Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/766 E. 2023/1062 K. 08.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 19/01/2022
KARAR TARİHİ : 08/12/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “Diyarbakır İli ….. İlçesi …..Mahallesinde kain …..m2 yüzölçümüne sahip …..ve …..adına müştereken kayıtlı …..ada …..parsel Nolu taşınmazın …..payına tekabül eden …..m2’lik alanın tümünde Mısır ekili olduğu ve TARSİM (Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş.) tarafından …..poliçe numarası ile sigortalandığı, bölgede meydana gelen fırtına nedeniyle tarım arazilerinde ciddi zararların meydana geldiği ve …..in ekininde de ciddi zararların oluştuğu, sigorta şirketine …..tarihinde yapılan başvuru sonucu hasar tespitinin %18 olarak belirlendiği, Silvan Sulh Hukuk Mahkemesi …..D .İş sayılı dosyası kapsamında delil tespiti talebine binaen keşif yapıldığı ve tarımsal faaliyetin % 80 oranında kayba uğradığının tespit edildiği, …..D .İş sayılı dosyası kapsamında yapılan tespitlerin Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş.’ne gönderildiği ve zararın ödenmesinin talep edildiği, ancak şirket tarafından olumlu veya olumsuz herhangi bir dönüşün olmaması nedeniyle konunun Arabulucuya intikal ettirildiği, arabulucu görüşmelerinin olumsuz sonuçlanması üzerine konunun yargıya taşındığı ve zararlarının tazmini” talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı taraf; …..numaralı poliçeyle sigortalı Mısır ürününde …..tarihinde fırtına hasarı gerekçesiyle hasar ihbarında bulunduğu, hasar ihbarı üzerine Ziraat Mühendisi Eksperler tarafından hasar tespiti incelemesi yapıldığı ve % 18 Fırtına hasarı tespit edildiği, Genel şartlar ve tarife talimatlar hükümleri doğrultusunda …..TL poliçe teminat kapsamındaki fırtına hasar tazminatının …..tarihinde poliçede yazılı öncelikli alacaklı olan dain-i mürtehin Kuruma ödendiği, Kurumun başka hiçbir tazminat ödeme yükümlülüğününolmadığı, teminat dışı verim düşüşlerinin Kurumdan talep edilemeyeceği, Ayrıca,Davaya konu poliçede …..Bankası AŞ./…..Şubesi lehine dain-i mürtehin kaydı bulunmakta olduğu, davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından öncelikle dain-i mürtehin Kurumun muvafakatininalınması, aksi takdirde mevzuat ve Yargıtay içtihadı uyarınca davanın husumet yönünden reddi gerektiği ifade etiği iş bu nedenlerler davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, davaya konu edilen …..nolu poliçe ile hasar dosyası, poliçede yazılı taşınmaza ilişkin tapu kayıt örneği, Silvan İlçesi tarım ürünlerine yönelik 2021 yılına ilişkin maliyet döküm cetvelleri ve Silvan Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …..D.İş sayılı delil tespit dosyası celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, ziraat mühendisleri ve tarım sigortaları alanında uzman bilirkişi heyeti oluşturularak talimat yoluyla bilirkişi raporu alınmıştır.
Dava, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında …..başlangıç, …..bitiş tarihli Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyü …..ada …..parsel nolu taşınmazda üretilecek mısır ürününe ilişkin …..nolu Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigorta Poliçesi düzenlendiği, poliçede taşınmazın alanının …..dekar, poliçeye konu ürünün ekim tarihinin ….., hasat tarihi ve sayısının ….., dekar başı verimin …..ka/da, ürün birim fiyatının …..TL/Kg olarak gösterildiği,
Tarsim tarafından atanan eksper tarafından yapılan inceleme sonucu, …..hasar tespit tarihli kesin ekspertiz raporu ile fırtına nedeniyle sigortalı üründe %18 oranında hasar meydana geldiğinin tespit edildiği ve davalı Tarsim tarafından davacıya …..tarihinde …..TL hasar bedeli ödendiği,
Davacının delil tespiti talepli olarak …..tarihinde yaptığı başvuru üzerine Silvan Sulh Hukuk Mahkemesinin …..sayılı dosyasında …..tarihinde yapılan keşif sonucu ziraat mühendisi tarafından düzenlenen …..havale tarihli bilirkişi raporunda, hasadı yapılmayan alanda %80 oranında, hasadı yapılmayan alanda ise %70 oranında verim kaybı meydana geleceğinin mütalaa edildiği,
Poliçede dain-i mürtehin sıfatı bulunan …..Bankası …..Şubesinin davacıya muvafakat verdiği, dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sigortalı taşınmazda üretimi yapılan mısır ürünündeki verim kaybının davalı sigorta şirketince atanan eksper tarafından belirlenen hasar oranından daha fazla olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre davacının bakiye tazminat talep edip edemeyeceği, edebilecekse hesaplamanın poliçe ve genel şartlar ile tarife ve talimatlara göre mi, yoksa İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerine göre mi yapılacağı noktasındadır.
Uyuşmazlığın çözümü teknik bilgi ve değerlendirme gerektirdiğinden aralarından bir tanesi ayrıca tarım sigortaları alanında uzman olan 1 sigortacı ve 1 ziraat mühendisinden oluşturulan bilirkişi heyetinden; davalı sigorta şirketi tarafından atanan eksper tarafından hasar tespitinin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı, delil tespit dosyasında yer alan bilirkişi raporunda belirtilen hasar oranı ile arasındaki farklılığın neden kaynaklandığı, buna göre eksik tazminat ödemesi yapılıp yapılmadığına ilişkin bilirkişi raporu alınmıştır.
Bilirkişi raporunda özetle; delil tespit dosyasında düzenlenen bilirkişi raporundaki raporlama ve hesaplamanın Devlet Destekle Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartlarına aykırı olduğu, Tarsim Eksperi tarafından hazırlanan hasar tespit raporunda birbirinden farklı sonuçlar elde edilen ve eksper kabulü olan iki farklı değerlendirme ölçütü(alan bazında – verim bazında) bulunduğu, normal şartlarda her iki ölçüt kullanılarak yapılacak hesaplama sonucunun aynı olması gerektiği, verim bazında yapılan değerlendirme sonucu;Tarım Sigortaları Havuzu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik uyarınca Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında, risk inceleme ve hasar tespit işlemleri, Tarım Sigortaları Havuzu Eksperlik Eğitim Belgesine sahip ve Hazine ve Maliye Bakanlığı nezdindeki Tarım Sigortaları Havuzu Eksperlik Siciline kayıt yaptırmış bağımsız eksperler tarafından yürütülmekte olup, deliller arasında bulunan hasar tespit anında çekilen görüntü kayıtları incelendiğinde açıkça da görüleceği üzere, tüm alanda hasar meydana gelmemiş olup bağımsız eksperlerin belirlemiş olduğu …..m2 deki ürünlerin tamamen çürüyeceğini ve hasat edilmeyeceğini düşünerek …..m2 lik alandaki ürünü tam hasarlı (%100 ) kabul edersek , poliçede kayıtlı …..m2 lik alana orantıladığımız zaman ; % 35 hasar oranı elde edilecektir. “( …..m2 / …..m2 ) x 100 ” Tazminat Hesabı ; Muafiyet :%8 Sigorta Bedeli ; …..x …..x …..=…..; %35-%8 = %27 Tazminat miktarı ;…..%27 = …..-TL Poliçe, Genel Şartlar, Tarife Talimatlar hükümleri doğrultusunda hesaplanan …..-TL sigortalıya ödenmiş olup ek Tazminat= …..-…..-TL =…..,…..-TL ek tazminat hakkı doğmuş olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi raporunun sigorta poliçesi ve poliçenin tabi olduğu Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları kapsamında düzenlenmiş olması nedeniyle mahkememizce de benimsenerek denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiş, bu nedenle davacı vekilinin bilirkişi raporuna yaptığı itirazlar yerinde görülmeyerek ek rapor alınması yoluna gidilmemiştir.
Somut olayda, davalı Tarsim’in poliçeye konu taşınmazda ekili mısır ürününe ilişkin poliçenin geçerlilik süresi içerisinde meydana gelen fırtına hasarı nedeniyle meydana gelen hasar bedelini poliçede ve poliçenin tabi olduğu genel şartlar kapsamında hesaplama yaparak ödemekle yükümlü olduğu, poliçede sigortalı ürünün ekili olduğu alanın …..dekar ve verimin …..kg/da olarak gösterildiği, davacının hasar ihbarı üzerine davalı Tarsim tarafından atanan eksper tarafından düzenlenen kesin ekspertiz raporunda toplam hasarlı alanın …..dekar olarak gösterildiği ve hasar gören ürünlerin ekonomik değerinin olmadığının ve ekspertiz anında tespit edilen mevcut verimin …..kg/da olarak belirtildiği, dosya kapsamına göre alınan ve mahkememizce de benimsenen bilirkişi raporunda, nedenleri de belirtilmek suretiyle Tarsim tarafından atanan eksper raporundaki hasar belirleme yönteminin hatalı olduğu ve yine eksper raporunda belirtilen hasarlı alanın poliçede belirtilen toplam alana oranlanması sonucu hasar oranının % …..olarak tespit edildiği, tespit edilen bu oran ve poliçede belirtilen birim fiyat üzerinden yapılan hesaplama sonucu hasar bedelinin …..TL olarak tespit edildiği, yapılan bu tespite davalı Tarsim’in de herhangi bir itirazı bulunmadığı, davadan önce davalı sigorta şirketi tarafından yapılan …..TL ödeme mahsup edildiğinde bakiye kalan miktarın …..TL olduğu ve davalının bu bedeli ödemekle yükümlü olduğu anlaşılmakla, davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
Faizin türü ve faiz başlangıç tarihine ilişkin olarak; dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden, hasar …..tarihinde gerçekleştiği ve …..tarihinde yapılan hasar ihbarı üzerine …..tarihinde hasar tespit raporunun düzenlendiği, davacı tarafından …..tarihinde delil tespit talebinde bulunulduğu ve davalı tarafından …..tarihinde ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Davaya konu edilen sigorta poliçesinin tabi olduğu genel şartların “Tazminatın Ödenmesi” başlıklı B.7 maddesinin birinci bendinde, hasar dosyasının tamamlanmasından sonra, kesinleşmiş olan tazminat miktarının en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödeneceği belirtilmiş, aynı husus poliçede de belirtilmiştir. Hasar tespit raporunun …..tarihinde düzenlenmiş olması kaşsında temerrüdün …..tarihinde gerçekleştiği kabul edilmiştir. Taraflar arasındaki ilişkinin davalı yönünden ticari iş olmasına ve 6102 sayılı TTK.’nun 19.maddesine göre bir taraf için ticari sayılan işin diğer taraf içinde ticari iş sayıldığının ve davanın belirsiz alacak davası olduğunun anlaşılması karşısında kabul edilen alacağın tamamına temerrüt tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, …..davalının temerrüt tarihi olan …..tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken toplam 2.099,86-TL harçtan daha önceden ödenen peşin ve tamamlama harcı toplamı 638,7‬0-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 1.461,16‬‬TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3- Davacı tarafından yatırılan peşin harç 80,70TL, tamamlama harcı 558,00TL ve 80,70 TL başvurma harcı toplamı 719,40TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderleri olan posta, ilanen tebliğ masrafı 725,25TL, dosya masrafı 40,00TL, bilirkişi ücreti 2.500TL olmak üzere toplam 3.265,25‬TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT ‘ne göre hesaplanan 17.900,00TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Fazla yatan gider avansı ile delil avansı var ise 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Adalet Bakanlığı Hukuk Muhakemeleri Gider Avansı Tarifesinin 5.maddesine göre karar kesinleştikten sonra istek halinde ve taraflar hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak taraflara İADESİNE,,
7-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 2021 tarifesine göre 2 saatlik ücret karşılığı 660,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim