Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :

DAVA : İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki))
DAVA TARİHİ : 24/06/2022
KARAR TARİHİ : 24/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: …. ili …. İlçesi, … Mahallesi, …. ada, …. parsel sayılı yerde mukim, B Blok Kat:…. bağımsız Bölüm No:…. sayılı mesken nitelikli taşınmazın müvekkiline ait olduğunu, bu evde yeğeni ve yeğeninin çocuklarının ikamet ettiğini, müvekkilinin …. doğumlu olduğunu ve okuma yazmasının olmadığını, müvekkilinin davalı şirket yetkilisi olan …. tarafından … Tapu Müdürlüğüne götürülerek burada adına kayıtlı taşınmaz üzerinde davalı banka lehine …-TL bedelli 1. Sıra ipotek şerhi işlendiğini, müvekkilinin yapılan işlemin niteliğinden habersiz olduğunu, ipotek senedinde imzası bulunan 2 şahit şahsı da hiç bir şekilde tanımadığını, tapu kayıtlarındaki ipotek şerhinin, davalı …. …. Bankası lehine konulmuş olduğunu ve taşınmazın ipotek akit tablosundaki değerinin ….-TL olduğunu, adı geçen davalı şirket yetkililerinin ise borcu kapatarak ipoteği fek ettireceklerini beyan etmelerine rağmen her hangi bir çabalarının söz konusu olmadığını, davalı bankadan çektikleri kredilerini de ödeme niyetlerinin olmadığını, davalı şirket yetkilisinin şahıs aile dostu olduğunu ve müvekkilinin yaşlılığı ve eğitimsizliğinden yararlandığını, işlem esnasında Türkçe bilmeyen müvekkiline işlemin niteliği tapu memurları tarafından da izah edilmediğinden dolayı iradesinin fesada uğratılmasında katkılarının bulunduğunu, davalı şirket bankaya olan borcunu ödemede temerride düştüğünü, banka tarafından iş bu taşınmazın ipotek senedine dayanılarak ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile satışından endişelerinin olduğunu, bu nedenlerle, … ili …. İlçesi, …. Mahallesi, …. ada, …. parsel sayılı yerde mukim, … Blok Kat:…bağımsız Bölüm No:…de kayıtlı bulunan taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini, talep etmiştir.
CEVAP :Davalı …. Bankası vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili ….bank …. Şubesi ile … şahıs firması arasındaki kredi ilişkilerine teminat olmak üzere müvekkili banka lehine ipotek tesis edilen; davacı … adına kayıtlı … İli, … İlçesi, … mah., …. Ada, … Parsel, … Blok … Kat, …. Bağımsız Bölümde kayıtlı mesken niteliğindeki taşınmaz üzerindeki ipoteğin fekki için açılan davaya itiraz ettiklerini, ilgili taşınmaz üzerine, … tarihli ipotek belgesi ile müvekkili banka lehine 1. dereceden …. TL bedelle ipotek şerhi işlendiğini, …. Tapu Müdürlüğünce yapılan işlemin mevzuata uygun olduğunu, malikin okuma yazma bilmemesi nedeniyle iki şahit huzurunda yapıldığını, Bu şahitlerden birisinin de takip borçlusu ve müvekkili banka müşterisi olan İhsan Atlı olduğunu, dava dilekçesinde davacının iki şahidi de tanımadığı iddiasının asılsız olduğunu, zira yine aynı dava dilekçesinde İhsan Atlı’nın davacının aile dostu olduğunun belirtildiğini, davanın açılış amacının müvekkili Bankanın kullandırdığı kredinin teminatı için alınmış olan taşınmaz ipoteğini kaldırarak taşınmazı satıştan kurtarmak olduğunu, bu nedenlerle davacı … adına kayıtlı …. İli, …. İlçesi, …. mah., …. Ada, … Parsel, …. Blok … Kat, …. Bağımsız Bölümde kayıtlı mesken niteliğindeki taşınmaz için verilen tedbir kararının kaldırılmasını, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacı tarafından açılan dava süresinde açılmadığını, bu nedenle zamanaşımı def’inde bulunduklarını, dava değerinin düşük gösterildiğini, gerçek dava değeri üzerinden harcın ikmal edilmesi gerektiğini, …. Tapu Müdürlüğüne husumet tevcih edilemeyeceğini, … Tapu Müdürlüğünün tüzel kişiliğinin bulunmadığını, dava dilekçesinde davalı Tapu Müdürlüğünün kusurunun yada ihmalinin olduğu şeklindeki iddiayı kabul etmediklerini, dava konusu taşınmaz üzerine, …. tarihli ipotek belgesi ile Banka lehine 1. dereceden …. TL bedelle ipotek şerhi işlendiğini, Kayapınar Tapu Müdürlüğünce yapılan işlemin mevzuata uygun olduğunu, malikin okuma yazma bilmemesi nedeniyle iki şahit huzurunda yapıldığını, davacının tapu dairesinde yapılacak işlemden haberinin olmadığı belirtilmiş ise de tapu dairesine asıl gitme amacının belirtilmediğini, Tapu dairesine başvurup işlem yapmamanın hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, tapu memurlarının yapılacak işlemler hakkında özellikle de okuma yazma bilmeyen taraflara bilgi verdiğini ve işlemin ne olduğunu anlattıklarını, özetle davacının yapılan işlemden haberdar olduğunu, bu durumun ipotek resmi senedinde açıkça görüldüğünü, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı İhsan Atlı Atlı İnşaat Malzemeleri’ne usulüne uygun tebligat gönderildiği, ancak cevap verilmediği anlaşıldı.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava ipoteğin fekki istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilafın; Davacının mülkiyetinde bulunan … İli … İlçesi … Mah. …. Ada … Parsel B Blok Kat:… No:… numaralı meskenin davalı ….- … İnşaat Malzemeleri lehine davalı …. Bankasına ipotek verildiği konusunda bir ihtilaf bulunmayıp, ihtilafın söz konusu ipoteğin tesisinde davacının iradesinin fesada uğratılıp uğratılmadığı, söz konusu kurulan rehnin yasaya uygun olup olmadığı, uygun değil ise davalıların söz konusu usulsüzlükteki kusur ve sorumluluk durumu, bu suretle ipoteğin kaldırılması gerekip gerekmediği noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Dava dilekçesi, cevap dilekçeleri, … Tapu Müdürlüğü’nün … tarihli cevabi yazısı, … Tapu Müdürlüğü’nün …. tarihli cevabi yazısı, … Bank A.Ş’nin … tarihli cevabi yazısı, … Tapu Müdürlüğü’nün … tarihli cevabi yazısı ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir.
Davacıya ait taşınmazda davalı banka yararına üst sınır ipoteği konulmuştur. Üst sınır ipoteği doğmuş ve doğacak alacakların teminatını oluşturmak üzere tesis edilebileceğinden, varolan bir alacağın teminatını oluşturabileceği gibi ileride doğacak ancak henüz varolmayan bir alacağın teminatını da oluşturabilir.
Somut olayda; taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı adına tapuda kayıtlı taşınmaz üzerine davacının rızası ile üst sınır ipoteği konulduğu, ipotek sözleşmesinin düzenlenmesi sırasında okuma yazma bilmeyen davacının eğitimsizlik ve yaşlılığından faydalanıldığı, sözleşmenin geçersiz olduğu iddiası ipoteğin fekki isteğine ilişkin bulunduğuna göre,
Bilindiği üzere; hile (aldatma), genel olarak bir kimseyi irade beyanında bulunmaya, özellikle sözleşme yapmaya sevk etmek için onda kasten hatalı bir kanı uyandırmak veya esasen var olan hatalı bir kanıyı koruma yahut devamını sağlamak şeklinde tanımlanır. Hata da yanılma, hilede ise yanıltma söz konusudur. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (TBK) 36/1. (818 sayılı Borçlar Kanunun (BK) 28/1.) maddesinde açıklandığı üzere taraflardan biri diğer tarafın kasıtlı aldatmasıyla sözleşme yapmaya yöneltilmişse yanılma (hata) esaslı olmasa bile aldatılan taraf için sözleşme bağlayıcı sayılamaz. Değinilen koşulların varlığı halinde aldatılan taraf hakkını kullanmak suretiyle hukuki ilişkiyi geçmişe etkili (makable şamil) olarak ortadan kaldırabilir ve verdiği şeyi geri isteyebilir. Aldatmanın öğrenildiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde karşı tarafa yöneltilecek bir irade açıklaması, defi yahut dava yoluyla da kullanılabilir.
Davacı borçlu…’e ait taşınmazın satılarak paraya çevrilmesi için … İcra Dairesinin …. Esas sayılı dosyasından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibine geçildiği ve ödeme emrinin davacıya … tarihinde tebliğ edildiği göz önüne alınarak hileye düşürüldüğünü bu tarihte öğrendiği varsayıldığında, davacı tarafından 1 yıllık hak düşürücü içerisinde …. tarihinde dava açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili dava dilekçesinde davacı asilin okuma yazma bilmemesi dolayısı ile eğitimsizliği ve yaşlılığı nedeni ile irade fesadına uğradığını belirtmiştir. TMK md.6 gereğince, ileri sürdürdüğü bir vakıadan lehine haklar çıkaran kimse iddia ettiği olayları ispat etmelidir. Davacı vekilinin ipoteğin fekkini talebinde dayandığı vakıalara ilişkin usule uygun bir delile de dosya kapsamında rastlanmamıştır. Her ne kadar tapu memurlarınca izah edilmediğinden ve davacı asilin okuma yazma bilmediğinden bahsetmiş ise de; hukuken okuma yazma bilmeyen kimselerin işlemleri nasıl yapacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre; ipotek işlem tapu dairelerinde yapılan bir işlem olmakla, tapu sicil tüzüğüne göre duruma bakıldığında da; Tapu işlemlerinde, istem sahiplerinden biri veya birkaçının imza atamaması, okuma ve yazma bilmemesi, kimliklerinde şüpheye düşülmesi, ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile mevzuatın öngördüğü diğer hâllerde iki tanık bulundurulur. Tanıklar, bilirkişi ve tercüman da resmî senedi veya istem belgesini imzalarlar. Resmî senede veya istem belgesine, tanık, bilirkişi ve tercümanın yerleşim yeri ve kimlik bilgileri yazılır. Tanık, bilirkişi ve tercümanın okuma yazma bilmesi ve fiil ehliyetine sahip olması gerekir(m. 24) İstem sahiplerinden biri veya birkaçı imza bilmiyorsa, sol elin başparmağı, yoksa sağ elin başparmağı o da yoksa diğer parmaklardan biri ilgili belgeye bastırılır. Sol el başparmağı dışında bir parmak kullanılmışsa, hangi parmağın bastırıldığı yazılır.(m. 25) Somut dosyadaki ipotek belgesinden de anlaşılacağı üzere, işlemler tapu sicil tüzüğüne uygun yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, ispat kuralları, yukarıdaki açıklamalar göz önüne alınarak; davacının ispatlanamayan davasının esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı … Tapu Müdürlüğü yönünden yapılan incelemede ise; her ne kadar … Tapu Müdürlüğü’ne dava yöneltilmiş ise de … Tapu Müdürlüğü’nün tüzel kişiliğinin bulunmadığı dolayısı ile de bu davalıya husumetin yöneltilemeyeceği, davacı yanın ….T. duruşmasında davalı … Tapu Müdürlüğü’ne davanın yöneltildiğini, tüzel kişiliğinin olduğunu tekraren belirttiği dolayısı ile de HMK md.124 ‘nün davamızda uygulanamayacağı anlaşılmakla ve … Tapu Müdürlüğü’nün tüzel kişiliği bulunmadığından davanın bu davalı yönünden husumetten reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM-Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-… Tapu Müdürlüğü yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğundan usulden reddine,
2- … Bankası A.Ş ve …. yönünden açılan davanın esastan reddine,
3-Davalı … … Bankası Anonim Şirketi kendini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine Göre Belirlenen 168.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Bankası Anonim Şirketi’ne verilmesine,
4-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına
5-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından artan gider avansının HMK’nın 333. maddesi uyarınca davacı tarafa iadesine,
Dair, Davacı vekili ve davalı … Bankası vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan Üye Üye Katip