Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/1057 E. 2022/780 K. 28.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. DİYARBAKIR BAM 6. HUKUK DAİRESİ
T.C.
DİYARBAKIR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO: 2022/1057
KARAR NO : 2022/780

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVANIN KONUSU : Genel Kurul Kararının İptali

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 28/03/2022

Taraflar arasında görülen davada Mahkemece davanın görevsizliğine dair verilen kararın istinaf incelemesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı HMK’nın 353. maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup incelendikten sonra, gereği görüşülüp düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili; müvekkilinin *** tarihinde gerçekleşen *** İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliğinin 4. Olağan Genel Kurulu’nda (*** ) birlik başkanlığına aday olduğunu, gerçekleşen seçimde *** oy alarak adaylar arasında ikinci sırada yer aldığını, seçimde hukuka aykırılıkların bulunduğunu, *** Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün *** tarihli cevabi yazısında Bakanlık Temsilci Raporunda *** tarihinde gerçekleşen olağan genel kurulda hazirun listesinde *** üyenin olduğu ve *** üyenin katılımıyla seçimin gerçekleştirildiğinin belirtildiğini, seçimde oy kullanacakların listesinin öncesinde Bakanlığa bildirilmesi gerekirken hali hazırda başkan olan ve tekrardan aday olan *** isimli kişinin hazirun listesini önceden bildirmeyerek genel kurulun yapılacağı gün genel kurulun yapılacağı yere getirdiğini, bu durum diğer adayların seçim çalışmalarını olumsuz şekilde etkilediğini, diğer adayların kimlerin oy kullanacağını bilmediğini ve adaletsiz bir ortamda seçimin yapıldığını, bahsi geçen durumun bakanlık temsilci raporunun sonuç kısmında da sarih bir şekilde mütalaa edildiğini, müvekkilinin hak kaybı yaşaması durumu Bakanlık temsilci raporunda hiçbir tartışmaya yer vermeyecek şekilde ispatlandığını beyan ederek, *** tarihinde gerçekleşen *** İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliğinin 4. Olağan Genel Kurulu’ndaki hukuka aykırılıkların tespiti ve seçimin iptaline karar verilmesini, yargılama süresince birliğe kayyım atanması yönünde tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; müvekkili **** **** tarihinde icra edilen 4. Olağan Genel Kurulunda *** , *** ve *** ‘ın birlik başkanlığına aday olduklarını, yapılan seçimler sonucunda *** ‘nın *** oy, davacı ‘***ın *** oy, *** ‘ın *** oy aldığını, genel kurulda çıkan irade neticesinde oylamalar sonucunda mevcut başkan ***’nın tekrar başkan seçildiğini, 6100 sayılı HMK gereğince kayyım atanması için birliğin telafisi mümkün olmayacak şekilde zarara uğrama ihtimalinin olması gerektiğini davacının telafisi mümkün olmayan zararların ne olduğu konusunda en ufak bir somut açıklık ya da beyanının bulunmadığını, davalı tarafın gerekçesiz talebinin hukuki ve meşru seçilmiş il birliği organlarının yetkisinin ortadan kaldırılmasına yönelik olduğunu, genel kurula çağrının Birlik Ana Sözleşmesinin 27. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak yapıldığını, davacı ***’ın askı süresi boyunca hazirun listesine itirazda bulunmadığını, genel kurul görüşmeleri sırasında, oy kullanma ve seçim aşamasında seçimler bitene kadar dava dilekçesinde ileri sürdüğü hiçbir itirazda bulunmadığını, başkan adayı olan ***’ın seçimi kaybettikten sonra işbu davayı açtığını, davacının iyi niyetli hareket etmediğini, davacının genel kurulda hazır bulunduğunu, kararlara, hazirun listesine, toplantı çağrı usulüne karşı bir itirazı olmadığı için karşı görüşlerini tutanağa geçirmediğini, oyunu kullandığını, genel kurulun usulüne uygun yapıldığını ve herhangi bir hukuka aykırılık olmadığını beyan ettiğini, oy kullanan kişilerin tamamının oy kullanmaya haiz kişiler olduğunu beyan ederek davanın reddini savunmuştur.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, dava konusu genel kurul kararının iptali yönünden görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu, dava konusu uyuşmazlıkta Kooperatifler Kanununun 99. maddesinin uygulanmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Karara karşı, davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
İstinaf talebinde bulunan davalı vekili, ilk derece mahkemesince her ne kadar asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş ise de, davada asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğunu beyan ederek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda;
Dava, davalı birliğin olağan genel kurulunda alınan kararların iptali istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, davalı *** genel kurulunda alınan kararların iptali davasında mahkemenin görevli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
4631 sayılı Hayvan Islahı Hakkındaki Kanun, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanununun m. 47(6) hükmü ile yürürlükten kaldırılmış; aynı Kanunun Geçici m. 2(1) hükmünde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte kurulu bulunan ıslah amaçlı hayvan yetiştirici birlikleri ile merkez birliklerinin faaliyetlerine devam edeceği hükme bağlanmıştır. Öte yandan, 5996 sayılı Kanuna 6589 sayılı Kanun ile eklenen m. 10/A ve devamı hükümleri ile hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi ”ıslah amaçlı yetiştirici birlikleri” kurulması öngörülmüştür. Davalı Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği de anılan mevzuat hükümlerine tâbidir.
5996 sayılı Kanunun m. 10/F(3) hükmünde, ıslah amaçlı yetiştirici birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür. O halde birlik genel kurulunda alınan kararlarının iptali istemine ilişkin davaya bakacak görevli mahkemenin belirlenmesi sorunu, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre çözümlenecektir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun m. 99 hükmüne göre, bu kanunda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davaları, tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın ticari dava sayılır (Aynı yönde Yargıtay 18. HD, 14/06/2016, E. 2016/10487, K. 2016/9560; 17/05/2016, E. 2016/2089, K. 2016/8072; Dairemizin 18/11/2021, E. 2021/3036, K. 2021/1575; 03/06/2021, E. 2021/950, K. 2021/869 tarih ve sayılı karaları).
6102 sayılı TTK’nın 6335 sayılı Kanun ile değişik m. 5 hükmü uyarınca, aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli olup, asliye ticaret mahkemeleri ile asliye hukuk mahkemeleri arasındaki ilişkinin görev ilişkisi olduğu düzenlenmiştir. Bir yerde asliye ticaret mahkemesi bulunduğu takdirde, asliye hukuk mahkemesinin görevi içinde bulunan ve anılan yasanın 4. maddesi hükmünce ticari sayılan davalara ve özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek işlere asliye ticaret mahkemesinde bakılacağı da hüküm altına alınmıştır. Hâkimler ve Savcılar Kurulu 1. Dairesinin 08/07/2021 tarihli ve 568 sayılı kararı ile 01/09/2021 tarihi itibariyle Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin faaliyete geçirildiği ve davanın bu tarihten sonra 28/09/2021 tarihinde açıldığı da nazara alınarak, davaya bakmaya Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olması nedeniyle, ilk derece mahkemesince aksi yönde görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüştür.
Yukarıda belirtilen sebeplerle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın m. 353(1)-a-3 hükmü uyarınca kabulü ile, mahkemenin görevli olması nedeniyle işin esasına girilerek taraf iddia ve savunmaları ile toplanacak deliller çerçevesinde davanın esası hakkında bir karar verilmesi için ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın kararı veren yerel mahkemeye gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davalı vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile, İlk Derece Mahkemesinin yukarıda anılan kararının 6100 sayılı HMK m. 353(1)-a-3 hükmü uyarınca KALDIRILMASINA,
2-)Gerekçede belirtilen eksikliklerin giderilmesi amacıyla davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-)492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince, peşin alınan 80,70 TL istinaf karar ve ilâm harcının davalı tarafa İADESİNE,
4-)İstinaf kanun yoluna başvuran davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince hükümle birlikte DEĞERLENDİRİLMESİNE,
5-)İstinaf incelemesi duruşma açılmadan yapıldığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
6-)Dairemiz kararının 6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı Kanun ile değişik m. 359(4) maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın m. 353(1)-a ve 362(1)-g hükümleri gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 28/03/2022