Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 13/06/2022
KARAR TARİHİ : 08/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Kurumun, 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olduğunu, bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanmasının ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden aldığını, Özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firmanın ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendilerinin belirlemekte olduğunu, söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluğun bu firmalara ait bulunduğunu, Zaten işin doğası gereği de; ihale makamı olan Müvekkili Kurumun, hizmet alımı için ihaleye çıkarak, söz konusu güvenlik işini ihale usulü gereği en uygun teklifi veren firmaya bırakmakta ve bu firma da kendi çalıştırdığı işçileri ile bu hizmeti verdiğini, Kendi işçileri açısından doğacak sorumlulukların da bu firma tarafından yerine getirilmesi gerektiğinin açık olduğunu, Dava dışı … (TC Kimlik No:…) adlı özel güvenlik işçisinin, müvekkili Kurumun özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirket bünyesinde ….-….. tarihleri arasında çalışmakta iken, yüklenici firma tarafından da iş akdi sona erdirildiğini, Dava dışı …(TC Kimlik No:…..) tarafından Bismil Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasıyla açılan işe iade davasında verilen kısmen kabul kısmen ret kararı verildiğini, Bismil İcra Müdürlüğü’nün ….. esas sayılı dosyasında müvekkili kurumca …. tarihinde …. TL ödendiğini, … TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağının ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleycek ticari avans faiziyle birlikte davalılardan … Eğitim Hizm. Ltd. Şti.’den alınarak müvekkiline ödenmesini, .. TL’nin rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağının ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalılardan …. Hizm. Ltd. Şti. Ve …. Hizm. Ltd. Şti.’den alınarak müvekkiline ödenmesini, …. TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağı ile … rücu talebine konu ihbar tazminatı ve işlemş faizinin toplamı olan … TL toplam rücu alacağının, ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalılardan …. Ltd. Şti’den alınarak müvekkiline ödenmesini, Müvekkil kurumca ödenen mahkeme vekalet ücreti, icra, vekalet ücreti, yargılama gider, icra giderleri ile işlemiş faiz toplamı olan … TL’lik rücu alacağının davalılar … şirketlerinden müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkiline ödenmesini, yargılama giderlei ile vekalet ücretinin davalı taraflara yükletilmesini dava ve talep etmiş olduğu anlaşıldı.
Davalı ….. Eğitim Hizm. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı işçinin müvekkil şirket nezdinde çalıştığı süre boyunca kazanmış olduğu tüm işçilik alacakları kendisine ödenmiş olduğunu, dolayısıyla müvekkil şirketin herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, yine dava dışı işçinin müvekkil şirket açısından herhangi bir kıdem tazminatı alacağı bulunmadığını, dava dışı işçi …’un müvekkil şirket açısından herhangi bir kıdem tazminatı alacağı olmadığı gibi iş akdi de müvekkil şirket tarafından sonlandırılmadığı için herhangi bir ihbar tazminatına da hak kazanmamış olduğunu, müvekkil şirket bünyesinde çalıştığı dönemde yıllık izinleri kullandırılmış olduğunu, ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştırılmadığını, yine dava dışı işçi müvekkil şirket bünyesinde çalıştığı dönemde fazla mesaiye kalmadığını, dava dilekçesinde dava dışı işçinin,…. ile … tarihleri arasında müvekkil şirket ile … Hizm. Ltd. Şti. isimli şirket arasında imzalanan ortak girişim sözleşmelerine istinaden ilgili iş ortaklığı bünyesinde çalıştığı belirtilmiş olduğunu, bu sürelerden müvekkil şirketin herhangi bir sorumluluğu bulunamadığını, kabul etmemekle birlikte; sözleşmenin içeriğine bakıldığında bile ortak girişim sözleşmelerini kapsayan dönemlerde müvekkil şirket %1,… Ltd. Şti. isimli şirket %99 oranında sorumlu olduğunu, dava dışı işçi de o dönemde iş ortaklığı döneminde çalışmış olsa da …. isimli firma tarafından istihdam edilmiş olduğunu, bu durumun SGK kayıtlarında da açıkça görüleceğini, dava dışı işçi, müvekkil şirket nezdinde belirli sürelerde çalışmış olduğunu, yani talep ettiği alacakların tümünden müvekkil şirketin sorumlu tutulması hakkaniyete uygun düşmeyeceğini, kabul etmemekle birlikte bu alacaklardan müvekkil şirketin sorumlu tutulması halinde sadece müvekkil şirket nezdinde çalıştığı süreler göz önünde bulundurulması gerektiğini, diğer taraftan davacının talep ettiği alacaklar zamanaşımına uğramıştır. Bu nedenle zamanaşımı itirazında bulunduklarını, haksız ve dayanaksız davanın müvekkil şirkete sirayet eden kısmı itibariyle reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiş olduğu anlaşıldı.
Davalı ….Hizm. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın yetkisiz mahkemede açılmış olduğunu, müvekkilin ikametgahının … ili olduğunu, bu nedenle öncelikle …. Mahkemelerinin yetkili olduğunu ve yetkisizlik kararı verilmesini talep ettiğini, davacının taleplerinin zamanaşımına uğramış olduğunu, bu nedenle öncelikle zamanaşımı nedeniyle davanın reddini talep ettiklerini, davacının ödediğini iddia ettiği tazminatları müvekkilden rücu etmesinin mümkün olmadığını, sözleşmede dava konusu alacaklardan müvekkilin sorumlu olduğuna dair bir ibarenin bulunmadığını, davacının ödeme yaptığını iddia ettiği işçinin asıl işvereni TMO’ olduğunu, bu nedenle müvekkilin, sadece ihale kapsamında kendisine ödenen kalemlerden dolayı bir alacak olursa sorumlu tutulabileceğini, ihale kapsamında kendisine ödenmeyen kalemlerden dolayı müvekkilin sorumluluğu cihetine gidilemeyeceğini, davacı, sözkonusu işçi için en alt limitten müvekkil şirkete ödeme yapmış olduğunu, davacının müvekkile ödediği bedel işçinin ücreti ve sigorta bedeli vs.den ibaret olduğunu, davacı, müvekkil şirkete işçinin kıdem ve ihbar tazminatı için herhangi bir ödeme yapmamış olduğunu, ödemediği bir bedeli müvekkil kuruma rücu etmeye çalışması her şeyden önce Medeni Kanun’un iyi niyet kurallarına aykırı olduğunu, davacının, kendi kusuru nedeniyle işçiye geç ödeme yapmış olduğunu ve bu nedenle faiz ve yargılama gideri vs. ödemek durumunda kalmış olduğunu, dava devam ederken müvekkil şirkete herhangi bir ihbarda bulunulmamış olduğunu, itiraz haklarını saklı tutarak davacının davasına karşı itirazlarını sunduğunu ve davanın reddini talep ettiğini, yargılama harç ve giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiş olduğu anlaşıldı.
DELİLLER:
1-Arabuluculuk Tutanağı,
2-Taraflar arasında akdedilen sözleşme, ihale evraklarını içeren CD,
3-Dava dışı işçiye ait hizmet döküm cetveli,
4-Bismil İcra Müdürlüğü’nün …. sayılı dosyası,
5-Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı kararı ve kesinleşme şerhi.
GEREKÇE : Dava; davacının 4734 ve 4735 sayılı yasa hükümlerine göre davalılar ile arasında imzaladığı sözleşmeden kaynaklı olarak dava dışı işçinin kıdem, ihbar tazminatı, mahkeme vekalet ücreti ve yargılama giderinin dosyamız davacısından tahsili neticesinde yapılan ödemenin davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında Özel Güvenlik Hizmeti Alımına ait Sözleşme”nin imzalandığı, dava dışı …”in (Tc No:…..) çalıştığı süre içinde ;
1-…..-….tarihleri arasında davalılardan … Özel Güvenlik ve ..Hizm.Ltd.Şti ile davacı kurum arasında imzalanan sözleşmeye istinaden,
2-…..-….. tarihleri arasında davalılardan ……l Güvenlik ve ….. Hizm.Ltd.Şti ve……Hizm.Ltd.Şti ile davacı kurum arasında imzalanan sözleşmeye istinaden,
3-…..-…. tarihleri arasında davalılardan …. Ltd.Şti. ile davacı kurum arasında imzalanan sözleşmeye istinaden,
4-…..-…… tarihleri arasında davalılardan …… Ltd.Şti ile davacı kurum arasında imzalanan sözleşmeye istinaden ilgili firma bünyesinde çalıştığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında yapılan …. Hizmeti Alımına ait Sözleşme’nin, Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı Personele ilişkin Sorumlulukları başlıklı 22. maddesinde;
” Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmünün yer aldığı görülmüştür.
Davalılardan ….. Ltd.Şti’nin dava dışı işçinin iş akdine son verdiği, anılan işçinin kıdem ve ihbar tazminatının tahsili için itirazın iptali talepli dava açtığı, anılan davada dosyamız davacısının davalı konumunda olduğu, Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyasında itirazın kısmen iptaline karar verildiği, anılan davada dava dışı işçi lehine hükmedilen kıdem ve ihbar tazminatı, vekalet ücreti ve yargılama giderinin tümünün dosyamız davacısından tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin …. tarih, …. Esas, …. Karar sayılı kararında da ayrıntılı olarak açıklandığı ve Mahkememizce de anılan karara atıf yapılmak suretiyle iştirak edildiği üzere;
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir.
Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Taraflar arasındaki sözleşmede aksi düzenlenmemiş ise işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması nedeniyle davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Buna göre dosya kapsamında bulunan SGK kayıtları ve hizmet sözleşmeleri uyarınca dava dışı işçinin davalı şirketler nezdinde çalışırken iş akdinin sonlandırıldığı ve yukarıda yer verilen ilkeler uyarınca iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşen ve dava dışı işçiye ödenen kıdem ve ihbar tazminatı, mahkeme vekalet ücreti ve yargılama giderinden davalıların sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan, davacı ve davalılar tacir olup dava konusu alacak tarafların ticari işletmesi ile ilgili olduğundan dava konusu alacak için ticari (avans) faizine hükmedilmiştir. (Bkz. Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 07/03/2022 tarihli ve 2021/2019 E. 2022/1183 K. sayılı kararı).
Neticeten, dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatı ve anılan kıdem tazminatının işlemiş faizlerinden davalıların dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olmak üzere sorumlu oldukları, her ne kadar mahkememizce hesap bilirkişisinden rapor alınmış ise de alınan rapordaki hesaplamalarda faiz oranını hesaplama hataya düşüldüğü anlaşılmakla hükme esas alınmamış, davacı tarafın kıdem tazminatına ilişkin olarak dönemler itibariyle hesaplamak suretiyle dava konusu ettiği tutarların denetim açık, anlaşılır ve isabetli olmakla anılan hesaba itibar edildiği, ihbar taminatından ise işçinin işine son veren ….. Ltd.Şti’nin sorumlu olduğu, kıdem tazminatı talebiyle açılan davadaki mahkeme vekalet ücreti ve yargılama giderinden ise tüm davalıların müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KABULÜ İLE;
1- …….. TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağının ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı ….. Eğitim Hizm.Ltd.Şti’den alınarak davacıya ödenmesine,
2- …… TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağının ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalılar……Ltd.Şti ve ….. Hizmetleri LTD. ŞTİ’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
3- ….8 TL’lik rücu talebine konu kıdem tazminatı ve işlemiş faiz ödemesinden doğan rücu alacağı ile …. TL rücu talebine konu ihbar tazminatı ve işlemiş faizinin toplamı olan … TL toplam rücu alacağının, ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı ….. Ltd.Şti’den alınarak davacıya ödenmesine,
4- Davacı tarafından ödenen mahkeme vekalet ücreti, icra vekalet ücreti, yargılama gideri, icra giderleri ile işlemiş faiz toplamı olan …. TL’lik rücu alacağının davalılar …. Eğitim Hizm.Ltd.Şti, …. Hizm.Ltd.Şti ve … Ltd.Şti’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,

5-Alınması gereken …. TL harçtan, peşin alınan …. kısmın mahsubu ile bakiye …. TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Davacı tarafın ödediği 80,70 TL başvurma harcı, 143,48 TL peşin harç ve 11,50 TL vekalet harcı, posta ve tebligat gideri toplamı 232,50TL, 700,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.168,18 TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 8.401,25 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.600,00-TL arabulucu ücretinin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
9- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekillerinin yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim