Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/08/2022
KARAR TARİHİ : 10/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Ticari Dava Şartı olan arabuluculuk başvurusunda bulunulduğunu ancak taraflar arasında anlaşma sağlanamadığından huzurdaki davanın açıldığını, Müvekkilinin …. …. . …., … ve ….persel ve adalarda; …., ….., …. nolu poliçelerle Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Anonim Şirketince sigortalı olduğunu, Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Anonim Şirketince; bitkisel ürün sigortası olarak .. … Merkez-Yaytaş …..,…. ve …. parsel ve adalarda; …., ……, …. poliçe numaraları ile sigortalanan pamuk ürünlerinin …. tarihinde yaşanan dolu ve yağışlardan dolayı zarar gördüğünü, Müvekkili tarafından … tarihinde sigorta şirketine hasar bildirimi yapıldığını, eksperlerin ….tarihinde gecikmeli geldiğini, Eksperler gecikmeli geldiğinden ekte bulunan foto ve videoda müvekkilinin pamuk ürününün pamuk sezonuna yetişmesi için …. tarihinde yeniden ekim yaptığını, Eksperler tarafından, müvekkilinin yeniden ekim yaptığından zarar oluşmadığının belirtildiğini, bu nedenle müvekkilinin poliçe limiti kapsamında zararının ödenmediğini, Müvekkilinin mağdur edildiğini, Fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak açılan tazminat davasında; … … …. ….. ve ….parsel ve adalarda; ….. nolu poliçelerle ilgili, dolu nedeniyle pamuk hasar kaybının tazminini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Usulen Aktif Husumet İtirazlarının bulunduğunu, huzurdaki davaya konu poliçede dain-i mürtehin kaydı bulunduğunu, Davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından öncelikle dain-i mürtehin kurumun muvafakatinin alınması, aksi takdirde, mevzuat ve yerleşik Yargıtay içtihadı uyarınca davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, esasa yönelik olarak, hasar tespitlerinde esas olanın, poliçeli alanda ve mevcut üründe ihbarı yapılan hasara ilişkin etkilerinin incelenmesi, ölçülmesi, dolayısı ile matematiğe dönüştürülmesi olduğunu, Söz konusu poliçeler için hasar tespiti yapmak isteyen eksperlerin poliçeli alana gittiklerinde alandaki tüm ürünlerin sürüldüğünü gördüklerini, dolayısıyla da üründe ihbarı yapılan dolu riskine dair herhangi bir etki bulunmadığının belirlendiğini, alanda ürün bulunmamasının pek çok şekilde açıklanabileceğini, Ekim/dikim işlemlerinin tekniğine uygun yapılmaması ve ürünün toprak yüzeyine çıkış yapmaması ya da çıkmış olsa da düzensiz bir çıkış yapmış olması, düzensiz çıkış sonrasında beklenen verim alınmayacağı düşüncesi ile alanın sürülerek tekrar ekim/dikim yapılmasının uygulanan bir teknik olduğunu, söz konusu poliçeli alanda ürünün bulunduğuna ve bu üründe hasar meydana geldiğine dair herhangi bir veriye ulaşılamaması nedeni ile söz konusu hasar dosyalarının %0 hasar oranı ile kapatıldığını beyanla neticeten davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Dain-i mürtehin Bankanın muvafakati,
2-Dava konusu Bitkisel Ürün Sigortası poliçeleri,
3-Arabulucululuk Tutanağı,
4-Meteoroloji Genel Müdürlüğü kayıtları,
5-Bilirkişi heyetinin ….. tarihli raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası poliçesi kapsamında gerçekleşen riziko nedeniyle doğan zararın tahsili istemine ilişkin maddi tazminat davasıdır.
Davacı sigortalı …… ….. İli ….. İlçesi … mahallesinde bulunan tarla vasıflı taşınmazlarını aşağıdaki poliçe bilgileri ile sigortalatmıştır.
1-Sigortalı: ….. Poliçe No:….
Sigorta Başlangıç tarih saat: ……. / 12:00:00
Sigorta Bitiş tarih saat: ….. / 12:00:00
Sigorta Şirketi: ….. Sigorta A.Ş:
Dain-i Mürtehin Adı: ….. A.Ş. …. SANAYİİ …. ŞUBESİ
Ada Parsel No: …
… İli, … İlçesi, …. Mahallesi,
Sigortalı Ürün: Pamuk
Alan:3,069 (dekar)
2-Sigortalı: … Poliçe No:…
Sigorta Başlangıç tarih saat: … / 12:00:00
Sigorta Bitiş tarih saat: …… / 12:00:00
Sigorta Şirketi: …. Sigorta A.Ş:
Dain-i Mürtehin Adı: …. A.Ş. …..SANAYİİ ….. ŞUBESİ
Ada Parsel No: 216/2
… İli, … İlçesi, … Mahallesi,
Sigortalı Ürün: …
Alan:….. (dekar)
3-Sigortalı: … Poliçe No:….
Sigorta Başlangıç tarih saat: … / 12:00:00
Sigorta Bitiş tarih saat: …. / 12:00:00
Sigorta Şirketi: ….. Sigorta A.Ş:
Dain-i Mürtehin Adı: … A.Ş. …. SANAYİİ …. ŞUBESİ
Ada Parsel No: ….
… İli, … İlçesi, … Mahallesi,
Sigortalı Ürün: …
Alan:… (dekar)
Dava konusu poliçelerde dain-i mürtehin olarak gözüken Bankanın eldeki davaya muvafakat ettiği, dosyada mübrez cevabi yazısından anlaşılmakla Mahkememizce yargılamaya devam olunmuştur.
…… tarihinde sigortalı taşınmazların bulunduğu pamuk tarlalarında dolu hasarı meydana geldiği hususunda ….. tarihinde ihbarda bulunulduğu, yapılan eksper incelemesi sonrası ….. tarihinde görevli eksperlerin inceleme yapmak üzere tarlalara gittikleri anlaşılmıştır.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliğinin ….. tarih ve ….. sayılı cevabi yazısı ekinde sunulan cetvelde 5. Aya ait 6 ve 7. Günlerde yer alan … Havalimanı istasyonundan alınan veriler gönderilmiştir. Bilirkişi heyetinin ….. tarihli raporu içeriğinde ifade edildiği üzere; gönderilen veriler içerisinde ….. tarihine ait 17 Oraj (Yağış yok) açıklaması yer aldığı, Orajın gök gürültüsünün varlığı anlamına geldiği, söz konusu evrakın altında da yağış ve oraj birlikte görüldüğünde civarda yıldırım düşmesine ve dolu yağışına neden olabilir tanımının yer aldığı, bu açıklamalardan havalimanı civarında o tarihli yağış kaydı yer almadığı sonucuna varılacağının ifade edildiği görülmüştür.
Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları içerisinde sigortalamanın kapsamı, hasar ihbarı, hasar tazminatı ve diğer hükümleri açıklanmıştır. Şöyle ki;
“DEVLET DESTEKLİ BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI GENEL ŞARTLAR
B. HASAR ve TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin/Sigortalının ve Acentenin Yükümlülükleri
(1)Sigorta ettiren/sigortalı kayba uğramamak için hasar ihbarını, sigorta şirketi ya da acentesi aracılığıyla veya kendisi, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren teknik olarak hasar tespitinin doğru, hatasız ve zamanında yapılmasını sağlayacak en kısa sürede, poliçede belirtilen şekillerde Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmek zorundadır.
(2)Ancak; bu süre, rizikonun gerçekleşme tarihinden itibaren don hasarlarında 10 günü, diğer hasarlarda 15 günü aşamaz. Poliçe bitiş tarihinden itibaren 15 gün geçtikten sonra hasar ihbarı yapılamaz.
(3)Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususları acentesi aracılığıyla veya kendisi, poliçede belirtilen şekilde Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmekle yükümlüdür.
(4)………………
(5)Sigorta ettiren/sigortalı, Tarım Sigortaları Havuzunun isteği üzerine, rizikonun gerçekleşme nedenlerini, ayrıntılı şekilde belirlemekle, zarar miktarıyla, delilleri saptamakla, yararlı bilgi ve belgeleri gecikmeksizin Tarım Sigortaları Havuzuna veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerine vermekle yükümlüdür.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1)Sigorta ettiren/sigortalı, bu sigortayla teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede sigorta ettiren/sigortalı;
a)Rizikonun gerçekleşmesinden, zararın belirlenmesine kadar geçen zaman içinde, hasara uğrayan ürünün gelişmesi için, sigortalı değilmişçesine, gereken bakımı göstermek ve bu amaçla, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından verilen talimatlara uymakla,
b)Tazminat yükümlülüğü ve miktarının saptanması için Tarım Sigortaları Havuzunun veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin, sigortalı bitkisel ürünler ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermekle,
c)Zarar, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından belirleninceye kadar, sigorta konusu hasarlı ürün üzerinde, hasarın saptanmasını güçleştirecek veya hasar miktarını artıracak nitelikte, herhangi bir değişiklik yapmamakla yükümlüdür.
(2)Hasat edilebilecek hale gelmiş ürünlerde, hasar tespitinin yapılabilmesi için, Tarım Sigortaları Havuzunun veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin onayını almak kaydı ile hasarlı tarla, bağ ve bahçelerde zararı doğru tespit etmeye yardım edecek şekilde ve miktarda, uygun yerlerinden örnek kısımlar ve parçalar biçilmeksizin ve toplanmaksızın hasada devam edilebilir.
B.4. Hasarın Tespiti
(1)Hasar tespitinin doğru, hatasız ve zamanında yapılması esastır. İlgili mevzuat gereği hasar tespit işlemleri Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır. Sigorta edilmiş ürünlerde; teminat kapsamında meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından tespit edilir.
(2)Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, sigortalı ikinci bir hasar tespiti yapılması için ilk tespit tarihinden en geç 7 gün içinde, Tarım Sigortaları Havuzundan yazılı olarak talepte bulunur. Tarım Sigortaları Havuzu, talebin kendisine ulaştığı tarihten itibaren, 5 gün içinde, Tarım Sigortaları Havuzu eksperini atar.
B.6. Erken Dönemde Gerçekleşen Hasarlarda Ekim / Dikim Masrafı
(1)Sigortalı ürünün tamamının veya bir kısmının, yeniden ekim/dikime imkân veren erken bir gelişme devresinde hasara uğraması durumunda; Tarım Sigortaları Havuz eksperi tarafından aynı ürünün yeniden ekim/dikimine karar verilmesi halinde, sigortalının hasar tarihine kadar hasar gören ürüne yapmış olduğu tespit edilen ekim/dikim ve bakım masrafları tarife ve talimatlarda belirtilen esaslara göre ödenir. Yeniden; poliçede yazılı olan aynı ürünün ekim/dikimine karar verilirse poliçe aynı şartlarla devam eder.
DEVLET DESTEKLİ BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI TARİFE VE TALİMATLAR
2. Tazminatın Hesabı
2.4.Erken Dönemde Gerçekleşen Hasarlarda Ekim/Dikim Masrafı
(1)Yeniden ekim/dikime imkân veren, erken bir gelişme devresinde sigortalı ürünün hasara uğraması durumunda; Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından, aynı ürünün veya farklı bir ürünün yeniden ekim/dikimine karar verilmesi halinde, sigortalının, hasar tarihine kadar, mevcut ürüne yapmış olduğu ekim/dikim ve bakım masrafları karşılığı olarak, parselin hasara uğrayan kısmı kadar sigorta bedelinin %30’una kadar, muafiyet ve müşterek sigorta uygulanmaksızın ödenir. ” düzenlemeleri yer almaktadır.
Yukarıda açıklanan Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortaları Genel Şartları ve Teknik Talimatlarda sigortalının ve sigorta yapan şirket adına havuz ve eksper uygulamaları taraflar arasında sözleşmelere bağlanmıştır. Genel hükümler taraflar arasında akit yerine geçecek olan sorumlulukları tek tek açıklamaktadır. Sigortalı ve sigorta şirketi akdettikleri sözleşmeye riayet etmelidirler.
Dava konusu olayda, davacı sigortalının sözleşme hükümleri içerisinde kabul etmiş olduğu yasal haklarını mevzuat çerçevesinde kullanması gerektiği, görevlendirilecek bağımsız eksper gelmeksizin zarar gördüğü iddia edilen ürünlerin toplanmasının eldeki davada iddia edilen zarar ve rizikonun ispatını imkansız kıldığı sonucuna varılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat kapsamında “Koruma Önlemleri ve Kurtarma” başlığında yer alan sigortalının sorumluluklarından (c) “Zarar, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından belirleninceye kadar, sigorta konusu hasarlı ürün üzerinde, hasarın saptanmasını güçleştirecek veya hasar miktarını artıracak nitelikte, herhangi bir değişiklik yapmamakla yükümlüdür.” düzenlemesi uyarınca davacının anılan hükme somut olayda riayet etmediği, eksper gelişini beklemeden yeniden ekim kararını kendi başına verdiği anlaşılmaktadır.
Davacı sigortalının pamuk ürününün …. tarihinde yaşanan dolu ve yağışlardan dolayı zarar gördüğünü,…. tarihinde karşı taraf sigorta şirketine hasar bildiriminin yapılmasına rağmen …. tarihinde eksperlerin gecikmeli geldiği iddiasının değerlenedirilmesinde; dosyada mübrez bilirkişi raporunda da ifade edildiği üzere mevzuatta eksperin rizikonun ortaya çıktığı tarihten itibaren kaçıncı gün tespit yapacağına dair bir düzenlemenin yer almadığı, bu durumda Mahkememizce somut olayın özelliklerinin değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldığı, bilirkişi heyet raporunda ifade edildiği üzere aradan geçen 6 gün sürenin ziraat bilimi açısından varsa dolu zararının etkisinin rahatlıkla görüleceği bir dönem olduğunun ifade edildiği, bilirkişi heyeti tarafından, ürün tamamen hasarlanmış olsa dahi eksper gelerek delilleri varsa zaten o dönemde de görerek yeniden ekim kararını verebileceğinin ifade edildiği, ihbar sonrası 6 günde gelinen hasar tespitinin makul olduğu sonucuna varıldığı, Mahkememizce de bilirkişi raporu denetime elverişli ve açık olmakla itibar edileceği vicdani kanaatine varılmıştır.
Neticeten davacı sigortalının hasar ve rizikoya dair emare ve delilleri ortadan kaldırarak eksper incelemesi yapılmasını engellemiş olmasının davalının tazminat sorumluluğunu ortaya çıkarmayacağı sonucuna varılmakla davanın reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davanın reddine karar verilmekle birlikte, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 maddesinde yer alan, ” Maddi tazminat istemli davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur.” düzenlemesi uyarınca davalı taraf lehine maktu vekalet ücretine hükmolunmuş, hükmedilen ücretin reddedilen tutarı geçemeyeceğine dair 2. fıkra hükmünün somut olayda uygulanamayacağı, bunun nedeninin 4. fıkra düzenlemesinin sonra gelen ve özel düzenleme içeren bir hüküm olduğu düşünülmekle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davanın REDDİNE,
2-Peşin yatırılan harcın alınması gerekli karar ve ilam harcından mahsubu ile bakiye 99,20 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların üzerinde bırakılmasına,
4-Gider avansının artan kısmının dosya kesinleştikten sonra davacıya iadesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 maddesi gereğince hesap edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan …. TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim