 Esas – 2023/440 Karar sayılı kararına karşı yaptığı istinaf başvurusunun, HMK’nın 353-(1)/b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 19.432,70-TL istinaf karar harcından başta alınan 4.858,50-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 14.574,20-TL’nin davalı taraftan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın tebliğ ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.