Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 11/12/2021
KARAR TARİHİ : 23/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı şirkete ait … plakalı aracın müvekkili şirkete ZMMS sigorta poliçesiyle sigortalı olduğunu, …tarihinde aracın trafik kazasına karıştığını, sigortalı aracın sürücüsünün olay yerini terk etmesi nedeniyle, sürücüsünün tespit edilemediğini, kaza sebebiyle ölenlerin yakınlarına …TL tazminat ödemek zorunda kalındığını, bu hali ile davalının asli kusurlu ve sorumlu olduğunu, kazada ölenin yakınlarına tazminat ödeyen müvekkili şirketin bu bedeli rücuen davalıdan talep etme hakkı doğduğunu, …TL tazminatın ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak ticari faizi ile birlikte davalıdan tazminine, dava sonucunda muhatapların bulunmaması ve hükmün infazının mümkün olmaması ihtimali nedeniyle …plakalı aracın üçüncü şahıslara devrinin önlenmesi amacıyla trafik kaydı üzerine hüküm kesinleşinceye kadar tedbir kaydı konulmasına ve yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
1-Diyarbakır …Asliye Ceza Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası,
2-Arabuluculuk tutanağı, poliçe ve hasar dosyası, trafik tescil kayıtları,
3-Bilirkişi heyetinin …tarihli raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava; ZMMS poliçesi kapsamında dava dışı üçüncü kişiye tazminat ödeyen sigortacının, olay yerini terk ettiğini iddia ettiği sigortalısından ödenen bedelin rücuen tahsili talebine ilişkindir.
…günü saat :… sıralarında …Devlet Karayolu (…) üzeri, …İli istikametinden, …İli istikametine,
karayolunun …km. sinde meydana gelen tek taraflı yaralanmalı (ölümlü) ve maddi
hasarlı trafik kazasında;
sürücü …sevk ve idaresindeki …plakalı otomobili ile …-
…Km.si) müteakiben, …İli
istikametinden, …İli istikametine yolun sol şeridi üzerinde seyir etmekte iken
karayolunun …km. sine geldiğinde, direksiyon hâkimiyetini kaybederek sürücünün
gidiş istikametine göre yolun sağından yoldan çıkarak yol dışında bulunan boş arazide takla
atarak ters vaziyette durması neticesinde; tek taraflı yaralanmalı (ölümlü) ve maddi hasarlı
trafik kazası meydana gelmiştir.
Kaza sonunda sürücü …ve aynı otomobilde
yolcu olarak bulunan …’ ın yaralandıkları ve tedavi amaçlı olarak Hastaneye
götürüldükleri, daha sonra yolcu …’ ın vefat ettiği, kazaya karışan …
plakalı otomobilde maddi hasarın meydana geldiği anlaşılmıştır.
Neticeten dosyada mübrez trafik bilirkişisinin raporu da ışığında yapılan değerlendirmede; Sürücü …sevk ve idaresindeki …plakalı otomobili ile kaza
tespit tutanağında belirtilen kaza mahalline gelmeden önce yoldaki araç trafiğini yeterince
kontrol etmediği, önünde ve arkasında kendisine engel olan herhangi bir araç ve etken
olmadığı halde bir anlık dalgınlık ile direksiyon hakimiyetini kaybederek sürücünün gidiş
istikametine göre yolun sağından yoldan çıkarak yol dışında bulunan boş arazide takla atarak
ters vaziyette durması neticesinde kazanın meydana geldiği, etkili fren tertibatına
başvurmadığı, karayolunda seyir halinde iken seyrini ve hızını görüş mesafesini kontrol
altında tutacak şekilde sürdürmesi gerekirken bu hususu dikkate almadığı, şerit izleme ve
değiştirme kuralına riayet etmediği, kazayı önleme ve öngörebilme adına herhangi bir
eylem yapmadığı, özen ve dikkat yükümlülüğünü yerine getirmediği, etkin dikkatli olarak
araç kullanmadığı anlaşıldığından meydana gelen kazada etken kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.
2918 sayılı KTK.m.95/2 “Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir.” hükmü yer almaktadır.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın, Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı başlıklı m.B.4 ile sigortacının, sigortalısına karşı rücu nedenleri sayılmıştır. Dava dilekçesiyle; rücu sebebi olay yerini terk olarak gösterilmiştir.
4721 sayılı TMK.m.6’da “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.”, yine 6100 sayılı HMK.m.190/1 ile “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Sigorta Genel Şartlarından Sigortanın, sigortalıya rücu hakkı ” B.4. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortanın Sigortalıya Rücu Hakkı” başlıklı maddesinde düzenlenmiş, ilgili madde “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigortalıya rücu edebilir.
Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
…f) Bedeni hasara neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde,
Sigortacı rücu sebeplerine dayanarak tazminat sürecini geciktiremez ve bu sebeplere dayalı bilgi ve belgeyi hak sahibinden talep edemez.” denilerek, sigortacının sigortalıya rücu edebileceği durumlar sayılmıştır. İlgili maddede sayılan rücu sebepleri birbirinden bağımsız sebepler olup, rücu sebeplerinden birinin bulunması halinde sigorta şirketi yapılan hasar ödemesinin rücuen tazminini sigortalısından talep edebilir.
Sigorta hukukunda asıl olan, sigorta poliçesi kapsamında kalan rizikonun gerçekleşmesi halinde zararın sigortacı tarafından karşılanmasıdır. Ancak bazı durumlara ilişkin kanuna veya poliçe genel şartlarına hükümler konularak, zarar teminat dışına çıkarılabilmektedir. ZMMS genel şartlarının B.4 maddesinde de teminat harici olan hususlar düzenlenmiş olup, bunlardan bir tanesi de kazadan sonra olay yerinin terk edilmesidir.
Buna göre, “bedeni hasar”a neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde sigorta şirketinin zarar gören 3. kişilere ödediği tazminatı sigortalısına rücu hakkı bulunmaktadır. Bedeni hasara neden olan bir trafik kazası sonucu sigortalı araç sürücüsü olay yerini terk etmişse olay yerini terk sebebinin tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu bir hal sebebine dayanması gerektiği aşikardır.
ZMMS genel şartları B.4/f bendi kapsamında sigorta şirketinin sigortalısına rücu hakkının doğumu için iki sebebin bir arada bulunması gerekmektedir.
a)- Bunlardan ilki meydana gelen trafik kaza sonucunda “bedeni hasar”ın doğmasıdır. Poliçe genel şartlarında maddenin kapsamı “bedeni hasar ile” sınırlandırılmış olup, düzenleyici, yalnızca maddi hasar meydana gelen kazaları özellikle rücu kapsamına almamıştır. Kural, riskin gerçekleşmesi halinde zararın karşılanması olduğundan ve teminat dışı olan durumlar istisna olduğundan, maddi hasarlı trafik kazalarında, sigortalı sürücüsü tarafından olay yerinin terkinin genişletici yorumla rücu kapsamına alınması mümkün değildir.
ZMMS genel şartları B.4/f bendi düzenlenirken zarar gören 3. şahıslara yapılan ödemenin türü ve niteliği dikkate alınmamış, aksine “trafik kazası”nın türü esas alınmıştır.
b)-Rücu için gerekli olan ikinci sebep ise, sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk sebebinin ZMMS genel şartları B.4/f bendi kapsamında “tedavi” veya “yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme”, “can güvenliği nedeniyle uzaklaşma” gibi zorunlu hallerden birine dayanması gerekmektedir.
Somut olayda ise bedeni hasar meydana gelmiştir.
…plakalı aracın davacı …Sigorta A.Ş. nezdinde …numaralı Trafik Sigorta Poliçesi ile …- …tarihleri arasında kaza tarihi olan …tarihi kapsar şekilde sigortalı olduğu, poliçeden dolayı ölüm halinde kişi başına azami sorumluluk limitinin kaza tarihinde …TL olduğu, sigortalının davalı şirket olduğu görülmüştür.
Somut olayda sigortalı aracın sürücüsünün olay yerini terk ettiği aşikardır. Ancak dosyada mübrez ceza dava dosyasının incelenmesinden kazanın tek taraflı kaza olduğu, kaza neticesinde yaralanan sürücü …ambulansla hastaneye kaldırıldığının anlaşıldığı, dolayısıyla davalıya “olay yeri terk” nedenine dayalı rücu şartı oluşmadığı, davacı tarafın aksi yöndeki beyan ve itirazlarına haksız ve dayanaksız görülmekle itibar edilemeyeceğinin değerlendirildiği, ehliyetsiz araç kullanma rücu sebebi hususunda görevsiz Tüketici Mahkemesi tarafından araştırma yoluna gidilmişse de ispat yükü üzerinde olan davacı tarafça bu hususta aşamalarda hiç bir iddia ileri sürülmediğinin görüldüğü, Mahkemenin tarafların talebiyle bağlı olduğu anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde karar tesis edilmiştir.
HÜKÜM-Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 269,85 TL harcın dava açılırken alınan peşin harçtan mahsubu ile bakiye …TL’nin kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen …-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin ve ödenen harçların kendi üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333. madde gereğince gider avansından arta kalan miktarın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim