Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
DİYARBAKIR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/1494
KARAR NO : 2022/1099
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVANIN KONUSU : İhtiyatî Haciz
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 12/05/2022
Mahkemece geçici hukukî koruma talebinin reddine dair verilen kararın istinaf incelemesi ihtiyatî haciz isteyen vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı HMK’nın 353. maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra, gereği görüşülüp düşünüldü:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
İhtiyatî haciz isteyen vekili; borçlu … tarafından müvekkili banka lehine verilen … tanzim ve … vade tarihli, … TL bedelli senedin vadesinde ödenmediğini, borcun ödenmesi için sözlü talepte bulunduklarını, ancak borçlularca herhangi bir ödeme yapılmadığını, borçlu şirketin ve avalistlerin mal kaçırma ve adres değiştirme ihtimali bulunduğundan borca yeter miktarda menkul, gayrimenkulleri ile borçlu şirket hissedarı olup olmadıklarına göre hisse ve kar payları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının haczi ve menkullerin muhafazası için ihtiyatî haciz talep etmiş; talep dilekçesinde mahkemece talep edilmesi hâlinde senet aslının sunulacağını beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, ihtiyatî haciz talep eden vekili tarafından her ne kadar ,,,, … ve …’ne karşı ihtiyatî haciz talebinde bulunulmuş ise de, talebe konu edilen … vade tarihli, … TL bedelli senedin aslı veya onaylı suretinin Mahkemeye ibraz edilmemiş olduğu, eksik belgeye dayalı olarak yapılan talep sonucunda, borcun varlığı konusunda Mahkemede yeterli kanaat oluşmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, ihtiyatî haciz isteyen vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
İstinaf kanun yoluna başvuran ihtiyatî haciz isteyen vekili; talep dilekçesinde talebe dayanak belge aslının sunulacağı bildirilmesine rağmen ve mahkemece 6100 sayılı HMK m. 216 hükmü uyarınca evrak aslı istenilmeden hemen karar verilmiş olmasının hak kaybı yaratır bir durum ortaya çıkardığını, senedin onaylı ömeğinin deliller arasında sunulduğunu, borcun muaccel olduğunu ve ödenmediğini beyan ederek ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde;
Talep, 2004 sayılı İİK m. 257 vd. hükümleri uyarınca ihtiyati haciz kararı verilmesi istemine ilişkindir.
İhtiyatî haciz talep eden vekili, karşı taraf borçluların bonodan kaynaklanan borcu ödemediklerini beyanla, ihtiyati haciz talebinde bulunmuştur. Mahkemece, yukarıda yazılı gerekçe ile talebin reddine karar verilmiş, verilen karar aleyhine ihtiyati haciz isteyen vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İhtiyati haciz, alacaklının bir para alacağının zamanında ödenmesini garanti altına almak için mahkeme kararıyla borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulmasıdır. İhtiyatî hacze ilişkin yasal düzenleme 2004 sayılı İİK’nın 257 ila 268. maddesinde yer almaktadır. Bilindiği gibi, ihtiyati haciz talep edebilme koşulları İİK’nın 257. maddesinde gösterilmiş olup maddede hem vadesi gelen hem de henüz vadesi gelmemiş para alacakları için ihtiyati haciz şartları düzenlenmiştir. Bunlar muaccel alacaklarda alacağın vadesinin gelmiş olması ve alacağın rehinle temin edilmemiş olmasıdır. Mueccel alacaklarda ise kural ihtiyati haciz istenemeyeceği ise de borçlunun belli bir adresinin olmaması veya borçlunun taahhütlerinden kurtulmak amacıyla mallarını gizlemeye, kaçırmaya veya kendisi kaçmaya hazırlanır yahut kaçar ya da bu amaçla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunursa vadesi gelmemiş alacaklarda da ihtiyati haciz kararı verilebilir. Sözü edilen maddede bunun dışında herhangi bir koşul öngörülmemiştir.
2004 sayılı İİK’nın 258. maddesi “Alacaklı alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeye mecburdur” hükmünü içermekte olup ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için alacağın varlığı hakkında kanaat verilmesi yeterlidir. Mahkemenin alacağın varlığına kanaat getirmesinden anlaşılması gereken alacağın usul hukuku kurallarına göre kesin bir şekilde ispat edilmesi olmayıp yaklaşık ispat ölçüsünde alacağın varlığını gösteren delillerin sunulması aranmaktadır.
2004 sayılı İİK m. 258 hükmünde yaklaşık ispatla yetinilmiş olması, ispatın aranmayacağı ya da ispat kurallarının tamamen dışına çıkılacağı anlamına gelmez. Bir taraf iddiasını mahkeme önüne ne kadar inandırıcı şekilde getirirse getirsin, bu sadece bir iddiadan ibarettir. İddia edilen vakıanın sabit yani doğru kabul edilebilmesi için, ispat yükü üzerine düşen tarafın, bunu kanundaki delil sistemi içinde yine kanunun aradığı ispat ölçüsü çerçevesinde ispat etmesi gerekir.
Öte yandan, 6100 sayılı HMK m. 216/1-2 hükmü; “Belgenin sadece örneğinin mahkemeye verildiği durumlarda, mahkeme kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine belgenin aslının verilmesini de isteyebilir. Belgenin aslını elinde bulunduran taraf, üçüncü kişi veya resmî makamlar, istenmesi hâlinde bunu mahkemeye vermek zorundadır.” düzenlemesini içermektedir.
Dosya kapsamında bulunan belgelerin incelenmesinde; ihtiyatî haciz talep eden vekili tarafından UYAP üzerinden gönderilen talep dilekçesinde bono fotokopisi de eklenmek suretiyle ihtiyati haciz talebinde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece belge aslının sunulmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiş ise de, ihtiyati haciz isteyen tarafından sunulan bono fotokopisinin alacağın varlığı hakkında kanaat vermediğinin değerlendirilmesi hâlinde, ihtiyati haciz isteyen vekiline 6100 sayılı HMK m. 216 hükmü uyarınca mahkemece bir ara kararı ile belge asıllarını mahkemeye sunması için ihtaratlı kesin süre verilerek sonuca gidilmesi mümkündür (Bkz. İstanbul BAM 14. HD’nin 31/10/2017 tarihli ve E. 2017/755, K. 2017/691 sayılı kararı). Zira Anayasa m. 141/son ve 6100 sayılı HMK m. 30 hükmündeki usul ekonomisi ilkesi uyarınca; davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması, yargının görevidir.
Mahkemelerin amacı, ne olursa olsun uyuşmazlıkları ortadan kaldırmak değil, pozitif hukukun ölçüsünde, hakkı belirleyerek sonuca ulaşmaktır (Yargıtay HGK’nın 19/12/2019 tarihli ve E. 2017/13-676, K. 2019/1415 sayılı kararı). Somut olayda, talep dilekçesinde, mahkemece gerek görülmesi hâlinde senet aslının sunulacağı beyan edilmesine rağmen, ihtiyati haciz talep edene bu imkân tanınmadan karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Ne var ki, ihtiyati haciz isteyen vekili tarafından belge aslının mahkemeye gönderildiği dosya arasındaki kıymetli evrak alındı makbuzundan anlaşıldığından, Mahkemece kasaya alınan belge aslı incelenerek ihtiyati haciz isteyen vekilinin talebinin esası hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmek üzere, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
Açıklanan nedenlerle, ihtiyati haciz isteyen vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın m. 353/1-a-6 ve 355 hükümleri uyarınca kabulü ile mahkemece yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde bir karar verilmesi için ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) İhtiyati haciz isteyen vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile İlk Derece Mahkemesinin yukarıda anılan kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 ve 355 maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA,
2-)Gerekçede belirtilen eksikliklerin giderilmesi amacıyla davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-)492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince, peşin alınan 80,70 TL istinaf karar ve ilam harcının istinaf eden …’ye İADESİNE,
4-)İstinaf kanun yoluna başvuranlar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince hükümle birlikte DEĞERLENDİRİLMESİNE,
5-)6100 sayılı HMK’nın 359/4. maddesi uyarınca Dairemiz kararının İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın m. 353/1-a ve 362/1-f-g hükümleri gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 12/05/2022