Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/786 E. 2023/749 K. 18.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 13/06/2022
KARAR TARİHİ : 18/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı …’ün kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı talebi ile başlatmış olduğu ilamsız icra takibine davacı tarafça yapılan itiraz sonrası itirazın iptali talebi ile açılan davada, Bismil Asliye Hukuk Mahkemesi’nin… E. … K. sayılı ilamı ile davanın kısmen kabulüne, .. TL ihbar tazminatı, .. TL kıdem tazminatı, .. TL kıdem tazminatına takip tarihine kadar işlemiş olan faiz yönünden itirazın iptali, takibin toplamda .. TL üzerinden devamına karar verildiğini, bu karar ile hüküm altına alınan .. TL vekalet ücreti ile .. TL yargılama gideri de eklenmek sureti ile Bismil İcra Müdürlüğü’nün… sayılı dosyası ile takibe devam edildiğini ve nihayetinde … tarihinde icra müdürlüğü hesabına .. TL ödeme yapıldığını, ödenen kıdem tazminatı ile kıdem tazminatına işlemiş faizden dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olmak üzere davalıların sorumlu olduğunu, ihbar tazminatı ile ihbar tazminatına işlemiş faiz yönünden ise dava dışı işçiyi çalıştıran son işverenin sorumlu olduğunu, ilam ve icra vekalet ücreti ile yargılama giderlerinden ve bunlara işleyen faizlerden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu iddia ederek ödenen meblağın dava dilekçesinde belirlenen sorumluluk tutarları doğrultusunda davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … Limited Şirketi Vekili Dilekçesinde Özetle; Davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, talep sonucunun zamanaşımına uğradığını, davacı tarafın iddia ettiği üzere sözleşmelerde şirketin sorumlu olduğuna dair bir hükmün bulunmadığını, davacının yaptığı ödemenin asıl işveren sıfatından kaynaklandığını, davacı tarafın işçiler için şirkete ödeme yaptığını, dava dışı işçiye kendi kusuru ile geç ödeme yapıldığını, faiz ve yargılama gideri ödediğini, şirkete herhangi bir ihbarda bulunulmadığını, dava dışı işçiyi kendi şirketlerinin işten çıkarmadığını belirterek davanın reddini talep edilmiştir.
Davalı … ve … Hizmetleri Limited Şirketi ve davalı … Şirketi’ne usulüne uygun tebligata rağmen, davaya cevap dilekçesi sunmadıkları anlaşılmıştır.
DELİLLER:
1-Arabuluculuk Tutanağı, Bilirkişi raporu,
2-Taraflar arasında akdedilen sözleşme,
3-Dava dışı işçiye ait hizmet döküm cetveli,
4-Bismil İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası,
5-Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) …. esas sayılı dosyası.
Aktüerya Bilirkişisinin … Tarihli Raporunda Özetle; SGK kayıtlarına göre dava dışı işçinin …. tarihleri arasındaki çalışması davacı bünyesinde göründüğünden rücuya konu edilen kıdem tazminatı ve faizin …. TL’sinden hiçbir davalının sorumlu olmadığını, rücuya konu edilen kıdem tazminatı ve faizin 83,63 TL’sinden, … Güvenlik ve … Hizmetleri Limited Şirketinin sorumlu olduğunu, rücuya konu edilen kıdem tazminatı ve faizin … TL’sinden … Limited Şirketi’nin sorumlu olduğunu, rücuya konu edilen kıdem tazminatı ve faizin .. TL’sinden, yine rücuya konu edilen ihbar tazminatı ve faizin … TL’sinden olmak üzere toplamda … TL’sinden … Şirketinin sorumlu olduğunu, rücuya konu edilen ilam vekalet ücreti ve faizi, yargılama gideri ve faizi, icra vekalet ücreti, icra faizi ve icra masrafının .. TL’sinden hiçbir davalının sorumlu olmadığını, rücuya konu edilen ilam vekalet ücreti ve faizi, yargılama gideri ve faizi, icra vekalet ücreti, icra faizi ve icra masrafının .. TL’sinden … Güvenlik ve … Hizmetleri Limited Şirketinin sorumlu olduğunu, rücuya konu edilen ilam vekalet ücreti ve faizi, yargılama gideri ve faizi, icra vekalet ücreti, icra faizi ve icra masrafının … TL’sinden … Limited Şirketinin sorumlu olduğunu, rücuya konu edilen ilam vekalet ücreti ve faizi, yargılama gideri ve faizi, icra vekalet ücreti, icra faizi ve icra masrafının … TL’sinden masrafından … Şirketinin sorumlu olduğunu, dosya kapsamında yapılan inceleme, tespit ve değerlendirmeler sonucu dava dışı işçiye yapılan işçilik alacaklarına dayalı ödemeden, yapılan hesaplamalar sonucu her bir davalının sorumlu olduğu tutar … Şube Müdürlüğünün toplam … TL, … Güvenlik ve … Hizmetleri Limited Şirketinin toplam .. TL, … Limited Şirketinin toplam .. TL, … Şirketinin toplam .. TL’den sorumlu oldukları yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Eldeki dava, taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi kapsamında davalı alt işveren nezdinde çalıştırılan dava dışı işçiye davacı üst işveren tarafından ödenen işçilik alacaklarının davalıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Dosyadaki belgelerin incelenmesinden; dava dışı işçi tarafından Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) … esas sayılı dosyası ile Toprak Mahsülleri Ofisi Genel
Müdürlüğü aleyhine itirazın iptali istemli dava açıldığı, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verildiği, kararın istinaf edilmeksizin kesinleştiği görülmüştür.
Dava dışı işçinin eldeki davanın davacısı idare aleyhine Bismil İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası ile
başlattığı icra takibi neticesinde, idarenin 2…. tarihinde … TL ödeme yaptığı anlaşılmıştır.
Dosya içerisinde Toprak Mahsülleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nün davalı şirketler ile imzaladığı özel güvenlik hizmeti satın alımına ait sözleşmelerin bulunduğu, söz konusu sözleşmelerin davalı şirketler tarafından imzalandığı tespit edilmiştir.

Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin … tarih, …. Esas, …. Karar sayılı kararında da ayrıntılı olarak açıklandığı ve Mahkememizce de anılan karara atıf yapılmak suretiyle iştirak edildiği üzere;
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir.

Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Taraflar arasındaki sözleşmede aksi düzenlenmemiş ise işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması nedeniyle davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.

Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede; davacının bilirkişi raporuna yönelik … tarihli itiraz dilekçesine itibar edilmiş, bilirkişi raporuna nazaran sunulan itiraz dilekçesinde yapılan hesaplamanın dosya kapsamına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Neticeten dosyada mübrez hizmet sözleşmeleri uyarınca dava dışı işçinin davalı şirketler nezdinde çalışırken iş akdinin sonlandırıldığı ve yukarıda yer verilen ilkeler uyarınca iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşen ve dava dışı işçiye ödenen ihbar tazminatı, faizleri ve vekalet ücreti kalemlerinden oluşan miktardan son işverenin, kıdem tazminatı, faizleri ve vekalet ücreti kalemlerinden ise işçiyi çalıştıran şirketlerin kendi dönemleri ile sınırlı olmak üzere sorumlu olduğu sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, davacı ve davalılar tacir olup dava konusu alacak tarafların ticari işletmesi ile ilgili olduğundan dava konusu alacak için ticari (avans) faizine hükmedilmiştir. (Bkz. Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin … tarihli ve …. E. …. K. sayılı kararı).
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Kabulü ile, … TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağının, ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalılardan …Güvenlik ve … Hizm.Ltd.Şti’den alınarak davacıya ödenmesine,
2-… TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağının, ödeme tarihi olan ….
3- … TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağı ile … TL rücu talebine konu ihbar tazminatı ve işlemiş faizinin toplamı olan … TL toplam rücu alacağının, ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalılardan …. Ltd.Şti’den alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafça ödenen mahkeme vekalet ücreti, icra vekalet ücreti, yargılama gideri, icra giderleri ile işlemiş faiz toplamı olan … TL’lik rücu alacağının davalılar …Güvenlik ve … Hizm.Ltd.Şti, … Güvenlik Hizm.Ltd.Şti ve … Ltd.Şti’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
5-Alınması gereken .. TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye … TL peşin harcın davalılardan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
6-Davacı tarafın ödediği 80,70 TL başvurma harcı, . TL peşin harç, 11,50 TL vekalet harcı, bilirkişi ücreti, posta ve tebligat gideri toplamı olan … TL olmak üzere toplam .. TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen … TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan ..-TL arabulucu ücretinin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
9- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim