Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ERZURUM
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/1423
KARAR NO : 2022/1513
KARAR TARİHİ : 11/10/2022
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/04/2022
NUMARASI : 2022/194 Esas – 2022/278 Karar
DAVA : İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki)) – Merci Tayini
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …….. İli, ……. İlçesi, ……… Mahallesi, ……..Ada …… parsel numaralı ve ……. parsel numaralı, …… parsel numaralı, … parsel numaralı, ….. parsel numaralı ve ……. parsel numaralı “Arsa” vasıflı taşınmazların tamamı 19.02.2008 tarih ve ……. yevmiye ile müvekkili … adına kayıt ve tescilli iken müvekkili ile davalı … Yapı İnşaat Taahhüt Gayrimenkul Harfiyat ve Nakliyat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi (2016 yılından önceki unvanı … Yapı İnşaat Taahhüt Temel Gıda Maddeleri İnşaat Malzemeleri ve Nakliyat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi) arasında Erzurum ……….Noterliği’nce 02.09.2014 tarih ve …yevmiye ile tanzim edilen “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” akdedildiğini, arsa vasıflı taşınmazların ilk önce tevhid işlemi ile …….parsel yapılıp daha sonra bu ……..parsel ikiye ayrılarak ….. ve ……. parsel yapıldığını, Erzurum …….Naterliği’nce 02.09.2014 tarih ve …yevmiye ile tanzim edilen “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi’ne göre ( müvekkili, adına kayıtlı … İli …… İlçesi ….Mahallesi …… Ada …. parsel numaralı, .. parsel numaralı, .. parsel numaralı, ….. parsel numaralı, ….. parsel numaralı ve ….. parsel numaralı “Arsa’ vasıflı taşınmazlar üzerinde plan ve projesine uygun olmak üzere bina inşa etmesi koşulu ile adıma kayıtlı arsa vasıflı taşınmazların mülkiyetini davalı yükleniciye (müteahhit firma) satmayı vaat ettiğini, karşılığında da herhangi bit ücret almadığını, buna karşıtık davalı müteahhit (yüklenici) de yapımını üstlendiği inşaatı tamamladıktan sonra, müvekkilim adına kayıtlı olanı arsalar üzerinde inşa edeceği toplam daire (Mesken) sayısının %19 oranında müvekkili davacının olan arsa sahibine teslim etmeyi beyan ve kabul ettiğini, müteahhit işbu edimlerini yerine getirmediğinden dolayı Erzurum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/…… Esas dosyası ile … Yapı İnşaat Taahhüt Gayrimenkul Harfiyat ve Nakliyat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi aleyhine Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Gecikme Nedeniyle İleriye Etkili Feshi, Tapu İptali ve Tescil Davası açıldığını ve dosyanın derdest olduğunu, … Yapı Insaat Taahhüt Gayrımenkul Hafriyat ve Nakliyat San. Tic. A.Ş’ nin maliki olduğu ……..İli …….. İlçesi ……..Mah …….. ada, ……. parsel …….. Blok ……….bağımsız bölüm numaralı niteliği mesken olası bağımsız bölümün tamamını, … Yapı Insaat Taahhüt Gayrımenkul Hafrıyat ve Naklıyat San. Tıc. A. S. Nin maliki olduğu …… İli … İlçesi …Mah … ada, ………. parsel ………..bağımsız bölüm numaralı niteliği işyeri olan bağımsız bölümün tamamını, … Yapı Insaat Taahhüt Gayrımenkul Hafrıyat ve Naklıyat San. Tıc. A. S. Nin maliki olduğu …….. İli … İlçesi …Mah … ada, ……… parsel ……….bağımsız bölüm numaralı niteliği depolu işyeri olan bağımsız bölümün tamamı açıklanan gayrimenkuller üzerine …….. Bankası A.Ş. lehine İpotek tesis ettiğini, ipoteğe müvekkilimin muvaffakati olmayıp aynı zamanda haberi olmadığını, yapılan ipotek işlemi usul ve yasaya aykırı olduğunu, yükleniciye devredilen pay, avans niteliğinde olduğundan yüklenicinin edimini yerine getirmediği durumlarda ondan pay devralan üçüncü kişilerin hak sahibi olmaları mümkün olmadığını, ipotek veren davalı bankanın iyiniyetli olmadığını, basiretli bir tacir gibi araştırması halinde yüklenici olarak başkasının arsası üzerinde inşaat yaptığını ve tapu kayıtlarından açıkça anlaşılmasına rağmen gerçekte müteahhide ait olmayan taşınmaz kaydına dayanarak … Yapı İnsaat Taahhüt Gayrımenkul Hafrıyat ve Naklıyat San. Tıc. A. S. nin ‘a ipotek karşılığı kredi düzenlemesinin bankanın basiretli bir davranışı olmadığının görüleceğini, gerçek malikin, kayıtlarda malik görünen … Yapı Insaat Taahhüt Gayrımenkul Hafrıyat ve Naklıyat San. Tıc. A. Ş olmadığını, müvekkili davacı … olduğunu, dava konusu gayrimenkuller üzerine konulan ipotek miktarı belli olmadığını, grup ipoteği olup aynı ipotek içerisinde ondan fazla ipotek ve gayrimenkul dava konusu gayrimenkuller hakkında bilirkişi raporu alındıktan sonra bilirkişi tarafından belirlenen rakam üzerinden harç yatırılacağını, davalı tarafından dava konusu edilen gayrimenkuller hakkında Diyarbakır 2019/……..Esas numarası ile İpoteğin Paraya Çeyrilmesi Yolu İle Takip açıldığını, dava konusu gayrimenkullerin satılması, el değiştirmesi ihtimali olup bu hem 3. Kişilerin mağduriyetine sebep olacak hem de davayı kazanmaları halinde dava konusuz kalacağını, bu durum müvekkili davacının ve üçüncü kişilerin mağduriyetine sebep olacağını, bu nedenle dava konusu tapu kayıtlarına cebri icra da dâhil olmak üzere teminatsız olarak ihtiyati tedbir konulmasını talep ettiklerini, davalarının kabulü ile, … Yapı Insaat Taahhüt Gayrımenkul Hafrıyat ve Naklıyat San. Tıc, A. S. nin maliki olduğu ……… İli … İlçesi …Mah … ada, …. parsel …… Blok …… bağımsız bölüm numaralı niteliği mesken olan bağımsız bölümün tamamını, … Yapı Insaat Taahhüt Gayrımenkul Hafıryat ve Naklıyat San. Tıc. A, S. nin maliki olduğu …….. İli … İlçesi …Mah … ada, ……. parsel ……… bağımsız bölüm numaralı niteliği işyeri olan bağımsız bölümün tamamını, … Yapı Insaat Taahhüt Gayrımenkul Hafrıyat ve Naklıyat San. Tıc, A. S. nin maliki olduğu ……… İli … İlçesi …Mah … ada, …….. parsel …………bağımsız bölüm numaralı niteliği depolu işyeri olan bağımsız bölümün tamamı olarak açıklanan gayrimenkuller için tapu kayıtlarına teminatsız olarak cebri icra satışı da dâhil olmak üzere ihtiyati tedbir konulmasını, dava konusu gayrimenkuller üzerine davalı banka lehine konulan ipoteklerin fekkini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMELERİNİN KARARLARININ ÖZETİ:
Erzurum 3.Asliye Hukuk Mahkemesi 18/01/2022 tarih 2021/……. Esas 2022/……. Karar sayılı kararı ile, taraflar arasındaki uyuşmazlığın ipoteğin fekki talebinden kaynaklandığı, dava konusu taşınmazlara davalı tarafından konulan ipoteklerin dava dışı … Yapı İnşaat… Şti’ne kullandırmış olduğu ticari krediden kaynaklandığı, her ne kadar davanın tarafları arasında ticari iş mahiyetinde bir ilişki bulunmasa da dava konusu ipoteğin ticari krediden doğduğu anlaşılmakla davanın görev nedeni ile usulden reddine, görevli mahkemenin Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi olduğuna karar verilmiş, karar 08/03/2022 tarihinde kesinleşmiştir.
Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesince; her ne kadar davanın tarafları arasında ticari iş mahiyetinde bir ilişki bulunmasa da dava konusu ipoteğin ticari krediden doğduğu anlaşılmakla davanın görev nedeni ile usulden reddine karar verilmiş ise de iş bu dava davacısı ile davalı banka arasında kredi sözleşmesi imzalanmadığı, söz konusu ipotek rehin sözleşmesinin taraflarının dava dışı yüklenici şirket ile davalı banka olduğu, davacının dava konusu ipoteğin fekki talebini arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayandırdığı değerlendirildiğinde; dava, ticari davalardan sayılamayacağından dosyada görevli mahkemenin Erzurum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik karar verildiği, kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir.
Her iki mahkeme tarafından verilen görevsizlik kararları ile çıkan olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü için dosya HMK’nın 21/1-c maddesi uyarınca re’sen merci tayini için Dairemize gönderilmiştir.
Bilindiği üzere yargı yeri belirlenmesine ilişkin hükümler 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 21 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
HMK’nun “Yargı yeri belirlenmesini gerektiren haller” başlıklı 21/1-c bendi uyarınca “İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse” yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulması gerekmekte olup, aynı Kanunun “İnceleme yeri” başlıklı 22/2. maddesine göre “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.
5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun 6.maddesi ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 2.maddesi gereğince, genel görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Asliye ticaret mahkemeleri ise özel görevli mahkeme niteliğindedir.
01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesinde ticari davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinde görüleceği ve Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişkinin de görev ilişkisi olduğu belirtilmiştir.
Bir davanın ticari nitelikte olup olmadığı, bir diğer ifade ile asliye ticaret mahkemesinde görülüp görülmeyeceği hususu Türk Ticaret Kanununun 4 üncü maddesinde gösterilen ilkelere göre değerlendirilmelidir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesine göre; bir davanın ticari dava sayılması için ya uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya asliye ticaret mahkemesince bakılacağı yönünde bir düzenleme bulunması gereklidir.
Dava; davacının dava dışı şirket ile davalı Banka arasında imzalanan ticari nitelikte genel kredi sözleşmesinden doğacak borçların teminatı amacıyla verilen ipoteğin fekki davasıdır. Dava tarihinde Erzurum da Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmaktadır. Dava konusu ipotek, dava dışı şirketin doğmuş ve doğacak kredi borçlarının teminatını teşkil etmek üzere tesis edilmiştir. İpotek lehtarı ve dava dışı ipotek borçlusu arasında imzalanan sözleşme ticari nitelikte olup bu durumda uyuşmazlığın ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiği 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesi kapsamında kaldığı, aynı kanunun 6135 sayılı kanun ile değişik 5. maddesi uyarınca ticari dava olduğu gözetilerek görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olması gerektiği anlaşılmıştır. ( Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2016/6413 Esas, 2017/133 Karar,Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2014/20010 Esas, 2015/15674 Kararı- Yargıtay 11. HD. 2020/2420E, 2020/3690K sayılı ilamı )
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
6100 sayılı HMK’nun 21 ve 22. maddeleri gereğince Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362/1-c maddesi, uyarınca kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.11/10/2022