Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/1075 E. 2023/586 K. 12.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
DİYARBAKIR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/1075
KARAR NO : 2023/586

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVANIN KONUSU : Maddi Tazminat (Trafik Kazası Nedeniyle)
KARAR TARİHİ : 12/05/2023

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen ve yukarıda tarih ve numarası gösterilen karara karşı davalı sigorta şirket vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulmakla; dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, maddi hasarlı trafik kazasından kaynaklı hasar bedeli, değer kaybı ve araç kiralama bedeli taleplerine yönelik tazminat davasıdır.
Davacı vekili, … tarihinde açtığı eldeki davada, davacı müvekkilinin maliki bulunduğu … plakalı aracın … günü … yönetiminde iken, karıştığı trafik kazası neticesinde hasar gördüğünü, kazanın meydana gelmesinde, davalı ….’a ait ve davalı … şirketine ZMMS sigortası ile sigortalı olan … plakalı karşı araç sürücüsünün kusurlu bulunduğunu ileri sürerek, araç hasar onarım bedeli, araç değer kaybı ve ikame araç bedelinin tazminini talep ettiği belirsiz alacak davasında bilahare talep artırımında bulunarak, … TL hasar onarım bedeli, … TL ikame araç bedeli ve … TL araç değer kaybı olmak üzere toplam … TL maddi tazminatın, faiziyle birlikte, poliçede öngörülen miktar sınırında, davalılardan müştereken ve müteselsilen, poliçeyi aşan kısmının ise davalı … mirasçılarından tahsilini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuşlar; Mahkemece; ‘Davanın kısmen kabulüne, … TL hasar bedeli maddi tazminatının davalı … mirasçılarından dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı …’den olay tarihi itibarıyla geçerli ZMMS araç başına maddi tazminat zarar klozu limitiyle sınırlı olarak sigortanın temerrüt tarihi ….. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine; **7.000 TL araç değer kaybı maddi tazminatının davalı … mirasçılarından dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı …’den olay tarihi itibarıyla geçerli ZMMS araç başına maddi tazminat zarar klozu limitiyle sınırlı olarak sigortanın temerrüt tarihi …. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine; **3.500 TL araç kiralama bedelinin davalı … mirasçılarından dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya ödenmesine; **Araç kiralama bedeline ilişkin davalı Sigorta şirketine yönelik talebin reddine’ karar verilmiştir. Karara karşı davalı Sigorta şirketi vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstinaf incelemesi, Dairemizce, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve re’sen kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Eldeki dava … tarihinde, Diyarbakır Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) nezdinde açılmış olup, davaya bakan Diyarbakır … Asliye Hukuk Mahkemesinin …… sayılı kararı ile; ‘Diyarbakır’da Asliye Ticaret Mahkemesi kurularak…. tarihi itibarıyla faaliyete geçtiği’nden bahisle dava dosyasının Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine kesin olmak üzere karar verilmiş, dava dosyası aynı gün 07/09/2021 tarihli yazı ile resen Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiş, dosyanın gönderildiği Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesince inceleme konusu karar verilmiştir.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendine göre, bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları, ticari dava olarak kabul edilir. Aynı kanunun4/1-a maddesi gereği her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olup olmadığına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlar ticari davalardır. Tarafları ticaret şirketi olan ve ticari işletme ile ilgili olan eldeki dava nispî ticari dava olup, davaya bakmakla görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu açıktır.
5325 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun m. 5/1 ve m. 7 hükümleri ile 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanununun m. 4(1)-a ve 7(2)-f hükümleri çerçevesinde HSK’nun 25/05/2021 tarihli ve 411 sayılı atama kararnamesi ile Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesine hâkim atamaları yapılmış; HSK 1. Dairesinin 08/07/2021 tarihli ve 568 sayılı kararı ile de Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin 01/09/2021 tarihi itibarıyla faaliyete geçirilmesine karar verilmiştir.
HSK’nun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararında (RG-08/07/2021-31535) Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün, yeni kurulan asliye ticaret mahkemeleri ile mevcut bulunan asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesi teklifine ilişkin 30/06/2021 tarihli ve E. 21646783-668/13369 sayılı yazısı görüşülerek Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Diyarbakır ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine ve kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilmiştir. Bu nedenlerle, 01/09/2021 tarihinden itibaren Diyarbakır il merkezi ve ilçelerinin yer itibarıyla yetkili olduğu bütün ticarî davalar, adı geçen mahkemede görülecektir.
HSK’nun yukarıda anılan yargı çevresi belirleme kararında, 01/09/2021 tarihinden önce açılan davaların yeni kurulan mahkemelere devredilip devredilmeyeceği konusunda açık bir düzenleme bulunmamaktadır.
Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 5235 sayılı Kanun’un 35. maddesi kapsamında verdiği 21/02/2022 tarihli ve 2022/1073 E., 2022/2686 K. sayılı yargı yeri belirlenmesine ilişkin uyuşmazlığın giderilmesine dair kararında; ‘Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun, 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile müstakil asliye ticaret mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı sonrası asliye ticaret mahkemesi olmayan ilçelerde asliye hukuk mahkemesinin asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyaların devredilerek, asliye ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiğine ilişkin kararının usul ve yasaya uygun bulunmadığı, HSK’nun 07/07/2021tarih ve 608 sayılı kararı ile müstakil asliye ticaret mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı öncesinde asliye ticaret mahkemesi olmayan ilçelerde asliye hukuk mahkemesinin asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyaların görülmeye devam edilmesi gerektiği’ne karar verilmiş; Daire uygulaması 21/03/2022 tarih ve E.2022/4258, K.2022/5003; 07/03/2022 tarih ve E.2022/3152, K.2022/3715 sayılı yargı yeri belirlenmesi kararları ile sürdürülmüştür.
Görev hususu, kamu düzenine ilişkin olup, taraflarca ileri sürülmese dahi, mahkemece yargılamanın her aşamasında kendiliğinden gözönünde tutulması gerekir.
HSK’nun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararıyla Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin 01/09/2021 tarihi itibarıyla faaliyete geçirildiği, eldeki davanın 05/02/2020 tarihinde açıldığı, anılan HSK kararında derdest dosyaların devredileceği yönünde bir ibare bulunmadığı anlaşıldığından, davanın Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Diyarbakır … Asliye Hukuk Mahkemesince görülerek sonuçlandırılması gerekirken dava dosyasının Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesine devredilmesi ve Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesince resen gözetilmesi gereken görev hususu gözardı edilerek davanın esası hakkında hüküm verilmesi isabetsizdir.
Bu itibarla, davalı sigorta vekilinin istinaf başvurusunun, kamu düzeni ilkesi uyarınca re’sen gözetilen sebeplerle, HMK’nun 353/1-a.3. maddesi uyarınca kabulü ile, ilk derece mahkemesince, davanın görev yönünden reddi ile, HMK’nun 20. maddesindeki usûl izlenerek dosyanın görevli Diyarbakır … Asliye Hukuk Mahkemesine (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) gönderilmesine, karar verilmesi için inceleme konusu ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın kararı veren yerel mahkemeye gönderilmesine, kaldırma nedenine göre davacının sair istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-)Davalı ……. vekilinin istinaf başvurusunun, kamu düzenine ilişkin açıklanan nedenle kabulü ile inceleme konusu ilk derece mahkemesi kararının HMK’nun 353/1-a.3 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-)Davanın yeniden görülmesi için dava dosyasının mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-) İstinaf eden davalının sair istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,
4-) İstinaf eden tarafça yatırılan istinaf karar ilam harcının talebi hâlinde kendisine iadesine,
5-) İstinaf eden tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
6-) Dairemiz kararının taraflara tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nun 362/1-g maddesi uyarınca 12/05/2023 tarihinde KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.