Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
DİYARBAKIR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/3305
KARAR NO : 2023/1246
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVANIN KONUSU : Tahkim (Hakem)
KARAR TARİHİ : 29/09/2023
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen ve yukarıda tarih ve numarası gösterilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, 3533 sayılı kanuna tabi taraflar arasındaki rücuan alacak istemine ilişkindir.
… tarihinde Diyarbakır Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde açılan dava dosyası, “Hakem dava dosyası” olarak tevzisi gerekirken, tevzi işleminde “hukuk Dava dosyası” olduğu belirtildiğinden, Diyarbakır .. ASHM’nin …E. sırasına kaydedilmiş; bilahare bilgi işlem müdürlüğü nezdinde oluşturulan talep formu ile düzeltme işlemi yapılarak dava dosyası Diyarbakır .. ASHM’nin …. hakem sırasına kaydedilmiştir.
Diyarbakır .. ASHM adına, Hâkim Eliti … (…) tarafından verilen … tarih ve … Hâkim sayılı kararı ile, “hakem dosyalarına bakmakla görevli mahkemenin Diyarbakır .. ASHM olduğu” gerekçesi ile “Dosyanın hakem sıfatıyla Diyarbakır .. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine” kesin olarak karar verilerek dosya Diyarbakır .. ASHM’ne gönderilmiştir.
Diyarbakır .. ASHM’nin …. hakem sayılı sırasına kaydedilen dosyada Hakim … (….) tarafından verilen … tarihli karar ile, ‘hakem tarafından bakılması gereken dosyaya, Diyarbakır Hukuk Mahkemesinin en yüksek dereceli hakiminin kim olduğunun sorulması üzerine Diyarbakır Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonunun … tarih ve … muhabere sayılı cevabi yazıları ile yüksek dereceli hukuk mahkemesi hakiminin Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi hakimi …. (….) olduğunun belirtildiği; 3533 sayılı yasa kapsamında hakem sıfatıyla bakılması gereken davalara, anılan yasanın 4. maddesinde, yüksek dereceli hukuk hakiminin bu tür davalara hakem sıfatıyla bakacağının düzenlendiği, ancak Asliye Hukuk hakimi şekline bir ayırım yapılmadığı; Yargıtay 4. HD’nin E.2015/5945, K.2015/10693 sayılı kararında da belirtildiği üzere, dosyanın ilk açıldığı asliye hukuk mahkemesinin hakem sırasına kaydedilmesi ve Diyarbakır Adli Yargı ilk derece Mahkemesinin en yüksek dereceli hukuk hakimi olan ….’ın hakem sıfatıyla davaya bakması gerektiği’ gerekçesi ile “Dava dosyasının ilk açıldığı Diyarbakır .. Asliye Hukuk Mahkemesi kaydının devamı/yeniden kaydı ile; 3533 sayılı Kanun’un 4üncü maddesi gereğince yüksek dereceli hukuk mahkemesi hâkimi tarafından hakem sıfatıyla bakılması gerektiğinden Diyarbakır Adliyesinde görev yapan yüksek dereceli hukuk mahkemesi hakiminin bulunduğu Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı … (….) tarafından hakem sıfatıyla görülmek üzere gönderilmesine” kesin olarak karar verilmiştir.
Hâkim … tarafından verilen gönderme kararı üzerine, Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin … Hakem sırasına kaydedilen dosyada, Hakim/Başkan …. tarafından verilen …. tarihli karar ile, ‘Dava dosyasının adliyede görev yapan yüksek dereceli hukuk mahkemesi hakiminin bulunduğu Diyarbakır .. Asliye Hukuk Mahkemesine …. ( … ) tarafından hakem sıfatıyla görülmek üzere gönderilmesine, mahkeme esasının bu suretle kapatılmasına’ karar verilmiştir. Anılan bu karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstinafa konu edilen, hakem sıfatıyla verilen gönderme kararının istinafının kabil olduğu değerlendiren Dairemiz, İstinaf incelemesini, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve re’sen kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığını gözeterek yapmıştır.
3533 sayılı Kanunun (Umumi Mülhak ve Hususi Bütçelerle İdare Edilen Daireler ve Belediyelerle Sermayesinin Tamamı Devlete veya Belediye veya Hususi İdarelere aid Daire ve Müesseseler arasındaki İhtilafların Tahkim Yolu ile Halli Hakkında Kanun) 4. maddesinde; “Katma bütçe ile idare edilen daireler, belediyeler, özel bütçe ile idare olunan veya sermayesinin tamamı Devlet, belediye veya özel idarelere ait olan daire ve müesseselerin veya bu daire ve müesseselerden biriyle ikinci maddede yazılı dairelerden biri arasında çıkan uyuşmazlıklar, bulunduğu yerin ve taşınmaza ilişkin uyuşmazlıklarda, taşınmazın aynına yönelik olanlar hariç olmak üzere o taşınmazın bulunduğu yerin ve taraflar değişik yerlerde bulunuyorlarsa davalı durumunda olan daire veya müessesenin ve davalılar birden çok olduğu takdirde bunlardan birinin bulunduğu yerin yüksek dereceli hukuk mahkemesi başkanı veya hakimi tarafından hakem sıfatıyla çözümlenir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayda, davanın -tarafları ve konusu nazara alındığında- 3533 sayılı yasa kapsamında hakem sıfatıyla çözümlenmesi gerektiği hususu tartışmasızdır. Bu tür bir davanın yüksek dereceli hukuk hakimince hakem sıfatıyla görülmesi az yukarıda yazılı kanunun amir hükmü gereği olup, anılan düzenleme “yüksek dereceli hukuk hakimi”nden bahsetmekte olup, “asliye hukuk hakimi” şeklinde bir ayırım yapmamıştır. Uyuşmazlık, Asliye hukuk Mahkemesinin hakem esasında ve yüksek dereceli hukuk hakimince görülerek sonuçlandırılmalıdır. ( Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 10/04/2014 tarih ve E.2014/2433, K.2014/5512 sayılı ve Yargıtay 4. HD’nin 05/10/2015 tarihli E.2015/5945, K.2015/10693 sayılı kararları da bu yöndedir.).
Yine benzer bir uyuşmazlıkla ilgili Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince verilen 23/03/2022 tarih ve E.2022/313, K.2022/500 sayılı kararda; “3533 sayılı Yasa’nın 4. maddesindeki düzenleme gözetildiğinde, uyuşmazlığın yüksek dereceli hukuk hakimi tarafından çözümlenmesi gerektiği saptanmıştır. Bu saptama, yüksek dereceli hakimin görevli bulunduğu mahkeme ile ilgili olmadığı gibi; aksine, meslekli kıdem itibariyle bir görevi ifade etmektedir… Dava dosyası, asliye hukuk mahkemesinin hakem esasında kayıtlı bulunmalı ve yargılama aşamasında yüksek dereceli sıfatını taşıyan hakim tarafından, hakem sıfatıyla incelenip sonuçlandırılmalıdır.” denmiştir.
Buna göre, davanın, dosyanın kaydı ilk tevzisinin yapıldığı Diyarbakır .. Asliye Hukuk Mahkemesinde kalmak kaydı ile; en yüksek dereceli hukuk hâkiminin Diyarbakır Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonundan sorularak belirlenmesi ile sonucuna göre, davaya bu en yüksek hukuk hâkimince bakılmasını teminen ilgili kararın verilmesi gerekirken, davaya en yüksek dereceli asliye hukuk mahkemesi hâkimi tarafından bakılması gerektiğinden bahisle yazılı şekilde verilen karar isabetsizdir. Davacı vekilinin istinaf başvurusu bu yönüyle yerindedir.
Bu itibarla, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1-a.6. maddesi uyarınca kabulü ile inceleme konusu ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın, davanın yeninden görülmesi için mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-) Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile inceleme konusu ilk derece mahkemesi kararının HMK’nin 353/1-a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-) Davanın yeniden görülmesi için dava dosyasının mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-) İstinaf eden tarafça yatırılan peşin istinaf karar ve ilam harcının istek hâlinde İADESİNE,
4-) İstinaf eden tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
5-) Dairemiz kararının taraflara tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nin 362/1-g maddesi uyarınca 29/09/2023 tarihinde KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.