Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/755 E. 2022/2362 K. 26.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 07/06/2022
KARAR TARİHİ : 26/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Kurumun, 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olup; bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanmasını ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın aldığını, ihale edilen her bir yüklenici firmanın ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendilerinin belirlediğini, söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluğun bu firmalara ait bulunduğunu, Dava dışı …(Te No: …) adlı özel güvenlik işçisinin toplam hizmet süresinin …..-…. tarihleri arasında olup müvekkili Kurumun özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirket bünyesinde …-….. tarihleri arasında çalışmakta iken, çalışmış olduğu işyerinin tasfiye edilmesinden dolayı yüklenici firmaya iadesi yapıldığını ve yüklenici firma tarafından da iş akdinin sona erdirildiğini, Dava dışı …. (Te No: …) tarafından Bismil …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyasıyla açılan işe iade davasında verilen işe iade kararının, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesi …. Esas ve …. sayılı kararı ile kesinleşmiş olup kesinleşen işe iade kararına istinaden dava dışı işçinin davalı alt işveren firmaya yapmış olduğu başvuruya rağmen ,dava dışı işçinin işe başlatılmaması üzerine işe iade kararında hüküm altma alınan 13.775,44 TL brüt boşta geçen süre ücreti ve 14.126,40 TL brüt işe başlatmama tazminatı toplamı olan brüt 27.901,84 TL dava dışı işçinin vekiline …. tarihinde ödendiğini, Boşta geçen süre ücretinden SGK şahıs payı düşüldükten sonra brüt rakamın belirlendiğini, dava dışı işçi vekiline net 25.605,29 TL ödendiğini, Dava dışı işçi ….’ın (Tc No: …) en son sözleşmesel çalışma dönemini ….-…. tarihleri arasında ….. Hizmetleri Tic.Ltd.Şti, bünyesinde Müvekkili İdare ile firma arasında imzalanan sözleşmeye istinaden çalıştığını, müvekkili kurum tarafından ödenen işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretlerinden, dava dışı işçiyi, işten geçerli bir sebep olmaksızın çıkartmış olması ve verilen işe iade kararına rağmen işe başlatmamış olmasından dolayı davalı şirketin sorumluluğu olduğundan bahisle dava dışı işçiye ödenen tutarın rücuen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı işçinin ödemeye esas tüm çalışmasını farklı alt işverenler nezdinde geçirdiğini, müvekkili şirkette ….-…. tarihleri arasında çalışmış olup, iş akdi iş , iş yerinin asıl işveren tarafından tasfiye edilmesi/devir sebebiyle sonlandığını, Dava dışı işçinin farklı işverenler nezdindeki tüm çalışmasının davacı kamu kurumunda geçmiş olduğunu, feshe konu tasfiyenin sorumluluğunun da asıl işveren kamu kurumu olan davacıda olduğunu beyanla neticeten davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Arabuluculuk Tutanağı,
2- Taraflar arasında akdedilen sözleşme, ihale evraklarını içeren CD,
3-Dava dışı işçiye ait hizmet döküm cetveli,
4-Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …. esas sayılı kararı ve kesinleşme şerhi.
GEREKÇE : Dava; davacının 4734 ve 4735 sayılı yasa hükümlerine göre davalı ile arasında imzaladığı sözleşmeden kaynaklı olarak dava dışı işçinin işe iade talebiyle ikame ettiği davada, dava dışı işçi lehine hükmedilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatının dosyamız davacısından tahsili neticesinde yapılan ödemenin davalıdan rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında …../2019 tarihinde “….-…. tarihleri arasında … Hizmeti Alımına ait Sözleşme”nin imzalandığı,
Taraflar arasında yapılan …. Hizmeti Alımına ait Sözleşme’nin, Yüklenicinin Personele ilişkin Sorumlulukları başlıklı 22. maddesinde;
” Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmünün yer aldığı görülmüştür.
Davalının dava dışı işçinin iş akdine son verdiği, anılan işçinin işe iade davası açtığı, anılan davada dosyamız davacısı ve davalısının davalı konumunda olduğu, Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyasında feshin geçersizliğine, işçinin işe iadesine karar verildiği, anılan kararın kesinleştiği, anılan davada dava dışı işçi lehine hükmedilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatının tümünün dosyamız davacısından tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 26/05/2022 tarih, 2020/1504 Esas, 2022/1230 Karar sayılı kararında da ayrıntılı olarak açıklandığı ve Mahkememizce de anılan karara atıf yapılmak suretiyle iştirak edildiği üzere;
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir.
Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Taraflar arasındaki sözleşmede aksi düzenlenmemiş ise işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması nedeniyle davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Buna göre dosya kapsamında bulunan SGK kayıtları ve hizmet sözleşmeleri uyarınca dava dışı işçinin davalı şirket nezdinde çalışırken iş akdinin sonlandırıldığı ve yukarıda yer verilen ilkeler uyarınca iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşen ve dava dışı işçiye ödenen işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süre tazminatı kalemlerinden oluşan miktardan son işveren olarak davalının sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan, davacı ve davalılar tacir olup dava konusu alacak tarafların ticari işletmesi ile ilgili olduğundan dava konusu alacak için ticari (avans) faizine hükmedilmiştir. (Bkz. Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 07/03/2022 tarihli ve 2021/2019 E. 2022/1183 K. sayılı kararı).
Dava dışı işçi işe iade talepli olarak iş mahkemesinde açmış olduğu davada davalının da taraf olduğu nazara alındığında davalı şirketin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekmediği, bu sebeple hükmedilen tazminat için ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmiştir. (Bkz. Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 21/10/2021 tarihli ve 2021/748 E. 2021/1046 K., 21/12/2021 tarihli ve 20121/1756 E., 20221/2452 K. sayılı kararı)
Yargılama sırasında davalı vekilinin davanın Kamu İhale Kurumuna ihbarı talebinin değerlendirilmesinde, HMK 61. maddesinde davanın ihbarının şartının, taraflardan birinin davayı kaybettiği takdirde, üçüncü kişiye veya üçüncü kişinin kendisine rücu edeceğini düşünüyorsa, tahkikat sonuçlanıncaya kadar davayı üçüncü kişiye ihbar edebileceği, Kamu İhale Kurumunun düzenleyici ve denetleyici bir kuruluş olmakla eldeki davayla bir rücu ilişkisi tüm mevzuat çerçevesinde kurulamadığı, bu nedenle mesnetsiz ihbar talebinin yargılamanın sürüncemede kalmaması da gözetilerek reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davanın KABULÜ ile, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine istinaden 27.901,84 TL’nin davalıdan ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 1.905,97 TL harçtan, peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 1.429,47 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafın ödediği 80,70 TL başvurma harcı, 476,50 TL peşin harç ve 11,50 TL vekalet harcı, posta ve tebligat gideri toplamı 68,50 olmak üzere toplam 637,20 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.560,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim