Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/215 E. 2023/1080 K. 12.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACILAR :

VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/03/2023
KARAR TARİHİ : 12/12/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkillinin eşi …..; …..günü saat …..sıralarında, …..kullandığı …..plakalı …..marka kamyonet tipi araç ile …..İlçesi …..Caddesi üzerinde bulunan …..kapısı yakınında duraklama halinden hareketle geri manevra yaptığı sırada aracın arka kısımları temaslı, bahse konu aracın arkası sıra taşıt seyir alanında bulunan …..çarptığı, çarpışmanın etkisiyle yayanın yol üzerine düştüğü, geri manevra halinde araç ile birlikte sürüklendiği, yol üzerinde 13 metre kan izi bırakıldığı, olay nedeniyle ağır şekilde yaralanan …..kaldırıldığı hastanede vefat ettiğini, …..plakalı araç sürücüsü …..tam kusurlu tespit edildiğini, müvekkilinin bu elim kaza nedeniyle engelli çocuğuna tek başına bakmak zorunda kalacağını, müvekkilinin bir işte çalışmadığını, eşinin maddi desteğine çok ihtiyaç duyduğu bir dönemde eşinin maddi desteğinden yoksun kaldığını, kaza nedeniyle engelli- özürlü haliyle tek başına kaldığını, müvekkilinin bir işte çalışma ve idrak gücünden yoksun olduğunu, bu nedenle, müvekkil annesinin maddi desteğine çok ihtiyaç duyduğu bir dönemde annesinin maddi desteğinden yoksun kaldığını, müvekkili mağduriyetinin giderilmesi için davalı …..Sigorta A.Ş’ye müracaat ettiğini, davalı Sigorta Şirketi müvekkkilin talebini kabul etmediğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik …..için …..TL , engelli çocuk …..için …..tl olmak üzere toplamda …..tl destekten yoksun kalma tazminatının kabülüyle, haksız fiilin gerçekleştiği tarih olan …..tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, …..TL cenaze ve defin giderinin haksız fiilin gerçekleştiği tarih …..tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili sigorta şirketinin poliçeden kaynaklanan maddi tazminat taleplerine ilişkin sorumluluğu; sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve azami poliçe teminat limiti ile sınırlı olduğunu, söz konusu sorumluluk aynı zamanda davacının yoksun kaldıkları gerçek destek miktarı ile de sınırlı olduğunu, nitekim sürücünün kusursuz olduğunu, davacıların destek zararının ispatı gerekmekte olduğunu, kazaya konu kusur oranı tespitinin adli tıp kurumu tarafından tespiti gerektiğini, kusur oranının tespitinden sonra davaya konu destekten yoksun kalma tazminatının uzman bilirkişilerce hesaplanması gerektiğini, kaza tarihinden itibaren faiz talebi ile ticari faiz talebinin reddine karar verilmesini, davanın öncelikle usulden reddini, davanın esastan reddini, temerrüte düşmemiş ve dava açılmasına sebebiyet vermemiş bulunan müvekkili şirket aleyhine yargılama giderine,faize ve vekalet ücretine karar verilmemesini, karar verilmesi halinde müvekkili şirketin sorumlu olduğu azami poliçe teminat limiti ve sigortalı araç sürücüsünün kusur oranı ve vefat edenin müterafik kusuru dikkate alınarak yargılama giderinin,faize ve vekalet ücretine hükmolunmasını, reddedilen kısım için yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya tahmiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ;
1-Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığının …..soruşturma sayılı dosyası; mahkememiz dosyasının içerine alınmış olup, davalı nezdinde sigortalı araç sürücüsünün taksirle ölüme neden olma suçundan şüpheli olarak yer aldığı, dosyada soruşturma aşamasında …..tarihinde trafik bilirkişisinden alınan raporda …..kusursuz olduğu, …..ise Asli Tam Kusurlu olduğunun bildirildiği anlaşılmıştır.
2-…..plakalı araca ait Trafik Sigorta Poliçesi; davalı sigorta şirketi nezdinde aracın …..-…..tarihleri arasında ZMMS kapsamında sözleşmesinin bulunduğu, sigorta poliçesi incelendiğinde kişi başı sakatlanma ve ölüm klozunun …..olduğu, davalı sigorta şirketinin hasar dosyası evraklarını sunmuş olduğu, davacının davalı sigorta şirketine başvurusunun bulunduğu ve başvuru dilekçesinin …..tarihinde gelen evrak olarak sigorta şirketince havalesinin yapıldığı anlaşılmıştır.
3-Davacının nüfus aile kayıt örneği incelendiğinde davacı …..müteveffa …..eşi olduğu diğer davacı …..ise müteveffanın oğlu olduğu, müteveffanın davacı …..hariç 5 çocuğunun daha olduğu, çocuklarının 18 yaşını doldurduğu anlaşılmıştır.
4- Davacı ……….doğumlu olduğu, davacı vekilince sunulan …..tarihli Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Raporunda davacının askerliğe elverişli olmadığı ,kurulan tanıda ise “Zeka ve muhakeme klinik olarak yetersiz ,fikir akış hız ve ritmi yavaşlamış, amaca varmakta zorlanıyor vs.” tanı konulduğu 7 adet uzman doktor tarafından imzalanan raporun mevcut olduğu anlaşılmıştır.
5- …..tarihli Kaza tespit tutanağında özetle; Sürücü …..beyanına göre, sevk ve idaresindeki …..plakalı aracıyla …..caddesindeki …..önüne park ettiğini, daha sonra hareket etmek istediği esnada geri geri manevra yaparak yaya olan …..aracının arka kısımları çarptığı, sürücünün 2918 sayılı KTK’nın 67/1-b-c yönetmeliğinde belirtilen şartları ihlal ettiği kanaatine varıldığı belirtilerek 2 polis memuru tarafından tutanak altına alındığı anlaşılmıştır.
6-Mahkememizce Ankara ATK’dan aldırılan …..tarihli kusur raporunda özetle…..günü saat …..sıralarında sürücü ….., yönetimindeki …..plaka sayılı kamyonet ile …..Caddesi üzerinde seyrederek geldiği olay yeri …..kapısı önünde duraklamasını müteakip yeniden hareketlenerek geri manevra yaptığı sırada, aracının arkasında kaplama içerisinde bulunan yaya …..’a çarparak sürüklemesi sonucu dava konusu kaza meydana geldiği, kazada sürücü …..’in % 100 (yüzde yüz) oranında kusurlu, yaya …..’ın ise kusursuz olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
7- Mahkememizce kolluğa yazılan SED araştırmasına özetle; …..çalışmadığı, …..TL maaş aldığı, kendi evinin olduğu, 2 oğlu olduğu, ilkokul mezunu olduğu, …..ise çalışmadığı, ailesinin yanında kaldığı, ilkokul mezunu olduğu anlaşılmıştır.
8- Mahkememizce cenaze giderleri için Belediyeye yazılan müzekkereye cevaben özetle; Cenaze giderleri tutarının 2022 yılı itibari ile yaklaşık 1500 TL olarak tespit edildiği, bu hizmetlerin belediye tarafından ücretsiz karşılandığının bildirildiği anlaşılmıştır.
9- Mahkememizce aldırılan aktüer bilirkişisi tarafından düzenlenen …..tarihli bilirkişi raporunda özetle; …..günü kaza sonucu vefat eden …..kaza tarihinde 65 yaşında olduğu, TRH-2010 yaşam tablosuna göre bakiye ömrün 14 yıl kaldığı, asgari ücret üzerinden hesaplama yapıldığında, desteğinden yoksun kalan eşinin ve çocuklarının destekten yoksun kalma tazminatlarının; Eşi …..için …..TL, engelli çocuğu Ramazan Akalın için ise …..TL olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.
10-Davacılar vekili tarafından mahkememize sunulan …..tarihli ıslah dilekçesinde özetle;Eş ……….TL destekten yoksunluk tazminat maddi zararının …..tarihinden itibaren işletilecek en yüksek banka mevduat faizi uygulanmasını, çocuk …..destekten yoksunluk tazminat maddi zararının …..tarihinden itibaren işletilecek en yüksek banka mevduat faizi uygulanmasını talep ettiği anlaşılmıştır.
11- …..plakalı aracın noter tescil kayıtlarına ilişkin yazı cevabı incelendiğinde; aracın …..adına kayıtlı olduğu ve arasın hususu/yük nakli kullanım amacına özgülendiği anlaşılmıştır.
12- Arabuluculuk tutanağı dava açmadan önce Diyarbakır Arabuluculuk Bürosunca …..dosya numarası ile …..tarihinde tarafların anlaşamadığına dair son tutanak düzenlendiği anlaşılmıştır.
Dosya İçerisinde Bulunan Tüm Delil Ve Belgeler Bir Arada Değerlendirildiğinde;
Dava destekten yoksun kalma tazminatı ile cenaze ve defin giderlerine ilişkin tazminat davasıdır.
Dava konusu uyuşmazlık ; müteveffa ile davalı nezdinde sigortalı araç sürücünün kusur durumunun tespiti ile davacıların destekten yoksun kalma tazminatı şartlarının oluşup oluşmadığı, müteveffanın sağlığında desteğinden yararlanıp yararlanamadıkları, buna göre, müteveffanın ölümü ile destek zararının ortaya çıkıp çıkmadığı, tazminatın miktarı ve cenaze ile defin giderlerinin oluşup oluşmadığının tespiti ve tahsiline ilişin olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı nazara alındığında kazanın …..günü saat …..sıralarında sürücü ….., yönetimindeki …..plaka sayılı kamyonet ile …..Caddesi üzerinde seyrederek geldiği olay yeri …..kapısı önünde duraklamasını müteakip yeniden hareketlenerek geri manevra yaptığı sırada, aracının arkasında kaplama içerisinde bulunan yaya …..’a çarparak sürüklemesi sonucu dava konusu kaza neticesinde müteveffanın ölümüne konu trafik kazası meydana gelmiştir.
a) Destekten yoksun kalma tazminatı açısından:
Destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir.
TBK’nun 53/3. maddesinde sözü edilen destek kavramı hukuksal bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu hedef tutar ve ne hısımlığa ne de yasanın nafaka hakkındaki hükümlerine dayanır; sadece eylemli ve düzenli olarak geçimini kısmen veya tamamen sağlayacak şekilde yardım eden ve olayların akışına göre eğer ölüm vuku bulmasaydı, az çok yakın bir gelecekte de bu yardımı sağlayacak olan kimse destek sayılır. Bununla birlikte destekten yoksun kalan kimse devamlı ve gerçek bir ihtiyaç içerisinde bulunmalıdır. Genel olarak bakım ihtiyacı, sosyal düzeye uygun olan yaşamın devamını sağlamak için gerekli olanaklardan yoksun kalmayı anlatır. Eğer ölenin eylemli olarak baktığı davacı, ölüm yüzünden bu bakımın sağladığı yaşama düzeyinin altına düşmüş olursa, ihtiyaç bulunma koşulu gerçekleşmiş sayılır. Burada önemli olan, destekten yoksun kalan kimsenin ve ailesinin temsil ettiği sosyal ve ekonomik düzeye göre normal karşılanan giderlerdir (….., sayılı kararı).
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” düzenlemelerine yer verilmiştir. Araç sürücüsü kusuru nedeniyle meydana gelen zararları karşılamakla yükümlü olduğu gibi, anılan yasal düzenlemeler gereğince, davalı sigorta şirketi de, düzenlenen sigorta poliçesi ile sigortalı aracın sürücüsünün kusuru nedeniyle meydana gelen trafik kazalarında üçüncü kişilere verilen zararı, zararın türüne göre poliçede belirtilen teminat üst limiti ile üstlenmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre davacı eşin murisin desteğinden pay aldığı karine olarak kabul edilmektedir. Aksini ispat yükü davalı üzerindedir. Davalı tarafından aksini gözterir bir belge dosyaya ibraz edilmediğinden davacı eşin müteveffanın desteği olduğu anlaşılmıştır. Davacı …..açısından ise Yargıtay …..K. da belirttiği gibi çocuğun zihinsel vaya bedensel özrünün bulunması halinde ihtiyaç süresinin ömür boyu devam edeceği belirtilmiştir. Davacı vekilince alanında uzman 7 kişilik uzman heyetten alınan …..tarihli Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Raporunda davacının askerliğe elverişli olmadığı, kurulan tanıda ise “Zeka ve muhakeme klinik olarak yetersiz ,fikir akış hız ve ritmi yavaşlamış, amaca varmakta zorlanıyor vs.” şekinde tanı konulduğu ve bu rapora göre de davacının bakıma muhtaç olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay …..Hukuk Dairesinin …..tarih ve …..sayılı ilamında belirtildiği üzere; “Taraflar arasındaki uyuşmazlık, çocukların destek sürelerin belirlenmesi noktasında toplanmaktadır. Kural olarak, kız çocuklarının köyde oturmaları halinde 18, kentte oturmaları durumunda ise 22 yaşına kadar, erkek çocuklarının ise 18 yaşına kadar destek görecekleri, ancak çocukların içinde bulundukları koşullara göre, yüksek öğrenim görebileceklerinin kabulünün gerektiği hallerde 25 yaşına kadar destekten yararlandırılmalarının gerekeceği açıktır. Bununla beraber çalışamayacak derecede malul olan yahut başkasının bakımına sürekli durumda muhtaç olan engelli çocuklar için yukarıda belirtilen şekilde destek süresinin bir süreyle sınırlandırılmasının hakkaniyete uygun olamayacağı açıktır.” şeklinde olduğu belirtilmiştir. Ancak bu gibi hallerde sadece çocuğun ortalama yaşam süresi değil, aynı zamanda desteğin kendi yaşan süresi de dikkate alınarak hesap yapılacaktır. Dosyada bulunan rapor dikkate alındığında davacı …..da müteveffanın desteği olduğu anlaşılmıştır.
Anayasa Mahkemesi’nin …..tarih …..Esas …..Karar sayılı kararıyla 2918 sayılı KTK’nın 90. ve 92. maddelerinde “genel şartlara” atıf yapan cümlelerin iptaline karar verilmiş ve bu karar …..tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olmasıyla birlikte, Yargıtay …..Hukuk Dairesince zarar görenlerin cismani zarar ve destekten yoksun kalma tazminatı alacağının hesaplanmasında TRH 2010 ve %10 artırım %10 iskonto yöntemi benimsenmiş olup TRH 2010 yaşam tablosunun uygulamasından vazgeçilmemiştir (Yargıtay ……’nin …..E. …..K. …..tarihli ilamı). Bu şekilde destekten yoksun kalma tazminatının hesabında TRH 2010 Tablosu’na göre bakiye ömür sürelerinin belirlenmesi, % 1,8 teknik faiz uygulanmadan, %10 artırım %10 iskonto yöntemine göre hesaplama yapılması gerektiğinden hükme esas alınan bilirkişinin prograsif rant yönetime göre yaptığı, davacılar için hesaplanılan sürelerin ve miktarlarına yönelik hesap raporunun hesaplama yönetimi itibariyle doğru olduğu, mahkememizce alınan …..tarihli ATK dan alınan kusur raporunun dosya kapsamı itibari ile uyumlu olduğu, davalı sigorta şirketinin ZMMS kapsamında destekten yoksun kalma tazminatından sorumlu olduğu anlaşılmakla davacının iddiasını ispat ettiği kanaatine varılmıştır.
Davacı vekili tarafından dava öncesinde tazminat talebi ile KTK’nın 97. maddesi uyarınca davalı sigorta şirketine başvuruda bulunulduğu, başvuru dilekçesinin …..tarihinde sigorta şirketi tarafından havale edildiği, başvuru tarihinden 8 iş gün sonrasında temerrüte düşeceği anlaşılmış …..tarihinden itibaren belirli hale getirilen talep için faize hükmedilmiştir. Kazaya karışan aracın kullanım amacı dikkate alındığında hususi/yük nakli olduğu anlaşılmakla yasal faize hükmedilmiştir.
b) Cenaze ve defin giderlerine ilişkin olarak;
Cenaze giderleri talebinin ise davacı tarafça belgeleriyle ispat edilmediği, mahkememizce yapılan araştırmada ise belediye tarafından zorunlu cenaze ve defin giderlerinin karşılandığı anlaşılmakla anılan talebin ispat olunamamakla reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:
DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
1-a)Davacı …..destekten yoksun kalma tazminat talebinin kabulü ile …..TL’nin …..tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
b)Davacı …..destekten yoksun kalma tazminat talebinin kabulü ile …..’nin …..tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
C)Davacı …..cenaze ve defin giderlerine yönelik tazminat kalemleri yönünden talebin feragat nedeniyle reddine,
2- Alınması gerekli 68.310TL harçtan dava açılırken yatırılan peşin harç 179,90TL ve 17.080,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 51.050,10TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafça yapılan 179,90 TL başvurma harcı, 179,90TL peşin harç, 17.080,00TL ıslah harcı toplamı 17.439,80TL nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
4- Davacı tarafından yapılan 118,00TL posta yazışma gideri, 1.578,00TL ATK faturası, 1.500,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.196,00-TL’nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
5- a) Davacı …..kendisini vekil ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT göre hesaplanan 85.972,92TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …..verilmesine,
b) Davacı …..kendisini vekil ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT göre hesaplanan 66.027,36TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …..verilmesine,
6-Davalı kendisi vekil ile temsil ettirmiş olduğundan reddedilen kısım dikkate alınarak 100,00TL vekalet ücretinin davacı …..alınarak davalıya verilmesine,
7-Davalı …..Lmt.Şti. tarafından yapılan 25,60TL vekalet harcı masrafının üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider/delil avansının artan kısmın, karar kesinleştikten sonra HMK m. 333 ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 207 hükümleri uyarınca re’sen yatırana iadesine,
9-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 3.280,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı

Katip Hakim