Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/837 E. 2022/2151 K. 24.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 19/02/2021
KARAR TARİHİ : 24/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Taraflar arasında görülen itirazın iptali davasında, Çermik Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) …../2022 tarih ve…..E.-…. K. Sayılı ilamıyla verilen görevsizlik kararının istinaf edilmeksizin kesinleşmesi üzerine dava dosyasının mahkememize gönderildiği anlaşılmakla;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, davalının maliki ve dava dışı ….’ın sürücüsü olduğu …. plaka sayılı aracın …..2008 tarihinde karışmış olduğu kaza sonucu vefat eden …. ve …. mirasçıları tarafından kazaya karışan aracın Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası bulunmadığından dolayı …. Hesabı aleyhine açılan ve derecattan geçerek kesinleşen İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin …. E. ve …..K. sayılı ilamına dayalı başlatılan ilamlı icra takibinden dolayı müvekkili tarafından ….2020 tarihinde 428.996,40 TL ödeme yapıldığını, yapılan ödemenin davalının sorumluluğunda olduğunu ve tahsili için Çermik İcra Dairesinde …. E. Sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibinin davalının haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ve takibin devamı ile davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Davalı davaya cevap vermemiştir.
Çermik Asliye Hukuk Mahkemesince …../2022 tarihinde verilen kararla, …. Hesabının sorumluluğunun TTK’nın 1483/1. maddesinden kaynaklandığından ve aynı Kanunun 4. maddesine göre TTK’dan kaynaklanan uyuşmazlıkların ticari dava sayılacağının açıkça belirtilmiş olmasından dolayı uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği, her ne kadar dava tarihi olan …../2021 itibariyle Çermik ilçesinde müstakil Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmamasından ötürü dava Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla açılmışsa da, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Diyarbakır ilinin mülki sınırları olarak belirlendiği ve bu kararın …../2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu kararında mevcut davaların açıldığı tarihte görevli olan mahkeme tarafından görülmeye devam edilmesi hususunda bir düzenleme bulunmadığı gerekçesiyle Mahkememize görevsizlik kararı verilmiş; verilen karar taraflarca istinaf edilmeksizin kesinleşmiş, davacı vekili tarafından süresinde gönderme talebinde bulunulması üzerine dava dosyası mahkememize gönderilmiştir.
Dava, zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası yaptırılmayan davalıya ait aracın karışmış olduğu trafik kazası sonucu güvence hesabı tarafından ödenen tazminatın araç malikinden rücuen tahsili alacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle hangi mahkemenin yargılama yapmaya görevli ve yetkili olduğunun tespiti gerekir.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nın 4. maddesine göre; bir davanın ticari dava sayılabilmesi için tarafların tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğmuş bulunması veya anılan yasa maddesinde sayılan mutlak ticari davalardan sayılması gerekir. Kanunun 5. maddesi uyarınca ticari davalarda görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi olup, Asliye Hukuk Mahkemesi ile Asliye Ticaret Mahkemesi arasındaki ilişki görev ilişkisidir. Müstakil Asliye Ticaret Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesince davaya ara kararla Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla bakılması gerekir.
Öte yandan, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararıyla 01/09/2021 tarihi itibariyle Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyete geçirilmesine karar verilmiştir.
Burada asıl tartışılması gereken husus, mahkememizin faaliyete başladığı 01/09/2021 tarihinden önce müstakil Asliye Ticaret Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemelerine hitaben Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla görülmek üzere dava açıldıktan sonra Asliye Hukuk Mahkemelerince, uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemelerinin görev ve yetki alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik veya gönderme kararı verilip verilemeyeceği hususuna ilişkindir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 136. ve 142’nci maddelerinde mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişleri ve yargılama usullerinin kanunla düzenleneceği hükme bağlanmıştır. Mahkemelerin görevi kıyas veya yorum ile genişletilemez ya da değiştirilemez. Kanunda açıklık bulunmayan durumlarda görev genel mahkemelere aittir ( 5.12.1977 tarihli, 1977/4 E., 1977/4 K. sayılı İçtihatları Birleştirme Kararı).
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Kanunî hâkim güvencesi” başlığını taşıyan 37’nci maddesi; “Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz.” hükmünü öngörmektedir. Bilimsel çevrelerde ve uygulamada, kanunî hâkim güvencesi, uyuşmazlığı yargılayacak ve çözecek olan mahkemenin o uyuşmazlığın doğmasından önce kanunen belli olması olarak kabul edilmektedir. Dikkat edilecek olursa Anayasa’daki bu düzenleme hukuk ya da ceza davaları yönünden herhangi bir ayrım gözetmemiş ve uyuşmazlığın doğduğu tarihte bu uyuşmazlığı çözecek olan mahkemenin belli olması durumunda yargılama yapacak veya yargılamaya devam edecek mahkemeyi gösteren yasal bir düzenleme yapılmadığı takdirde davanın, mutlaka bu mahkeme tarafından çözüme kavuşturulması öngörülmüştür.
Yeni bir mahkeme kurulurken o mahkemenin kuruluş yasasında zaman bakımından faaliyete geçme gününden önceki uyuşmazlıklara bakacak mahkemelerle ilgili özel bir düzenleme bulunmadığı takdirde her uyuşmazlık, meydana geldiği tarihte bu işe bakacak olan mahkemece çözümlenecektir. Başka bir anlatımla her dava açıldığı koşullara göre görülüp sonuçlandırılacaktır. Dava konusu edilen hukuki uyuşmazlığın meydana geldiği tarihte yürürlükte olan yasalara göre kurulmuş bulunan mahkemelerin uyuşmazlığı çözmesi ana kural olmakla birlikte yasal düzenlemelerle böyle bir uyuşmazlığın çözümü yeni kurulan mahkemelere de verilebilmektedir. O hâlde, yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine olanak bulunmamaktadır. (Yargıtay 5. HD 21/02/2022 tarih 2022/1760 Esas 2022/2689 Karar – İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 01/03/2022 tarih 2022/332 Esas 2022/343 Karar, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 28/03/2022 tarih 2021/3490 Esas 2022/755 Karar)
Dosyanın incelenmesinde, davanın, 19/02/2021 tarihinde Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla görülmek üzere Çermik Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben açıldığı, mahkemenin tüm duruşma ve gerekçeli karar başlıklarında “Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla” ibaresinin yazılı olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve tüm dosya kapsamından, davanın mahkememizin faaliyete geçtiği 19/02/2021 tarihinde Çermik Asliye Hukuk Mahkemesine (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) açılmış olmasına, yine bu tarihten önce Çermik Asliye Hukuk Mahkemesince davaya Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla bakılmış olmasına, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararında derdest dosyaların devrine yönelik bir düzenleme bulunmadığının ve benzer uyuşmazlıklar hakkında istinaf ve temyiz aşamalarında verilen kararlarda Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğuna karar verilmiş olduğunun anlaşılmasına göre, uyuşmazlığın çözümünde mahkememiz görevli değildir.
Açıklanan nedenlerle Çermik Asliye Hukuk Mahkemesine karşı görevsizlik kararı verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi Ayrıntılı Olarak Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
1-Mahkememizin görevsizliği nedeniyle HMK.’nun 114/1-c maddesi ve 115/2. maddeleri gereğince davanın dava şartı yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
Daha önceden görevsizlik kararı veren ÇERMİK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN (TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA) GÖREVLİ OLDUĞUNA,
2-Dosyanın Çermik Asliye Hukuk Mahkemesince görevsizlik kararı verilerek mahkememize gönderilmiş olması nazara alınarak mahkememiz kararının istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleşmesi halinde, olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi hususunda merci tayini için dosyanın DİYARBAKIR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ İLGİLİ HUKUK DAİRESİ BAŞKANLIĞINA GÖNDERİLMESİNE.
3-HMK’nun 331/2. maddesi uyarınca yargılama giderlerinin görevli mahkemece hüküm altına alınmasına,
4-Artan delil/gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık süre içerisinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip Hakim