Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/677 E. 2023/863 K. 11.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 04/07/2023
KARAR TARİHİ : 11/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, ….. Hizmetleri ile …..arasında Radyo Baz istasyonları Çözüm Ortaklığı Sözleşmesi imzalandığını, daha sonra Devir Sözleşmesi ile …..devredildiğini, davalı şirketin çalışanı …..’in iş aktini feshettiğini, bunun üzerine dava dışı çalışan tarafından müvekkil şirket ile davalı şirket aleyhine açılan alacak davası sonucu Diyarbakır …..İş Mahkemesinin …..sayılı ilamı ile davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, bu karara dayanılarak Diyarbakır İcra Dairesinin …..esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibi neticesinde, müvekkil şirketin bakiye borç miktarına karşılık toplam …..TL ödeme yaptığını, Radyo Baz İstasyonları Çözüm Ortaklığı Sözleşmesi’nin (11 Zararların Tazmini) ve Devir Sözleşmesi’nin (3.12.) maddelerinde; “11.1. Yüklenici, Sözleşme ile yükümlendiği edimlerini tam, zamanında ve gereği gibi yapılmasından sorumlu olup, söz konusu yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeni ile İşveren’in uğrayacağı her türlü zararı, İşveren’in bildiriminden itibaren nakden ve defaten tazmin etmekle yükümlüdür. İşveren’in söz konusu zararını Yüklenici’ye ödenecek ücretlerden mahsup etme ve/veya teminat mektubundan tahsil etme hakkı saklıdır. 11.2. Söz konusu zararın tespiti hususunda İşveren’in kayıt ve defterlerinin esas alınarak, kesin delil kabul edileceği konusunda taraflar anlaşmışlardır. 11.3. Yüklenici; işbu Sözleşme ile üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeni ile Kamu ya da üçüncü gerçek veya tüzel şahısların uğrayacağı zararların tazmininden de sorumlu olacak ve söz konusu zararlar nedeni ile doğabilecek her türlü ceza ve tazminat talebinden İşveren’i ari tutacaktır. 11.4. Yüklenici; doğrudan zararlarm tazmini konusunda sınırsız sorumlu olacak olup, dolaylı zararlardan sorumluluğu 17.5 hükümleri saklı kalmak kaydıyla dolaylı zararın Yüklenici’nin ağır ihmal ve/veya kasıtlı eylemi ve/veya gizlilik yükümlülüğünü ihlali ve/veya fikri mülkiyet haklarını ihlali ve/veya kanun ve/veya mevzuzat hükümlerinin ihlali sebepleriyle ortaya çıkması halleri haricinde toplam Sözleşmenin geçerli olduğu toplam süre boyunca toplam sözleşme bedeli ile sınırlı olacaktır. 11.5. Yüklenicinin bu sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerinden herhangi birini ihlal etmesi sebebiyle gerek adli ve gerekse üçüncü kişilerden gelebilecek her türlü ceza iddiası ve [veya tazminat talebinin sorumlusu münhasıran Yüklenici olacaktır. Yüklenici, bu nevi uyuşmazlık sebebiyle doğrudan ya da dolaylı olarak ortaya çıkabilecek her nevi sorumluluktan İşveren’i ari tutmayı kabul, beyan ve taahhüt eder. Aksi halde, İşverenin bu nedenle uğradığı zararın tazmin edilmesini talep hakkı saldı kalmak kaydıyla, bu sebeple ödemekle yükümlü olduğu tüm tutarları Yükleniciye rücu etme hakkı bulunmaktadır.” şeklinde düzenlemelerin mevcut olduğunu, bu nedenlerle dava dışı davalı şirket çalışanına müvekkil şirketin ödemek zorunda kaldığı ileri sürerek fazlası saklı …..TL’nın ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Usulüne uygun tebligata rağmen davalı davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılmamıştır.
Davacı tarafından dosyaya sunulan deliller incelenmiş, Diyarbakır …..İş Mahkemesinin …..esas sayılı dosyası ile Diyarbakır İcra Dairesinin …..esas sayılı icra takip dosyası celp edilerek dosya arasına kazandırılmıştır.
Dosyanın incelenmesinde, dava dışı …..tarafından eldeki dosyanın davacısı aleyhine işçilik alacaklarının tahsili istemiyle açılan alacak davası sonucu Diyarbakır …..İş Mahkemesinin …..tarih ve …..sayılı ilamı ile, …..İletişim Hizmetleri A.Ş. ile …..Servis Hizmetleri A.Ş. arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu, …..A.Ş.’nin üst işveren olduğu, dava dışı işçinin …..tarihleri arasında çalıştığı ve iş akdinin davalı tarafından ihali süresinin …..tarihinde sona ermesi nedeniyle aynı tarihte işten çıkış bildirgesinin verildiği, dava dışı işçinin …..tarihinde asıl işveren …..Hizmetleri Anonim Şirketinden işi üstlenen ihaleyi alan şirkette (…..) işe girişinin yapılıp çalışmasını sürdürdüğü kabul edilerek, davanın kısmen kabulü ile, …..TL net fazla mesai alacağının, …..TL net ulusal bayram genel tatil ücreti alacağının, …..TL net ücret alacağının ve …..TL yemek alacağının eldeki dosyanın davacısı …..Hizmetleri A.Ş.’den tahsili ile dava dışı işçiye verilmesine, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti taleplerinin reddine karar verildiği, karara karşı dava dışı işçi vekili ile eldeki dosyanın davacısı …..Hizmetleri A.Ş. vekili tarafından yapılan istinaf başvuru üzerine yapılan istinaf incelemesi sonucu Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi …..Hukuk Dairesinin …..tarih ve …..Sayılı ilamı ile istinaf başvurularının miktar yönünden kesin olmak üzere esastan reddine karar verildiği, dava dışı işçi tarafından Diyarbakır İcra Dairesinin …..esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibi sonucu elde ki dosyanın davacısı tarafından …..tarihinde takip dosyasına …..TL ödendiği dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, davacıdan tarafından ödenen bedelin davalıya rücu edip edemeyeceğine ilişkindir.
Eldeki davanın tarafları arasında, dava dışı işçiye karşı üst işveren-alt işveren ilişkisi olduğu İş Mahkemesinde yapılan yargılamada kabul edilmiş ve mahkemenin bu yöne ilişkin kabulü istinaf aşamasında kesinleşmiştir. Davacıda kesinleşen mahkeme kararına dayalı başlatılan icra takibi nedeniyle ödeme yapmıştır. Taraflar arasında üst işveren-alt işveren ilişkisi olduğuna yönelik kesinleşen mahkeme kararı elde ki dava yönünden bağlayıcı olup, mahkememizce taraflar arasında üst işveren-alt işveren ilişkisi olup olmadığına yönelik tahkikat yapılmasına gerek görülmemiştir.
Açılan dava, davacı tarafından dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının, davalıdan rücuen tahsiline ilişkin olduğu için uyuşmazlık, …..Dairesince benimsenen genel ilkelere göre çözümlenmelidir. Buna göre;
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir.
Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Taraflar arasındaki sözleşmede aksi düzenlenmemiş ise işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması nedeniyle davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler ise kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerin de bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
Aynı şekilde ihbar tazminatından da son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. (…..Hukuk Dairesinin …..tarihli ve ……).
Yukarıda yer verilen ilkeler uyarınca somut olay incelendiğinde; dava dışı işçi tarafından İş Mahkemesinde hükmedilen yargılama gideri ve vekalet ücreti ile fazla mesai, UBGT, ücret alacağı ve yemek ücreti alacağı ve bu alacak kalemlerinin işlemiş faizlerinin icra takibi başlatıldığı, iş mahkemesinde hüküm altına alınan alacakların davalının dava dışı işçiyi çalıştırdığı döneme isabet ettiği, dosya içerisinde işçilik alacaklarının ödenmesinden davacının sorumlu olduğuna dair herhangi bir sözleşme hükmü bulunmadığı, bu nedenle dava dışı işçiye ödenen bedelin tamamının davalının sorumluluğunda olduğu ve davacının ödediği bedeli davalıya rücu edebileceği anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiş, İş Mahkemesinde görülen dava davalıya ihbar edildiğinden elde ki davada kabul edilen alacağın tamamına tarafların tacir olduğu da gözetilerek ödeme tarihi olan …..tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, …..TL’nın …..tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …..TL peşin harçtan, başlangıçta yatırılan …..TL peşin harcın mahsubu ile bakiye …..TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan …..TL başvuru harcı ile peşin harç olarak yatırılan …..TL’nın toplamı olan …..TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından tebligat ve posta masrafı olarak sarf edilen toplamda …..TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan …..TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen …..TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
7-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim