Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/663 E. 2023/1053 K. 08.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 03/07/2023
KARAR TARİHİ : 08/12/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 06.02.2023 günü Kahramanmaraş merkezli olarak meydana gelen depremler nedeniyle Müvekkili Şirketin ağır hasarlı hale gelen …..İş Merkezi’ndeki idari ofis olarak kullandığı taşınmazın yıkıldığı. Bahse konu taşınmazın yıkım kararı ve yıkım sürecinin medyaya da yansıdığı belirtilmiştir. Müvekkili Şirketin bahse konu, iş yerinde bulunduğu belirtilen aşağıda belirtilen kanuni defter ve belgelerin deprem enkazında zayi olduğu. İşbu nedenle Türk Ticaret Kanunu’nun 82. Maddesi’nin 7. Fıkrası ile 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 10 uncu maddesinin 22. Fıkrası uyarınca ilgili makamlar tarafından talep edilmesi halinde Müvekkili Şirket tarafından sunulabilmesi için Müvekkili Şirketin kanuni defter ve belgelerinin zayi olduğuna ilişkin olarak Sayın Mahkemeden zayi belgesi talep ve dava etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, karar defteri ile pay defterinin zayi olması nedeniyle 6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmüne göre zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Talep konusunun davacı şirkete ait 2012 – 2020 yılları arasına ait karar defteri, kanuni defterlerin zayi olduğundan bahisle zayi belgesi verilmesinden ibaret olduğu anlaşıldı.

Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 09/12/2021 tarih, 2021/2866 Esas, 2021/1849 Karar sayılı içeriğinde de ayrıntılı olarak açıklandığı ve Mahkememizce de iştirak edilmek suretiyle atıf yapıldığı üzere; 19/10/2021 tarihli ve 30923 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Elektronik Defter Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in m. 7.1 hükmüne göre e-defter tutanların, Vergi Usul Kanununda belirtilen “mücbir sebep” halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Gelir İdaresi Başkanlığından ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Anılan maddede atıf yapılan Vergi Usul Kanunu m. 13 hükmü uyarınca mücbir sebepler ise; (i) vergi ödevlerinden her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk; (ii) vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler; (iii) kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler; (iv) sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısiyle defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması şeklindedir.
6100 sayılı TTK m. 82/7 hükmünde ise tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği, davanın hasımsız açılacağı, mahkemenin gerekli gördüğü delillerin toplanmasını emredebileceği hüküm altına alınmıştır. Madde uyarınca, 15 günlük hak düşürücü süre zayi sebebinin ve zayi olan defter ve belgelerin tam olarak tespitinden itibaren başlar.
Yukarıda anılan ilke ve esaslara göre somut olay değerlendirildiğinde; Mahkemece yukarıda yer verilen Tebliğ hükümleri doğrultusunda Gelir İdaresi Başkanlığından davacı şirketin dava konusu e-defter ve beratlarının ikincil örneklerinin muhafaza edilip edilmediğinin sorulduğu, Gelir İdaresi Başkanlığının …..tarihli cevabi yazısı içeriğine göre, “Başkanlığımız sisteminin kontrolünde; adı geçen mükellefin 01/01/2021 tarihinde e-Defter uygulamasına dahil olduğu, firma tarafından e-defter ve beratlarının temini için yazımız tarihi itibariyle başvuru yapılmadığı, sistem kayıtlarımızdan alınan e-defter ve beratlarının onaylı örneklerinin yazımız ekinde gönderildiği” denildiği, buna göre davacıya ait e-defterlerin ve beratların kayıtlarının yedeklendiği bildirilmiş olmakla anılan kurumdan davacı şirketin e-defter kayıtları ile beratları temin edilebileceğinden, Mahkememizce davanın bu gerekçeyle reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi daha sonra açıklanacağı üzere;
Davanın REDDİNE,
Alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 89,95 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan harç ve yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Talep halinde artan avansın iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim