Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 08/06/2022
KARAR TARİHİ : 10/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tarsim A.Ş. tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan …/…/… Köyünde bulunan müvekkiline ait tarlalara ekilen mercimek (kırmızı) ve buğday ürününün kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, dava konusu …, …, …, …, … numaralı poliçeler olduğunu, Kuraklık hasarının meydana geldiğini, fakat Tarsim eksperi tarafından mercimek (kırmızı) ve buğday ürünü için tazminata esas verim kaybı bulunmadığı (%0) tespit edildiği edildiğini, … İlçe Hasar Tespit Komisyonunca mercimek (kırmızı) ürünü ve buğday ürünü için hasar oranı tespit edildiğini, Sigortalı müvekkilinin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlendiğini bu nedenle ..-TL hasar tazminatının ödenmesi amacıyla ….tarihinde davalı şirkete başvuru yapıldığını, talep ettiği hasarın ödenmediğini ve süresinde cevap dahi verilmediğini, arabuluculuğa başvurulduğu ancak anlaşılamadığını, 2020-2021 yılı üretim dönemini kapsayan Meteoroloji kuraklık haritası dosyaya sunulduğunu, 2020-2021 üretim döneminde 61 ilde meteorolojik olarak yağış yetersizliğinden kuraklık yaşandığını, 2020 yılı … ayından itibaren ilçe hasar tespit komisyonlarının Bakanlığın uyarısı üzerine sahada gözlem yapmaya başladığını, atanacak bilirkişinin sigorta hukukunda ve tarla bitkileri konusunda uzman davalı şirketle geçmiş veya mevcut hiçbir bağı bulunmayan (Tarsim eksperi
olmayan) ziraat mühendisi bir bilirkişi olması talep ettiğini, Davalının söz konusu hasarı kabul etmemesi nedeniyle hasar bedelinin tespiti ve tahsilini talep ve etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararının bulunmadığını, davanın esasına girilmeden önce dain-i mürtehin kurumun davaya muvafakatinin olup olmadığının sorulmasını, muvafakatinin bulunmaması halinde davanın usulden reddini, … ili … ilçesi, … Köyü’n de ekili buğday ve mercimek ürünü için …- … vadeli …,…,…,…,… numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesi düzenlendiğini,

Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesi, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası genel şartları ile Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası tarife ve talimatları ile birlikte hüküm ifade ettiğini, Davacı yanın iddiasının yerinde olmadığını, müvekkili kurum bazında yapılan kuraklığa ilişkin değerlendirmelerde bu iş için çalışan bir enstitünün yönlendirmesi ile hem uydu, hem meterolojik veriler, hem belli bir eğitim ve sınavdan geçmiş eksperlerin her aşamasının fotograf vb. datalarla kanıtlandığını, ölçümlerde hassas terazilerin kullanıldığını, çalışmaya konu koordinatların köyün verimine esas teşkil edilecek toprak tipinin esas alınacağı parselleri gösterir şekilde seçildiğini, o noktalarda dahi birden fazla çokça ölçümün esas alınarak ortalamalarının değerlendirildiği bir çalışmanın ürünü olduğunu, Sigorta poliçesi kapsamında sigorta hasar tazminatının ödendiğini, Müvekkili kurumun başkaca sorumluluğunun bulunmadığını, neticeten davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Dava konusu … İli … İlçesi …Mahallesi …. parsel sayılı taşınmazlarda bulunan mercimek ve buğdayın davacı …. adına … tarihinde … Sigorta A.Ş tarafından yapılan köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçesi (Poliçe No:…, …, …, … ve …) ile sigortalandığı anlaşılmaktadır.
Tarafların imzalamış olduğu dava konusu poliçelerin SÖZLEŞME KOŞULLARI bölümünde;
“Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan Mercimek (Kırmızı)-Buğday ürününde Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası kapsamında teminat altına alınan risklerin köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak tespit edilen eşik değerine kadarı teminat altına alır. Sigortalının parsel bazlı verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.
Poliçede çeşidi, yetiştirildiği alanı, hasat tarihi ve diğer ayrıntıları yazılmış olan ürünü, poliçede yazılı teminatlar ve bu poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlar dahilinde ….sigorta edilmiştir.” denilmiştir.
Yine, tarafların imzalamış olduğu poliçelerin TAZMİNATIN HESABI bölümünde;
“a) Tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortalan Havuzu tarafından belirlenen “Köyün gerçekleşen verim ortalaması” ile “Köyün eşik verim değeri” arasındaki fark baz alınır.
b) İlgili yıl için Köyün gerçekleşen verim ortalamasının, Köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanır. Köyün gerçekleşen verim ortalamasının köyün eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.
c) Tazminat tutarı, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunur.” denilmiştir.
Tarafların imzalamış olduğu ve tarafları bağlayıcı özelliği olan poliçelerde; köy ortalama verimi, köyün eşik verim değeri ve ürün birim fiyatına göre Örnek Tazminat hesaplarına tablolar halinde yer verilmiştir.
Ayrıca anılan poliçelerde, “… Rizikonun gerçekleşmesinin, sigortalı ürün üzerindeki sonuçlarının tespit edilebilmesi için ürünün fenolojik evre olarak hasat döneminin beklenmesi zorunludur.
-Köyün Gerçekleşen Verim Ortalamasının ilanından itibaren kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir..” hükümleri bulunduğu anlaşılmıştır.
Poliçenin yasal dayanaklarından biri olan ve poliçe ekinde sigorta ettirene teslim edilen 2021 yılında geçerli olan “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık verim Sigortası Genel Şartları”nın Sigortanın Konusunun tarif edildiği A.1 bölümünde;
“1- Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen köyün eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.
2-Bu genel şartların uygulanmasında, “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları “ dikkate alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup poliçe ve Genel Şartlar uyarınca tazminat hesabında esas alınacak olan köyün gerçekleşen verim ortalamasının her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde yapılan tespitler sonucunda belirleneceği anlaşılmaktadır.
Yürürlükteki mevzuat gereği, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında, tazminata esas risk inceleme ve hasar tespit işlemleri sadece Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) eksperleri tarafından yürütülebilmektedir. Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarındaki hasar tespiti işlemlerinde, Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri ya da başka kurumlar tespit ya da değerlendirme faaliyetinde bulunmamaktadır. Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlarının A.3.2 maddesinin 2. Fıkrası hükmü gereği Tarım Sigortaları Havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitleri dikkate alınmamaktadır.
Tarafların imzalamış olduğu poliçelerde ve poliçe ekinde sigortalıya verilmiş olan 2021 yılında geçerli olan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlarında, Teminat altındaki Risk kaynaklı tazminatın hangi şartlarda nasıl hak dileceği ve tazminatın hesaplanmasında kullanılmakta olan Köyün eşik verim değeri ve bu değerin hesaplanmasında esas alınan köy ortalama verim değerlerinin tespitinin nasıl yapılacağı belirlenmiştir.
Neticeten Mahkememizce yapılan değerlendirmede; dosyada mübrez bilirkişi raporunun denetime elverişli olmadığı, yapılan hesaplamaların mevzuatla örtüşmediği görülmekle rapora itibar edilmemiş, dosyada mübrez dava konusu poliçelerin incelenmesinde;
– Buğday ürünü bakımından davaya konu sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin 320 (kg/da), eşik verim değerinin ise 224 (kg/da) yazılı olduğunun, TARSİM verilerine göre … İlçesi Merkez … Köyü Buğday üretiminde 2021 yılında gerçekleşen ortalama verimin 264 (kg/da) olduğunun ve bu değerin köyün eşik verim değerinin üzerinde olduğunun, tarafları bağlayıcı nitelikte olan sigorta poliçeleri ve genel şartlar uyarınca davacının tazminat talep etme hakkı bulunmadığının,
-Yine mercimek (kırmızı) ürünü bakımından davaya konu sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin 150 (kg/da), eşik verim değerinin ise 105 (kg/da) yazılı olduğunun, TARSİM verilerine göre … İlçesi Merkez … Köyü Mercimek (Kırmızı) üretiminde 2021 yılında gerçekleşen ortalama verimin 105 (kg/da) olduğunun ve bu değerin köyün eşik verim değerine eşit olduğunun, tarafları bağlayıcı nitelikte olan sigorta poliçeleri ve genel şartlar uyarınca davacının tazminat talep etme hakkı bulunmadığının anlaşılmasına göre davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken … TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye … TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Arabuluculuk sürecinin görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı anlaşılmakla; 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim