Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/361 E. 2023/874 K. 16.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/04/2023
KARAR TARİHİ : 16/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … günü … merkezli olarak meydana gelen depremler nedeniyle … Sitesinin kısmen yıkıldığını, akabinde İdare’nin kararı ile tamamen yıkıldığını, Müvekkili şirketin yetkilisi …’ya ait … binasında … Apt. No: … adresinde müvekkiline ait tüm ticari defterler, faturalar, vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evrakların zayi olduğunu, TKK madde 82, (7) numaralı fıkra uyarınca 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait Envanter Defteri, 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait Yevmiye Defteri, 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait Defteri Kebir, 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait alım, satım ve gider faturaları hakkında
zayi belgesi verilmesini talep ettiklerini, söz konusu taşınmazın müvekkili şirket tarafından hem depo olarak kullanıldığını hem de ticari belgelerin muhafaza edildiğini, yıkım esnasında belirtilen kanuni defter ve belgelerin deprem enkazında tamamen zayi olduğunu, Söz konusu belirtilen belgelerin müvekkili Şirketçe kurtarılma imkanının olmadığını, İlgili makamlara talep edilmesi halinde sunulmak ve tevsik edilmek üzere kanuni defter ve belgelerin zayi olduğuna ilişkin olarak taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, 6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmüne uyarınca zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmüne göre, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır.
Söz konusu hükümde “yangın, su baskını, veya yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle” defter ve belgelerin ziyaa uğramasından söz edildiği dikkate alınarak, sınırlayıcı bir düzenleme yapılmadığı kabul edilmelidir. Bu nedenle hükümdeki “gibi” sözcüğünden de anlaşılacağı üzere, tacirin elinde olmayan benzer olaylar da maddenin kapsamında düşünülmüştür. Bu nedenle tacirin, söz konusu hükümdeki defter ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur (Yargıtay HGK’nın 25/09/1985, E. 1984/11-12, K. 1985/728 tarih ve sayılı kararı). Bundan ayrı olarak, ticari defter ve belgelerin kaybedilmiş olduğu iddiasının, samimi ve inandırıcı bulunması da lâzımdır. (Arkan, Sabih: Ticarî İşletme Hukuku, 24. Basıdan Tıpkı Basım, Ankara 2018, s. 382)
Davacı şirketin, … tarihini de kapsar şekilde Ticaret Sicil Gazetesindeki adres bilgilerinin incelenmesinden, … tarihi itibariyle şirket adresinin … Mah. …. Sk. …Plaza … Blok Kat … No … … olduğu görülmüştür.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede; çekişmesiz yargı işi niteliğinde olan ve resen araştırma ilkesinin hakim olduğu eldeki davada tüm dosya kapsamına göre; davacının basiretli bir tacir olarak ticari defter ve belgelerini şirket merkezinde muhafaza etmesi ve korunması için gerekli tedbirleri alması gerektiği, davacının defterlerinin zayi olduğu adresin şirketin adresi olmadığı, defter ve kayıtlarının şirket merkezinde bulunmasının mutad uygulama olduğu, dava konusu olayda şirket defter ve kayıtlarının, dava dilekçesinde depo olarak kullanıldığı ifade edilen davacı şirkete ait olmayan yerde saklanması hususunda davacı tarafın kusurlu olduğu anlaşılmakla davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken … TL harçtan dava açılırken alınan peşin harcın mahsubu ile bakiye 89,95 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Yargılama giderlerinin ve ödenen harçların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim