Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
DAVALI : HASIMSIZ
VEKİLİ :
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 15/09/2023
KARAR TARİHİ:
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı şirket vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesi ile; ….San. ve Tic. A.Ş.’nin yetkilisi olan …’ nın kuzeni ….’ da bulunan ticari belgelerin …. günü Kahramanmaraş merkezli olarak meydana gelen deprem felaketi nedeniyle
enkazda tamamen zayi olduğunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Belgelerin saklanması, saklama süresi” başlıklı 82. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.”
şeklinde bir düzenleme yer aldığını, …’ın (TC: ….) ‘ nın vefat etmesi sebebiyle söz konusu belgelerin zayi olduğunu sonradan öğrenildiğini, tüm bu nedenlerle yasal süresi içinde zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, 6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmüne uyarınca zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmüne göre, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır.
Söz konusu hükümde “yangın, su baskını, veya yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle” defter ve belgelerin ziyaa uğramasından söz edildiği dikkate alınarak, sınırlayıcı bir düzenleme yapılmadığı kabul edilmelidir. Bu nedenle hükümdeki “gibi” sözcüğünden de anlaşılacağı üzere, tacirin elinde olmayan benzer olaylar da maddenin kapsamında düşünülmüştür. Bu nedenle tacirin, söz konusu hükümdeki defter ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur (Yargıtay HGK’nın 25/09/1985, E. 1984/11-12, K. 1985/728 tarih ve sayılı kararı). Bundan ayrı olarak, ticari defter ve belgelerin kaybedilmiş olduğu iddiasının, samimi ve inandırıcı bulunması da lâzımdır. (Arkan, Sabih: Ticarî İşletme Hukuku, 24. Basıdan Tıpkı Basım, Ankara 2018, s. 382)
Eldeki davanın niteliği gereği resen araştırma ilkesinin gözetildiği, bu minvalde davacı şirketçe Mahkememizin … Esas sayılı dosyasında da zayi belgesi verilmesinin talep edildiği, Mahkememizin …. tarih, …. Esas, …. Karar sayılı kararıyla “Somut olayda, davacı tarafça sadece davacı şirkete ait Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterinin zayi olduğunun beyan edildiği, söz konusu defterin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle zayi olduğu yönünde bir iddia ve ispat bulunmadığı, davacı tarafça dava dilekçesine iddia ettiği zayi olayı nedeniyle somut herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı (aynı yönde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin …. Esas sayılı kararı, …. Esas sayılı kararı) , kaybolma nedeninin açıklanamadığı, bu nedenle metnine yukarıda yer verilen 6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmünde düzenlenen koşulların gerçekleşmediği anlaşılmakla davanın reddine ” dair karar verildiği, anılan kararın istinaf kanun yolundan feragat ile … tarihi itibariyle kesinleştiğinin görüldüğü, bu durumda eldeki davada hak düşürücü sürenin geçmiş olduğunun açık olduğu, kaldı ki tüzel kişi tacir olan davacı şirketin defterlerinin şirket merkezinde muhafaza altında olması gerektiği hususunun basiretli bir tacirden beklenen davranış olduğu, şirket merkezi dışında vefat eden ….’da defterlerin bulunduğu savının basiretli bir davranış olmadığı sonucuna varılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı tarafın yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinden karar verildi.
Katip Hakim